Kakobaik Kien ko Ruo Reļļap
Ad maron̄ n̄an ļo̧o̧r Jisōs Kraist ej pedped ioon kajoor eo ad n̄an mour kōn kien eo kein kajuon im kein karuo reļļap ilo jejjōt im jon̄an wōt juon.
Kadkad In
Ke kōrā eo ippa, Lesa, ej em̧akūtkūt ilo kūr ko am ipeļaakin laļin, kom̧ro m̧ōņōņō kōn iien ko kom̧ro iioon kom ilo jikin jar ko redik im reļļap. Kijejeto ko ami ilo jerbal in an Irooj ej tōl kōm̧ ilōn̄ im jutak āinwōt juon naan in kam̧ool n̄an gospel eo an Jisōs Kraist. Kem ej rool tok jān tūreep kein kajjojo im kōļmenļo̧kjen eļan̄n̄e kom̧ro kar lewaj eļap āinwōt jon̄an eo kom̧ro kar bōk.
N̄e jej tal n̄an juon jikin, edik iien n̄an am̧ alooj. Ijoke, jabdewōt iien imaron̄, n̄aij joļo̧k jejjo iien ilo juon iien n̄an ikdeelel ko aō make. Ewōr aō ikdeelel ilo ekkal im design im juon itok limo ilo būriij ko. Būriij ko me ewōr aer eon̄ļo̧k eaetokļo̧k rekabwilōn̄ eō. Eļan̄n̄e ej Rainbow Bridge eo ilo Tokyo, Tsing Ma Bridge eo ilo Hong Hong, Tower Bridge eo ilo London, ak ko jet em̧ōj aō loi, ij bwilōn̄ kōn wāween ekkal ko an būriij kein kōnke ijela ke elukkuun pen kilen kallōki. Būriij kein rej bōk kōj n̄an ijoko jejjab maron̄ kar etal ie ļo̧k. (M̧okta jān aō waanmaanļo̧k, ikōņaan kwaļo̧k bwe jen iien eo ennaan in kar jino jeki, juon jorrāān eļap ekar waļo̧k ilo būriij eo ilo Baltimore. Jej būromōj kōn mour ko rekar jako im lewaj am̧ naan in būromōj n̄an baamle ko rekar ioone jorrāān in.)
Juon Būriij Aebojooj me Eaetokļo̧k
Ejjab to, juon kūr ilo juon kweilo̧k ekar bōk eō n̄an California, ijo bar juon alen iaar ettōr ioon Golden Gate Bridge eo ekabwilōn̄lōn̄, watōke āinwōt juon jerbal ekabwilōn̄lōn̄ an laļin. Jerbal in ej kakobaik jekjek ko reaiboojoj, jibadbad in jerbal ko, jekjek in jerbal eo ekapeel. Ej juon būriij eo eaetokļo̧k ebun̄bun̄ ewōr tawōr ko im̧aan im jem̧ļo̧kin, op ko rej juraake. Kajoor im eddo in juraake tawōr ko ruo ilōn̄ in lojet raar men ko raar kalōki jinointata. Rej juren eddo eo an cable suspension ikōtaan tawōr ko ruo an buriij eo im cable suspension ko rej etoto jān cable ko ilo tawōr eo, eo rej bōbrae iaļ eo. Kajoor in an tawōr ko juraake būriij eo—aiboojoj in jekjek in kar kalōke būriij in—ej kabwilōn̄lōn̄ eo an jekjek in kar jerbale būriij in.
Golden Gate Bridge District
Pija ko jinoin kar ekkal eo an būriij in ej kam̧ool kōn pedped in jekjek in kar jerbale. Kajjojo tawōr ko ilo būriij eo rej kotake doon im ekkeijel ippān doon.
Getty Images/Underwood Archives
Ke ej dedeļo̧k būriij eo, tawōr ko rej jutak kankan, im op ko rej an̄kō ilo juon pedped in dekā, ej juon pija in kajoor im aiboojoj.
Rainin n̄aij karuwaineneik kom̧ n̄an kalimjōk būriij in—ippān tawōr ko ruo kar kalōki ioon juon pedped ekajoor—ilo mej ko mejen gospel in.
Ilo turin jem̧ļo̧kin jerbal eo an Jisōs Kraist ioon laļin, ilo iien eo jej ņaetan Wiik Ekwojarjar, juon Pharisee eo ekar juon lawyer1 ekar kajjitōk juon kajjitōk ejeļā ke enkar pen uaake:2 Ri Kaki, ewi kien eo eḷap ilo kien ko?” Lawyer eo, “ej mālejjon̄ E” im kappukot uwaak eo ekkar, kōn un eo ejjab erreo, ekar bōk uwaak eo ekwojarjar jān Jisōs Kraist.
“Jisōs e ba n̄an e, “Kwōn yokwe Irooj am̧ Anij kōn aolepen būruom̧ im kōn aolepen am̧, im kōn am̧ ļōmņak otemjej.
“En̄in ej kien eo eļap im m̧oktata.” Ekkeijelļo̧k ilo waanjon̄ak in būriij eo, tawōr eo m̧oktata!
“Im eo kein ka ruo āinwōt in, Kwōn yokwe ri turum̧ im āinwōt kwe.” En̄iin ej tawōr eo kein karuo!
“Kien otemjej im ri kanaan rej kejil ilo kien kein ruo.”3 M̧ōttan ko jet an būriij eo!
Jen etale kajjojo iaan kien kein ruo reļļap, kar waļo̧k im keememeji ilo uwaak eo an Jisōs Kraist. Ilo ad kōm̧m̧ane, jen kōļmeļo̧kjen kōn kabwilōn̄lōn̄ eo an suspension būriij eo ļōm̧ņaki ilo mejen kōļmenļo̧kjen eo am̧.
Iakwe Irooj
M̧oktata, iakwe Irooj kōn aolepen būruōm̧, aolep am̧, im aolepen am̧ ļōm̧ņak.
Ilo uwaak in, Jisōs Kraist ekar kallikarļo̧k nememen kien eo ej waļo̧k ilo katak ko rekwojarjar an Kallimur Ekāāl. Iakwe Irooj m̧oktata ilo būruōm̧—lukkun piktokum̧. Irooj ej kajjitōk bwe kwōn iakwe kōn aolepen am̧4—aolepen am̧ maron̄—im āliktata, n̄an iakwe kōn aolepen am̧ ļōm̧ņak—am̧ ļoļātāāt im jeļā. Iakwe n̄an ejeļo̧k jon̄an im jamin jem̧ļo̧k. Ejeļo̧k jem̧ļo̧kin im ej n̄an indeeo.
N̄an n̄a, mour kōn kien eo eļap m̧oktata jet iien emaron̄ pen, ak maron̄ kamijak. Ilo kam̧m̧oolol, ilo aō ļōm̧ņak kōn naan ko an Jisōs, kien in epidodoļo̧k meļeļe kake: “Eļan̄n̄e kom̧ij yokwe Eō, kom̧ naaj kōjparok kien ko Aō.”5 Mennin imaron̄ kōm̧m̧ane. Imaron̄ iakwe Jemedwōj Ilan̄ im Jisōs Kraist, eo ej tōl n̄an jar, ekkatak jeje ko rekwojarjar, im kabun̄jar ilo tampeļ. Jej iakwe Jemed im eo Nejin ilo ad kōļļā juon m̧ōttan jon̄oul, kakwojarjar raan in Jabōt, mour juon mour erreeo, im pokaki.
Iakwe irooj ekkā jon̄ak e ilo jerbal dikdik ko, būn̄ten ne ko ilo iaļan bujen eo: n̄an rum̧m̧an ded ro, kōjerbal social media emaron̄ kalōk ijelo̧kin an kakure; etal jān pade eo, pija eo, ak m̧akūtkūt eo ijo jon̄ak ko ad rej keid; ej kwaļo̧k kautiej n̄an men ko rekwojarjar.
Ļōm̧ņak kōn waanjon̄ak in em̧m̧an. Ekar Jabōt in jitļo̧k ilo an Vance6 im n̄a kaḷḷaḷḷaḷ ilo kōjem in juon em̧ dik im ettā. Kōm̧ im decon ro jet ilo doulul eo ekar kōtmene naan kein “Jouj delon̄ tok,” ilo anikien lam̧ōj eo emeneen ilo tōn eo an kajin German eo eļap anikien jej ron̄ jān kōjem eo. Sister Muellar ekar juon iaan kōrā ro reiet emej eo pāleen ilo ward eo ekar em̧akūttok jen bar juon laļ. Ekar jab maron̄ pidodo an kōpeļļo̧k kōjem eo, āinwōt ke ekar lukkuun pilo. Ilo am̧ deļōn̄e lowaan m̧weo edik an meram, ekar karuwainene kōm̧ kōn kajjitōk ko: Etan et ko etami? Ejet am̧i pād? Kom ej ke iakwe Irooj? Jekar uwaak im kwaļo̧k ke jekar itok n̄an bōk jipan̄ eo an. Men̄e ilo iiō ko am̧ redik, jekar loe bwe ejjab kar lukkuun lōn̄ an kōrā in jāān, im uwaak eo an obrak kōn tiljek ekar im̧we decon ro: “Ikar likūti juon jon̄oul jāān ioon kauntōr eo ke ej jibbon̄. Im̧ōņōņō in lewaj kein jipan̄ eo aō. Komaron̄ ke jouj likuti ilo envelope eo im jeki pepa in kein jipan̄ ne aō?” Iakwe eo an kōrā in n̄an Irooj ekar kōketak tōmak eo am̧ kajjojo iien jej etaļ jen m̧weo im̧ōn.
Kiin̄ Benjamin ekar kallim̧ur kajoor n̄an ro me rej ļo̧o̧r kien eo eļap m̧oktata. “Ikōņaan bwe kom̧in ļōmņak kōn jekjek eo ejeraam̧m̧an im ekōm̧ōņōņō an ro raar kōjparok kien ko an Anij. … Rej jeraam̧m̧an ilo aolep men ko otemjeļo̧k, … im eļan̄n̄e renaaj dāpdep wōt ilo niknik n̄an jem̧ļo̧kin naaj bōk er ilo lan̄ … ilo wāween m̧ōņōņō eo ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin.”7
Iakwe Irooj ej tōl n̄an m̧ōņōņō ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin!
Iakwe Ritūrūm̧
Innām Jisōs ekar ba, “Im eo kein ka ruo āinwōt in, Kwōn yokwe ri turōṃ im āinwōt kwe.”8 Mennin ej tawōr eo kein karuo an būriij eo.
En̄iin Jisōs ej kobaik erreilōn̄lo̧k n̄an lan̄, n̄an iakwe Irooj, ippān erreilok ko ad ilikļo̧k, n̄an iakwe em̧m̧aan im kōrā ro mōttad. Juon ej ekkeijel ippān eo juon. Iakwe Irooj ejjab dedeļo̧k n̄e jej kōjekdoon ro ritūrud. Iakwe in ej kobaik aolep ajri ro nejin Anij jekdoon ta wōn er, kūlaaj ko aer, rej itok jān ia, jete aer jāān, drettaer, ak er armij in ia. Jej kappukotļo̧k ro me rej metak im en̄taan, pedped ioon, “aolep rej āinwōt juon n̄an Anij.”9 Jej “rie ro reban, kotak lōn̄ļo̧k pā ko rej allitoto, im kōkajoor bukwe ko rem̧ōjņo̧.”10
Ļōm̧ņak kōn waanjon̄ak in, Brother Evans11 ekar ilbōk ke ekar en̄jaake n̄an kabōjrak wa eo waan im kōļaļļaļ ilo juon kōjem an juon baam̧le ejaje kajjeer. Ke juon kōrā emej pāleen jinen 10 ajri ekar kōpeļo̧k kōjem̧ eo, jekjek eo aer epen im aikuj eo eļap ekar alikkar n̄an ļein. Men eo jinountata ekar pidodo, uno n̄an m̧weeo m̧weer, eo ekar tōl n̄an elōn̄ iiō in jerbal in karejar ilo kanniōk im jetōb n̄an baamle in.
M̧am̧a in ekar kam̧m̧oolol ekar jeje kōn in m̧ōttan jān lan̄: “Kwaar joļo̧k iien ko am̧ ilo mour eo am̧ n̄an letok peim̧ n̄an kem. Ikōņaan naaj kar ron̄ men ko Irooj ej ba n̄an kwe ilo an kwaļo̧k An kam̧m̧oolol kōn em̧m̧an ko kwaar kōm̧m̧ani ikijeen jāān im jetōb, n̄an armij ro me kwe wōt im E naaj jeļā kake. Kommool kōn am̧ kōjeraam̧m̧an kem ilo elōn̄ wāween ko, … kōn mijenede ro kwaar jilkintok er. … Ekutkut aō ļōm̧ņak eļan̄n̄e Irooj eaar kāālet eok, ak eļan̄n̄e kwe wōt eo kwaar ron̄jake.”
Iakwe ro ritūrūm̧ ebar koba kōm̧m̧an in jouj im jerbal ko āinwōt an Kraist. Komaron̄ ke kōtļo̧k am̧ illu, jeorļo̧k bōd ko an rikōjdat ro am̧, karuwaineneik im jerbal in karejar n̄an ro ritūrum̧, im jipan̄ ro reritto? Kom̧ kajjojo naaj im̧we ilo ami kalōk tawōr in iakwe eo am̧ n̄an ro riturum̧.
Būreejtōn Russell M. Nelson ekar katakin: “Leļo̧k n̄an ro jet—kōm̧m̧an kijejeto ko rem̧ool n̄an kea kōn ro jet jon̄an wōt an ļapļo̧k n̄e jej keā kōn kōj make—ej ad lan̄lōn̄. Eļaptata … n̄e eapan̄ im n̄e ej bōk kōj jān joko ekoņ ad pād ie. Mour kōn kien eo eļap kein karuo ej kii eo n̄an erom̧ rikaļoor an Jisōs Kraist em̧ool.”12
Juon Jemjerā in Lōke
Jisōs ekar wōnm̧aanļo̧k im katakin, “Kien otemjej im ri kanaan rej ekkejel ilo kien kein ruo.”13 Menin elukkuun katakin. Ewōr aorōkin jemjerā in lōke ikōtaan iakwe Irooj im iakwe doon. Bwe Golden Gate Bridge eo en kōm̧m̧ane jerbal ko an, tawōr ko ruo rej jimor kajoor im kotak eddo in suspension cable ko, iaaļ eo, im jon̄an wa ko rej ettōr ioon būriij eo. N̄e ejjab jejjōt in ekkal eo, būriij eo emaron̄ kar jorren, im tōl n̄an an wōtlok. Bwe jabdewōt suspension bridge en kōm̧m̧ane ta eo kar kalōke n̄an kōm̧m̧ane, tawōr ko rej aikuj jerbal ippān doon ilo juon wōt. Ejja āinwōt, maron̄ eo ad n̄an ļo̧o̧r Jisōs Kraist ej pedped ioon kajoor eo ad n̄an mour kōn kien ko ruo reļļap ilo jejjōt im jon̄an wōt juon.
Poktak eo an laļin eļapļo̧k ej ba ijoko, jet iien jej likjab in lo im keememej mennin. Jet rej mije kōjpārok kien ko jon̄an edik aer aimakkwe ro me rej watōk er edik aer jim̧we. Jet epen aer iakwe ro me rej kāālet n̄an mour ilikin bujen eo ak etoļo̧k jān bōk koņaaer ilo kabun̄.
Bar juon wāween, ewōr ro me rej kalikkar aorōk eo an iakwe ro jet ilo aer jab kalikkar ke kōj aolep jej uwaak n̄an Anij. Jet rej kōjekdoon meļeļe eo ke ewōr juon m̧ool ak jim̧we im bōdim tōmak bwe men eo de eo jej aikuj kōm̧m̧ane ej m̧ōņōņō im errā eo n̄an kāālet ko an ro jet. Juon iaan likjab kein emaron̄ kōm̧m̧an bwe būriij eo am̧ ilo jetōb en wōtlo̧k.
Būreejtōn Dallin H. Oaks ekar kōmeļeļein men in ke ekar ba: “Kar kakien kōj n̄an iakwe aolep armij, āinwōt ke pārabōļ eo an Jisōs kōn ri Samaria eo em̧m̧an ej katakin bwe aolep armij rej ro riturud. Bōtaap kijejeto eo ad n̄an kōjparok kien eo kein karuo ej aikuj jab kōm̧m̧an bwe jen meļokļok ke m̧oktata, iakwe Anij kōn aolepen būruōd, ad, im aolepen ad ļōm̧ņak.”14
Jem̧ļo̧k in
Kiiō kajjitōk eo n̄an kōj kajjojo ej, ekōjkan ad kalōk būriij in tōmak im wujlepļo̧k eo ad make—kajutaki būriij aetok ko an iakwe Anij im iakwe ro riturud? Ekwe, jej kar ijjino. Kijejeto ko ad m̧okta remaron̄ āinwōt juon karōk eo ilo itulikin juon napkōn ak jinoun juon blueprin an būriij eo jej kōjatdikdik n̄an kalōke. Emaron̄ bōk jejjo kōttōpar ro rekkar n̄an pukot n̄an meļeļelo̧k gospel eo an Irooj ak n̄an kallim̧ur in dikļo̧k ad ekajete ro jet. Ejjeļo̧k en juon edik ak eļap an ritto n̄an ijjino.
Ilo iien, kōn jar im karōk ko rem̧m̧an, ļōm̧ņak ko rej em̧m̧anļo̧k. Kōm̧m̧an ko rekāāl rej erom̧ iminene. Karōk ko m̧okta rej erom̧ blueprint eo. Jej kalōk būriij ko ad make ilo jetōb kōn būruōd im ļōm̧ņak ko ad rej tōmake Jemedwōj Ilan̄ im Nejin Emake eaar Keotak im bar ro jeid im jatid me jej jerbal ippaer, ikkure ippaer, im jokwe ippaer.
Ilo raan ko m̧aan, n̄e konaaj ettōr ioon juon suspension būriij ak n̄e kwoj lo juon pijaan, kōn tawōr ko an ilōn̄, n̄aij karuwaineneik eok n̄an keememej kien ko ruo reļļap, Jisōs Kraist ekar kōm̧eļeļeik ilo Kallim̧ur Ekāāl. Katak ko an Irooj ren im̧we kōj. Būruōd im ļōm̧ņak ko ad ren etal ilōn̄ļo̧k n̄an iakwe Irooj im oktak nam̧ōjtak im iakwe ro riturud.
Mennin en kōkajoor tōmak eo ad ilo Jisōs Kraist im Pinmuur eo An, eo me ij kam̧ool kake ilo etan Jisōs Kraist, amen.