Faaaoga e Telii Ana Taleni e Faasoa Atu ai le Talalelei

Ata

illustration of Telii, a Polynesian woman

Ia Me 1844, sa valaaulia ai e Telii ma lona toalua o Nabota, ia Addison Pratt, o se faifeautalai o le Au Paia o Aso e Gata Ai mai le Iunaite Setete, e nofo i lo latou fale i le motu o le Pasefika o Tubuai. Sa aoaoina e Telii ma Nabota ia Elder Pratt i la latou gagana ma aoao o ia i le ala sa latou nonofo ai i le motu. Sa la tuuina atu ia te ia se malutaga ma ni meaai, ma na vaai foi e Telii ona lavalava.

E toatele tagata fiailoa sa asiasi atu ia Elder Pratt i le fale o Telii ma Nabota. Sa faalogologo Telii ma Nabota a o ia faamatalaina tusitusiga paia, aoao atu mataupu o le talalelei, ma tuuina atu faamanuiaga. Sa vaai Telii i ni tagata na faamaloloina e faamanuiaga o le perisitua ma amata ona aumaia soo se tasi sa ia iloa sa ma’i ia Elder Pratt ina ia faamanuiaina.

O Telii ma Nabota o nisi ia o uluai tagata Tubuai na auai i le Ekalesia. Sa avea i latou ma uo mamae a Elder Pratt iina ma fesoasoani ia te ia e talai atu le talalelei. O Telii na faaliliuina viiga ma tusitusiga paia a le Au Paia o Aso e Gata Ai ma faatulaga i le himene, o se sitaili o pesepesega i le lotoifale. I le tele o afiafi, sa ia faapotopotoina faatasi ni tagata e aoao i latou i ana pese. O le taimi o nei faatasiga, lea na i ai nisi taimi e oo i le vaeluapo, na muai aoaoina ai e ona aiga ma uo ia aoaoga o le talalelei ma tusitusiga paia. E lei umi ae papatiso nisi o i latou.

Mulimuli ane, ina ua o mai ia faifeautalai Porotesano i Tubuai e aoai tagata o e na liliu mai i le Ekalesia, sa tu atu Telii ia i latou ma “faatumauina lelei le malama mai tusitusiga paia” e le mafai ona latou teena.¹

Sa tautino atu Telii ma Nabota e faasoa atu le talalelei ma lagolagoina faifeautalai. Sa latou malaga faatasi ma Elder Pratt ma isi faifeautalai a o latou talai atu i atumotu. I nofoaga taitasi, sa aoao atu ai e Telii i isi ana pese, tuuina atu meaai ma le lagolago mo ona tuaoi, ma aumai e mamai i faifeautalai ina ia faamanuiaina.