Wiadze Mfɛndzanan Ehyiadzi
Dɛwdzi ho Ahyɛnsewdze
Ɔbɛsɛ 2023 wiadze mfɛndzanan ehyiadzi


Dɛwdzi ho Ahyɛnsewdze

Yɛbɔtow wɔ Jesus Christ fapem no do no hia tsitsir ma hɛn dɛwdzi.

Mowɔ wimuhɛn mu rutu kwan akɛyɛ edwuma mfe pii abɛsen no, muhun dɛ metsena banyin bi a ofi Netherlands ne nkyɛn. Nna mepɛ dɛ menye no dzi nkɔmbɔ osiandɛ mosoom wɔ Belgium na Netherlands dɛ asɛmpasomafo aberantsɛba.

Yebohun hɛnho no, ɔdze n’edwumadze ho krataasin maa me a tsir soronko a ɔyɛ “dɛwdzi mu ɔbemfo” wɔ do.  Mekãa n’edwuma nwanwa no ho asɛm na mibisaa no dza dɛwdzi mu ɔbemfo yɛ. Ɔkãa dɛ ɔkyerɛkyerɛ nkorɔfo mbrɛ wobesi akyekyer nkitahodzi pa na botae horow dze enya abrabɔ mu dɛwdzi. Mubuaa dɛ, “Ɔno yɛ nwanwa, mbom sɛ nkyɛ ibotum so akyerɛkyerɛ hɔn mbrɛ nkitahodzi horow bɔkɔ do wɔ owu ekyir na woeyi ɔkra no ho nsɛmbisa horow ano, tse dɛ abrabɔ no botae, mbrɛ yebotum edzi hɛn mbrɛwyɛ do konyim, na bea a yewu a yɛkɔ?” Ɔgyee too mu dɛ nkyɛ ɔbɛyɛ nwanwa sɛ yɛwɔ dɛm nsɛmbisa ne nyiano a, na ɔyɛɛ me enyigye dɛ menye no kyɛɛ dɛ yɛwɔ.

Ndɛ, mepɛ dɛ mobobɔ nkyerɛkyerɛ a ohia ma nokwar dɛwdzi do, a osuma dodowara wɔ wiadze yi a ayɛ konsẽe, a ndzɛmba pii yɛ enyikadze mbom kumaa na nokwar ara ohia.

Alma kyerɛkyerɛɛ nkorɔfo no wɔ ne nda mu dɛ, “Na hwɛ, mese hom dɛ ndzɛmba pii bɛba; na hwɛ, adze kor na noho hia kyɛn ne nyinara—na hwɛ, mber no nnyi ekyir koraa, na Ɔpomfo tseasefo no bɛba abɛtsena no nkorɔfo mu.”1

Mpaamukã yi no ho hia papaapa dɛmara ma hɛn ndɛ ber a yɛhwɛ Christ Ne Mbae a Otsĩa Ebien no kwan na yɛyɛ ho ahoboa!

Dɛm ntsi, dza midzi kan hyɛ no nsew nye yɛbɔtow wɔ Jesus Christ fapem no do no hia tsitsir ma hɛn dɛwdzi. Iyi yɛ fapem tsim, “fapem a sɛ adasamba si hɔn adan wɔ do a wɔnkɔhwe ase.”2 Yɛreyɛ dɛm no yɛ hɛn ahoboa ma abrabɔ mu ɔhaw horow, ma ɔbɛba biara no.

Mfe pii abɛsen no, menye hɛn babanyin Justin kɔr ɔhyewber Scoutfo asesebɔ. Ber a dwumadzi no rokɔ do no, ɔkãa no enyigye mu ara dɛ ɔno na n’anyɛnkofo pɛ dɛ wonya egyentow abawdobɔdze ne bi. Wɔreyɛ dɛm no behia dɛ mbanyimba no kyerɛw nsɔhwɛ tsiabaa na wɔtow hɔn egyen-menaba ma ɔkɔwɔ bea bi.

Awerɛhow kãa me. Dɛm aber, nna Justin ayɛ har ɔnam yarba a adze ahon no mu a ɔnye no akõ fitsi n’awoo mu. Nna ɔyɛ me nwanwa dɛ obotum atwe ne egyen akɔ ekyir yie a ɔbɔtow egyen-menaba ekesi bea no.

Ber a ɔno na n’anyɛnkofo fiir edzi kɔr egyentow ho nkyerɛkyerɛ no mobɔɔ mpaa komm dɛ mma onnkogu n’enyim ase. Dɔnhwer ara yie a matweɔn no ɔhaw mu no, muhun no dɛ ɔayerɛ n’ano kɛsenara dze reba me nkyɛn. Ɔtsẽaa mu dɛ “Dada!’’ Me nsa akã abawdobɔdze no! Medze sii do pɛpɛɛpɛ; nna ɔbɛn medze no, mbom medze sii do pɛpɛɛpɛ! Ɔdze n’ahom nyina twee n’egyen no kɔr ekyir na ogyaa egyen-menaba no mu, a onnyim beebi a ɔrokɔwɔ. M’enyi asɔ egyentow kyerɛkyerɛnyi a ɔwɔ ntseasee, a wɔnnkã dabiarada, “Oho, apa ho!” Mbom, ohun Justin ne sintɔ a ɔda edzi koraa na no mbɔdzembɔ papaapa no, obuaa ayamuyie mu, “Mbo na yɛ!”

Dɛm na ɔbɛyɛ ama hɛn sɛ yɛbɔ hɛn mbɔdzen ara yie dɛ yɛbɛka Christ na No nkɔnhyɛfo do, hɛn esintɔ nyina ekyir no. Sɛ yesie hɛn ahyɛmudzi na yɛnu hɛnho wɔ hɛn bɔn ho dze ba No hɔ a, yɛbɛtse hɛn Agyenkwa ne nkamfo enyigye mu ara: “Mbo, akowa pa nye nokwafo.”3

Megye hom me dasee dɛ wiadze Agyenkwa no yɛ Nyame na wɔ No dɔ a ɔpon na tum a ɔsa yarba, ɔhyɛ dzen, na opegya hɛn ber a yɛrobɔ mbɔdzen ara yie aba No hɔ. Naaso, kwan biara nnyi hɔ a ibɛka dɔm no do na aba Jesus hɔ. Agyenkwa no dzii konyim wɔ owu, yarba, na bɔn do na Ɔama kwan a yɛbɛfa do enya emudzi a yɛhwehwɛ no sɛ yɛdze hɛn akoma nyina bɛka No do a.4

Dza mahyɛ no nsew a otsĩa ebien nye dɛ ohia papaapa ma hɛn dɛwdzi dɛ yɛbɛkaa dɛ yɛyɛ Ɔsor Egya dɔfo mbabanyin na mbabaa Yehu na yenya awerɛhyɛmu wɔ iyi mu a ɔsesa biribiara.

Mfe pii abɛsen no, medze wimuhɛn rokɔ fie fi Asɔr dwumadzi bi mu no, emi na Akyerɛbaa Sabin hun dɛ yɛtsena banyin kɛse bi ekyir pɛɛ, a wɔayɛ enyim kɛse a no bo efuw ne tattoo wɔ n’etsikɔ a ɔapepa no do, na nkanee 439.

Yekegyinae no, mesee dɛ, Owura, meserɛ wo. Ana ɔbɛhaw wo dɛ mibisa nkanee no a atattoo wɔ w’etsikɔ no ne tsitsiryɛ?” Mannkɛpɛ asɛm emmbisa ebufuw enyim no.

Ɔkãa dɛ, “Ɔno nye emi. Mbrɛ metse nye no. Mbew 219 yɛ medze!”

Ɔha anan eduosa akron nye nkanee ankasa ɔwɔ ne tsir do, ntsi ɔyɛɛ me ahobow dɛ nkanee a ohia no kɛse no ɔfomee.

Modwen ho dɛ ɔyɛ yaw dɛ banyin yi a ne nyimpa ban na bu a ɔdze ma noho gyina nkanee a ɔfa etuatsewfo kuw mbew ho. Modween ho dɛ: Banyin yi a no hwɛbew yɛ yerɛwyerɛw yi nkaano bi nna ɔyɛ obi ne banyimba a ohia dɛ ɔtse dɛ ɔsom bo na ɔkã ho. Sɛ nna onyim ne nyimpa ban ankasa na onyia ɔyɛ nedze ampaara, osiandɛ hɛn nyina “wɔtɔɔ [hɛn] aboɔdzen.”5

Sene The Prince of Egypt no mu ndwom ne nsensanee bi yɛ nyansasɛm a ɔkã dɛ, “Dua ɔsor enyiwa mu fahwɛ w’abrabɔ.”6 Ber hɛn nyimdzee wɔ hɛn sor ebusuasantsen na onnyiewiei nkrabea kɛhɛn hɛn akra no bun mu no, yebotum ehu abrabɔ dɛ ɔwɔ botae, akwantu a ɔrokɔ do a yesũa na yenyin, mpo dɛ “yɛnam ahwehwɛ mu yehu adze wɔ bɛ mu”7 hyɛber kakra ara.

Dɛwdzi ho ahyɛnsewdze a otsĩa ebiasa nye daa ebɛkaa ɔkra no bo a ɔsom. Yɛyɛ iyi yie ber a yedzi Agyenkaw n’afotu do “Hom ndodɔ homho nkorkor, dɛ mbrɛ madɔ hom no.”8

Ɔkyerɛkyerɛɛ so dɛ, “Susuampa dɛ hom ayɛ ama mo nuanom nketseaba yi mu kor no, hom ayɛ ama me.”9

Mbɛbusɛm nwoma no ma afotu pa dɛ, “Mma mmfa yieyɛ nnkam nyia odzi wɔ no, ber a ewɔ wɔ wo nsamu dɛ ibotum yɛ no.”10

Yɛnnkɛfe ekyir dɛ yɛayɛ ayamuyie ma wɔabor do. Nyame n’enyiwa do no, ayamuyie tse dɛ ɔkatakyiyɛ. Ayamuyie n’afã nye edze bɔn kyɛ na mmbua atsɛn.

Mfe pii a abɛsen no hɛn ebusua kumabaa no nna yɛrokɔ akɔhwɛ sene ayɛ hɛn ebusua ewimbir fie nhyiamu. Nna hɛn nyina wɔ kaar kɛse no mu gyedɛ hɛn mbabanyin no baako na me yer, Valerie. Nna abowano ayɛ sum, na hɛn ba no buei abow no ntsɛm na otuu mbirika ba kaar no ho, awerfir mu ara otsia dza ɔdwen dɛ ɔyɛ egyinambowa do wɔ fie n’enyim hɔ. Ɔyɛɛ yaw maa hɛn ba na me yer a odzi n’ekyir pɛɛ no dɛ, nna ɔnnyɛ hɛn egyinambowa a, mbom abowa bɔn skunk a, ntsɛm ara opuw bɔr guu hɔn ho! Hɛn nyina sanee kɔr fie, hɔ na hɔn beenu no guaree na wɔdze tomatoes nsu a wosusu dɛ obotum ahohor skunk ne nkã bɔn no hohor hɔn tsinhwi. Wosiesie hɔnho na wɔsesãa hɔn ntar wiei no, nna hɛn nyina yɛnntse nkã bɔn biara bio, ntsi yɛdween dɛ OYE dɛ ne nyina ekyir no yɛbɔkɔ sene no. 

Yɛkɛtsenaa sene dan mu ekyir no, nkorɔfo a woetwa hɛnho ehyia nyina bɔɔ adwenpɔw amon mu ara dɛ wɔbɔsoɛr akɔtɔ popcorn. Ber a wɔsanee , mbom, obiara annsan abɛtsena n’egua do.

Yɛaserɛw yie ber a yɛakaa dɛm sũahu no, na sɛ hɛn bɔn nyina wɔ nkã ɛ? Sɛ yebotum ehua ator, akɔndɔ bɔn, enyitan, anaa ahopɔw? Wɔada hɛnankasa hɛn mbrɛwyɛ edzi no, enyidado mu ara yɛbɔdwen na yɛayɛ ahwɛyie wɔ binom ho na, dɛmara so, ayɛ ama hɛn ber a yɛyɛ nsesa a ohia wɔ hɛn abrabɔ mu. Ampaara dɛ mepɛ towa ne nkã wɔ asɔr, osiandɛ ɔkyerɛ me dɛ obi robɔ mbɔdzen asesa. Wohia hɛn abasa a ɔbar hɔn yɛ hɔn akwaaba.

President Russell M. Nelson akã no yie mu ara dɛ, “Kwan kor a ɔyɛ mberɛw a edze botum ehu Jesus Christ osuanyi nokwafo nye ayamuhyehye kwan a ɔdze hwɛ nkorɔfo nkaa no.”11

Paul kyerɛwee kɛmaa Ephesusfo no dɛ, “Na hom nyɛ ayamuyie nye ayamuhyehye mma homho nkorkor; hom mfa nkyekyɛ homho dɛ Nyankopɔn so dze akyɛ hom wɔ Christ mu.”12

Dɛ yɛyɛ Jesus Christ esuafo yi, wɔserɛ hɛn dɛ yɛntwer Ɔsor Egya na hɛn Agyenkwa no onnyi dɛ yɛyɛ biribiara dze sesa Hɔn. Jesus Christ nyim obiara ne sintɔ nyinara na Obobua atsɛn emudzi mu.

Me dewdzi ho ahyɛnsewdze a otsĩa anan no nye ibenya onnyiewiei nhumu. Hɛn Egya ne nhyehyɛɛ no tserɛw kɔ onnyiwiei nyina mu, ɔyɛ mberɛw dɛ ibetsim wɔ ha na sesei na wo werɛ efir owu ekyir.

Hɛn babaa Jennifer a, nna ber bi oedzi mfe-16 kyerɛɛ me adzesuadze yi ndamyɛ mu mfe a kakra abɛsen. Nna wɔrebɛyɛ no horɔhorɔw ebien no nsesa, bea a no horɔhorɔw n’afã enum a yarba akã no wobeyi efi hɔ na wɔdze afã nkakraba ebien a, Christ saso anyɛnkofo nwanwa beenu dze kyɛɛ no asesa. Ɔyɛ ɔprɛhyɛn ɔyɛ esian kɛse, naaso anafua no ansaana no ɔprɛhyɛn no, Jennifer a ɔafon ara yie dze n’ahom nyina kãa nsɛmpa kyerɛɛ me, rese dɛ, “Dada, mma nnhaw woho!” Ɔkyena mobɔsoɛr a medze horɔhorɔw fofor, anaa mobɔsoɛr wɔ tsebew pa bea. No mu biara beye ara yie.” Dɛm nye gyedzi, dɛm nye onnyiewiei nhumu! Yɛrohwɛ abrabɔ wɔ onnyiewiei ngyinae bea ma hɛn pefeeyɛ, awerɛkyekye, akokodur, na enyidado.

Ɔprɛhyɛn ekyir no, ber a da no a yɛatweɔn dɛ wobeyiyi mfir a wɔaboa Jennifer ma ɔagye ahom no, yɛtweɔnee enyiber do rohwɛ dɛ afa nkakraba ebien no bɛyɛ edwuma a. Ber a ɔgyee n’ahom a odzi kan no, hɔ noara ɔhyɛɛ ase sũi. Ohun dza ɔrehaw hɛn no, ɔkãa no ntsɛm, “Ɔyɛ dɛw dodow dɛ ibɛgye ahom.” 

Fitsi dɛm da no, Mada Ɔsor Egya ase, anapa na anafua dɛ mutum gu ahom. Nhyira horow a wonntum nnkan etwa hɛnho ehyia a yetum bu enyi gu do na yɛnndwen ho. Naaso, sɛ hɛn enyi nnda biribi do na hɛn enyi sɔ biribiara a, abrabɔ ba bɛyɛ nwanwa.

President Nelson akã dɛ: “Adzekyee fofor biara yɛ akyɛdze a ofir Nyankopɔn. Mframa mpo a yɛhom no yɛ bosa a ɔdɔ mu ara ofir No hɔ. Ɔkora hɛn do fi da to da na Ɔma hɛn abamba fi ber kor kɔ kor so mu Dɛm ntsi, anapa enyidzi dze odzi kan wɔ dɛ ɔyɛ enyisɔ ahobrɛadze mpaabɔ.”13

Iyi dze me ba dza mahyɛ no nsew a otsĩa enum na ewiei, a ɔno nye irinnya dɛwdzi ma ɔmmbor w’enyisɔ do.

Ewuradze apaa mu akã dɛ, “Na nyia ɔnam ndaase mu bɛgye ndzɛmba nyina no, wɔbɛhyɛ no enyimnyam.’’14 Bia osiandɛ enyisɔ dze suban pa dodow ba.

Mbrɛ hɛn ntseasee bɛsesa sɛ anapa biara a yɛbɔsoɛr no yɛdze nhyira horow nko a hɛn enyi sɔɔ no anafua no a. Hɛn enyi annsɔ hɛn nhyira a botum dze enyiber su a, ɔbɛma dɛwdzi no a enyisɔ dze ba no abɔ hɛn. Hɔn a wɔwɔ dan kɛse pontonn mu no twetwe hɛn dɛ yɛnhwɛ ntra do, dɛm ntsi yɛafom koraa.

Nokwar, dɛwdzi kɛsenara na ɔnnkyebo abrabɔ mu nhyira horow no wobohu no wɔ nyimpa ban a yedua Nyame n’adom mu abɛyɛ, ber a yedzi na yesie ahyɛmudzi a yɛnye No edzi no. Hɛn Agyenkwa bodua No werdam afɔrbɔ mu ndwuma pa no do dze apɔw hɛn na Ɔatsew hɛnho na Ɔase dɛ hɔn a ɔpɛ mu ara wɔka No do no, “Wɔbɛyɛ me dze wɔ da a mebɛyɛ m’egudze.”15

Mobɔ hom anohoba dɛ sɛ yɛtow hɛn abrabɔ wɔ Jesus Christ ne fapem do; hɛn nokwar nyimpa ban dɛ Nyankopɔn mbabanyin na mbabaa som hɛn bo; yɛkaa ɔkra no bo a ɔsom; yɛhwɛ onnyiewiei nhumu; na enyisɔ mu ara hɛn enyi sɔ hɛn nhyira horow, nkaanka Christ ne nsato dɛ yɛmbra No hɔ a, yebotum enya nokwar dɛwdzi no a yɛhwehwɛ no ɔnnkyebo akwantu yi mu no. Abrabɔ bɛda ho enya ɔhaw horow, naaso yebotum ehyia kor biara yie a yɛdze botae ho ntseasee na asomdwee osian onnyiewiei nokwar a yɛtse ase na yɛdze bɔ bra no.

Megye me dase Nyankopɔn, hɛn Egya dɔfo, na Dɔba Jesus Christ wɔ hɔ ampaara. Megye dase so wɔ nkɔnhyɛfo atseasefo, adzehufo, na oyikyerɛfo. Ɔyɛ adom dɛ yenya ɔsor afotu fi hɔn hɔ. Dɛ mbrɛ Agyenkwa akã no pefee no, “Dɛ ɔnam mankasa me ndze do anaa nkowaa ndze do, ne nyina yɛ kor.”16 Jesus Christ ne dzin krɔnkrɔn no mu, amen.