Me Vaka na Gonelailai

Era sa raica oti mai na parofita ni Kalou na itabagauna eda mai bula donuya oqo. A vola na iapositolo o Paula vei Timoci, “Mo kila talega na ka oqo, ni na yaco eso na gauna ni veivakararawataki ena veisiga mai muri.”¹ O koya sa vakamatana me raica na ivakatakilakila ni gauna, kei na daligana me rogoca na nodra vosa na parofita ena kila ni na ka levu na rarawa. Era na cakava na veivakararawataki na ilawalawa daucaka ca. Era sa lewe levu cake tikoga na ilawalawa oqo. Ka sa na yaco me dredre, ka sega ni rawarawa, na maroroi ni veiyalayalati eda a cakava me da bulataka na kosipeli i Jisu Karisito.

Ia vei keda eda kauwai vakalevu ena gauna dredre oqo me baleti keda kei ira noda daulomani—ena noda matavuvale, noda kuoramu, kei na noda kalasi—e tiko na inuinui ena iyalayala sa solia tu vei keda na Turaga ni da na taqomaki ena draki ni bula ca sa tu mai liu. Oqo e dua na ivakamacala vakavosa ni vanua o ya. O sa na rairai wilika oti ena ivolanikalou. Era sa vakamacalataka vakavuqa o ira na parofita bula. E dua na tama dauloloma a tukuna vakaoqo vei iratou na luvena tagane ena nona via vakayaloqaqataki iratou mai na veitemaki ca:

“Ia oi kemudrau na luvequ, mo drau nanuma mo drau tara na nomudrau yavu ena uluvatu ni noda iVakabula, sai koya na Karisito na Luve ni Kalou; ia ni sa vakaliwava mai na tevoro na nona cagi kaukauwa kei na nona moto ena covulaca, ka sa yaviti kemudrau ena nona uca cevata kei na cagilaba ena sega ni rawai kemudrau se dreti kemudrau sobu ki na ikeliwai ni rarawa kei na yaluma tawamudu, ni sa dei sara na uluvatu drau sa tara kina; ia kevaka sa tara cake na tamata ena yavu oqo, ena sega ni bale rawa.”²

A sega ni bibi sara na itukutuku oqo me vaka ena gauna edaidai me da kila kina na sala me da taracake kina ena yavu dei o ya. Vei au e sega tale ni dua na vanua vinaka me da rai kina me vaka na iotioti ni nona ivunau o Penijamini na Tui ka volai tu ena iVola i Momani. Eso vei keda era se qai wilika wale beka ga ka vakananuma toka vakavica. E sa raici keda tu mai kei ira noda kawa o Penijamini na Tui. E sa kila tu o koya ena kaukauwa vakaparofita na ka eda na sotava. E sa kila o koya mai na ka sa sotava oti, na rerevaki ni ivalu. E a valu o koya ena vukudra na nona tamata, ka vakararavi ki na kaukauwa ni Kalou. E sa kila vinaka tu o koya na rerevaki ni kaukauwa nei Lusefa, me temaki keda ka rawai keda.

E dua o koya na tamata qaqa ka dau lotu. Ka kila talega o koya na sala me sureti ira kina na tamata me ra taracake ena yavu ko ya me vakataki ira na parofita ni Turaga.

A tekivuna o koya e dua na sasaga me da na sasaga kece kina ka vukei ira na tamata kece me ra na drotani ka me ra kua ni vakaleqai vakayalo. E dodonu me ra vakabauta na tamata ni tiko dina na leqa ka me ra na guta me ra vakasaqara na bula. Me ra na rerevaka na ka ena yaco kevaka era vakawaletaka na ivalavala ca. E vakamatatataka na dredre eda sotava baleta ni da galala tu me da digia na vinaka se na ca ka da na sega ni rawa ni levea na ka ena kauta mai na noda digidigi. E vosa mai vakaukauwa ka vosa vakadodonu baleta ni kila na rarawa levu ena yaco vei ira era na sega ni rogoca ka sega ni muria nona ivakaro.

E vakaoqo na nona vakamacalataka na ka ena yaco ka salavata mai kei na noda digidigi se me da muria na veivakauqeti ni Yalo i Karisito se muria na ivalavala ca ka lako mai vei Setani o koya e nona inaki me temaki keda ka vesuki keda ki na ivalavala ca.

“Raica sa yalataki tu na ca vua sa vakarorogo ki na yalo ko ya; ia ko koya sa vakarorogo vua ka muri koya ka mate ena nona ivalavala ca, sa cudruvi kina; ia ni sa kila tu na vunau ni Kalou ka qai talaidredre kina, sa kenai isau vua na cudruvi tawamudu ena nona talaidredre ki na lawa ni Kalou ka veisaqasaqa kei na nona kila ka… .

“Ia kevaka sa sega ni veivutuni na tamata ko ya, ena mate kaya na nona veimecaki tiko kei na Kalou; ia sa kila vakavinaka tu nona cala na tamata koya, ka sa rere kina ni tu ena mata ni Turaga; a sa luvuci koya na madua, na rarawa kei na yaluma sa vaka na bukawaqa sa sega ni boko rawa, ka sa tubu cake tikoga na kena yameyame ka sega ni mudu.”

A tomana tale o Penijamini na Tui: “Ko ni sa kila kece sara na ibalebale ni noqu vosa, oi kemuni na qase kei na cauravou kei na gone, niu sa vosa vakamacala sara vei kemuni; ia mo ni nanuma mada na nodra vakaloloma na sa vuki ki na ivalavala ca.”³

Vei au, na kaukauwa ni veivakaroti o ya au raitayaloyalotaka sara na gauna eda na laki tu kina e matana na iVakabula me da lewai ni oti na bula oqo. Au rerevaka vakalevu na nona vosa o Penijamini na Tui ni da na sautaninini ena mata ni Turaga. Au raitayaloyalotaki au niu sa tu ena siga ni veilewai ena kena iserau na iVakabula ka sa tucaketale mai na mate. Au vinakata sara ga mai lomaqu taucoko meu na kua ni sautaninini, ia meu na raici Koya cake ka raici Koya ni matadredredre mai ka kaya: “Tamata vinaka ka dina. Curu ki na marau.”⁴

E vakamatatataka o Penijamini na Tui na sala eda na rawata kina na inuinui me da rogoca na veivosa ko ya kevaka eda kunea na sala ena bula oqo ka veisautaki keda ena vuku ni Veisorovaki i Jisu Karisito. Sa ikoya ga o ya na sala eda na rawa ni taracake kina ena yavudei ka tu ena bula dodonu ena gauna e liwa kina na cava ni veitemaki.

E vakamacalataka o Penijamini na Tui na veisau o ya kei na dua na ivakatautauvata uasivi, ka ra taurivaka na parofita ena udolu na yabaki, ka taurivaka talega na Turaga vakataki Koya. Sai koya: “me da na vaka na gone—a gonelailai.”

Vei ira eso ena sega ni rawarawa oqori me ra kila se ciqoma. E vuqa vei keda eda vinakata me kilai ni da kaukauwa. E dodonu me da nanuma ni vaka na gonelailai o ya me da malumalumu. E vuqa na itubutubu era dau vinakati ira na luvedra me ra kua ni dau viaviagone. Na iapositolo mada ga o Paula e taurivaka na vosa oqo me vakadreti keda me da vakadadamuria na loloma cecere, na loloma i Karisito ki na noda bula. “Niu a gone, au a dau vosa me vaka na gone, au a kila ka me vaka na gone; au a dau vakanananu me vaka na gone; ia niu sa yaco meu tamata bula, au sa biuta tani na ka vakagonegonea.”⁵

Ia o Penijamini na Tui, e kila vinaka talega na ibalebale ni dua na tamata kaukauwa ka qaqa, e vakamatataka ni vaka na gone e sega ni vakagonegonea. O ya me da vaka na iVakabula, ni a masu vei Tamana me vakaukauwataki me rawa ni cakava na loma i Tamana, ka me cakava sara. E dodonu me veisau na noda bula me da yaco me vaka na gonelailai ka rawata na kaukauwa me da rawa ni taqomaki keda kina e na gauna ni leqa.

E vakaoqo na veivakauqeti ni nona ivakamacala o Penijamini na Tui se na cava me na veisau vei keda me da na vakataka na gonelailai kei na sala ena yacovi keda kina na veisau:

“A sa veimecaki na itovo vakayago kei na Kalou me tekivu sara mai na lutu i Atama, ka na vaka tu kina me tawamudu kevaka eda sega ni vakarorogo ki na domo ni Yalo Tabu, me da biuta tani na itovo vakayago ka yaco me tamata yalosavasava ena vuku ni isoro i Karisito na Turaga; ia me da vaka na gonelailai, me da talairawarawa, yalomalua, yalomalumalumu, dauvosota, dauloloma ka talairawarawa ki na veika kecega sa lewa vua na Turaga, me vaka na gone sa talairawarawa vua na tamana.”⁶

Eda sa bula ena uluvatu sai koya na iVakabula kevaka eda golevi Koya ena talairawarawa, me da muria na veidusimaki ni Yalo Tabu ka muria nai vunau ena vakabauta me vaka ni sa veisautaka noda bula na kaukauwa ni Veisorovaki. Ni sa yaco me da vaka na gonelailai ena noda igu me da dauloloma ka talairawarawa e dusia ni da sa tiko ena yavu dei.

Eda vulica mai vei Penijamini na Tui na cava eda na rawa ni cakava me kauti keda yani ki na vanua ni bula o ya. Ia mo nanuma: ni ka eda cakava ena dusimaki keda ki na sala, ia e sega ni sa o koya ga o ya na ka eda vinakata. Na ka eda cakava ena vakavuna me veisautaka na noda bula na Veisorovaki i Jisu Karisito me vaka na ka eda vinakata. Na noda vakabauti Jisu Karisito ena vakavuna me da veivutuni ka muria nona vunau. Eda muria na domo ni Yalo Tabu ka vorata na veitemaki. Ena yaco mai na gauna me veisau noda bula. Eda na yaco me vaka na gonelailai, me da talairawarawa vua na Kalou ka dauloloma vakalevu. Na veisau oqori kevaka eda gumatua me da maroroya, ena vakavuna me da na marautaka na isolisoli ka solia mai na Yalo Tabu. Eda na qai vakabulai ena dela ni vatudei.

Me vakataki kemuni, au a vakila na ibalebale ni ka a tukuna o Penijamini na Tui ni rawa me da na yaco me vaka na gonelailai ena mata ni Kalou. Au masulaka me vakataki kemuni meu kila na ka meu cakava, niu dau sotava na digidigi ena laki vakilai ena bula tawamudu. Sa vica na yabaki e tautauvata tikoga na ka au raica tiko ena sala e vakavotui mai kina vakamatata na isau ni masu.

Dua na gauna au a masumasu ena bogi taucoko meu kila na cava meu digitaka meu na cakava ena mataka. Au kila ni sega tale ni dua na digidigi ena tara vakalevu cake na nodra bula na tani kei na noqu bula. Au kila tu na digidigi cava soti ena kauta mai vei au na vakacegu. Au sa kila na ka au vinakata me yaco. Ia au sega ni raica tiko na veisiga mai muri. Au sega ni raica rawa se cava ena kauta mai na veidigidigi yadua. Au kila ni na rawa niu vakacalai.

Au a masulaka, ia ni oti e vica vata na auwa e rairai sega ga ni saumi mai. Ia ni bera ni kida na mataka au sa vakila e dua na ka. Au vakila ni sa tarai au e dua na yalo vaka na gonelailai. E vaka me sa toso vakamalua na noqu uto kei na noqu vakasama. Au a vakila na vakacegu mai vu ni yaloqu.

Au sa vakila niu sa masu tu e cake, “Tamaqu Vakalomalagi, e sega ni bibi na ka au vinakata. Au sega ni via kila se cava au vinakata. Au sa sega ni kauwaitaka oqori. Me yaco ga na lomamuni. Oqori ga na ka au vinakata. Ni yalovinaka ni tukuna mai vei au na ka meu cakava.”

Ena tiki ni gauna o ya au vakila na vakanomodi ni noqu bula au se bera ni vakila vakadua. Sa qai yaco mai na itukutuku kau vakadeitaka sara ga se lako mai vei cei. E matata vinaka sara na ka e dodonu meu cakava. E sega ni yalataki vei au na ka ena kauta mai. E yaco ga mai na veivakadeitaki ni o au e dua na gonelailai ka sa tukuni mai na sala cava ena kauti au ki na ka e vinakata vei au o Koya.

Au vulica rawa mai na ka au sota kaya oqori kei na vuqa tale na ka vakaoqori ni dina na ivakamacala ni Yalo Tabu o ya ni vaka “na domo lailai e vinaka.” E vaka na serekali ia, e sega ni serekali. Na gauna walega me vakanomodi kina noqu bula, kau vakarorogo me vaka na gonelailai, ena qai rogo dina na Yalotabu e lomaqu kei na noqu vakasama.

E vakavulica vei keda o Penijamini na Tui na sala ena yaco wasoma kina vei keda na gauna vakaoqori, ena vuku ni da sa donumaka tu oqo na gauna dredre. E tukuna vei keda ni tiko na ka eda na rawa ni cakava ka dodonu me da cakava me da sureta kina na veivakalougatataki ka salavata kei na veisau me vaka na bula ni gonelailai.

Na veika kece oqo e okati ki na veika me caka me vakalevutaki cake kina na vakabauti Jisu Karisito me da na rawa kina ni vukei mai vua na Yalo Tabu. A tukuna vei keda o Penijamini na Tui na kena sala:

“Raica au sa kaya vei kemuni, sa sega tale ni dua na yaca se na sala se ivakarau sa soli me ra bula rawa kina na tamata, na yaca duadua ga i Karisito na Turaga Kaukauwa sara.”⁷

Na ka e gadrevi oya meda vakabauti Koya ka lomani Koya. E dodonu me da kila ni bula tiko o Koya ka kila talega o cei o Koya. Ni da na cakava oqo, eda na lomani Koya. E tukuna o Penijamini na Tui na sala me da kilai Koya kina ena vosa oqo, ka o sa na rogoca wasoma:

“Ia ena kila vakaevei na tamata na nona turaga ka sega ni bau qarava, ka sega ni kilai koya, se nanumi koya se lomana?”⁸

Ena yaco me da na lomani ira eda qarava. Kevaka e lomada me da tekivu qarava na iVakavuvuli baleta ni se lailai na noda vakabauta, e sa na tekivu me da kilai Koya. Ena yaco me da kila na Nona inaki ni da qaravi ira na tani ena vukuna. Kevaka era sega ni ciqoma na noda gagadre me da veivuke, eda na vakila na Nona vakavinavinaka kevaka eda cikeva tikoga.

Ni da cikecike tiko, eda na vakila nida gadreva na veivakauqeti ni Yalo Tabu baleta ni sa na rui sivia vei keda na itavi me da qarava. Ena saumi mai na noda masu malumalumu vua na Tamada Vakalomalagi. Sa inaki bibi ni Yalo Tabu me vakadinadinataka ni sai Jisu na Karisito. Ni da kere veivuke me da veiqaravi ena vukuna, ena lako mai na Yalo Tabu ka vakadeitaka na noda vakabauti Koya. Ena torocake na noda vakabauta na iVakabula. Ia ni da na tomana tiko noda qaravi Koya, ena qai yaco me da lomani Koya. Na kaci ni veiqaravi, sa ikoya na kaci me da lomana na iVakavuvuli eda sa qarava. Eda sa kacivi me da veisautaka na noda itovo ni bula.

Ni da via maroroya na veivakalougatataki e salavata mai na veisau ni noda bula ena gadrevi kina na gugumatua, sasaga, kei na vakabauta. E vakatavulica o Penijamini na Tui e vica na ka eda na gadreva. E kaya o koya ni kevaka eda via vakadeitaka e veisiga yadua ni sa bokoci na noda ivalavala ca ena dodonu me da vakani ira na waloloi, vakaisulutaki ira na luvaiwale, sikovi ira na tauvimate, ka vukei ira vakayago ka vakayalo na tamata.⁹ E vakarota me da qaqarauni mai na yalo ni veileti me kua ni curuma na noda bula.¹⁰ E vakamatatataka ni rawa ni yali na veisau e tara na noda bula mai na kaukauwa ni Veisorovaki kevaka eda sega ni qarauni keda mai na ivalavala ca. E veivakaroti na Turaga ka kaya: “Raica sa kilikili sara me ra dauvakatawa ka masu tikoga na isoqosoqo lewenilotu, me kakua ni rawai ira na vere; Io me ra dau vakatawa ka masu tikoga ko ira na lewenilotu.”¹¹

Na ivalavala ca ena rawa ni vakavuna me da vakayalia na isolisoli. E tukuna o Penijamini na Tui ni sa noda itavi yadua me da sasaga vagumatua ka vorata na ivalavala ca. E vakaroti ira na nona tamata mai na so na mataqali veitemaki. Ia ni solia oti na veivakaroti oqori, sa qai laivi ira ena nodra itavi. Me vaka ni da dau masu vakawasoma me kua ni rawai keda na vere ca, sa noda itavi me da dui qarauni keda vakaikeda. Oqo na vosa e tukuna, e sega ni nona vosa, ia sa mai vua na Kalou:

“Me kena iotioti, sa sega ni rawa me’u tukuna yani na veika kece sa rawa mo ni ivalavala ca kina; raica sa vuqa sara na kena sala ka vuqa na kena ivalavala, io sa rui levu ka sa sega ni wili rawa.

“Ia oqo ga na noqu itatau vei kemuni; kevaka ko ni sa sega ni qarauni kemuni vinaka ena ka ko ni sa nanuma, kei na vosa ko ni sa vosataka, kei na ka ko ni sa kitaka, ka sega ni muria na vunau ni Kalou, se vakabauta tikoga na itukutuku ni nona lako mai na noda Turaga me yacova na nomuni mate, ko ni na rusa vakaidina, ni nanuma tiko na veika oqo mo ni kakua kina ni rusa.”¹²

Ena vukei keda na Yalo Tabu me da dui qarauna na noda bula. E rawa ni da masulaka me da kila ka levea na imatai ni vakanananu ni ivalavala ca. E rawa ni da masulaka me da kila na veivakaroti me da kua ni tukuna na vosa e veivakacacani se veitemaki vei ira na tani. Ia eda na rawa ni masulaka, ka dodonu me da masulaka na yalomalumalumu kei na vakabauta me da veivutuni.

Ena tiko eso era na rogoca na domoqu ka na lako mai vei ira na vakasama oqo: “Sa rui kaukauwa vei au na veitemaki. Au sa vorata e veigauna kecega. Sa rui dredre vei au nai vunau. Sa rui sivia na cecere ni ka e gadrevi kina.”

E sega ni o koya oqori. Na iVakabula e sa noda daunitataro vua na Tamada. E kila tu o Koya na noda malumalumu. E kila o Koya na sala me ra vukei kina o ira era sa temaki.¹³

Au vakadinadinataka ni bula tiko na iVakabula ka sai Koya ga na yavudei. Au kila ni kevaka eda cakacaka ena vakabauti Koya eda na vakasavasavataki ka veisau me da savasava ka kaukauwa, me vaka na gonelailai. Au vakadinadinataka vei kemuni ni Yalo Tabu e rawa ni tuberi keda ki na dina ka kauti keda laivi mai na ivalavala ca.

E a raica dina o Josefa Simici na Tamada Vakalomalagi kei na Luvena Duabau. Ni iVola i Momani e vosa dina ni Kalou ka vakadinadinataka ni ko Jisu Karisito sa noda iVakabula. Oqo ga na Lotu dina. Au kila ni rawa me da digia na marau ni bula tawamudu sa yalataki tu, veitalia ga na dredre ni gauna.

Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.