2019
O Se Faamanuiaga Faaopoopo
Oketopa 2019


O Leo o Le Au Paia o Aso e Gata Ai

O Se Faamanuiaga Faaopoopo

Roberto Atúncar Nieto

Lima, Peru

Ata
man holding bags of food

Ata saunia e Ale + Ale, Morgan Gaynin

O maua ma loʻu toalua, o Carmen, na faatoa maua le ma tama muamua ina ua valaauina au e avea ma epikopo o la matou uarota. I le taimi lena, sa ma tauivi ma tulaga tautupe. Na avea ma se mea faigata ia te au le tausia o loʻu aiga ma i le taimi lava lea e leoleo ma tausi tagata o la matou uarota.

I se tasi Aso Sa, sa ou matauina ai se tina nofotoatasi ma lana fanau laiti e toafa i se sauniga faamanatuga. Sa nofo o ia i luga o le nofoa mulimuli i totonu o le falesa ma taumafai i le mea sili na te mafaia e faafilemu lana fanau. Sa ou iloaina o loo tauivi foi o ia ma tulaga tautupe, ae na te lei fesili mo se fesoasoani. Na mavae vaiaso, ma o Aso Sa uma na o mai ai o ia ma lana fanau i le lotu.

I se tasi aso, na ou mauaina ai laʻu siaki. I le faamanuiaina i le mauaina o se ponesi, na ou filifili loa e faaaoga le tupe faaopoopo e faatau mai ai sapalai mo le toe faaleleia o loʻu fale na matuai manaomia lava. Ae ao ou agai atu i le maketi, na oo mai lenei tuafafine ma lana fanau i loʻu mafaufau. Na ou lagona e tatau ona ou faaaogaina le tupe faaopoopo e faatau ai meaai mo i latou. Na ou valaau ia Carmen ma taʻu atu ia te ia le mea sa ou lagona e tatau ona ou faia. Sa malie i ai o ia.

A o fai lau faatau, na ou vaaia ni kuki. Sa ou manatu atonu e mananao tamaiti i ni mea suamalie. Na ou faatumuina ni ato se lua i meaai ma sa ou agai atu i le fale o lenei tuafafine.

Sa ou tuituiina le faitotoa laupapa tuai mo ni nai taimi. Ina ua ou sauni ou te alu ese, na matala loa le faitotoa. “Epikopo,” o le tala lea a le tuafafine, “Ua faateia au i le vaai ia te oe iinei.” O le taimi lava lena, na tamomoe mai ai lana fanau mai tua o ia.

“Na ou aumaia ni meaai mo outou,” o lau tala lea.

Na maua e se tasi o lana fanau teine ia kuki ma alaga, “Kuki!” Sa faapotopoto faatasi ma le fiafia ona uso ma tuagane. Sa fusi aʻu e se afafine e fitu tausaga. “Faafetai lava, Epikopo!” o lana tala lea.

Sa ou tilotilo i totonu o lo latou fale ma ou iloa ai o lenei tuafafine sa taina lavalava i totonu o se apa i luga o le fola. O le aiga na leai se laulau ma na momoe i luga o se momi i luga o le fola. Sa ou iloa le tele o mea na latou manaomia. Na ou faia ni fuafuaga ina ia mautinoa o le a i ai se latou laulau ma ia tofu i latou ma se moega.

O lenei aafiaga na fesoasoani ou te iloa ai e taiala ma faamanuia e le Alii Ana auauna. Tatou te le manaomia se valaauga faapitoa ina ia fesoasoani io tatou uso ma tuafafine. Pau lava le mea e tatau ona tatou ogatusa ma le Agaga, iloa po o ai e manaomia la tatou fesoasoani, ma ia naunau e avea ma tufugaaao o le Alii.