Mwichenapen Mwichefen
Fori Pungun, Tong Umoumoch, me Fetan Tekisoson ren Kot
October 2020 mwichenapen mwichefen


Fori Pungun, Tong Umoumoch, me Fetan Tekisoson ren Kot

Fori pungun wewen pwe mokutukut non murino. Sia fori non sufon ren Kot ren ach fetan tekisoson ren I. Sia fori non sufon ren ekkoch ren ach tong umoumoch.

Kich chon tapweno mwirin Jises Kraist, me kich Aramas mi Pin non Fansoun Soponon, sia achocho—me sia pesepes ne achocho—ach sipwe fororechuno me sipwe murino.1 Meni ka fen ekieki, usun ua fen ekieki, “A naf met ua fori?” “Met upw pwan fofori?” ika “Ifa usun ngang, emon aramas ese unusoch, a tufich an epwe ‘nom ren kot non ew nikinikin pwapwa ese tongeni much’?”2

Ewe soufos Micah non ewe Testamen Noom a eis ewe kapas eis non ei napanap: Ren met upwe feito me mwen ewe Samon, me chappetiw me mwen ewe Kot tekia?3 Micah a urumot non an ekieki ika pwe asor mi nap epwe tongeni naf ne moni tipis, a apasa, “Met, ewe Samon epwe pwapwa ika ua wato ren ngoroun siip are fiti engon [ngeroun] … pwupwuun oil? upwe ani asor nei we emonun a upwutiw faniten … ewe tipisi ngunui?”4

Pwonuan pwe apw. Angangoch rese naf. Manau sise moni.5 Esap mwo pwan ekkewe watten asor Micah a apasa repwe tongeni angasa ewe kukkununon tipis. Ach anamon ren ach pwisin kokkot, ewe tufichin niwin ngeni ach sipwe nom me mwen Kot ese wor epinukunukun.6

Me nukun ekkewe feioch ra feito seni Samach won Nang me Jises Kraist, ese tongeni naf met sia fori ika sise tongeni naf non ach anamon. Nge, ewe porous mi och, pwe pokiten me seni Jises Kraist sia tongeni winiti mi naf.7 Aramas meinisin repwe ngaseno seni manon inis me ren ewe chenin Kot, seni ewe mano me Manausefan an Jises Kraist.8 Me ika sia akunnu netipach ngeni Kot, manau seni manon ngun mi tufich ngeni meinisin “me ren ewe Achasefan an [Jises] Kraist … seni anneasochisi ekkewe annuk me angangepinen ewe Kapas allim.”9 Kich mi tongeni ngaseno seni tipis ach sipwe nimenimoch ne uta me mwen Kot. Usun Micah a awewei, “[Kot] a pwar ngonuk, O aramas, met mi och; me met ewe Samon a mochen senuk, nge kopwe fori mi pung, me tong umoumoch, me fiti Kot ne fetan tekisoson ren om Kot?”10

An Micah emwen ne okkunu netipach ngeni Kot me tufich ngeni manau mi masoweni unungat mettoch mi wewefengen. Ne fori pungun wewen fori non sufon ren Kot me ren ekkoch aramas. Sia fori non sufon ren Kot ren ach fetan tekisoson ren I. Sia fori non sufon ren ekkoch ren ach tong umoumoch. Ne fori pungun wewen minne wesewesen aean ewe aewin me aruwen annuk, ne “tongei ewe Samon om Kot ren unusen netipemi e ren unusen ngunumi, me ren unusen ami ekiek … [me kopwe] tongei monun unukukm ussun ka pwisin tongeok.”11

Ne fori pungun me fetan tekisoson ren Kot wewen pwe sipwe finata ne utti pouch seni ngaw, fetan non An annuk, me angang ennet.12 Emon aramas pung a kun seni tipis me ngeni Kot, fori pwon mi pin ngeni I, me mi nukuchar ngeni ekkena pwon mi pin. Emon aramas pung a finata ne anneasosichi ekkewe annukun Kot, aier nupwen a tur, me soposopono ne achocho.

Nupwen ewe Kraist mi manausefan a churi ekkewe Chon Nifai, A awewei pwe ewe annukun Moses a siwin me ren ew annuk mi tekia. A ourourer pwe resap chiwen “asorata … asor me … asoren kek” nge repwe asorata asoren “netipechou me netipen niemam.” I a pwan pwonei, “Iwe ion chok epwe feito rei fiti ew netipechou me ew netip niemam, i upwe papataisei ren ekkei me ren ewe Ngun mi Fel.”13 Nupwen sia angei me aea ewe Niffangen ewe Ngun mi Fel mwirin papatais, sia tongeni pwapwaiti an ewe Ngun mi Fel chiechi ngeni kich me kaeo mettoch meinisin sipwe fori,14 mi pachenong ifa usun sipwe fetan tekison ren Kot.

An Jises Kraist fangeno fan iten tipis me manau seni manon ngun ir mi tufich ngeni meinisin ekkewe mi netipechou me netip niemam.15 Ew netipechou me netip niemam a pesei kich sipwe aier iteiten ran me sossot ne winiti usun Semach won Nang me Jises Kraist. Nupwen sia fori, sia angei an ewe Chon Amanau pochokunen enimenim, echikar, me pochokun. Sise chok fori non pung me fetan tekison ren Kot, sia pwan kaeo ne tong umoumoch non ewe napanap Samach won Nang me Jises Kraist ra fori.

Kot amen ennetin umoumoch me ese anamotongawa. Non an Micah kapas ngeni Jehova, Ion emon Kot usun en, ewe a omusano tipis, … epwe wor an kirekiroch woch, me epwe oturano tipis meinisin non anonnonen ewe mattau.16 Ach sipwe tong umoumoch usun Kot mi wesewesen chu ngeni ach angang pung ren ekkoch me esap angangangaw ngenir.

Auchean ach sisap angangangaw ngeni ekkoch mi affateno non ew tutunap usun Hillel ewe Elter emon chon Jew mi tipachem ewe a nom non ewe aewin kinikinin ipuku ier me mwen Kraist. Emon nein noun Hillel kewe chon sukun a ningeringer ren weiresin ewe Torah—ekkewe nimu puken Moses fiti ar kewe 613 annuk me ekkewe makken rabbinic. Ewe chon sukun a emmis ngeni Hiillel an epwe awewei ewe Torah an epwe aea chok ewe fansoun Hillel a tongeni uta won efoch peche. Menin Hillel esap kon wenoch ne uta nge a etiwa ewe emmis. A kapas seni Leviticus, a apasa, “Ousap niwiningaw ngeni emon aramas, are sopweino ami oput nge oupwe tongei monun unukumi usun chok oua pwisin tongei kemi.”17 Hillel a osopwano: “Met ewe mi koput ngonuk, kosap fori ngeni monun unukum. Iei unusen ewe Torah; nussunon a chok kapas awewe. Feino me kaeo.”18

Angang sufon fansoun meinisin ngeni ekkoch ina pekin tong umoumoch. Ekieki ew porous uwa rongorong chommong ier a no non ewe nenien emergency non ewe Pioing John Hopkins non Baltimore, Maryland, non Merika. Emon mi semwen, Mr. Jackson, i emon mwan mi sufonoch, tipeoch, i mi itefouno me nein ekkewe chon angangen ewe pioing. A fen nuwing fan chommong akkom fan iten an safeian semwenin sakaw. Non ei fansoun, Mr. Jackson a niwin ngeni ewe pioing ren esisinen met kewe ra apungano pwe ngutun an ewe pancreas seni unumi sakaw.

Arap ngeni an epwene sar me angang, Dr. Cohen, emon tokter mi angang weires me chen, a attona Mr. Jackson me finata pwe nuwing mi auchea. Dr. Cohen a ewissa Dr. Jones, ewe tokter epwe wii mwirin, an epwe wanong Mr. Jackson me tumunu safeian.

Dr. Jones a fiti ewe prestigious medical school me a keran chok poputani ne kaeo ngeni met a auchea ngeni an we kaeo. Ei pekin kaeo a napengeni epwe echiechi ngeni an mochen anut, iei usun met fisi ngeni Dr. Jones ren an nipwakingaw. Pokiten a iei nimmonun chon safei a weri non ewe pwinin, Dr. Jones a neumwong ne anini ngeni Dr. Cohen. Neminewe a mefi pwe ese pung an epwe nom non chommong awa ne tumunu Mr. Jackson pwokiten an semwen, mwirin, pwisin tipisin.

An Dr. Cohen ponuweni non pochokun a fis non mongunungun. A apasa, “Dr. Jones, ka winiti emon tokter om kopwe tumunu aramas me angang ne echikarer. Kose winiti emon tokter om kopwe apungur. Ika kose weweiti sokofesenin, ese wor om pung om kopwe kaeo non ei neni.” Mwirin ei afatochun kapas, Dr. Jones a achocho ne tumunu Mr. Jackson fansoun an we nuwing.

Mr. Jackson a mano iei. Ir me ruemon Dr. Jones me Dr. Cohen a men murino ar angang. Nge ren ew osukosuken fansoun non an we fansoun kaeo, a auchea an Dr. Jones epwe achema ne fori pungun, ne tong umoumoch, me tumunu Mr. Jackson nge esap apungu.19

Non ekkewe ier, ua fen feioch seni ena achem. Umoumochun tong wewen pwe sisap chok tongei ewe umoumoch Kot a achou ngenikich; sia pwapwa pwe Kot a achou pwan na chok umoumoch ngeni ekkoch. Me sia tapweno mwirin An nenien appiru. “Meinisin ra nonno chok ngeni Kot,”20 me kich meinisin a auchea ngeni kich safeian ngun ach sipwe angei aninisin me chikaran. Ewe Samon a apasa, “Ousap aucheani emon aramas nap seni pwan emon, are emon esap ekieki inisin pwe mi nap seni pwan emon.”21

Jises Kraist a pwarano met wewen ach sipwe fori pungun me tongei umoumoch. I mi chungeni ekkewe mi tipis, a asufonur me asamonur. A aitikich usun pwapwan ach aneasosichi an Kot annuk me a kutta an epwe seikata nap seni an epwe apungu ekkewe mi riaffou. I ese etipisi ekkewe ra amwanni I ren an iamwiri aramas ra ekieki pwe rese tufich.22 Pukutan aan emon me emon wenechar a achou I me mi chok fifis.

Ach sipwe usun Kraist, emon aramas epwe fori non pungun, manau sufon ren Kot me ekkoch aramas. Emon aramas mi pung mi pwetete non an kapas me foffor me esinna pwe sokofesenin ekiek ika nuku rese eppeti kirekiroch me chiechioch. Aramas mi fori pungun “esap wor ar ekiek ne efeiengawa ekkoch, nge repwe manau kinamwe”24 fengen.

Ach sipwe winiti usun Kraist, emon aramas a tongei umoumoch. Aramas mi tongei umoumoch rese apungu ekkoch; ra pwarano kirekiroch ngeni ekkoch, akkaewin ngeni ekkewe rese kon tufich; ir mi uren chen, kirekiroch, me sufon. Ekkei aramas ra angang fengen ren tong me weweoch, ese nifinifin napanaper usun ir chon ia, mwan ika fefin, ar namanam, sokofesenin aramas, nonnomur ren pekin wouoch, me mwicheich, einang, ika sokofesenin niknikin fonu. Ekkei ra fen koturuno me ren ewe tongen Kraist.

Ach sipwe winiti usun Kraist, emon aramas a finata Kot,25 fetan tekison ren I, kutta an epwe apwapwai I, me anneasochisi pwon mi pin ngeni I. Aramas ekkewe ra fetan tekison ren Kot ra chechemeni met Samach won Nang me JIses Kraist ra fen fori fan iter.

A naf met ua fori? Pwan met upwe fori? Ewe foffor sia fori ren ach ponuweni ekkei kapas eis ina nukanapen ach pwapwa me non ei manau me non ekkewe fansoun esemuch. Ewe chon Amanau ese mochen sipwe angei manau non ach sise kinisou ren. Pwan mwo mwirin sia fori pwon mi pin, mi pwan tufich pwe sipwe “tur seni chen me rikino seni ewe Kot mi manau.” Iwe sipwe “tumuoch me iotek fansoun meinisin” ach sisap “turunong non sossot.”26

Nge pwan non chok ena fansoun, Samach won Nang me Jises Kraist rese mochen sipwe tumunungaw ren soposoponon fatangaw fansoun ach sai won fonufan, ne aureki ika a naf me sia fori ach sipwe ngaseno me manau tekia. Iir ennetin rese mochen sipwe riaffou ren ekkewe muan minne sia fen aier senir, ren ach ekieki pwe ir kinas resap tongeni mono,27 ika uren nuokus ika sipwe pwan turuno sefan.

Sia tongeni apou ach pwisin fefeita. Sia tongeni sinei pwe ewe “aanen manau [ewe sia] tapweno mwirin, a anongonong won mochenin Kot”28 nupwen sia fori non pung, tong umoumoch, me fetan tekison ren ach Kot. Sipwe etiwa ekkewe nikinik usun Samach won Nang me Jises Kraist ngeni non ach nikinik me sia tong fengen.

Nupwen oupwe fori ekkei mettoch, oupwe tapweno mwirin ewe aanen pwon me tufich ne “nonnom ren Kot non ew nikinikin pwapwa ese tongeni much.”29 Ngunumi repwe ur ren ewe chenin Kot me ren ewe Saramen manau esemuch.30 Oupwe ur ren pwapwa sise tongeni weweiti.31 Ngang uwa pwarata pwe Kot mi manaw me Jises is ewe Kraist, ach chon amanaw me ngasono, me a tongei me awateno an tong ngeni meinisin. Kose tongei? Non iten Jises Kraist, amen.