2017
ʻA Kinautolu ʻi he Saliote Fakaʻosí
July 2017


Kae ʻOua Ke Tau Toe Fakataha Mai

ʻA Kinautolu ʻi he Saliote Fakaʻosí

Mei ha lea ʻi he konifelenisi lahi ʻo ʻOkatopa 1947, “To Them of the Last Wagon.” [Kiate Kinautolu ʻi he Saliote Fakaʻosí]

ʻI he saliote fakaʻosí naʻe ʻi ai ʻa e līʻoá mo e māteakí mo e angatonú, kae hiliō aí, ʻa e tui ki he Kau Takí pea mo e mālohi ʻa e ʻOtuá.

ʻĪmisi
covered wagon

Laʻitā mei he Getty Images

ʻOku ou fie lea kau ki he saliote fakaʻosi ʻi he halanga saliote lōloa kotoa pē naʻe ʻosikiavelenga ʻi he funga fonua tokaleleí. …

… ʻOku ʻikai ke faʻa lava ʻe kinautolu ʻi he saliote fakaʻosí ʻo sio ki muʻa ʻaupito ki he Kau Takí, pea naʻe ʻikai ke nau faʻa ʻiloʻi e lanu pulū ʻa e langí he naʻe faʻa kāpui ia ʻe he kohu ʻo e efu ʻi he halá. Ka ʻi he ʻaho kotoa pē, naʻe vilitaki atu ki muʻa ʻa kinautolu ne ʻi he saliote fakaʻosí, ongosia mo vaivaia, fā e vaʻé pea meimei lotofoʻi he taimi ʻe niʻihi, naʻe tokoniʻi kinautolu heʻenau tui ʻoku ʻofa ʻa e ʻOtuá ʻiate kinautolú, ʻa e moʻoni ʻo e ongooongolelei kuo toe fakafoki maí, pea mo e tataki mo fakahinohino ʻe he ʻEikí ʻa e Kau Taki ʻi muʻá. Ko e taimi ʻe niʻihi, ko kinautolu naʻe ʻi he saliote fakaʻosí ko e taimi naʻe mālohi ai ʻenau tuí, naʻa nau mamata ʻi ha kihiʻi momeniti ki he ngaahi nāunau ʻo ha puleʻanga fakalangi, ka naʻe kei taumamaʻo ia he naʻa nau fehangahangai maʻu pē mo e ngaahi fie maʻu fakatuʻasinó, ʻa e ongosiá, lotomamahí pea taimi ʻe niʻihi mo e lotofoʻí, pea naʻe vave leva ke mole atu ʻa e vīsoné.

Ko e taimi naʻe mole atu ai ʻa e vīsoné, naʻa nau lotomamahi. Ka naʻa nau kei lotu pē mo tuiaki atu ʻi heʻenau fonongá ki muʻa, ʻo ʻikai ha fakahīkihiki mei he niʻihi kehé, ʻikai ha fakalotolahi, pea ʻikai ʻaupito ha fakaʻilonga. … Ka ʻi he saliote fakaʻosí naʻe ʻi ai ʻa e līʻoá mo e māteakí mo e angatonú, kae hiliō aí, ʻa e tui ki he Kau Takí pea mo e mālohi mo e angalelei ʻa e ʻOtuá.

Ko ia ʻi he efú mo e likolikó, … naʻa nau fononga māmālie atu kae ʻoua kuo nau fakalaka atu ʻi he ʻotu moʻungá ʻo aʻu ki he teleʻá ʻa ia naʻe talitali ai kinautolú ʻo nau maʻu ai ha mālōlō mo ha nofoʻangá. …

Ka ko e tokolahi ʻo e kakai lototoʻá ni, ʻa ē naʻa nau maʻu ʻa e tui taʻeueʻiá mo e taukei māʻongoʻongá, naʻe teʻeki ke nau ʻi he ngataʻanga ʻo ʻenau fonongá.

Naʻe toe ui kinautolu ʻe Misa Pilikihami [ʻIongi] ke nau ngāue ʻi he puleʻanga ʻo e ʻOtuá pea fekau ke nau nofoʻi ʻa e teleʻá, ʻi he ngaahi feituʻu vāofí pe mamaʻo atú pe ʻi he ʻotu moʻungá ke nau maʻu ai ha hūfangaʻanga. Ko ia ne nau tānaki ʻenau fanga pulú pea haʻi fakataha ʻenau kavengá, pea … kamata māmālie atu ʻenau fonongá ki he ngaahi teleʻa foʻoú, ʻo kei falala ʻi he tui haohaoa ki he poto mo e tataki fakalangi ʻo honau Mōsesé.

Pea ko e lauiafe mo e lauimiliona ʻo e kau paioniá talu mei he kau fuofua paioniá ʻo aʻu ki he taimí ni, ʻa kinautolu naʻe fili ʻe he ʻOtuá naʻa nau fua kakato honau ngaahi fatongiá ʻo tatau pē mo Misa Pilikihami mo e niʻihi kehe ne nau fua faivelenga honau fatongiá, pea naʻe foaki ʻe he ʻOtuá honau palé ʻo fakatatau mo ia. Naʻa nau lea, fakakaukau, ngāue pea maʻu ʻa e tuí ʻo hangē ko e kau paioniá, ʻo tatau pē mo kinautolu ne nau ʻi ha uiuiʻi māʻolunga angé. Ko e ngāue ki hono langa hake ʻo e nofoʻanga ʻi he vahaʻamoʻungá naʻe ʻikai ke fai ia ʻi he lilo ka naʻe fai ia ʻe he fuʻu kakai tokolahi ko ʻeni mei he ngaahi fonua kehekehe ʻa ia naʻa nau hikifonua mai ʻo ngāue pea langa hake e fonuá ʻi he tui mo e talangofua ki honau kau taki ne uiuiʻi fakalangí.

Ki he ngaahi laumālie angavaivai mo māʻongoʻongá ni, … ʻoku ou foaki atu ʻi he fakatōkilalo ʻeku ʻofá, ʻeku fakaʻapaʻapá, mo ʻeku fakalāngilangí.