Si Handel ug ang Gasa sa Messiah

Si George Frideric Handel mora og gipakatawo nga usa ka musician. Isip usa ka batan-ong lalaki sa Germany, siya nahimong maayo kaayo sa violin ug sa organ. Human pagsulat sa iyang unang opera sa Germany, siya mibalhin sa Italy, ang sentro sa opera sa kalibutan, aron sa pagsulay og sulat sa musika sa istilo nga Italian. Didto iyang nakab-ut ang pipila ka kalampusan sa pagsulat og mga opera ug chamber music.

Niadtong 1711, sa edad nga 26, si Handel mihukom sa pagbalhin sa England, diin ang iyang mga opera ug mga pamulong [oratorios] hinay-hinay nga gidawat. Sa kaulahian sa mga 1730, hinoon, ang mga mananan-aw nga British nahimong dili na kaayo ganahan kabahin sa mga opera nga kantahon sa German o Italian; hinoon, sila mas ganahan sa kataw-anang mga pasundayag sama sa The Beggar’s Opera [Ang Opera sa Usa Ka Makililimos]. Busa, sulod sa pipila ka tuig si Handel nanlimbasog nga ipalayo ang mga lobo—ang iyang gipang-utangan—sa pultahan.

Niadtong 1737, human gipugos ang iyang kaugalingon kutob sa mahimo sa iyang lawas pinaagi sa pagsulat og upat ka opera sulod sa 12 ka bulan, ang 52 anyos nga tigsulat og kanta na-stroke, ang iyang tuo nga bukton temporaryong naparalisado. Usa ka doktor miingon sa maunongong secretary ni Handel: “Mahimo namong luwason ang tawo—apan ang musician mawala na hangtud sa hangtud. Para kanako mora og ang iyang utok permanente na gayud nga nadaot.”¹

Ang tigsulat wala motuo sa mga hiling. Sulod sa daghang panahon ang iyang lawas miuyon sa pagtambal diha sa mga thermal spring sa Aix-la-Chapelle (Aachen, Germany), ug nabalik ang iyang pisikal nga kusog. Human og sulay sa iyang abilidad sa pagtugtog sa organ diha sa duol nga katedral, siya malipayong miproklamar, “Ako nakabalik gikan sa Hades.”²

Sa dihang siya mibalik sa London ug mibalik sa pagsulat og mga opera, ang iyang trabaho wala kaayo dawata, ug ang iyang mga gipang-utangan misugod sa pagsamok niya pag-usab. Diha sa iyang tumang kasubo, siya misugod sa paghunahuna, “Nganong gibuhi pa man ako sa Dios, aron lamang sa pagtugot sa akong mga isigkatawo sa paglubong nako pag-usab?”³ Niadtong Abril 1741 si Handel mipahigayon nga sa iyang hunahuna mao ang panapos nga konsyerto. Ang iyang pagkamamugnaon nawala na. Usa ka tigsulat sa kinabuhi [biographer] misulat: “Wala nay butang nga sugdan o tapuson. Si Handel mibati og kahaw-ang.”⁴

Sa usa ka hapon sa Agosto nianang sama nga tuig, si Handel miuli gikan sa usa ka taas ug kapoy kaayo nga lakaw aron sa pagpangita sa usa ka mambabalak ug tigtimbayayong [collaborator] kaniadto, si Charles Jennens, nga mibilin kaniya og usa ka manuskrito. Kini nga libretto gikutlo gayud gikan sa mga kasulatan, ilabi na sa mga pulong ni Isaias, nanagna sa pagkatawo ni Jesukristo ug naghulagway sa Iyang pagpangalangad, Paglansang sa Krus, ug Pagkabanhaw. Ang trabaho kinahanglang usa ka pamulong [oratorio]. Tungod sa iyang mga kapakyasan kaniadto, si Handel nabalaka samtang siya nagsugod sa pagbasa sa teksto.

“Comfort Ye [Paglipay Kamo],” ang unang mga pulong sa manuskrito, mora og milukso gikan sa pahina. Kini nakapahanaw sa ngitngit nga mga panganod nga kanunayng nagsamok kang Handel sulod sa dugayng panahon. Ang iyang depresyon nagkawala ug ang iyang mga emosyon nagkainit gikan sa pagkainteresado ngadto sa pagkakulbahinam samtang siya mipadayon sa pagbasa sa mga proklamasyon gikan sa anghel kabahin sa pagkatawo sa Manluluwas ug ang mga panagna ni Isaias kabahin sa Mesiyas, kinsa moanhi sa yuta nga matawo sama sa ubang mortal nga mga masuso. Usa ka pamilyar nga melodiya nga gisulat ni Handel mipuno sa iyang hunahuna samtang siya nagbasa “For unto Us a Child Is Born [Kay alang Kanato ang Usa ka Bata Natawo].” Ang mga nota namugna sa iyang hunahuna nga mas paspas pa kaysa iyaha kining masulat ngadto sa papel samtang iyang gikuha ang imahe sa mahigugmaong Maayong Magbalantay diha sa huni nga giulohan og “He Shall Feed His Flock [Siya Magapasibsib sa Iyang Panon].” Dayon misunod ang hilabihang gamhanang himaya nga makita diha sa “Hallelujah Chorus,” pagasundan sa hinay, langitnong pagpamatuod sa “I Know That My Redeemer Liveth [Nasayud Ako nga Ang Akong Manluluwas Buhi].” Ang buhat nahuman sa usa ka halangdong panapos uban sa “Worthy Is the Lamb [Takus ang Kordero].”

Human sa tanang musika nga iyang gisulat sa tibuok niyang kinabuhi, si Handel sa kaulahian naila sa tibuok kalibutan tungod niining walay sama nga buhat, Messiah, kadaghanan gisulat sa tulo lamang ka semana sa kaulahiang ting-init sa 1741. Sa pagkahuman sa iyang komposisyon, siya mapainubsanong miila, “Ang Dios mibisita kanako.”⁵ Kadtong natandog sa Espiritu Santo samtang sila nakasinati sa hilabihang gamhanan nga pagpamatuod sa Messiah ni Handel mouyon.

Alang sa mga sponsor sa unang pagpahigayon sa pamulong [oratorio], si Handel nakigsabut nga ang ginansya gikan niini ug sa tanang umaabot nga mga pasundayag sa Messiah “idonar ngadto sa mga piniriso, mga ilo nga tuwapos, ug sa masakiton. Mismo ako sa una usa ka masakiton kaayo nga tawo, ug karon naayo,” siya miingon. “Ako usa ka piniriso, ug nakagawas na.”⁶

Human sa unang pasundayag sa Messiah sa London, usa ka patron ang mipahalipay ni Handel alang sa talagsaong “paglingaw.”

“Akong agalon, pasayloa gyud ko kon ako lamang silang nalingaw,” mapainubsanong mitubag si Handel. “Gusto ko nga himoon pa kining mas maayo.”⁷

Siya sa katapusan nahupay sa iyang kapoy kaayo nga panaw alang sa pagkabantugan, kaadunahan, ug pagdayeg sa publiko—apan human lamang sa pagsulat sa iyang labing nindot nga buhat alang sa mga mananan-aw nga naglakip niadtong wala dinhi sa yuta. Ang mga butang nga importante kaayo wala na mag-agad sa mga butang nga dili kaayo importante. Si Handel, ang walay pahulay nga tigsulat og kanta, karon nakapahulay na.