Seminare
Lesona 73: Mataupu Faavae ma Feagaiga 67


Lesona 73

Mataupu Faavae ma Feagaiga 67

Folasaga

Ia Novema 1831, na faapotopoto ai se vaega o toeaina mo se konafesi faapitoa i Hairama, Ohaio. O se tasi o aitema na talanoaina i le konafesi o le lolomiaina o faaaliga na maua e le Perofeta o Iosefa Samita. I le taimi o le fonotaga lenei, na tuuina mai ai e le Alii se faaaliga ia Iosefa Samita ma atofaina e avea ma faatomuaga o le tusi o faaaliga o le a lolomiina. O lena faaaliga ua avea nei ma vaega muamua o le Mataupu Faavae ma Feagaiga. Mulimuli ane i le konafesi, na tuuina mai ai e le Alii se faaaliga lea ua faamaumauina nei i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 67. I lena faaaliga, na fetalai mai ai le Alii i le usoga o e sa i ai ni fesili e uiga i le gagana o faaaliga sa Ia tuuina mai i le Perofeta.

Fautuaga mo le Aoaoina Atu

Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:1–3

E faafofoga le Alii ia tatou tatalo ma silafia o tatou loto

A o lei amataina le vasega, tusi le fesili lenei i luga o le laupapa: O le a se taimi na e lagonaina ai na faafofogaina ma taliina mai au tatalo? I le amataga o le vasega, valaaulia tagata o le vasega e tali i le fesili.

Faamalamalama atu e faapea, ia Novema 1831, na faapotopoto ai se vaega o toeaiina, na aofia ai Iosefa Samita, e soalaupule le lolomiga o faaaliga na maua e le Perofeta. Na saunoa atu Iosefa Samita i toeaina e molimau atu o faaaliga na mai le Alii, ae o nisi o i latou sa le fia faia lena mea. O lenei le fia molimau atu na taitaiina ai i le faaaliga o loo faamaumauina i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 67.

Valaaulia tagata o le vasega e faitau filemu le Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:1–2, ma vaavaai po o le a le fetalaiga a le Alii e uiga i le tatalo.

  • I nei fuaiupu, o le a le fetalaiga a le Alii e uiga i Lona gauai mai i a tatou tatalo? (E ui e mafai ona ta’u mai e tagata o lau vasega ni tali eseese se tele, ae ia mautinoa latou te faailoa mai le mataupu faavae lenei: E faafofoga mai le Alii i a tatou tatalo ma silafia o tatou loto. Tusi le mataupu faavae lenei i le laupapa.)

  • E mafai faapefea e le iloaina o lenei mataupu faavae ona fesoasoani ia te oe e faalelei atili ai au tatalo?

Ina ia fesoasoani i tagata o le vasega ia lagonaina le taua o le mataupu faavae o loo i luga o le laupapa, valaaulia nisi o i latou e faasoa mai pe faapefea ona latou iloa, e faafofoga mai le Tama Faalelagi i a latou tatalo ma silafia manaoga o o latou loto. A uma ni avanoa o ni nai tagata o le vasega e faasoa mai ai, ia uunaia tagata o le vasega e tatalo mo le iloa, e faafofoga le Atua i a latou tatalo ma silafia o latou loto.

Valaaulia se tagata o le vasega e faitau le Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:3. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo mafuaaga sa le’i maua ai e nisi o toeaina le faamanuiaga na ofoina mai e le Alii ia i latou.

Tusi le fesili lenei i luga o le laupapa: E mafai faapefea e le fefe ona faapogai ai le le maua e se tagata o faamanuiaga? Fai atu i tagata o le vasega e tali mai. A o latou talanoaina lenei fesili, tusi le mataupu faavae lenei i luga o le laupapa: Afai tatou te faatagaina le fefe i o tatou loto, o le a mafai ona tatou le maua ai faamanuiaga.

  • O a ni mea e popole i ai tagata lea e mafai ona taofia ai i latou mai le mauaina o faamanuiaga? (O faataitaiga e mafai ona aofia ai le fefe i le ese mai po o le le aofia i [se faatasiga], fefe i le faia o ni mea sese, fefe i le suia o o latou olaga, fefe i le toilalo, fefe i le salamo, ma isi mea faapena.)

Valaaulia tagata o le vasega e mafaufau e uiga i mea e fefefe ai lea atonu na taofia ai i latou mai le faatinoina o le faatuatua. Uunaia tagata o le vasega e saili le fesoasoani a le Alii i le sui o lo latou fefefe i le faatuatua.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:4-9

Ua saunia e le Alii se ala mo toeaina ina ia maua ai se molimau e uiga i faaaliga na ala mai ia Iosefa Samita

Tusi le fesili lenei i luga o le laupapa: Aisea e tatau ai ona tatou lagolago i o tatou taitai o le Ekalesia, e ui lava tatou te iloa e le atoatoa i latou?

Fai atu i se tagata o le vasega e faitau leotele le folasaga o le Mataupu Faavae ma Feagaiga 67. Valaaulia se isi tagata o le vasega e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:5. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo lagona o toeaina e uiga i faaaliga o le a lolomiina i le Tusi o Poloaiga. (Atonu e te manao e faamanatu atu i tagata o le vasega, o le tuufaatasiga muamua o faaaliga a Iosefa Samita sa faaautuina o le Tusi o Poloaiga. I le 1835 na lolomiina ai le tusi i lalo o le autu o le Mataupu Faavae ma Feagaiga.)

  • O a ni lagona o toeaiina e uiga i faaaliga? (O le toatele o toeaiina na “tuuina mai ni molimau faamaoni” i le moni o faaaliga. Ae ui i lea, “sa faia nisi o talanoaga e uiga i le gagana o loo faaaogaina i faaaliga.” E tusa ai ma le fuaiupu e 5, sa manatu nisi o toeaiina e mafai ona latou “faaupu ai ia sili atu i [le] gagana [a Iosefa Samita].”)

Faamalamalama atu e faapea, sa popole nisi o toeaiina e uiga i le gagana na faailoa mai ai faaaliga. Atonu sa latou manatu na manaomia ona toe faaupuina le tele o faaaliga e tapena ai mo le lomiaina, ma atonu foi sa latou fefefe e uiga i mea o le a faia e fili o le Ekalesia i faaaliga pe a lolomiina. Valaaulia se tagata o le vasega e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:4–5. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le tali a le Alii i atugaluga e uiga i le gagana o faaaliga.

  • O le a le mea na faailoa mai e le Alii e uiga ia Iosefa Samita?

Ia faailoa atu, sa le’i atoatoa tomai a Iosefa Samita i le gagana. Sa le o taimi uma sa tamalii ai lana tautala. E ui i lea, sa faaali mai e le Alii upumoni ia te ia ma faataga o ia e faamatalaina mai i le mea sili na te mafaia ai.

  • Aisea atonu e aoga ai le iloa, na faaali mai e le Alii ia Lona finagalo ia Iosefa Samita e ui lava sa Ia silafia sa le atoatoa Iosefa?

Valaaulia ni tagata se toafa o le vasega e auauai ona faitau mai i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:6–9. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le luitau na tuuina mai e le Alii ia i latou o e na faitioina le gagana o faaaliga.

  • O le a le luitau na tuuina mai e le Alii ia i latou o e na manatu e mafai ona sili atu lo latou faamatalaina [faaaliga] nai lo o le gagana o faaaliga?

Fesili atu i tagata o le vasega po o le a se mea latou te manatua mai le lesona talu ai e uiga ia William E. McLellin. Faamalamalama atu, na filifili William e talia le lu‘i a le Alii e tusia ai se faaaliga e faatusatusa i faaaliga na maua e Iosefa Samita. Ona valaaulia lea o se tagata o le vasega e faitau leotele le faamatalaga lenei mai le talafaasolopito a Iosefa Samita:

Ata
Perofeta o Iosefa Samita

“O William E. M’Lellin, i le avea ai ma se tagata sili ona poto, i lona lava manatu, na sili atu mea na ia iloaina nai lo lona faautauta, sa taumafai e tusi se poloaiga e faapei o se tasi o poloaiga a le Alii, ae sa toilalo; sa o se tiutetauave mataga tele le tusitusi i le suafa o le Alii. O toeaiina ma i latou uma na auai sa molimauina lenei taumafaiga lē aoga a se tagata e faataitai i le gagana a Iesu Keriso, na faafouina ai o latou faatuatua i le atoatoaga o le Talalelei, ma i le moni o poloaiga ma faaaliga lea na tuuina mai e le Alii i le Ekalesia e ala mai i le avea o a’u ma se meafaigaluega; ma sa faaalia e Toeaina se naunautai e molimau atu i le moni [o nei mea] i le lalolagi atoa” (i le History of the Church, 1:226).

Faamalamalama atu e faapea, ina ua mavae lenei mea na tupu, o nisi o toeaina o e sa i ai, sa sainia se pepa o faamatalaga ma tuu mai a latou molimau aloaia i le moni o faaaliga i le Tusi o Poloaiga.

  • Aisea e te manatu na mafai ai e Iosefa Samita, o le sa utiuti ana aoaoga aloaia, ona tuuina mai nei faaaliga, ae sa le mafai e William E. McLellin, o le sa matua lelei ona a‘otauina?

  • O le a se mea e mafai ona tatou aoao mai i lenei tala e uiga i le faamasinoina o o tatou taitai ona o o latou le atoatoa?

Ia faasino atu i le fesili o loo i luga o le laupapa e uiga i le mulimuli i taitai le atoatoa. Fai atu i tagata o le vasega e tusi a latou tali i lalo o le fesili.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:10-14

Ua fautuaina e le Alii Ona soo i auala e saunia ai e nonofo i le afioaga o le Atua

Tusi le fesili lenei i luga o le laupapa: O a nisi o faamanuiaga e mafai ona oo mai pe a tatou onosai ia i tatou lava ma isi? Valaaulia tagata o le vasega e tali mai.

Fai atu i se tagata o le vasega e faitau leotele le saunoaga lenei a Peresitene Dieter F. Uchtdorf o le Au Peresitene Sili:

Ata
Peresitene Dieter F. Uchtdorf

“I le vaitau o le 1960, sa amataina ai e se polofesa i le Iunivesite o Stanford se suesuega faigofie e suesue ai le naunautai o tamaiti e ta’i fa tausaga le matutua. Sa ia tuuina se masimelo [marshmallow] lapoa i o latou luma ona fai atu lea i ai, e mafai ona latou ‘aia loa, po o le, afai latou te faatalitali mo le 15 minute, o le a maua a latou masimelo tai lua.

“Ona ia tuua lea na o tamaiti ae matamata mai i se faata e itu lua i le mea na tupu. O nisi o tamaiti na ‘ai a latou masimelo i le taimi lava lena; o nisi sa na o ni nai minute na mafai ona faatalitali ai ona gauai atu loa lea i le faaosoosoga. Sa na o le 30 pasene na mafai ona faatalitali” (“Faaauau i le Onosai,” Ensign po o le Liahona, Me 2010, 56).

  • O le a sou manatu, e faapefea ona faatatau le suesuega ma taunuuga o le suesuega a le polofesa ia i tatou?

  • O a ni faamanuiaga ua e mauaina ona sa e onosai?

Valaaulia tagata o le vasega e fai se siata e lua-koluma i a latou api o le vasega po o api talaaga mo suesueina o tusitusiga paia. Fai atu ia i latou e faaigoa le koluma muamua O Taui ae o le koluma lona lua O Auala e Maua ai le Taui. Vaevae le vasega i ni paga. Fai atu i tagata o le vasega e faitau le Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:10–14 ma a latou paga, ma vaavaai mo taui na folafola mai e le Faaola ma faatinoga e manaomia ina ia maua ai ia taui. Valaaulia i latou e tusi a latou tali i koluma talafeagai i a latou siata.

A ua lava se taimi e suesue ma talanoa ai tagata o le vasega i le mau, faaaoga fesili o loo i lalo e fesoasoani ia i latou e lipoti mai ai i le vasega mea na latou maua.

  • O a ni taui na ofoina mai e le Alii i nei toeaina?

  • O le a se mea na manaomia ona fai e toeaina e maua ai nei taui? (A o ta‘ua mai e tagata o le vasega le fasifuaitau “tumau i le afioaga o le Atua”, atonu e te manao e faamalamalama atu o le upu tumau o lona uiga o le nofo ai pea po o le faaauau pea i se nofoaga faapitoa.)

Faamalamalama atu o lenei fuaitau e faatatau ia i tatou uma. Tusi le mataupu faavae lenei i luga o le laupapa: Afai tatou te o ese mai i le lotoleaga ma le fefe, faamaulalo i tatou lava, ma faaauau ai pea i le onosai, o le a mafai ona tatou mau ai i le afioaga o le Atua.

  • Aisea e te manatu e tatau ai ona tatou onosai i a tatou taumafaiga ina ia agavaa e mau ai i le afioaga o le Atua?

Valaaulia se tagata o le vasega e faitau leotele taunuuga nei na maua mai le suesuega o masimelo, e pei ona faamatalaina e Peresitene Uchtdorf. Fai atu i le vasega e faalogologo mo mea e mafai ona tatou aoao mai i le avea ma [tagata] mama i luma o le Atua.

Ata
Peresitene Dieter F. Uchtdorf

“A o faagasolo pea aso, sa tulimataia [e le polofesa] ia tamaiti ma amata ai ona ia matauina se sootaga manaia lava: o tamaiti na le mafai ona faatalitali na mulimuli ane tauivi i le olaga ma sa tele ni faafitauli i a latou amio, ae o i latou o e na faatalitali na tele lava ina sili atu ona mautinoa ma lelei atu ona musuia, ua maualuluga atu o latou togi ma tupe maua, ma e lelei atu a latou fegalegaleaiga.

“… O le gafatia ona faatalitali—o le onosai—sa avea ma se uiga autu atonu e valoia ai le faamanuiaina i se taimi mulimuli ane o le olaga. …

“… A leai le onosai, e le mafai ona tatou faafiafiaina le Atua; e le mafai ona tatou atoatoa. E moni, o le onosai, o se faagasologa o le faamamaina e faaleleia ai le malamalama, faalolotoina ai le fiafia, taulai atu ai i amioga, ma ofoina mai ai le faamoemoe mo le filemu” (“Faaauau i le Onosai,” 56).

  • O le a se mea e mafai ona tatou aoaoina mai i lenei aafiaga e uiga i faamanuiaga e oo mai pe a tatou onosai?

Valaaulia tagata o le vasega e mafaufau loloto ma tatalo e uiga i vaega o o latou olaga latou te manaomia ai le faateleina o le onosai ia i latou lava ma isi. Uunaia i latou e faatu se sini o le a fesoasoani ia i latou ia agavaa e mau ai i le afioaga o le Atua.

Tala ma Faamatalaga o Talaaga

Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:3. “Fefe i o outou loto”

Sa saunoa mai Peresitene Thomas S. Monson:

Ata
Peresitene Thomas S. Monson

“Ia manatua, e le mafai ona i ai faatasi le faatuatua ma le masalosalo i le mafaufau e tasi i le taimi e tasi, aua o le a tuli ese e le tasi le isi. Ia tuli ese le masalosalo. Ae atiina ae le faatuatua” (“The Call to Serve,” Ensign, Nov. 2000, 49).

Mataupu Faavae ma Feagaiga 67:5. “O ona lē atoatoa ua outou iloa”

Na aoao mai e Elder Neal A. Maxwell o le Korama a Aposetolo e Toasefululua, le ala e tatau ona tatou tali atu ai pe a tatou iloa ni le atoatoa o tagata o loo siomia i tatou:

Ata
Elder Neal A. Maxwell

“O tagata le atoatoa, o le mea moni, ua valaauina e lo tatou Alii atoatoa e fesoasoani i Lana galuega. Na folafola mai e le Alii i nisi o tagata sa galulue ma Iosefa Samita, na Ia silafia sa latou matauina ni faaletonu laiti a Iosefa. E ui i lea, sa molimau mai le Alii e faapea, o faaaliga na tuuina mai e ala mai i le Perofeta ua moni! (Tagai i le MF&F 67:5, 9.)

“O lea, e le o se mea e ofo ai, lo tatou matauina o vaivaiga o le tasi ma le isi. Ae e le tatau ona tatou patipatia ia vaivaiga. Ia tatou faafetai mo laa laiti o loo tatou faia ma o loo faia e isi, nai lo o le olioli i faaletonu. Ma pe a tutupu mai mea sese, ia avea o ni mea e aoao mai ai, ae le o ni mea e faatamaia ai.

“Ou te faamemelo i upu agalelei nei mai lena perofeta-faatonu malosi, ae sili ona lotomaualalo o Moronae:

“’Aua tou te tauleagaina au ona o ou le atoatoa, po o lou tamā, ona o ona le atoatoa, po o i latou o e na tusitusi muamua atu ia te ia; ae nai lo lena, ia outou avatu le faafetai i le Atua ina ua ia faaalia atu ia te outou o matou le atoatoa, ina ia outou aoao ia sili atu ona outou popoto nai lo i matou.’ (Mamona 9:31; ua faaopoopo le faatusilima.)

“Afai e faapena o tatou uiga faaalia, o le a le mafai lava ona tatou le fiafia.

“Ma le isi, afai o le filifiliga e i le va o le suia o isi tagata o le Ekalesia po o i tatou lava, pe e i ai moni la se fesili i le mea e tatau ona tatou amata atu ai? O le ki o le faapupula tele o la tatou vaai i o tatou lava faaletonu ae faapuiti la tatou vaai i sese o isi—ae le o le isi itu! O lē atoatoa o isi e le mafai ai lava ona faamatuu ese ai i tatou mai le manaomia ona tatou galulue i o tatou lava lē atoatoa” (“O Le Tagata Ua Agaleagaina E Lona Uso,” Ensign, Me 1982, 65).