Kweilo̧k Eo Eļap
Kajoor in Jetōb eo ej Im̧we Jerbal eo
Eprōļ 2022 kweilo̧k eo eļap


Kajoor in Jetōb eo ej Im̧we Jerbal eo

Ikōņaan kwaļo̧k waj ļalem m̧akūtkūt ko jemaron̄ būki n̄an jipan̄ kōj kōjparok em̧m̧an eo an kajoor in jetōb eo ej im̧we jerbal eo.

Ro jeiū im jatū, ij iakwe kom̧. Ij kaorōke iien in em̧m̧an imaron̄ kōnono n̄an kom̧ rainin. Ij jar aolep iien bwe kom̧ naaj maron̄ lo kōjparok jān jodik ko rekajoor an rikapo eo im en wōr ami kajoor n̄an deblo̧ke jabdewōt apan̄ ko kom̧ij jelm̧ai.

Jet mālijjon̄ rem̧wilaļ im eddo ko ie rettiņo ejjeļo̧k juon emaron̄ loi. Ko jet rejermatmat ioon aijet. Poktak eo an jarin tariņae eo ilo tureear in Europe ej juon iaan men kein. Em̧ōj aō pād ilo Ukraine im Russia elōn̄ kōttan. Ij iakwe āne kein, armej ro, im kajin kein aer. Ij jan̄ im jar kōn aolep ro rej jorrāān jān poktak in. Āinwōt kabun̄ in jej kōm̧m̧an aolepān jon̄ak eo jemaron̄e n̄an jipan̄ ro otemjej rej en̄taan im kakkōt n̄an jo̧o̧r. Jej karuwaineneik aolep n̄an wōnm̧aanļo̧k wōt im jitlo̧k im jar kōn aolep armej ro rej metak jān m̧akūtkūt in kakkure in. Jabdewōt tariņae ej juon kakkure eo enana an men otemjej ko Irooj Jisōs Kraist ekar jutak kaki im katakin.

Ejjeļo̧k iaad emaron̄ in peek laļ ko ak m̧akūtkūt ko an ro jet ak aaet ro uwaan baam̧le ko ad make. Ak jemaron̄ peek kōj make. Kūr eo aō rainin, ro jeiū im jatū rejitōn bōro, ej n̄an kōjem̧ļo̧k poktak ko me rej kalluik būruōm̧, m̧weo im̧ōm̧, im mour eo am̧. Kalbwin jabdewōt im aolep kōņaan n̄an kōmetak ro jet—men̄e kōņaan kein remaron̄ in jidikimkij in illu, juon lo eo ekkan̄, ak juon paļ in bōro n̄an juon armej eo ekar kōmetak eok. Rilo̧mo̧o̧r eo ekar kakien kōj n̄an bar oktak n̄an rājet,1 n̄an iakwe rikōjdat ro ad, im n̄an jar kōn ro otemjej rej matōrtōr kom̧.2

Emaron̄ in lukkuun pen n̄an joļo̧k illu n̄e en̄jake eo elukkuun jim̧we. Emaron̄ āinwōt epen n̄an jeorļo̧k bōd an ro otemjej me m̧akūtkūt in kakkure ko aer rekar kōmetak ro ejjeļo̧k ruweer. Im aaet, Rilo̧mo̧o̧r eo ekar rōjan̄ kōj n̄an “jeorļo̧k an aolep armej bōd.”3

Jej rikaļoor ro an Kiin̄ in Aenōm̧m̧an eo. Kiiō eļapļo̧k jān m̧okta, jej aikuji aenōm̧m̧an eo E wōt emaron̄ letok. Ewi wāween ad kōtmene aenōm̧m̧an eo n̄an an waļo̧k ilo laļ in n̄e kōj kajjojo jejjab kappukot aenōm̧m̧an eo ad make im inem̧m̧an? Ro jeiū im jatū, ijeļā bwe men in ij kajjitōk kake ejjab pidodo. Ak rikaļoor ro an Jisōs Kraist rej aikuj kōm̧m̧ane waanjon̄ak eo n̄an aolepān laļ in bwe ren ļoore. Ij akweļap ippemi n̄an kōm̧m̧ane jon̄an wōt ami maron̄ n̄an kabōjrak poktak ko ad make me kiiō rej wōnm̧aanļo̧k wōt būruwōm̧ im ilo mour ko ami.

Imaron̄ ke kwaļo̧k kean̄ in n̄an kōm̧m̧ane menin ilo aō kōnono kōn juon bun̄tōn eo ekar kakeememej eō kōn juon game in basketball ikar alooje.

Ilo game eo, m̧wen̄an eo kein kajuon an game eo ekar juon eo epen, rekar kōm̧m̧an point jān doon. Innām, ilo jekōn ko ļalem āliktata in m̧wen̄an eo kein kajuon, juon guard ilo tiim̧ eo juon ekar kōm̧m̧ane juon jilu point eaboojoj. Ilowaan wōt juon jekōn bwe en jem̧ļo̧k m̧wen̄an eo kein kajuon, rikkure eo m̧ōttan ekar ko̧o̧te ball eo rekar pass e im bar kōm̧m̧ane bar juon basket ke ej jan̄ awa eo. Innām tiim̧ eo ekar etal n̄an ruum̧ in kōppojak eo ļe kōn emān point kōn juon en̄jake eddōkļo̧k im kajoor. Rekar maron̄ in dāpij wōt kajoor in ļo̧k n̄an m̧wen̄an eo kein karuo im wiini game eo.

Kajoor eo ej im̧we jerbal eo ej juon ļōmņak elukkuun kajoor. Kōj wōj aolep jekar en̄jake ilo juon wāween ak bar juon—n̄an waanjon̄ak, ilo juon wa eo ej kaiūm̧ļo̧k ak kōn juon jab errā ilo wāween eo innām em̧ōkaj an oktak im erom̧ iakweleel.

Kōn menin ij kajjitōk, ta eo ej būlik kajoor in jetōb eo ej im̧we jerbal eo? Em̧ōj ad loe waanjon̄ak ko rem̧m̧an im nana an kajoor eo ej im̧we jerbal eo. Jejeļā bwe rikaļoor ro an Jisōs Kraist ro rekar oktak im kar eddōkļo̧k ilo tōmak eo aer. Ak jej barāinwōt jeļā juon iien rittōmak ro rekar elļo̧k. Kajoor eo ej im̧we jerbal eo emaron̄ pookļo̧k ak pooktok jabdewōt wāween.

Jejjan̄in kar lukkuun aikuji em̧m̧an eo an kajoor eo ej im̧we jerbal eo eļapļo̧k jān ad aikuji kiiō, n̄an bōbrae m̧ōkaj eo me men eo enana im kōkkaļļe ko remarokļo̧k an iien ko rej eddōkļo̧k ilo kajoor. Em̧m̧an eo an kajoor eo ej im̧we jerbal eo enaaj kōm̧akūt m̧aanļo̧k kōj joļo̧k mijak im pere ko rej kōm̧m̧an jān ajedeed in nan̄inmej ko, kōto im ņo ko reļļap, bokkoļo̧k in volcano ko, im m̧akūtkūt in tariņae ko. Kajoor in jetōb eo ej im̧we jerbal eo emaron̄ jipan̄ kōj jutak ņae jodik ko rejjab m̧ūjkōk, renana an rikapo eo im bōbrae kijejeto ko an n̄an kakkure pedped in jetōb eo an kajjojo armej.

Elōn̄ m̧akūtkūt ko remaron̄ būlik kajoor in jetōb eo ej im̧we jerbal eo. Pokake, iakwe, ettā bōro, jerbal in jipan̄, im kam̧m̧oolol4 rej jet iaer.

Rainin ikōņaan kwaļo̧k waj ļalem m̧akūtkūt ko jemaron̄ būki n̄an jipan̄ kōj kōjparok em̧m̧an eo an kajoor in jetōb eo ej im̧we jerbal eo.

Juon: Pād ilo iaļen bujen eo im pād wōt ie.

Jem̧aanļo̧k, ekar wōr juon aō ettōņak eo me ikar ioone juon kūrub in armej eļap uwaer. Rekar kajjitikin eō elōn̄ kajjitōk ko, kajjitōk emakijkij iaan kajjitōk kein ekar kōn iaļen bujen eo im etke elukkuun aorōk.

Ilo ettōņak eo aō, ikar kōmeļeļeik bwe jej deļo̧n̄e iaļen bujen eo jān ad peptaij im kōm̧m̧an bujen eo ad jinointata ippān Anij.5 Kajjojo iien jej bōk m̧ōttan kwojkwoj eo, jej kallim̧ur bar juon alen n̄an bōk etan Rilo̧mo̧o̧r eo iood, n̄an keememej E, im n̄an kōjparok kien ko An.6 N̄an kōro̧o̧ltok, Anij ej jiron̄ kōj bwe jemaron̄ aolep iien bōk Jetōb Kwojarjar eo an Irooj ippād.

Tokālik jej kōm̧m̧an bujen ko jet ilo tampeļ eo, ijo im jej bōk kallim̧ur ko reļļapļo̧k. Kain̄i ko im bujen ko rej kōm̧m̧an bwe jen deļo̧n̄e kajoor eo an Anij. Iaļen bujen in ej iaļ eo wōt ej tōlļo̧k kōj n̄an aiboojoj eo ilōn̄tata im mour indeeo.

Ilo ettōņak eo aō, juon kōrā innām ekar kajjitōk kōn wāween an juon kar rube bujen ko an maron̄ bar ro̧o̧ltok n̄an iaļ in. Uwaak eo aō n̄an kajjitōk eo an ej tōlļo̧k n̄an elmatok in kein karuo:

Pukot lan̄lōn̄ eo an ukweļo̧k aolep iien.

Ewi jon̄an an aorōk ukweļo̧k? Alma ekar katakin bwe jej aikuj “katakin ejjeļo̧k ijjello̧kun wōt ukeļo̧k im tōmak ilo Irooj.”7 Ukweļo̧k ej mennin aikuj n̄an aolep armej emaron̄ bōk eddo ro rekōņaan aiboojoj eo an indeeo.8 Ejjeļo̧k bar kāālet. Ilo juon revelesōn n̄an Rikanaan Josep Smith, Irooj ekar kauwe ritōl ro jinointata an Kabun̄ in kōn aer jab katakin gospel eo n̄an ajri ro nejier.9 Ukweļo̧k ej kii eo n̄an eddōkļo̧k. Tōmak eo erreo ej kōm̧akūt kōj m̧aanļo̧k ilo iaļen bujen in.

Jouj im jab mijak ak to̧rto̧re m̧aanļo̧k ukweļo̧k. Setan ej m̧ōņōņō ilo am̧ en̄taan. Kōkaduikļo̧k. Joļo̧k kareel eo an jān mour eo am̧! Jino rainin n̄an en̄jake lan̄lōn̄ eo n̄an utikļo̧k armej ilo lukkuun biktokin.10 Rilo̧mo̧o̧r eo ej iakwe kōj aolep iien ak eļaptata ilo ad ukweļo̧k. Ekar kallim̧ur bwe men̄e “Bwe toḷ ko re maron̄ in jako, im kōṃṃakūt toḷ ko re dik … a Aō jouj eḷap e jāmin ilọk jān kwe.”11

Eļan̄n̄e kwoj en̄jake ke kwaar jejļo̧k ak ettoļo̧k jān iaļen bujen in im ejjeļo̧k juon iaļ n̄an ro̧o̧ltok, ejjab m̧ool menin.12 Jouj im kepaake bisop eo am̧ ak branch būreejtōn eo. E ej rijerbal eo an Irooj im enaaj jipan̄ eok en̄jake lan̄lōn̄ im deoor kōn ukweļo̧k.

Kiiō, juon kakkōļ: Ro̧o̧ltok n̄an iaļen bujen eo ejjab meļeļein bwe mour enaaj pidodo. Iaļ in ekam̧ōkm̧ōk im elōn̄ iien jej en̄jake āinwōt juon tallōn̄ eo eju.13 Toļ in, kōn menin, kar ejaake n̄an teeje im katakin kōj, kōm̧akūt jab wānōk ko ad, im jipan̄ kōj erom rikwojarjar ro. Ej iaļ eo wōt ej tōlļo̧k n̄an mour ijo eutiejtata. Juon rikanaan14 ekar kōmeļeļeik “ejeraam̧m̧an im ekōm̧ōņōņō an ro raar kōjparok kien ko an Anij. Bwe lo, rej jeraam̧m̧an ilo aolep men ko otemjeļo̧k, jim̧or ilo kanniōk im jetōb; im eļan̄n̄e renaaj dāpdep wōt ilo niknik n̄an jem̧ļo̧kin naaj bōk er ilo lan̄ … [im] bwe ren maron̄ jokwe ippān Anij ilo wāween m̧ōņōņō eo ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin.”5

Etetal ilo iaļen bujen eo, koba ippān ukweļo̧k aolep iien, ej leļo̧k kaan in kajoor eo em̧m̧an ej im̧we jerbal eo.

Elmakot eo aō kein kajilu: Ekkatak kōn Anij im ewi wāween An jerbal.

Juon iaan apan̄ ko ad reļļap rainin ej kalikkar ta eo ikōtaan m̧ool ko an Anij im aujiid ko an Setan. En̄in ej etke Irooj ej kakkōļ kōj n̄an “jar iien otemjej, … bwe [jen] maron̄ anjo̧ ioon Setan, im … jo̧o̧r jān pā ko pein ro rikarejeran Setan im rej juraake jerbal eo an.”16

Moses ekar letok juon waanjon̄ak kōn wāween kile ikōtaan Anij im Setan. Ke Setan ekar itok n̄an mālijjon̄ Moses, e ekar kile m̧oņ eo kōnke e ekar jelm̧ae māj n̄an māj ippān Anij. Moses ekar m̧ōkaj an kile wōn eo kar Setan im kakien e bwe en ilo̧k.17 Ke Setan ekar kate wōt, Moses ekar jeļā ewi wāween an kūr ioon Anij n̄an elōn̄ļo̧k jipan̄. Moses ekar bōk kajoor eo ekwojarjar im jiron̄ eo enana bar juon alen, ba “Ilo̧k jān eō, Setan, bwe en̄in ej Anij eo wōt inaj kabun̄-jar n̄an E.”18

Jej aikuj ļoor waanjon̄ok in. Joļo̧k kareel eo an Setan jān mour eo am̧! Jouj im jab ļoore e laļļo̧k n̄an “ron̄ in būrom̧ōj im wo.”19

Kōn mijak ejidimikij, juon naan in kam̧ool ejjab naajdik aolep iien “jān naan ko rem̧m̧an an Anij”20 remaron̄ rūm̧ļo̧k. Mekarta, karōk in kakkure eo an Setan im ebajin ealikkar: jej aikuji en̄jake in kabun̄jar n̄an Irooj aolep iien im ekkatak gospel eo An. Ij akweļap ippemi bwe kom̧in kaanjo̧ik Anij ilo mour ko ami. Leļo̧k n̄an E juon ajej eo ejim̧we an iien eo ami. N̄e kom̧ naaj kōm̧m̧ane, jeļā ta eo ej waļo̧k n̄an kajoor in jetōb eo em̧m̧an ej im̧we jerbal eo ami.

Elmakot nōm̧ba 4: Kappukot im kōtmāne kabwilōn̄lōn̄ ko.

Moronai ekar jiron̄ kōj bwe “Anij ej jan̄in bōjrak an juon Anij in mennin bwilōn̄ ko.”21 Aolep bok ko rekwojarjar rej kōmeļeļeik wāween an Irooj m̧ōņōņō in bōk koņaan ilo mour ko an ro otemjej rej tōmak ilo E.22 Ekar kōjepeļ Ļom̧aļo Ekilmur n̄an Moses, jipan̄ Nipai bōktok pileej brass ko, im kōjepļaaktok Kabun̄ in An kōn Rikanaan Josep Smith. Kajjojo iaan kabwilōn̄lōn̄ kein rekar bōk iien im remaron̄ jab lukkuun jejjet n̄an ta eo kajjojo armej rein rekar lukkuun kajjitōk jān Irooj.

Ilo ejja wāween in wōt, Irooj enaaj kōjeraam̧m̧an kom̧ kōn kabwilōn̄lōn̄ ko eļan̄n̄e kom̧ij tōmak ilo E, “ejjeļo̧k pere.”23 Kōm̧m̧ane jerbal eo an jetōb n̄an kappukot kabwilōn̄lōn̄ ko. Lukkuun jar im kajjitōk ippān Anij n̄an jipan̄ eok kōjerbal kain tōmak in. Ij kallim̧ur bwe kom̧ maron̄ en̄jake n̄an kom̧ make bwe Jisōs Kraist “ej leḷọk kajoor ñan eo ej parōk; im ñan eo ejjeḷọk an maroñ, Ej korḷọk kajoor.”24 Jet men ko renaaj kōļapļo̧k kajoor in jetōb eo ej im̧we jerbal eo am̧ eļapļo̧k jān an jeļā bwe Irooj ej jipan̄ eok kōm̧akūti juon toļ ilo mour eo am̧.

Elmakot nōm̧ba 5: Kabōjrake poktak ilo mour eo am̧ make.

Ij bar āliji kūr eo aō n̄an kabōjrake poktak ko ilo mour eo am̧. Kōjerbal ettā bōro, peran, im kajoor eo emenin aikuj jim̧or n̄an jeorļo̧k bōd im n̄an kappukot jeorļo̧k bōd. Rilo̧mo̧o̧r eo ekar kallim̧ur bwe “eḷan̄n̄e [jej] jeorḷọk bōd ko an armej, [Jemedwōj Ilan̄] enaaj jeorļo̧k bōd ko ami.”25

Ruo wiik jān rainin jej kememe Ijtō. Kōtaan rainin im iien eņ, ij kajjitōk ippemi n̄an kappukot juon jem̧ļo̧k in juon poktak ami make eo ej kaddoik kom̧. Emaron̄ ke wōr juon jerbal in kam̧m̧oolol eļapļo̧k an jetjet n̄an Jisōs Kraist im kōn Pinmuur eo An? Eļan̄n̄e jeorļo̧k bōd kiiō āinwōt epen, akweļap kōn kajoor kōn bōtōktōk in pinmuur eo an Jisōs Kraist n̄an jipan̄ kom̧. Ilo ami kōm̧m̧ani menin, ij kallim̧ur kōn aenōm̧m̧an eo an juon make im juon ļapļo̧k in kajoor in jetōb eo ej im̧we jerbal eo ej alikkar.

Ke Rilo̧mo̧o̧r eo ekar pinmuur aolep armej, Ekar kōppeļļo̧k juon iaļ bwe ro otemjej rej ļoor E remaron̄ deļo̧n̄e kōmour eo An, kōkajoorļo̧k, im kajoor in pinmuur eo. Jeraam̧m̧an kein rej pād n̄an aolep ro rej kappukot n̄an ron̄jake E im ļoor E.

Ro jeiū im jatū rejitōn bōro, kōn aolep akweļap kein an būruwō, ij rōjan̄ kom̧ bwe kom̧in itok n̄an iaļen bujen eo im pād ijeņ. En̄jake lan̄lōn̄ eo kōn ukweļo̧k aolep raan. Ekkatak kōn Anij im ewi wāween An jerbal. Kappukot im kōtmāne kabwilōn̄lōn̄ ko. Kajjieon̄ kabōjrak poktak ilo mour eo am̧.

Ilo am̧ jerbali jibadōk kōttōbar kein, ij kallim̧uri eok kōn maron̄ eo n̄an em̧m̧akūt m̧aanļo̧k ilo ialen bujen in enaaj kōļapļo̧k kajoor in im̧we jerbal eo, mekarta kapan̄pan̄ ko kwoj jelm̧ai. Im ij kallim̧uri kom̧ eļapļo̧k kajoor n̄an jum̧ae kapo, eļapļo̧k aenōm̧m̧an ilo kōļmenļo̧kjeņ, anemkwoj jān mijak, im eļapļo̧k ippān doon ilo baam̧le ko ami.

Anij emour! Jisōs ej Kraist eo! E emour! Ej iakwe kōj im enaaj jipan̄ kōj. Jān menin ij kam̧ool ilo āt eo ekwojarjar etan ad Rilo̧mo̧o̧r, Jisōs Kraist, amen.

Kakeememej ko

  1. Lale 3 Nipai 12:39.

  2. Lale 3 Nipai 12:44.

  3. Katak im Bujen Ko 64:10; barāinwōt lale eoon 9.

  4. Āinwōt an Rijilōk Paul ba, “Ilo men ko otemjej koṃwin kaṃṃoolol” (1 Tessalonika 5:18). Juon iaan uno ko rem̧ool n̄an inepata, ebbeer, im ejjeļo̧k kajoor in kam̧m̧ool ilo jetōb ej kam̧m̧oolol. Ta jet iaan men ko me jemaron̄ kam̧m̧oolol n̄an Anij kaki? Kam̧m̧oolol E kōn aiboojoj eo an laļ in, Jepļaaktok eo an gospel eo, im wāween ko rellōn̄ E im Nejin rej kōm̧m̧ani bwe kajoor eo Aer en pojak n̄an kōj ijin ioon laļ in. Kam̧m̧ool E kōn jeje ko rekwojarjar, kōn enjeļ ro rej uwaake akweļap ko n̄an Anij kōn jipan̄, kōn revelesōn, im kōn baam̧le indeeo. Im eļaptata iaan aolep men, kam̧m̧oolol Anij kōn mennin letok eo an Nejin im Pinmuur eo an Jisōs Kraist, eo ekar kapidodoik n̄an kōj n̄an kakūrm̧ool mijen ko jekar itok n̄an laļ in kaki.

  5. N̄an meļeļe iaļ in bujen eo, eaorōk n̄an meļeļe bwe juon bujen ekitbuuj ruo wāween kallim̧ur ko ikōtaan Anij im juon iaan ajri ro Nejin. Ilo juon bujen, Anij ej kōm̧m̧ane tōōm̧ kein, im jej errā kake tōōm̧ kein. N̄an oktan, Anij ej kōm̧m̧an kallim̧ur ippād. Elōn̄ bujen ko rej itok ippān tok kōkkaļļe ko itulikier—al kain̄i ko rekwojarjar—eo jej bōk koņaad kōn kam̧ool in an pād. N̄an waanjon̄ak, peptaij ej juon kōkkaļļe n̄an Irooj bwe armej eo ekar peptaij ekar kōm̧m̧ane juon bujen n̄an kōjparok kien ko an Anij.

  6. Lale Moronai 4:3; 5:2; Katak im Bujen Ko 20:77, 79.

  7. Mosaia 18:20.

  8. Lale Moses 6:50, 57.

  9. Lale Katak im Bujen Ko 93:40–48.

  10. Lale Mosaia 3:19.

  11. Aiseia 54:10, eoon ko raorōk kar kobaik, bar lale 3 Nipai 22:10. Jouj ej ukook jān Hibru tōōm̧ hesed, juon naan ekajoor em̧wilaļ meļeļein eo ej kabooļ kōn jouj, tūriam̧o, bujen iakwe, im ebar lōn̄.

  12. Epidodo n̄an kōm̧m̧an ālij n̄an jet jerawiwi ko ak jab n̄an ko jet. Eļan̄n̄e armej ej kakkure ak bar juon kōmetak bar juon, ak eļan̄n̄e juon ej bōk mour an bar juon, likio in ālij eo ejjab maron̄ kōm̧m̧an. Rijerawiwi eo ilo jekjek rot in emaron̄ wōt jon̄an eo emaron̄, im juon bwe eo eļap ej m̧uri. Kōnke Irooj em̧ōņōņō in jeorļo̧k juon bōļan eo ejjet kitien, jemaron̄ in itok n̄an E makarta ewi ettoļo̧k ad kar ettoļo̧k. N̄e jej m̧ool in ukweļo̧k, Enaaj jeorļo̧k ad bōd. Jabdewōt likjab ikōtaan m̧uri in jerawiwi ko ad im ad maron̄ kōm̧m̧an likio in ālij maron̄ wōt jeorļo̧ki ilo kōjerbal Pinmuur eo an Jisōs Kraist, eo emaron̄ kōm̧m̧ane menin letok eo an tūriamo. An m̧ōņōņō in jeorļo̧k bōļan eo ad ejejjet kitien ej juon menin letok jab maron̄ kōļļāiki.

  13. Lale 2 Nipai 31:18–20.

  14. Rikanaan an Rinipai ro Kiin̄ Benjamin.

  15. Mosaia 2:41.

  16. Katak im Bujen Ko 10:5; eoon eo eaorōk kar kobaiktok.

  17. Lale Moses 1:16; bar lale eoon 1–20.

  18. Moses 1:20.

  19. Hilam̧ōn 5:12.

  20. Moronai 6:4.

  21. Mormon 9:15; bar lale eoon 19.

  22. Jon Rijilōk eo ekar kwaļo̧k bwe rekoot in kabwilōn̄lōn̄ ko an Rilo̧mo̧o̧r eo “bwe [jen] maron̄ tōmak bwe Jisōs Kraist e RiKraist eo” (Jon 20:31).

  23. Mormon 9:21.

  24. Aiseia 40:29.

  25. Matu 6:14.