Chinaq sa’ aach’ool li jwal aajel ru

Sa’ xk’oxlankil chiru li xamaan a’in naq li Kolonel kiwulak aran Jerusalen rub’elaj naq tixtoj rix li maak, xnaq sa’ inch’ool li raatin re oyb’enink ut tuqub’ank: “Laa’in li wakliik chi yo’yo ut li yu’am, ani taapaab’anq we, us ta taakamq, taawanq xyu’am.”¹

Ninra a’an. Ninpaab’ a’an. Ninch’olob’ xyaalal naq a’an li wakliik chi yo’yo ut li yu’am.

Lix nawom inch’ool a’in naxtuqub’ inch’ool ut nikinixtenq’a chiruheb’ li kaahib’ chihab’ rik’in meer chalen naq xkam li wixaqil, xBarbara. Nink’oxla tz’aqal.

Rajlal, yookin chi k’oxlak chirix li qajunelikil sumlajik ut li qayu’am sa’ wiib’al.

Ak inwotzom chirix li xb’een sut naq kinnaw ru li xBarbara ut chan ru naq kiwoksi li “yalok q’e” li kintzol chaq sa’ li mision. Kink’e tz’aqal inch’ool rik’in a’an chirix naq kinnaw ru xb’aan naq jwal ch’ina-us tz’aqal, na’no ru, ut jwal laatz’ ru. Ki’ok tz’aqal inch’ool chirix xb’aan naq jwal ch’ina-us ut q’un xch’ool. Kiwulak chiwu lix chaab’ilal xch’ool. Kiweek’a naq tento toowanq sa’ wiib’al. Moko ch’a’aj ta naq kink’oxla a’an.

Li xBarbara ut laa’in koo’el re xnawb’al qu, ut li qawanjik ki’ok chi kawuuk, a’b’an a’an ink’a’ k’ojk’o lix ch’ool chirix li sumlaak wik’in.

Ka’ajwi’ laa’in kinnawok re a’b’an tento naq xBarbara ajwi’ tixnaw. Ninnaw chaq naq wi naqak’e qach’ool rik’in kuyuk sa’ ut tijok, xBarbara naru naxk’ul jun xsumenkil li nachal sa’ choxa.

Ink’a’ koo’el chiru jun xraqik li xamaan re kuyuk sa’ ut tijok re xnawb’al qajunes qib’ li us choq’ qe. Choq’ re xsahil inch’ool, a’an kixk’ul ajwi’ li sumenk kink’ul laa’in. Lix komon chik, jo’ neke’xye, a’an yal seraq’ chik.

Naq li xBarbara kikam, eb’ li qakok’al ke’xk’e sa’ xb’een li muqleb’aal naab’al li na’leb’ li kiraj li xBarbara naq taanaq sa’ qach’ool. Jun reheb’ li na’leb’ a’an naq “li jwal aajel ru a’an li nakana chi junelik”.

Anajwan nawaj xwotzb’al chi anchal li waam junjunq li eek’ahom ut k’oxlahom chirix li jwal aajel ru.

Xb’een, li qasumwanjik rik’in li qaChoxahil Yuwa’ ut li Ralal, li Qaawa’ Jesukristo, a’an li jwal aajel ru. Li sumwanjik a’in a’an li jwal aajel ru anajwan ut chi junelik.

Xkab’, li qawanjik rik’ineb’ li qajunkab’al wankeb’ sa’ xyanq li jwal aajel ru.

Chiru lin k’anjel sa’ ruchich’och, wula’nihomeb’ k’iila kristiaan ut junkab’alej toch’b’ileb’ xb’aan li kat-sut-iq’. Naab’aleb’ ke’isiik sa’ rochocheb’, neke’tz’okaak ut neke’xuwak. Ke’raj b’ane’k, tzakemq, ut xna’ajeb’ re wank.

Jo’kan jawi’ ke’rajeb’ lix junkab’al.

Ninnaw naq wankeb’ li maak’a’eb’ lix junkab’al chi nach’, arin neke’ok li ech alalb’ej, amiiw, ut jo’kan ajwi’ li komon re li teep jo’ “junkab’al.” Li sumwanjik a’in jwal aajel ru choq’ re li sahil ch’oolej ut kawilal.

Li sumwanjik a’in naru ajwi’ naxk’e rahom, sahil ch’oolejil, ut li k’ulub’ejil.

Xch’olaninkileb’ li sumwanjik a’in a’an jun xtaql qach’ool. Li wank choq’ xcha’al jun junkab’alej naraj ch’oolej, rahom, kuyum, wank sa’ aatin, ut kuyuk maak.² Maare wanq hoonal b’ar wi’ ink’a’ juntaq’eet li qana’leb’ rik’in jalan chik kristiaan, a’b’an naru na’ux a’an chi maak’a’ li wech’ok. Sa’ xnawb’al qu ut sa’ li sumlaak, naq naqara qib’ ink’a’ nokosach jo’ junaq li k’a’aq re ru li yal na’eek’an sa’ xb’een junaq li k’anjeleb’aal. Naqasik’ xraab’al qib’ ut xtenq’ankil qib’ chiqib’il qib’. Jo’kan ajwi’ naqab’aanu a’an sa’ li qasumwanjik rik’ineb’ li qajunkab’al ut rik’ineb’ li qamiiw li chanchaneb’ qajunkab’al.

Li jek’inb’il aatin chirix li junkab’al naxye naq “li choxahil k’uub’anb’il na’leb’ re sahil ch’oolejil naxkanab’ naq li komonil wank sa’ junkab’alej taaruuq chi kanaak chirix li kamk. Sa’ xk’ab’a’eb’ li loq’laj k’ojob’anb’il k’anjel ut li sumwank li neke’tawman sa’eb’ li santil ochoch, naru naq li junjunq taasutq’iiq b’ar wan wi’ li Dios, ut naq eb’ li junkab’al te’junajimanq chi junelik.”³

Jun chik li na’leb’ aajel ru a’an xtaaqenkil lix yaab’ xkux li Musiq’ej sa’eb’ li qasumwanjik ut sa’ xyalb’al qaq’e sa’ xraab’aleb’ li qas qiitz’in jo’ naqara qib’ laa’o, jo’ sa’ li qak’anjel sa’ junesal ut chiru li tenamit. Xintzol li na’leb’ a’in naq wankin chi k’anjelak jo’ jun li obiisp.

Sa’ jun li kehil b’enwa’leb’, yookin chaq chi elk sa’ lix oficiin li obiisp naq kiweek’a naq tento tinwula’ani jun li xmalka’an li wan sa’ li teep. Kiwil lin hoor—kink’e reetal naq 10:00 re q’ojyin. Kink’oxla naq jwal q’ojyin re xik chi ula’anink. Ut yoo ajwi’ li ke. Kinye naq tinwula’ani li raarookil komon a’an chiru li eq’la, sa’ xna’aj naq tinch’i’le chiru li q’ojyin. Kin’ok chi xik sa’ li wochoch ut kin’ok raj chi wark, a’b’an ink’a’ kinru chi wark chiru li q’ojyin xb’aan naq li Musiq’ej yoo chintoch’b’al.

Chiru li eq’la, kinchap inb’e toj sa’ rochoch li xmalka’an. Lix rab’in kinixsume’ sa’ li okeb’aal ut kixye chi yaab’ xsa’ li ru, “At obiisp, b’antiox naq xatchal. Lin na’ wiib’ hoor chaq xkamik”—kiraho’ tz’aqal inch’ool. Maajo’q’e taasachq sa’ inch’ool li kiweek’a. Kinyaab’ak. Ma xk’ulub raj li raarookil xmalka’an a’in naq lix obiisp kixchap raj li ruq’, kixtuqub’ raj lix ch’ool, ut maare kixk’e raj junaq li rosob’tesinkil rik’in li tijonelil? Kinkanab’ chi nume’k li hoonal a’an xb’aan naq ink’a’ kinb’aanu li kixye we li Musiq’ej.⁴

Ex was wiitz’in, saaj winq ut saaj ixq, ut kok’al, ninch’olob’ xyaalal naq xtaaqenkil li Musiq’ej a’an jun li na’leb’ jwal aajel ru sa’ li qasumwanjik.

Re xchoyb’al, chiru li domingo re ramos a’in, ninch’olob’ xyaalal naq xjalb’al qayu’am chiru li Qaawa’, xwotzb’al lix nawom qach’ool chirix, ut k’anjelak chiru wankeb’ ajwi’ sa’ xyanq li k’a’aq re ru aajel ru.

Li paab’aal chirix li Jesukristo a’an xxe’el lix nawom qach’ool. Jun xnawom ch’oolej a’an xnawb’al li junelikil yaal li na’eek’aman sa’ ch’oolej ut aamej xb’aan li Santil Musiq’ej. Jun nawom ch’oolej chirix li Jesukristo, li yo’lajenaq rik’in li Musiq’ej ut kawresinb’il xb’aan a’an, najalok ch’oolej—naxjal li qak’a’uxl ut chan ru nokowan. Jun xnawol xch’oolej nokoxk’am rik’in li qaChoxahil Yuwa’ ut lix choxahil Alal.

Laj Alma kixye:

“Kʼehomaq reetal, ninchʼolobʼ xyaalal cheru naq ninnaw naq li kʼaʼaq re ru aʼin kinʼaatinak wiʼ, tzʼaqal yaal. Ut chan peʼ ru nekekʼoxla naq ninnaw chirix lix yaalalil?

“K’ehomaq reetal, ninye eere naq kʼeebʼil chinnaw xbʼaan lix Loqʼlaj Musiqʼ li Dios. Kʼehomaq reetal, kinkuy insaʼ ut kintijok kʼiila kutan re taaruuq tinnaw injunes li kʼaʼaq re ru aʼin. Ut anajwan ninnaw injunes naq yaal; xbʼaan naq li Qaawaʼ Dios xkʼutbʼesi chiwu xbʼaan lix Santil Musiqʼ.”⁵

Moko tz’aqal ta naq ka’ajwi’ wanq xnawom aach’ool aajunes. Naq li qajalajik rik’in li Jesukristo nak’i, qajunes chik qib’ taqaj xch’olob’ankil resil a’an—lix chaab’ilal, lix rahom, ut lix q’unal.

Rajlal, chiru li domingo re xwotzb’al xnawom qach’ool ut xtojb’al li qamayej, naqab’iheb’ li raqal aatin jo’ “nim lin b’antioxihom” ut “ninra” sa’ xna’ajeb’ “ninnaw” ut “ninpaab’.”

Nekexinb’oq chixwotzb’al lix nawom eech’ool chirix li Jesukristo rajlal. Ch’olob’ xyaalal li nakanaw ut li nakapaab’ ut li nakaweek’a, ut ink’a’ ka’ajwi’ li nakab’antioxi. Ch’olob’ xyaalal chan ru naq xatwulak chixnawb’al ru ut chixraab’al li Kolonel, chan ru naq nakayu’ami lix k’utum, ut lix wankil re tojok-ix ut kawob’resink sa’ laa yu’am. Naq nakach’olob’ xyaalal li nakanaw, li nakapaab’, ut li nakaweek’a, li Santil Musiq’ej tixk’ut li yaal chiruheb’ chixjunil li te’ab’inq re lix nawom aach’ool. Te’xb’aanu ajwi’ a’an xb’aan naq te’ril naq laa’at jun aj taaqenel re li Jesukristo. Te’ril li naraj naxye wank jo’ jun tzolom. Jo’kan ajwi’ naru neke’reek’a junaq li eek’ahom li maare maajun wa reek’ahomeb’. Jun xnawom ch’oolej tiik nachal sa’ jun ch’oolej jalb’il ut naru naq k’amb’ilaq xb’aan li Santil Musiq’ej sa’ raameb’ li kristiaan li te’raj k’uluk re.

Li te’eek’anq re lix nawom aach’ool naru neke’xpatz’ chiru li Dios naq tixk’ut li yaal chiruheb’ chirix lix nawom aach’ool. Jo’kan ut naq naru neke’xnaw xjuneseb’ li yaal.

Ex was wiitz’in, ninwotz ut ninch’olob’ xyaalal naq ninnaw naq li Jesukristo a’an laj Kolol re ut aj Tojol rix li ruchich’och’. A’an yo’yo. A’an li Ralal li Dios li kiwakli chi yo’yo, ut a’an a’in lix Iglees b’eresinb’il xb’aaneb’ lix profeet ut lix apostol. Nintz’aama naq sa’ junaq li kutan, naq tinnume’q sa’ li ruchich’och’ jun chik, tinruuq chixb’aanunkil rik’in lix nawom inch’ool chi kaw xxamlel.

Chiru lin k’anjel sa’ ruchich’och’, xintzol naq li jwal aajel ru a’an li qasumwanjik rik’in li qaChoxahil Yuwa’ ut lix Raarokil Alal, rochb’een li qajunkab’al ut rochb’eeneb’ li qas qiitz’in, ut xkanab’ankil naq lix Musiq’ li Qaawa’ tooxb’eresi chiruheb’ li qasumwanjik re naq taqach’olob’ xyaalal li k’a’aq re ru jwal aajel ru ut li nawan chi junelik. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.