2021
Ko e hā ʻoku faʻa liliu ai e tuʻutuʻuni ʻa e Siasí he taimi ʻe niʻihi?
Tīsema 2021


Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au

Ko e hā ʻoku faʻa liliu ai e tuʻutuʻuni ʻa e Siasí he taimi ʻe niʻihi?

Fanongonongo Fakamafaiʻi 1 mo e 2

ʻĪmisi
illustration of tree and roots

Fakatātā mei he Getty Images

ʻI he taʻu ʻe 200 kuohilí, kuo fakahā mai ʻe he ʻEikí ha ngaahi moʻoni lahi ki Heʻene kau palōfitá. ʻOku fakaiku ha ngaahi fakahā ʻe niʻihi ke liliu ai e ngaahi tuʻutuʻuní, ʻo hangē ko ia ʻoku maʻu ʻi he ongo tohi Fanongonongo Fakamafaiʻí. Ko e ngaahi liliú ko ha konga fakanatula pē ia ʻo e Siasi moʻoni mo moʻuí. Ka neongo ia, ʻoku ʻikai teitei liliu ʻa e tokāteliné—ʻa e fakavaʻe mo e ngaahi moʻoni taʻengata ʻo e ongoongoleleí. ʻOku tokoni ʻa e fakatātā ko ʻení ke tau sio ai ki he fekauʻaki ʻa e tuʻutuʻuni ʻa e Siasí mo e tokāteliné.

ʻOku hangē pē ʻa e hoko ʻa e ngaahi aká ko e founga ʻoku maʻu ai ʻe ha fuʻu ʻakau ʻa e moʻuí, mo e foaki ʻe he Tamai Hēvaní, Sīsū Kalaisi, mo e Laumālie Māʻoniʻoní ha moʻui fakalaumālie ki he palani ʻo e fakamoʻuí. ʻOku haʻu ʻa e ongoongoleleí, fakahaá, mo e lakanga fakataulaʻeikí mei he Toluʻi ʻOtuá.

ʻOku taʻengata pea ʻikai feliliuaki e tokāteline ʻo e ongoongoleleí pea ʻoku haʻu ia mei he Toluʻi ʻOtuá. ʻOku takiekina ʻe he tokāteliné ʻa e ngaahi tuʻutuʻuni mo e ngaahi founga ngāue ʻa e Siasí.

ʻOku tataki ʻe he tokāteliné e tuʻutuʻuni ʻa e Siasí ka ʻoku moʻulaloa ia ki ha ngaahi liliu, ʻo fakatatau ki hano fakahā ʻe he ʻEikí ki Heʻene palōfitá. Hangē ko e ngaahi vaʻa ʻo ha fuʻu ʻakau, ʻoku “tupulaki” pe liliu ʻa e tuʻutuʻuní ʻo fakatatau ki he fakahinohino ʻa e tokāteliné mo e fakahaá. Neongo ʻoku kei ueʻi fakalaumālie pē, ka ʻoku ʻikai ke taʻengata ʻa e tuʻutuʻuní ʻo hangē ko e tokāteline ʻo e Siasí.