2022
ʻE Lava ke ʻUhingamālie ʻa e Ngāue Tokoni Faingofuá
Fēpueli 2022


Ngaahi Tefitoʻi Moʻoni ʻo e Ngāue Fakaetauhí

ʻE Lava ke ʻUhingamālie ʻa e Ngāue Tokoni Faingofuá

ʻOua te ke momou koeʻuhí ʻokú ke fifili pe ʻoku fuʻu siʻisiʻi hoʻo foakí.

ʻĪmisi
soup being ladled into a bowl

Faitaaʻi ʻe Bradley Slade

Naʻe fehangahangai e fāmili homa ʻofefiné mo ha palopalema fakafaitoʻo lahi, pea naʻe fokotuʻutuʻu e ngaahi maʻu meʻatokoni efiafi mei he ngaahi kaungāʻapi angaʻofá. ʻI he ʻuluaki poó, naʻe aʻu mai ha kulo supo nūtolo moa, mo ha kūkisi sokoleti mafana ʻi he tafaʻakí. ʻI he hoʻatā hono hokó, naʻe tuku ange ʻe he ngaahi kaungāmeʻá ʻa e kai hoʻataá—supo nūtolo moa mo e kūkisi sokoleti. Pea ʻi he pō ko iá, ʻio, ko e supo nūtolo moa mo e kūkisi sokoleti ʻa e maʻu meʻatokoni efiafi naʻe fili ʻo ʻomi ʻe ha Samēlia lelei ʻe taha. Pea ʻi he pō hono hokó—naʻá ke mateʻi ia ʻo tonu—naʻe aʻu mai ha kulo supo nūtolo moa mo e kūkisi sokoleti ʻe taha ki he maʻu meʻatokoni efiafí.

ʻOku ʻikai ko ha talanoa fakaoli pē ʻeni fekauʻaki mo e supo nūtolo moá mo e kūkisi sokoletí. Ko ha talanoa ia ki hono tokangaʻi ʻo ha fefine mo hono fāmili faingataʻaʻiá. Naʻe ongoʻi ʻe homa ʻofefiné mo hono fāmilí naʻe ʻofaʻi mo poupouʻi kinautolu ʻi he sēpuni fonu supo mo e konga kūkisi sokoleti kotoa pē. Naʻe ngaohi ʻa e kulo supo mo e peleti kūkisi takitaha mei ha founga kehekehe ʻa ia naʻe makehe ki he fefine takitaha. ʻIkai nai ko e founga ia ʻo ʻetau ngāue tokoní? ʻOku tau ala atu ʻo tokoni ʻi hotau tuʻunga makehé, ʻaki ʻetau ngaahi foungá mo e ngaahi founga feimeʻatokoni ueʻi fakalaumālie fakatāutahá. ʻOku ʻikai ke tau fuʻu hohaʻa ki he meʻa ke faí; ʻoku tau fai pē ia.

Rebecca L. Craven

Tokoni Ua ʻi he Kau Palesitenisī Lahi ʻo e Kau Finemuí

ʻOku Mahuʻingamālie ʻa e Fanga Kiʻi Ngāue Faingofuá

ʻI heʻetau hoko ko ha kakai ʻo e fuakavá, kuo tau palōmesi ai ke tau fetokoniʻaki. ʻOku fakaʻatā ʻe he loto-fiemālie ke ngāue ʻi ha fanga kiʻi founga faingofuá ke faitāpuekina ai ʻe he ʻOtuá ʻa e niʻihi kehé ʻo fakafou ʻiate kitautolu—pea tāpuakiʻi kitautolu ʻi he taimi tatau. ʻOku ʻikai ke mahuʻinga siʻisiʻi ange ʻa e ngāue tokoni ʻoku faingofuá.

ʻĪmisi
Rebekah pouring water into a cup held by the servant of Abraham

Rebekah at the Well [Ko Lepeka ʻi he Vaikelí], tā ʻe Michael Deas

Naʻe hoko ʻa Lepeka ʻo e Fuakava Motuʻá ko ha sīpinga ʻo e ngāue tokoni faingofua mo tokangá. Ko e taimi naʻe haʻu ai ha kau fononga ki hono ʻapí ʻo kole ha inu mei he vaikelí, naʻá ne tokoniʻi fiefia kinautolu—peá ne toe tokoni lahi ange ʻi heʻene loto ke ʻomi ha vai maʻa ʻenau fanga kāmelí. Naʻe ʻikai ʻuhinga e kiʻi ngāue faingofua ko ʻení naʻe ʻikai faingataʻa—ʻe lava ke inu ʻe he fanga kāmelí ha ngaahi lita lahi, ka naʻá ne ngāue loto-fiemālie pē, ʻo fakafonu e ʻaiʻanga inú pea toe lele ke touhake ha vai lahi ange kae ʻoua kuo inu kotoa ʻe he fanga kāmeli ʻe 10 ʻa e vai foaki moʻuí. Naʻe ʻikai ʻamanaki ʻa Lepeka ia ʻe maʻu ha lāngilangi ʻi heʻene ngāue tokoni faingofuá, ka ʻi heʻene fakahaaʻi hono ʻulungāngá, naʻe talitali lelei ai ia ki he fāmili ʻo ʻAisaké pea tāpuekina ai ha ngaahi toʻu tangata ʻo fakafou ʻi hono foha ko Sēkopé, ko e tamai ʻo e fale ʻo ʻIsilelí. (Vakai, Sēnesi 24.)

Ngaahi Tefitoʻi Moʻoni ke Fakakaukau ki Aí

ʻI hoʻo fakakaukau ki ho ngaahi faingamālie mo e ngāue ke tokoni ki he niʻihi kehé, fakakaukau ki he ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻeni ʻoku fakatātaaʻi ʻi he ngaahi talanoá:

  • ʻE lava ke ʻuhingamālie ʻa e ngāue tokoni faingofuá. ʻOua te ke tatali kae ʻoua kuó ke maʻu ʻa e kulo supo haohaoá. Fakavave leva ʻo fai e meʻa te ke lavá ʻi he taimi ʻokú ke sio ai ki ha fiemaʻú.

  • ʻOua te ke mā ʻi he meʻa ʻokú ke lava ʻo foakí. ʻI he taimi ʻoku tau loto-fiemālie ai ke fai e meʻa ʻoku tau lavá ʻaki e meʻa ʻoku tau maʻú, ʻe lava ʻe he ʻOtuá ʻo faʻu ha meʻa lahi mei ha kiʻi meʻa siʻisiʻi (vakai, Maʻake 6:34–44).

  • “ʻOku hōifua ʻa e ʻEikí ki he ngāué, pea ʻoku ʻomi ʻe he ngāué ʻa e totongí.”1 Hangē ko e talanoa ʻo Lepeká, ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ʻe he ʻOtuá ʻetau fanga kiʻi ngāue faingofua ke tokoní ke tāpuekina ai kitautolu mo e niʻihi kehé, peaʻi he taimi ʻe niʻihi ki ngaahi toʻu tangata ka hoko maí.

Ko e Hā Te Tau Lava ʻo Fakahokó?

ʻI hoʻo vakai ko ia ki ha faingamālie ke tokoní, ʻoua te ke tatali koeʻuhí he ʻokú ke fifili pe ʻoku ʻi ai ha meʻa ke ke foaki. ʻE tāpuakiʻi koe mo e niʻihi kehé ʻe he ʻOtuá ʻi hoʻomou loto-fiemālie ke ngāué.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Joy D. Jones, “Ko ha Uiuiʻi Fakaʻeiʻeiki Makehe,” Liahona, Mē 2020, 16.