2021
Kātaki ʻo Foki Mai
Siulai 2021


Leʻo ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní

Kātaki ʻo Foki Mai

ʻI he taimi ne ma maʻu ai ha fānau ʻe toko tolú, ne pehē ʻe Vanesa, “ʻOku fie maʻu ke tau kau ki ha tui fakalotu.”

ʻĪmisi
a father helping his son with his shirt sleeve

ʻI heʻeku taʻu hongofulu mā uá, ne haʻu hoku tokoua lahi tahá ki ʻapi mo ha ongo faifekau taimi kakato, ʻa ia ne na fakafeʻiloaki kimautolu ki he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní. ʻIkai fuoloa, kuo ʻave au ʻe heʻeku faʻeé mo hoku ngaahi tokouá mo e tuofefiné, ki he lotú. Taimi siʻi pē kuo mau papitaiso kotoa.

Ka neongo ia, ne faifai atu pē pea ʻikai ke mau toe ʻalu ki he lotú. Ne u saiʻia maʻu pē ke ʻalu ki he lotú, ka ʻi heʻeku taʻu 17, ne tataki au ʻe he ngaahi meʻa ʻi heʻeku moʻuí ʻi ha hala kehe. Ne u feinga ke hoko ko ha tokotaha lelei, pea ne ʻikai ke u teitei angakovi. Ka ne u hē atu, pea kamata ke u moʻui ʻi he ngaahi founga ʻa e māmaní. ʻI heʻeku taʻe ʻiló pe ʻikai fakatokangaʻí, ne maʻu atu au ʻe he māmaní.

Peá u fetaulaki leva mo Vanesa. ʻI ha ʻaho ʻe taha hili haʻamau fakataha ʻi ha taimi siʻi, naʻá ne pehē mai, “ʻOku fie maʻu ke tau kau ki ha tui fakalotu.” ʻI he taimi ko iá kuó ma maʻu ha fānau ʻe toko tolu.

ʻI he tuʻunga angamaheni ʻo e māmaní, ne ma hohaʻa ki he tataki fakalaumālie ne ma tofa maʻa ʻema fānaú. Ne u pehē kapau te u foki ki ha tui fakalotu, te u foki ki he siasi ne u kau ki aí. Ne u manatuʻi ko ha feituʻu ia ʻo ha kakai lelei.

Ne u talanoa ki ha mēmipa ʻo e Siasí peá u talaange kiate ia ne u fakakaukau ke u foki ki he lotú.

Naʻá ne pehē mai, “Kātaki ʻo foki mai!”

Ko e meʻa ne u hohaʻa lahi taha ki aí naʻa fakakaukau ʻeku fānaú ʻoku taʻeoli e lotú pea ʻikai ke nau saiʻia ai, ka ne nau saiʻia ai. Pea ʻi he hokohoko atu ʻemau ʻalu ki he lotú, ne pehē ʻe Vanesa ne ʻikai ha meʻa ʻe tatau mo e Siasí ʻo tokoniʻi e ngaahi fāmilí ke nau tupulaki fakataha. Ko e meʻa pē ia naʻá ne fekumi ki aí. Ne u mali leva mo Vanesa, peá ne papi mo ʻema kiʻi fānaú.

Kuo mau ʻaʻeva ʻeni ʻi he hala ʻo e ongoongoleleí ko ha fāmili. Ko ʻemau taumuʻá ke sila fakataha ʻi he temipalé.

Lolotonga hono langa ʻo e Temipale Rio de Janeiro Brazil, ne u fou atu ai he meimei ʻaho kotoa pē. Ne u talaange ki hoku ngaahi kaungāmeʻá, “ʻE ʻi ai pē ha ʻaho te u mali ai ʻi he fale ko ʻení.”

Ne nau pehē mai, “Tangata, ko e meʻa tatau pē ʻokú ke talamai he ʻaho kotoa pē!”

Ne u lea ʻaki ia he ʻaho kotoa pē koeʻuhí ne u ʻiloʻi kuo fakaofi atu e temipalé ke kakato, pea ne u loto ke fakamanatu kiate au ke hokohoko atu pē hono fakahoko ʻo e meʻa totonú koeʻuhí kae lava ke silaʻi homau fāmilí. Ko e holi ʻeni hoku lotó.

ʻOku ou ʻilo ʻe kamata ke lahi ange e ʻilo ʻeku fānaú ki he māmaní mo foua ha ngaahi meʻa tatau ne u foua. Ka ʻi heʻeku vahevahe ʻeku ngaahi aʻusiá mo kinautolú, ʻoku ou talaange, “Fakamolemole, ʻoua naʻa mou teitei fakaofi ki he ngaahi meʻa ne u faí he ʻoku ʻikai taau ia.”

Ne u poupouʻi ʻeku fānaú ke nau ako e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí mo tokanga taha ke hoko ko ha faifekau koeʻuhí ke nau lava ʻo tāpuekina e niʻihi kehé. ʻOku ʻikai mahino kiate kinautolu e meʻa kotoa pē, ka ʻoku nau ako. Ko ʻeku fakaʻamu ia kiate kinautolú.