2016
Ko ʻEtau Tafaʻakí
April 2016


Ko ʻEtau Tafaʻakí

Tāpuekina ʻi he Talangofua ki he Fono ʻo e Vahehongofulú

Sapilina T., Sā Paulo, Palāsila

ʻĪmisi
young woman with cell phone

ʻI heʻeku kei siʻí, naʻá ku foua mo hoku fāmilí ha ngaahi faingataʻaʻia fakapaʻanga ʻo aʻu ki he taimi naʻá ku meimei taʻu 10 aí. Naʻe ʻikai lava ʻe heʻeku tangataʻeikí ʻo maʻu ha toe ngāue, ko ia naʻá ne ngāue ai ko ha tokotaha fakatau koloa ʻi he veʻe halá mo maʻu ha kiʻi paʻanga siʻisiʻi pē. Naʻe nofo pē ʻeku faʻeé ʻi ʻapi ʻo tokangaʻi au mo hoku kiʻi tuongaʻané.

Ka neongo ne lahi fau e ngaahi faingataʻa ne mau fouá, naʻa mau maʻu ha fakamoʻoni ki he totongi ʻo e vahehongofulú mo e fai e ngaahi foaki kehé. Naʻa mau totongi totonu ʻemau vahehongofulú ʻi he māhina kotoa pē ʻo ʻikai nounou ha taimi. ʻOku mau ʻiloʻi pau naʻe tāupekina maʻu pē kimautolu koeʻuhí ko e angaʻofa taʻefakangatangata ʻa e ʻEikí pea koeʻuhí he ʻokú Ne tauhi ʻEne ngaahi talaʻofá ʻi he taimi ʻoku tau talangofua ai ki Heʻene ngaahi fekaú.

Naʻe fāifai pē pea ngata homau ngaahi ʻaho faingataʻaʻia fakapaʻangá. Kuo fakaofo fau e ngaahi tāpuaki kuo foaki mai ʻe he ʻEikí kiate kimautolu ʻi he ngaahi taʻu siʻi kuo hilí.

ʻOku ou ʻilo ko kinautolu ko ia ʻoku nau totongi faivelenga ʻenau vahehongofulú mo ʻenau ngaahi foakí, ʻi he ʻofa mo taumuʻa ke tāpuekina e moʻui ʻa e niʻihi kehé, he ʻikai ha meʻa te nau masiva ai pea ʻe lava ke hoko ha meʻa lelei ange, ʻo hangē ko au mo hoku fāmilí. ʻE tupulaki ʻa e ngaahi tāpuaki. ʻOku ou ʻiloʻi ia. Naʻá ku moʻui ʻaki ʻeni.

Faitotonu ʻi he Meʻa Kotoa pē

ʻĀlisi H., Halisikou, Mekisikou

ʻI he kamataʻanga ʻo e faʻahitaʻu fakaako kotoa pē ʻi he akó, ʻoku mau maʻu ha ngaahi kofukofu taʻetotongi ʻo kau ai ha kiʻi pepa, tohi ʻasenita, mo ha ngaahi nāunau kehe. ʻI he taʻu ʻe taha, naʻá ku tuʻu laine atu ai ke maʻu ʻeku kofukofú peá u fakatokangaʻi ko e nāunau ko ia naʻá ku maʻú, ne fuʻu ʻaonga ʻaupito ia kiate au.

Naʻá ku fakatokangaʻi ʻi he fakaʻosinga ʻo e ʻahó, ʻoku nau tufa taki ua ʻa e nāunau tatau. Naʻe faingofua pē ke te toe kau tuʻo ua atu he lainé ʻo maʻu ha toe nāunau, peá u pehē leva ke u fai ia. Ko hono moʻoní, naʻe taʻe-totongi, pea naʻá ku fie maʻu ia.

Ne u kiʻi afe ʻi he falesiʻí, ʻo u fakatokangaʻi ai ha telefoni toʻotoʻo naʻe ngalo ʻi ha kiʻi taʻahine. Ko e taha ia ʻo e ngaahi ākenga fakamuimui tahá, pea ne toki mole pē ʻeku telefoni toʻotoʻó ʻi ha uike ʻe taha kimuʻa. Ka naʻe ʻikai ke u teitei fakakaukau ke u tauhi ia. Naʻá ku pehē loto pē, “Ko e kaihaʻá ia.”

Pea, ʻi heʻeku ʻalu ke maʻu ʻeku kofukofu nāunau taʻetotongi hono uá, naʻá ku fakatokangaʻi ʻe hoko ia ko ha taʻe-faitotonu ʻo tatau pē mo hono tauhi e telefoní he kuo pau ke u loi mo talaange naʻe teʻeki ke u maʻu ha meʻa kimuʻa.

Naʻá ku houngaʻia ʻi he kiʻi aʻusia ko ʻeni naʻá ne akoʻi mai ha lēsoni lahi kiate aú. Naʻá ku fakafoki ʻa e telefoní peá u foki ki ʻapi mo ha kiʻi pepa pē ʻe taha, ʻasenita ʻe taha, mo ha meʻa kehe ʻe taha, kae ongoʻi fiefia koeʻuhí ko ʻeku faitotonu ʻi he meʻa kotoa pē, tatau ai pē pe ʻoku siʻisiʻi.