Dagiti Libro ken Adalen
Kapitulo 12: Ti Pannubbot


Ti Pannubbot

Kapitulo 12

Ladawan
Jesus Christ depicted leaning on a rock in the Garden of Gethsemane. The image depicts the Atonement of Christ.

Kasapulan ti Pannubbot para iti Pannakaisalakantayo

  • Apay a kasapulan ti pannubbot para iti pannakaisalakantayo?

Ni Jesucristo ket “immay iti lubong … a mailansanto para iti lubong, ken mangimet kadagiti basol ti lubong, ken mangpasanto iti lubong, ken mangugas itoy manipud iti amin a kinadakes; a babaen kenkuana mabalin a maisalakan ti amin” (DkK 76:41–42). Ti naindaklan a sakripisio nga inaramidna a pangikaro kadagiti basbasoltayo ken mangparmek iti patay ket maawagan iti Pannubbot. Daytoy ti kapatgan a pasamak a napagteng iti pakasaritaan ti sangkataw-an: “Agsipud ta nasken a maaramid ti pannubbot; gapu ta babaen ti naindaklan a panggep ti Agnanayon a Dios masapul nga adda maaramid a pannubbot, wenno saan a malapdan ti pannakaungaw ti tao; … wen, natnag ken napukaw ti amin, ken masapul a matay malaksid no babaen ti pannubbot a nasken a maaramid” (Alma 34:9).

Ti Pannakatnag ni Adan ket nangyeg iti dua a kita ti ipapatay iti lubong: pisikal nga ipapatay ken naespirituan nga ipapatay. Ti pisikal nga ipapatay ket panagsina ti bagi ken espiritu. Ti naespirituan nga ipapatay ket pannakaisina manipud iti Dios. No saan a pinarmek ti Pannubbot ni Jesucristo dagitoy dua a kita ti ipapatay, nagbanag koma iti dua a bunga: nagsina koma iti agnanayon dagiti bagi ken espiritutayo, ken saantayo a makipagindeg manen iti Nailangitan nga Amatayo (kitaen iti 2 Nephi 9:7–9).

Ngem insagana ti masirib a Nailangitan nga Amatayo ti maysa a nakaskasdaaw, manangngaasi a plano tapno maisalakantayo manipud iti pisikal ken naespirituan nga ipapatay. Plinanona ti maysa a Mangisalakan nga umay iti daga tapno subbotennatayo manipud kadagiti basbasoltayo ken manipud iti ipapatay. Gapu kadagiti basbasoltayo ken iti pagkapsutan dagiti mortal a bagitayo, ditayo kabaelan a subboten ti bagbagitayo (kitaen iti Alma 34:10–12). Ti maysa nga agbalin a Mangisalakantayo ket masapul nga awan basolna ken adda bilegna iti patay.

Ni Jesucristo ti Agmaymaysa Laeng a Makasubbot para kadagiti Basbasoltayo

  • Apay a ni Jesucristo ti agmaymaysa laeng a makasubbot para kadagiti basbasoltayo?

Adda sumagmamano a gapu no apay a ni Jesucristo ti kakaisuna a tao a makapagbalin a Mangisalakantayo. Maysa a gapu ket ti panangpili Kenkuana ti Nailangitan nga Ama tapno agbalin a Mangisalakantayo. Isu ti Bugbugtong nga Anak ti Dios ket iti kasta adda bilegna iti patay. Inlawlawag ni Jesus: “Itedko ti biagko tapno awatekto manen. Awan ti mangikkat kaniak no di ket yawatko a sisiak. Adda pannakabalinko a mangyawat iti biagko, adda pannakabalinko met a mangawat manen” (Juan 10:17–18).

Naikari pay ni Jesus nga agbalin a Mangisalantayo gapu ta Isu laeng ti tao a nakapagbiagen iti daga a saan a nagbasol. Daytoy ti nangaramid Kenkuana a maikari a sakripisio a pangikaro kadagiti basbasol dagiti dadduma.

Nagsagaba ni Cristo ken Natay tapno Masubbot dagiti Basbasoltayo

  • Bayat ti panagbasam iti daytoy a benneg, ipapanmo ti bagim nga addaka iti Minuyongan ti Getsemani wenno iti krus kas saksi ti panagsagaba ni Jesucristo.

Sinubbot ti Mangisalakan ti basbasoltayo babaen iti panagsagabana iti Getsemani ken babaen ti panangtedna iti biagna iti krus. Saan a mabalin kadatayo tapno naan-anay a maawatantayo no kasano a nagsagaba Isuna para iti amin a basbasoltayo. Iti Minuyongan ti Getsemani, ti dagsen ti basoltayo ti nakaigapu Kenkuana tapno mariknana ti kasta a panagrigrigat ta nagdara ti tunggal teterremanna (kitaen iti DkK 19:18–19). Idi agangay, bayat ti pannakaibitinna iti krus, sinagaba ni Jesus ti nasaem nga ipapatay babaen iti maysa kadagiti karanggasan a wagas nga ammo ti tao.

Anian a kasta unay ti panagayat ni Jesus kadatayo, a nagsagaba iti kasta a naespirituan ken pisikal a panagrigrigat para iti pagimbagantayo! Anian a nagindaklan ti ayat ti Nailangitan nga Ama ta imbaonna ti Bugbugtong nga Anakna tapno agsagaba ken matay para kadagiti dadduma pay nga annakna. “Ta kasta la unay ti panagayat ti Dios iti lubong, nga intedna ti Anakna a Bugbugtong, tapno amin a mamati kenkuana saan a mapukaw, no di ket adda biagna nga agnanayon” (Juan 3:16).

Ti Pannubbot ken Panagungar ket Mangisangbay iti Panagungar iti Amin

Iti maikatlo nga aldaw kalpasan ti Pannakailansana, inawat manen ni Cristo ti bagina ket nagbalin nga isu ti umuna a tao a napagungar. Idi napan dagiti gagayyemna a nangsapsapul Kenkuana, imbaga kadakuada dagiti anghel a nagbantay iti tanemna, “Awan ditoy; ta nagungaren a kas kinunana” (Mateo 28:6). Simrek manen ti espirituna iti bagina, a saanton pulos nga agsina manen.

Iti kasta naparmek ni Cristo ti pisikal nga ipapatay. Gapu iti Pannubbotna, mapagungarto ti amin a nayanak iti daytoy a daga (kitaen iti 1 Taga Corinto 15:21–22). Kas iti panagungar ni Jesus, maitiponto manen dagiti espiritutayo kadagiti bagitayo, “tapno saandanton a matay … , saanton nga agsina” (Alma 11:45). Maawagan daytoy a kasasaad iti imortalidad. Amin a tao a nagbiag ket mapagungarto, “nataengan ken ubing, adipen ken siwayawaya, lalaki ken babai, nadangkes ken nalinteg” (Alma 11:44).

  • Kasano a nakatulong kenka ti pannakaammom maipapan iti Panagungar?

Ti Pannubbot ti Mangaramid a Mabalin para kadagiti Addaan iti Pammati ken ni Cristo a Maisalakanda manipud kadagiti Basbasolda

  • Panunotem maipapan iti no kasano a tulongannaka daytoy a pangngarig iti daytoy a benneg iti pannakaawatmo iti Pannubbot. Asino ti ibagi dagiti tao iti pangngarig iti biagtayo?

Ti Pannubbot ti Mangisalakan ti mangaramid a mabalintayo a parmeken ti naespirituan nga ipapatay. Nupay mapagungarto ti amin a tao, dagiti laeng umawat iti Pannubbot ti maisalakanto manipud iti naespirituan nga ipapatay (kitaen iti Pagannurotan iti Pammati 1:3).

Awatentayo ti Pannubbot ni Cristo babaen iti kaadda ti pammatitayo Kenkuana. Babaen iti daytoy a pammati, agbabawitayo kadagiti basoltayo, agpabuniag, ken umawat iti Espiritu Santo, ken agtungpal kadagiti bilinna. Agbalintayo a napudno a disipulo ni Jesucristo. Mapakawan ken madalusantayo iti basol ken nakasaganatayo nga agsubli ken makipagnaed iti Nailangitan nga Amatayo iti agnanayon.

Imbaga kadatayo ti Mangisalakan, “Ta adtoy, siak, a Dios, sinagabak dagitoy a banag para iti amin, tapno saanda koma nga agsagaba … a kas kaniak” (DkK 19:16–17). Inaramid ni Cristo ti pasetna a mangsubbot para kadagiti basbasoltayo. Tapno maaramid a naan-anay a nasamay ti Pannubbotna iti panagbiagtayo, masapul nga ikarigatantayo ti agtungpal Kenkuana ken agbabawi kadagiti basbasoltayo.

Nangted ni Presidente Boyd K. Packer ti Konseho dagiti Sangapulo-ket-dua iti sumaganad a panangiladawan a mangipakita no kasano nga aramiden ti Pannubbot ni Cristo a posible ti maisalakan manipud iti basol no aramidentayo ti pasettayo.

“Bay-andak a mangisalaysay iti maysa nga estoria—maysa a pangngarig.

“Adda idi maysa a lalaki nga agtarigagay unay iti maysa a banag. Kasla napatpateg daytoy ngem iti ania man a banag iti biagna. Tapno magun-odna ti tarigagayna, nakikontrata iti dakkel nga utang.

“Naballaaganen isuna maipanggep iti yuutangna iti dakkel, ken nangnangruna ti maipanggep iti agpautang kenkuana. Ngem kasla napatpateg kenkuana nga aramidenna no ania ti tinarigagayanna nga aramiden ken maaddaan a dagus itan iti dayta a tinarigagayanna. Sigurado isuna a mabayadanna daytoy iti kamaudiananna.

“Isu a pinirmaanna ti maysa a kontrata. Bayadannanto daytoy nga in-inut. Saan unay a nadanagan iti daytoy, gapu ta adayo met pay ti naituding a petsa a panagbayadna. Addan kenkuana ti tinarigagayanna, ket dayta ti kasla napateg.

“Kanayon a malagipna maipapan iti nagpautang, ket nagbayad isuna iti saggabassit, a pinampanunotna no kaskasano a saan koman a dumteng ti aldaw ti naituding a petsa a panagbayadna iti dayta a gatad.

“Ngem kas iti kanayon a maar-aramid, dimteng ti aldaw ti naituding a panagbayad kas naikontrata. Saan pay a naan-anay a nabayadan ti utang. Nagpakita ti nagpautang kenkuana ket kiniddawna ti naan-anay a bayad.

“Idi laeng a naamirisna a saan laeng nga adda bileg ti nagpautang kenkuana a mangtagikua iti amin a sanikuana, no di ketdi adda pay ti bilegna a mangipupok kenkuana iti pagbaludan.

“‘Saanak a makapagbayad kenka, gapu ta awan kabaelak nga agbayad iti daytoy,’ impudnona.

“‘Kalpasanna,’ kinuna ti nagpautang, ‘ipatungpaltanto ti kontrata, maalanto dagiti sanikuam, ket maipupokkanto iti pagbaludan. Immanamongka iti dayta. Pilim dayta. Pinirmaam ti kontrata, ket ita nasken a maipatungpal daytoy.’

“‘Saan kadi a mabalin nga itantanmo ti panagbayad wenno pakawanem ti utang?’ impakaasi ti nakautang. ‘Mangurnoska iti pamuspusan para kaniak tapno mapagtalinaedko ti sanikuak ket saanak a maipupok iti pagbaludan. Awan duadua a mamatika iti kaasi? Saankanto kadi a mangipakita iti kaasi?’

“Insungbat ti nagpautang, ‘Kanayon a saan a patas ti kaasi. Sika laeng ti pakaitungpalanna. No ipakitak ti kaasik kenka, saanakton a mabayadan. Hustisia ti dawdawatek. Mamatika kadi iti hustisia?’

“‘Mamatiak iti hustisia idi pinirmaak ti kontrata,’ kinuna ti nakautang. ‘Naipabor kaniak daytoy idi, gapu ta impagarupko a mangsaluad daytoy kaniak. Diak idi kasapulan ti kaasi, wenno diak impagarup a nasken a kasapulak a kanayon daytoy. Impagarupko a maipatungpal pay ti hustisia kadata nga agpada a patas.’

“‘Ti hustisia ti mangidawdawat a bayadam ti utang wenno sagabaem ti pannusa,’ insungbat ti nagpautang. ‘Dayta ti linteg. Immanamongka iti daytoy ket dayta ti wagas a nasken a maipatungpal. Saan a matakawan ti kaasi ti hustisia.’

“Kasta ti kasasaadda: Maysa ti dumawdawat iti hustisia, agpakpakaasi ti maysa iti panangngaasi. Awan ti mabalin a mapagteng malaksid ti panagbayad ti nakautang.

“‘No saanmo a pakawanen ti utang awanto ti kaasi,’ impakaasi ti nakautang.

“‘No aramidek, awanto ti hustisia,’ insungbatna.

“Kasla saan a mabalin a maipatungpal ti agpada a linteg. Dua nga agnanayon a linteg a kasla agsinnupadi iti tunggal maysa. Adda kadi wagas a naan-anay a pakaitungpalan ti hustisia, ken kasta met ti kaasi?

“Adda maysa a wagas! Ti linteg ti hustisia ket mabalin a naan-anay a maipatungpal ken ti kaasi ket mabalin a naan-anay a maipaay—ngem agkasapulan iti pannakairaman ti sabali a tao. Ket kastoy ti napasamak iti daytoy a kanito.

“Adda maysa a gayyem ti nakautang. Immay tapno tumulong. Am-ammona a nasayaat ti nakautang. Ammona isuna a kas tao nga awanan iti nawada a panagpampanunot. Napanunotna a maag ti nakautang tapno maipasungalngal iti kasta a narikut a kasasaad. Nupay kasta, kayatna a tulongan gapu ta ipatpategna daytoy. Napan iti nagbaetanda, sinangona ti nagpautang, ket inaramidna daytoy a panangidiaya.

“‘Bayadakto ti utang no wayawayaam ti nakautang manipud iti kontratana tapno mapagtalinaedna dagiti sanikuana ken saan a mapan iti pagbaludan.’

“Bayat ti panagutob ti nagpautang iti daytoy a diaya, innayon pay ti mangibabaet, ‘Kiniddawmo ti hustisia. Nupay dinaka kabaelan a bayadan, siakto ti agbayad. Umawatkanto iti hustisia ket awanen ti makiddawmo pay. Saanto a nainkalintegan daytoy.’

“Ket ngarud immanamong ti nagpautang.

“Kalpasanna sinango ti mangibabaet ti nakautang. ‘No bayadak ti utangmo, awatennakto kadi a nagpautang kenka?’

“ ‘O wen, wen,’ insangit ti nakautang. ‘Isalakannak manipud iti pannakabalud ken impakitam kaniak ti kaasi.’

“‘Kalpasanna,’ kinuna ti manangngaasi a lalaki, ‘bayadamto kaniak ti utang ket ikeddengkonto dagiti kondision. Saanto a nalaka daytoy a masurot, ngem maaramidto. Mangipaayakto iti maysa a wagas. Saanmo a kasapulan ti maibalud.’

“Ket iti kastoy a wagas nabayadan iti naan-anay ti nagpautang. Naited ti hustisia a dinawatna. Awan ti nalabsing a kontrata.

“Kasta met a naipaayan ti nakautang iti kaasi. Naipatungpal ti agpada a linteg. Gapu ta adda maysa a mangibabaet, naan-anay a napatgan ti hustisia, ken naan-anay a naipaay ti kaasi” (iti Conference Report, Abr. 1977, 79–80; wenno Ensign, Mayo 1977, 54–55).

Naespirituan nga utangtayo dagiti basbasoltayo. No awan ni Jesucristo, nga isu ti Mangisalakan ken Mangibabaettayo, bayadantayo ti amin a basbasoltayo babaen ti panagsagaba iti naespirituan nga ipapatay. Ngem gapu Kenkuana, no tungpalentayo dagiti kondisionna, a panagbabawi ken panagtugpal kadagiti bilinna, mabalintayo ti agsubli a makipagnaed iti Nailangitan nga Amatayo.

Nagsayaaten ta impaayannatayo ni Cristo iti maysa a wagas tapno maagasantayo manipud kadagiti basbasoltayo. Kinunana:

“Adtoy, immayak ditoy lubong … a mangisalakan iti lubong iti basol.

“Ngarud, asino nga agbabawi ket umay kaniak a kasla bassit nga ubing, awatek, ta kasta ti pagarian ti Dios. Adtoy, ta kasta ti nangisangratak iti biagko, ken naalak manen; ngarud agbabawikayo ket umaykayo kaniak dakayo iti ngudo ti daga, ket maisalakankayo” (3 Nephi 9:21–22).

  • Utobem no kasano a maipakitam ti panagyaman para iti sagut ti Pannubbot.

Dagiti Mainayon a Nasantuan a Kasuratan