2023
Hō’ē haka ’e te Buka a Moromona
Māti 2023


TE MAU ’API NŌ PĀTIFITA

Hō’ē haka ’e te Buka a Moromona

I te ha’amatara’a o te matahiti 2022, ’ua fa’ata’ahia nā’u e ha’apa’o i te ārea nō Huntly, Waikato i Niuterani. Tei roto vau i te tau misiōni, hō’ē paha matahiti i terā taime ’a anihia ai au i te ha’api’ipi’i i tā’u taea’e misiōnare, Elder Kafalava, tei tae ’āpī mai i te misiōni.

Hō’ē ra mahana, ’ua hina’aro te taea’e ra Tengu, melo fa’afāriuhia ’āpī, e ’āpe’e ia māua i roto i te ’ohipa misiōnare. ’Aita ho’i au i mātau maita’i ia Tengu i terā tau maori rā, a maha noa ’āva’e ’oia i te melora’ahia ’e e mea here roa nāna te Buka a Moromona. ’Aita tā mātou e ha’api’ira’a i fa’ata’ahia i terā mahana, e nō reira ’ua fa’aoti mātou ’ia pātōtō haere i te mau ’ōpani.

’Ua ’itehia ia mātou i te fare o te hō’ē ta’ata, e ta’ata Māori ’oia. ’Īriti mai ’oia i te ’ōpani, ’e ’ia hi’ohia atu, e hōho’a… ’ē ri’i tōna, i tō’u mana’ora’a. Terā rā, ha’amata iho rā mātou i te parauparau iāna, ’e e paraparau ato’a mai ’oia ia mātou.

Nā ’ō mai ’oia ē, ’aita ’ōna e ti’aturi i te Atua. « Tē ti’aturi nei au i te mau vāve’a varovaro ’e te mau pehotetoni », tāna ïa i parau, ’e muri iho fa’a’ite mai nei ia mātou i te tahi mau ’upa’upa ’o tāna iho i nana’o ’e tā’amu’amu atu ai ’ei fifi ’arapo’a te huru.

Ma’a taime i muri iho, pe’ape’a ri’i au ma te feruri ē, « e hoa, e’ita vau e ’āfaro ra i teie ’ohipa ». ’Are’a rā tāmau noa ’o Elder Kafalava i te paraparau i teie ta’ata i te pae ’ōpani ’e te taea’e Tengu, tē ti’a noa rā ïa i pīha’i iho ma te Buka a Moromona i roto i tōna rima.

I reira noa iho, tō’u fāri’ira’a i te hō’ē fa’aurura’a ’ia ’apa atu i te hō’ē haka nā teie ta’ata. « E ’apa atu i te haka nāna ? » ’Ua ’ata ri’i au i roto iā’u. « ’Aita ïa ! » ’Aita rā i tae iā’u ’ia pāto’i atu i terā fa’aurura’a, ani atu rā vau i taua ta’ata ra, « Hey, e aha tō ’oe mana’o mai te peu e hōro’a atu vau i te haka ? »

Ma te ha’ape’ape’a ri’i, fāri’i mai nei taua ta’ata ra ’ia nā reirahia. « Nā reira ïa. ’A rutu mai ! »

« Nā mua a’e rā e haka ai au, e fa’a’ite atu vau i tōna aura’a ». ’Ua fa’ata’a atu vau ē, e haka nō tā mātou misiōni teie, nō te fa’aha’amana’ora’a ia mātou te tumu mātou e poro ai i te ’evanelia. Tē fa’ahōho’a nei ïa i te mau misiōnare ’ei mau toa o te māramarama, pāruruhia e te mana o te Atua ’a poro ai mātou i te parau poro’i o te orara’a mure ’ore.

I tō’u iho ā fa’aotira’a i te ’īriti nā roto i te reo peretāne, fa’areva ai au… teie mai nei au, ’o vau ana’e i ni’a i teie tāmarū—teie pōpa’a nō Roto Miti, Utaha—e tāpi’i mau nei i te ra’i nō te huti mai i raro i tō’u ’ōuma ’a ’apa ai au i teie haka nō tā mātou misiōni nā te hō’ē Māori tā’u i ’ore i mātau.

Pāpū roa iā’u ē, tē maere nei te mau ta’ata tāpiri noa mai i tōna fare i teie ’ohipa e tupu nei. Mea ’āpī roa o Elder Kafalava ’aita ’ōna i ’ite i teie haka, pāturu noa mai rā ’oia, ’a tāmau noa ai i tā’u tā’iri i ni’a i te ’āvae ma te hīmene, ’ua ’ite vau ia taea’e Tengu i te maura’a i te Buka a Moromona i mua iāna—ma te rima ’āfaro maita’i i mua—fa’atoro i taua ta’ata ra i te ’ōpani.

’Ua mana’o vau i tō’u hi’ora’a i tā mātou melo fa’afāriu ’āpī, « E aha tā ’oe e rave ra ? Tū’ino ra ’oe i tā’u haka ». ’Ite atu ra vau tō terā ta’ata fa’ahiahia, i te pae ’ōpani, ’eiaha nō’u, nō te Buka a Moromona ra.

I tō’u fa’aotira’a i te haka, ani mai nei ’oia ē : « E aha ïa teie buka ? » Fa’a’ite atu ra te taea’e Tengu i tōna ’itera’a pāpū pūai mau. ’Ua fa’ahiti ’oia i te poiri ta’ota’o tei pū’ohu maita’i iāna ē ’ua tae roa iāna ’ia feruri e ha’apohe iāna iho. ’E taua taime tauira’a ’a ani mai ai te hō’ē hoa nō te ha’api’ira’a ’aita ānei ’oia e hina’aro ’ia fārerei i te mau misiōnare.

’Ua māuruuru roa te taea’e Tengu nō te mau misiōnare mā te ha’apāpū ē, nā te Buka a Moromona, ’o tāna e tāpe’a nei i mua iāna, i arata’i mau iāna i te māramarama. ’Ua ha’apāpū atu ē, ’ua pāhono te Buka a Moromona i tāna mau uira’a tāta’itahi, ’e nā te reira i hōro’a mai i te hau iāna ra… « ’ua fa’aora ’oia i tō’u ora tā’āto’a ! »

Ma te māere, toro atu ra terā ta’ata i te pae ’ōpani i tōna rima ’e ani a’e ra : « Nehenehe ānei tā’u e tāpe’a ? » I reira noa, ma te rima i ni’a iho i te tāpo’i, ma te maere mau, ha’amata ’oia i te pure nō ni’a iho i te Buka a Moromona.

’Ua vaiiho mātou i te buka nāna, ’e i tō mātou haerera’a, ’ua fa’ahiahia vau i te ’ohipa maere mau tei tupu i taua mahana ra. Mai te peu pa’i ’aita hō’ē a’e ’ohipa i tupu i muri iho, ’ua riro noa ïa ’ei pāpā’ira’a hanahana nō tā’u buka ’ā’amu !

I tō mātou ra ho’i fa’ahoura’a hō’ē hepetoma i muri iho, pi’i mai nei te ta’ata ra ia mātou, « Hey, hō’ē tā’u uira’a nā ’outou taea’e mā : Nāhea vau e nehenehe ai ’ia bāpetizohia ? »

Hitimahuta a’e ra vau. I te mea ra ē, ’ua tai’o te ta’ata ra i te tā’āto’ara’a o te buka a Alama, ’e tā Alama mau parau rahi nō ni’a i te bāpetizora’a. Teienei, parau mai ra ’oia : « tē hina’aro nei au ’ia bāpetizohia vau, ’e tē hina’aro nei au nā ’oe e bāpetizo iā’u ».

Tē feruri nei au ma te māere rahi i teie tupura’a. E mau mauha’a ana’e mātou i te rima o te Atua, fa’a’ohipa i te fa’aurura’a a te Vārua Maita’i ’ia pātoto i te hō’ē ’ōpani, hāmama i te vaha ’e ’apa atu i te haka !

I te pae hope’a, ’ua fa’auruhia ’ōna ’ia tai’o i te Buka a Moromona ’e ’ua fa’afāriuhia i te ’evanelia a Iesu Mesia. O te Buka a Moromona te fa’afāriu mau. Nāna e fa’atupu i te fa’aro’o.

Te ta’ata ra i te pae ’ōpani, ’ua bāpetizohia ïa piti ’āva’e i muri mai. ’E ’aita i maoro a’e nei, ’ua fāri’i ’oia i te Autahu’ara’a a Aarona. ’Ua riro teie tupura’a ’ei ’itera’a pāpū nō’u ē, e temeio mau te fa’afāriura’a.