ម៉ាថាយ
ជាសាវករបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទម្នាក់ ហើយជាអ្នកនិពន្ធគម្ពីរទីមួយនៅក្នុងព្រះគម្ពីរសញ្ញាថ្មី។ ម៉ាថាយជាសាសន៍យូដា ដែលជាអ្នកយកពន្ធឲ្យពួករ៉ូមនៅក្រុងកាពើណិម ប្រហែលជាធ្វើការឲ្យស្ដេចហេរ៉ូឌ អាន់ទីប៉ាស។ មុនបានប្រែចិត្តជឿ នោះលោកត្រូវបានស្គាល់ថាជា លេវី កូនរបស់អាល់ផាយ (ម៉ាកុស ២:១៤)។ មិនយូរប៉ុន្មាន ក្រោយពីលោកត្រូវបានហៅឲ្យធ្វើជាសិស្សរបស់ព្រះយេស៊ូវ នោះលោកបានធ្វើបុណ្យជប់លៀងដែលព្រះអម្ចាស់ ទ្រង់បានយាងទៅ (ម៉ាថាយ ៩:៩–១៣; ម៉ាកុស ២:១៤–១៧; លូកា ៥:២៧–៣២)។ ម៉ាថាយប្រហែលជាមានចំណេះអំពីព្រះគម្ពីរសញ្ញាចាស់យ៉ាងជ្រៅជ្រះ ហើយបានឃើញការសម្រេចយ៉ាងល្អិតល្អន់ អំពីពាក្យព្យាករណ៍នៅក្នុងព្រះជន្មរបស់ព្រះអម្ចាស់។ ជីវិតរបស់សាវកនេះបន្តមក នោះមិនសូវដឹងទេ។ មានទំនៀមទម្លាប់មួយចែងថា លោកបានស្លាប់ជាទុក្ករបុគ្គល។
ដំណឹងល្អតាមលោកម៉ាថាយ
ជាគម្ពីរទីមួយនៅក្នុងព្រះគម្ពីរសញ្ញាថ្មី។ ដំណឹងល្អតាមលោកម៉ាថាយ ប្រហែលជាបានសរសេរដំបូងទុកសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ដល់ពួកសាសន៍យូដា នៅស្រុកភីលីស្ទីន។ គម្ពីរនេះមានពាក្យស្រង់ជាច្រើនចេញពីព្រះគម្ពីរសញ្ញាចាស់។ បំណងដ៏ធំរបស់ម៉ាថាយ គឺដើម្បីបង្ហាញថា ព្រះយេស៊ូវ គឺជាព្រះមែស៊ី ដែលពួកព្យាការីនៅក្នុងព្រះគម្ពីរសញ្ញាចាស់បានពោលទុក។ លោកក៏បានបញ្ជាក់ថា ព្រះយេស៊ូវ គឺជាមហាក្សត្រ ហើយជាចៅក្រមនៃមនុស្សលោក។
ចំពោះជំពូកសង្ខេប សូមមើល « ដំណឹងល្អទាំងឡាយ »។