Liahona
Maʻu ha Ongoʻi Kakato ʻo fakafou ʻia Sīsū Kalaisi
Sānuali 2024


“Maʻu ha Ongoʻi Kakato ʻo fakafou ʻia Sīsū Kalaisi,” Liahona, Sānuali 2024.

Faivelenga ʻi he Fakaʻau ke Matuʻotuʻa Angé

Maʻu ha Ongoʻi Kakato ʻo fakafou ʻia Sīsū Kalaisi

ʻI he tauʻatāina foʻoú, ngaahi faingamālie mo e fononga ʻoku maʻu mei he mavahe ʻa e fānaú mei ʻapí, ko e hā ne ʻikai ke u ongoʻi kakato aí? Ko e hā naʻe ʻikai kakató?

ʻĪmisi
toʻukupu ʻo e Fakamoʻuí ʻoku fakamafao hifo ki ha faʻē, ʻa ia ʻoku fetuʻutaki hono foha ngāue faifekaú ki ha niʻihi ʻe ala hoko ko ha mēmipa ʻo e Siasí

Tā fakatātā ʻa Dilleen Marsh

Ne tō hoku loʻimatá ʻi heʻeku lotua ke maʻu ha nonga ʻi he taimi ne fakafonu ai ʻe hoku foha siʻisiʻi tahá ʻene foomu ngāue fakafaifekaú. Naʻá ku fuʻu fiemaʻu ia ke ʻalu ʻo ngāue fakafaifekau. Ko e moʻoni ia. Naʻá ku toutou feinga ke fakalotoʻi pē au ki he meʻá ni.

ʻOku ou ʻofa ʻi hoku Fakamoʻuí pea naʻá ku fiefia moʻoni ʻi he faingamālie hoku fohá ke vahevahe ʻa e fiefia te tau lava ʻo maʻu ʻo fakafou ʻia Sīsū Kalaisí. Ka ʻi hoku lotó naʻá ku manavasiʻi naʻá ne ʻalu. Naʻá ku ʻilo he ʻikai ke ne toe foki moʻoni mai ki ʻapi hili ʻene ngāue fakafaifekaú. Neongo kapau te ne nofo ʻi ʻapi, he ʻikai ke kei tatau ai pē.

Naʻe talamai ʻe hoku ngaahi kaungāmeʻá naʻe fakafiefia ʻa e mavahe ʻa e fānaú mei ʻapí. Naʻá ku fiefia mo hoku husepānití mo ʻamanaki atu ki he tauʻatāina mo e ngaahi faingamālie naʻe ʻikai ke ma maʻu lolotonga ʻema ʻohake ʻema fānaú.

ʻI he tauʻatāina foʻou ko ʻení, naʻá ku kau atu ki ha ngaahi ʻekitivitī kehekehe. Naʻá ku folau mo hoku husepānití, ako ke tā ʻa e ʻōkani ʻi hoku uiuiʻí, vaʻinga mo hoku makapuná, pea fakahoko ʻa e ngāue fakatemipalé mo e hisitōlia fakafāmilí.

Naʻá ku maʻu ha loto-vēkeveke mo ha fiefia. Naʻá ku maʻu ha fakalakalaka fakafoʻituitui. Naʻá ku maʻu ha ngaahi meʻa fakaʻofoʻofa.

Ka naʻe ʻi ai maʻu pē ha meʻa naʻe taʻekakato. Naʻe ʻi ai pē ha meʻa naʻe puli. ʻI he taimi naʻe mavahe atu ai hoku fohá, naʻe hangē ne ʻi ai ha konga lahi ne ʻikai kakato ʻi hoku lotó ʻa ia naʻe ʻikai ke u lava ʻo tukunoaʻi.

Hili ha taʻu nai ʻe taha mei he mavahe hoku fohá, naʻe tatau ʻeku ʻiteʻitá mo e faʻahinga ʻita kotoa pē naʻe faʻa fai ʻe heʻeku fānaú ʻi heʻenau kei siʻí. Naʻe sio mai hoku husepānití kiate au mo pehē mai, “Mīseli, ʻoku fiemaʻu ke ke ngāue tokoni.” Naʻá ku kau atu ki ha faingamālie ngāue tokoni.

Ka, naʻe kei mamahi pē hoku lotó. Naʻá ku faingataʻaʻia ke kau loto-vēkeveke atu ki he ngāue tokoní pe ko ha toe meʻa pē naʻe hoko mai. ʻI he mavahe kotoa ʻeku fānaú mei ʻapí, naʻá ku ongoʻi he ʻikai toe kakato ʻeku moʻuí.

ʻI heʻeku lotua ha tokoní ʻi ha pō ʻe taha, naʻe fakahā mai ʻe he Laumālié ʻoku ou ongoʻi ʻa e taʻelata ʻoku hoko tupu mei he molé—mole ʻa e taumuʻá. Ne u pehē kuó u feau ʻa e mamahi ko iá ʻi hono fakafonu ʻeku moʻuí ʻaki e ngaahi ʻekitivitī fakaʻofoʻofa kotoa ko ia ne u kau ki aí.

Ko e Fekumi ki he Ngaahi Talí

ʻI heʻeku fekumi ki ha talí, naʻá ku maʻu ʻa e fakamatala ko ʻení mei he hisitōlia ʻo e Palōfita ko Siosefa Sāmitá: “ʻI he taimi ʻoku mole ai ha [meʻa pe ha taha] kuo tuku ki ai hotau lotó, ʻoku totonu ke hoko ia ko ha fakatokanga kiate kitautolu. … ʻOku totonu ke lahi ange ʻetau ʻofa ki he ʻOtuá mo ʻEne ngāué ʻi hotau kāingá.”1

Naʻe hoko ha ʻausia liliu mālohi ʻaupito kiate au ʻo hangē naʻe mahuʻi atu ai ʻa e ʻao fakapoʻuli ʻi hoku lotó. Naʻá ku feinga ke fakafonu ʻeku loto-mamahí ʻaki ha ngaahi meʻa, ngaahi ʻekitivitī, mo ha ngaahi aʻusia—ʻa e ngāue tokoní, ʻofá, tulifua ki he ngaahi talēnití. Ko ha ngaahi meʻa lelei kotoa pē, ka naʻe ʻikai ke nau tokoni ki heʻeku ongoʻi taʻelatá. Naʻe ʻikai ke nau fakamoʻui ʻi he founga naʻá ku fiemaʻu ke fakamoʻui ai aú.

Naʻá ku fakatokangaʻi ko e faʻahinga nonga mo e fiemālie ko iá ʻoku toki lava pē ke maʻu ia ʻi hotau Fakamoʻui ko Sīsū Kalaisí. Naʻe akoʻi ʻe Sīsū, “Ko au ko e halá, mo e moʻoní, pea mo e moʻuí” (Sione 14:6). Ko Ia pē ʻoku tau maʻu ai ʻa e fiefiá, ongoʻi kakató, nongá mo e fiemālié. ʻOku pehē ʻe he Saame 16:11, “Te ke fakahā kiate au ʻa e hala ʻo e moʻuí: ʻoku fonu ʻa e fiefiá ʻi ho ʻaó.”

Founga Naʻá ku Liliu Aí

Naʻe ʻikai liliu ʻi he taimi pē ko iá ʻa e moʻuí. Naʻe ʻikai fiefia hoku lotó ʻi he taimi pē ko iá. Ka naʻá ku ʻiloʻi ʻa e meʻa naʻe pau ke tuku ki ai ʻeku tokangá kae lava ke hoko iá.

Naʻe liliu ʻeku ngaahi lotú. Naʻe kamata ke u kole ki he Tamai Hēvaní ke tokoni mai ke u fakatupulaki ha vā fetuʻutaki mālohi ange mo hoku Fakamoʻuí. ʻI he taimi ne u loto-foʻi aí, ne u manatuʻi loto pē naʻe ʻi ai ʻa Sīsū Kalaisi maʻaku, pea ʻi he ʻaloʻofa ʻo Hono mālohi fakaleleí, te Ne tokoniʻi au. Naʻe fakaʻau ke fakatefito taha ange ʻeku ako folofolá ki hono fokotuʻu ha vā fetuʻutaki mo Iá. Naʻe kiʻi fuoloa, ka naʻá ku vilitaki pē ʻi hono tataki ʻeku ngaahi ongó, hoku iví, mo ʻeku ngaahi fakakaukaú kia Sīsū Kalaisí.

ʻI heʻeku fai iá, naʻe kamata ke matoʻo atu ʻa e fakapoʻuli mafatukitukí. Naʻá ku fiefia lahi ange ʻi he fanga kiʻi ngāue tokoni mo e ʻofa ʻi he ʻaho takitahá. Naʻe fakafiefiaʻi ʻe he māmá mo e ʻamanaki leleí hoku halá pea fakafonu ʻa e ongoʻi taʻelata ʻi hoku lotó. Naʻe ʻomi ʻe hono fakamuʻomuʻa ʻo e Fakamoʻuí ha ʻuhinga mo ha fiefia lahi ange ʻi he tapa kotoa pē ʻo ʻeku moʻuí, mei he ngāue tokoní ki he feohi mo e fāmilí, mei he fefolauʻakí ki hono fakatupulaki hoku ngaahi talēnití. Naʻe fakaʻau ʻo fiefia ange ʻa e meʻa kotoa pē ʻi he tokanga taha kia Kalaisí.

ʻOku makehe ʻa e fononga ʻa e tokotaha kotoa pē ʻi he ngaahi taimi feliliuaki ʻo e moʻuí. Ka neongo ia, ko e solovaʻanga ʻo ʻetau mamahí ko hono tali ʻa e ui ʻa Kalaisí ʻi Heʻene folofola ʻo pehē, “Haʻu kiate au mo e loto-fakamātoato moʻoni, pea te u fakamoʻui ʻa [kimoutolu]” (3 Nīfai 18:32). Ko Ia pē te tau maʻu ai ʻa e fakamoʻui moʻoní, nongá, ʻofá, mo e fiefiá.

ʻOku nofo ʻa e tokotaha naʻá ne faʻú ʻi ʻIutā, ʻIunaiteti Siteiti ʻo ʻAmeliká.