2021
Ko e Falala ki he ʻEikí
Siulai 2021


Fuofua Houʻeiki Fafine ʻo Hono Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí

Ko e Falala ki he ʻEikí

Koeʻuhí naʻe ʻilo ʻe Mele ʻAna ʻIongi e ʻEikí ʻo fakafou ʻi he folofolá, naʻe hanga ʻe heʻene tui mālohí ʻo ueʻi ia ke ne “nonga ʻi he lolotonga ʻo e matangí.”1

ʻĪmisi
Mary Ann Angell Young in her garden

Tā fakatātā ʻa Toni Oka

Naʻe monūʻia ʻa Mele ʻAna ʻEniseli ke tupu hake ʻi ha ʻapi naʻe fakamuʻomuʻa ai ʻa e lau folofolá. Naʻe tautautefito ʻene manakó he ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí.2 Naʻá ne ako ʻi heʻene kei siʻí ʻe lava ke ne fanongo ki he leʻo ʻo e ʻEikí ʻo fakafou ʻi he folofolá ke maʻu ha nonga ʻi Heʻene ngaahi akonakí.

Naʻá ne fanongo ki hono malangaʻi ʻo e ongoongolelei ʻa Sīsū Kalaisi kuo fakafoki maí ʻi he Motu Loutí, USA, ʻi he 1831, pea hili ʻene lau e Tohi ʻa Molomoná, naʻe ului ʻa Mele ʻAna ki he ongoongoleleí.

Naʻá ne hiki ki Ketilani, ʻOhaiō, fakafuofua ki he 1833, ʻa ia naʻá ne fetaulaki ai mo Pilikihami ʻIongi, ʻa ia naʻá ne mali mo ia he 1834. ʻI he taʻu ʻe 48 ne hokó, hili ha ngaahi fehikitaki mo ha ngaahi ʻahiʻahi lahi, ne hokohoko atu e fanongo ʻa Mele ʻAna ʻEniseli ʻIongi ki he ʻEikí ʻo fakafou ʻi he folofolá pea mo falala taʻe toe veiveiua kiate Ia.

Hangē ko ʻení, ne mavahe hono husepānití ʻi ha misiona ki Pilitānia Lahi ʻi he 1839 hili pē ia ha ʻaho ʻe 10 mei haʻane fāʻele ʻi hona ʻofefine ko ʻĀlisí. ʻI he māhina ʻe 20 ne hokó, naʻe faingataʻaʻia ʻa Mele ʻAna mo ʻena fānau ʻe toko onó. Ne nau faingataʻaʻia mei he mahamahakí pea ne nau maʻu moʻui pē mei he mā koané, huʻakaú mo ha fanga kiʻi ngoue vesitapolo.3 Naʻe lava ke kumi ʻe Mele ʻAna ha kiʻi ngāue ke tokoni ki hono fāmilí mo tokangaʻi ia mo ʻene fānau mahamahakí. Ka ne kei tokoniʻi pē kinautolu ʻe he ʻEikí ʻi he ngaahi faingataʻa ko ʻení. Naʻá ne tohi ki hono husepānití ʻo pehē, “Ko ha meʻa lelei ia, falala ki he ʻEikí.”4

ʻI he fakafalala ʻa Mele ʻAna ki heʻene ʻilo fakafolofolá, ne hangē ne mahino kiate ia ʻokú ne feʻao maʻu pē mo e ʻEikí, ʻokú Ne ʻofaʻi ia mo mahinoʻi ia, tautautefito ki hono ngaahi faingataʻaʻiá. Naʻá ne lotu ʻo pehē, “Fakatauange ke tataki kitautolu ʻe he ʻEikí ʻi he ngaahi meʻa kotoa pē mo ʻomi ha fakafiemālie he ngaahi taimi faingataʻa tahá.”5

Ngaahi Fakamatalá

  1. Mary Ann Angell Young letter to Brigham Young, June 30, 1844, Brigham Young Office Files, 1832–1878, Church History Library, Salt Lake City (CHL).

  2. Vakai, “Biography of Mrs. Mary Ann Young,” Woman’s Exponent, Sept. 1, 1887, 53–54; Emmeline B. Wells, “In Memoriam,” Woman’s Exponent, July 15, 1882, 28–29.

  3. Vakai, Matthew C. Godfrey, “‘You Had Better Let Mrs Young Have Any Thing She Wants’: What a Joseph Smith Pay Order Teaches about the Plight of Missionary Wives in the Early Church,” BYU Studies, vol. 58, no. 2 (2019), 63–64.

  4. Mary Ann Angell Young letter to Brigham Young, Apr. 15, 1841, Brigham Young Office Files, 1832–1878, CHL.

  5. Mary Ann Angell Young letter to Brigham Young, Mar. 21, 1840, George W. Thatcher Blair Collection, 1837–1988, CHL.

Tā fakatātā ʻa Toni Oka