2018
Ko Koe, Toʻu Tupú, mo e Kaveinga ʻo e Mutualé
January 2018


Ko Koe, Toʻu Tupú, mo e Kaveinga ʻo e Mutualé

ʻE fakatahatahaʻi fēfē kitautolu ʻe he kaveinga ʻo e Mutualé?

ʻĪmisi
Young Women leaders

ʻOku fakaafeʻi ʻe he Kau Palesitenisī Lahi ʻo e Kau Talavoú mo e Kau Finemuí ʻa e toʻu tupú ʻi he taʻu kotoa ke nau ako, ʻilo, pea mo fakahoko e kaveinga fakalaumālie kuo fakangofua mai ʻe he Kau Palesitenisī ʻUluakí. ʻE lava ke fakamālohia ʻetau tuí mo e fakamoʻoní pea mo fakatahatahaʻi e ngaahi kōlomú, kalasí, mo e fāmilí ʻi hono ako mo moʻui ʻaki e ngaahi akonaki ʻi he kaveinga ʻo e Mutualé.

Ko e Kaveinga ʻo e 2018

ʻOku akoʻi ʻe he taumuʻa ʻo e taʻu ní e toʻu tupú ʻi he founga ke maʻu ai e melinó mo e nonga meia Sīsū Kalaisí. ʻOku fakaafe mai ʻa e ʻEikí ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 19:23, ke “Ako ʻiate au, pea fanongo ki heʻeku ngaahi leá; ʻaʻeva ʻi he angamalū ʻo hoku Laumālié, pea te ke maʻu ʻa e melinó ʻiate au.” Ko ha talaʻofa pau ʻeni ʻi ha māmani ʻe lava ke fonu veiveiua mo ilifia.

ʻOku ʻomi ʻe he potu folofolá ni ki he ngaahi mātuʻá, kau takí, kau fai fakahinohinó, pea mo e kau faiakó ha faingamālie ke nau akoʻi ʻa e ngaahi sīpinga te nau lava ʻo fakamālohia ai e toʻu tupú ʻi he lotolotonga ʻo e ngaahi taimi faingataʻá.

Te u Fakaʻaongaʻi Fēfē e Kaveingá?

Kuo fakaafeʻi kitautolu ʻe he Kau Palesitenisī Lahi ʻo e Kau Finemuí mo e Kau Talavoú ke tau ako maʻuloto ʻa e potu-folofolá, ako ʻa e tokāteliné, pea fakaʻaongaʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoní ʻi heʻetau moʻuí. Neongo ʻe lava ke fakahoko fakatāutaha e ngaahi meʻá ni, ka ʻe lava hono fakahoko fakatahá ke fakauouangatahaʻi mo fakamālohia ai ʻa e toʻu tupú mo honau ngaahi fāmilí.

ʻOku lahi ha ngaahi faingamālie ke fakahūhū ai e kaveingá ki he moʻui ʻa ʻetau toʻu tupú. ʻE lava ke fakaʻaongaʻi ia ʻi he efiafi fakafāmilí, ʻi he ngaahi lēsoni ʻi he lotú pe seminelí, pe ko ha taumuʻa ki ha malanga sākalamēniti ʻa e toʻu tupú, ke fakamālohia e polokalama fakaava ʻo e Mutualé, pea mo tokanga taha ki he ngaahi ʻekitivitī ʻa e toʻu tupú, kau ai ʻa e nofo kemí, konifelenisi ʻa e toʻu tupú, ngaahi ʻekitivitī fakatahá, Kamata Foʻoú pea mo e ngaahi fakataha lotú.

Ngaahi Fakakaukau Fakaʻekitivitī

Ko ha ngaahi fakakaukau ʻeni ʻe niʻihi ki hono fakaʻaongaʻi e kaveinga ʻo e Mutualé ʻi he lolotonga ʻo e taʻú. Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange, ʻalu ki he youth.lds.org.

“Ako ʻIate Au”

ʻĪmisi
young men at church

ʻOku mahuʻinga ʻa e ako fekauʻaki mo Sīsū Kalaisí ki hono maʻu e melinó ʻiate Iá. ʻOku ʻi ai ha melino pe nonga mo ha fakapapauʻi he ʻiloʻi Iá, ako ki he founga ʻo ʻEne moʻuí, mo e mahino e meʻa ʻokú Ne fai maʻatautolú.

Ne fehuʻi kia Palesiteni Sipenisā W. Kimipolo (1895–1985) ʻi hono taʻu 14 pe kuó ne lau ʻa e Tohi Tapú ʻo ʻosi. “Naʻá ku ʻosi lau ha ngaahi tohi lahi ʻi he taimi ko iá, ko ha ngaahi tohi fakaoli, ngaahi tohi faingofua, ka naʻe talamai ʻe hoku loto halaiá, ‘Ko koe Sipenisā Kimipolo, kuo teʻeki ai ke ke lau ʻa e tohi toputapu ko iá. Ko e hā hono ʻuhingá?”1 Talu mei ai, mo hono fakapapauʻi ʻe Palesiteni Kimipolo ke “keinanga ʻi he ngaahi folofola ʻa Kalaisí” (2 Nīfai 32:3).

  • Fakakaukau ke kole ange ki he toʻu tupú ke ʻai haʻanau tohi ako ke lekooti ai e meʻa ʻoku nau ako fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi pea mo ʻEne ongoongoleleí.

  • Te ke lava ʻo fakaafeʻi ʻa e toʻu tupú ke nau fakapapau ke tali e tukupā ʻa Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni ke “fakatapui ha konga ʻo [honau] taimí ʻi he uike kotoa pē ke ako ʻa e meʻa kotoa naʻe folofola mo fakahoko ʻe Sīsū ʻoku lekooti ʻi he [folofolá].”2 Te ke lava ʻo kole ange ʻi ha kalasi pe efiafi fakafāmili ʻi ʻapí kenau lipooti e meʻa ʻoku nau akó mo e founga ʻoku nau fakaʻaongaʻi ai ia ʻi heʻenau moʻuí takitaha.

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoní

  • Sēmisi 1:22; Mōsese 1

  • “Ko e Kalaisi Moʻuí: Ko e Fakamoʻoni ʻa e Kau ʻAposetoló,” Liahona, Mē 2000, 3.

  • Russell M. Nelson, “Ko Hono Tohoakiʻi Mai e Mālohi ʻo Sīsū Kalaisí ki Heʻetau Moʻuí,” Liahona, Mē 2017, 39–42

  • David A. Bednar, “Ko ha Tōʻonga Faka-Kalaisi,” Liahona, ʻOkatopa 2017, 50–53.

“Fanongo ki Heʻeku Ngaahi Leá.”

ʻĪmisi
young men in Church class

ʻOku ʻikai ngata pē ʻi he fanongo ki he ngaahi folofola ʻa Kalaisí, ʻa e ongoʻí ka ʻoku kau ai mo e fai ki aí foki (pe talangofuá). ʻE lava ke maʻu ha nonga mo ha mahino lahi mei hono ʻilo ʻoku tau moʻui fakatatau mo ʻEne ngaahi akonakí.

Naʻe fakakaukau ʻa Palesiteni Tōmasi S. Monisoni ʻi hono taʻu valú ke na kemi mo hono kaungāmeʻa ko Tení. Ka ne ʻi ai ha palopalema—ko e feituʻu naʻá na fakakaukau ke fakaʻaongaʻí naʻe mōmoa, tokakovi, mo vaoa ia. Naʻe maʻu ʻe Palesiteni Monisoni ha fakakaukau: Naʻá ku talaange kia Teni, “Ko e meʻa pē ʻoku fie maʻú ke ta tutu ʻa e vao ko ʻení. Ta tutuʻi pē ha foʻi siakale ʻi he vaó!’ Naʻá ne loto lelei ki ai, peá u lele leva ki homau falé ke ʻomi ha ngaahi foʻi masi. …

“… ʻOku ou manatuʻi haʻaku fakakaukau ʻe vela pē ʻa e afí ʻo ngata ʻi he feituʻu ne ma fie maʻú pea ʻe hoko ha mana ʻo mate ai pē ia.

“Naʻá ku kohiʻi ha foʻi masi ʻi ha foʻi maka pea tutuʻi ʻo ulo ʻa e mohuku mōmoa ʻo Suné.” ʻI heʻena fakatokangaʻi ʻe ʻikai mate e afí ʻiate ia peé, ne lele e ongo tamaikí ʻo kumi tokoni, pea naʻe toki tāmateʻi ʻa e afí hili hono feingaʻi ʻi ha ngaahi houa lahi.

Naʻe pehē ʻe Palesiteni Monisoni, “Naʻá ku ako mo Teni ha ngaahi lēsoni faingataʻa ka naʻe mahuʻinga ʻi he ʻaho ko iá, ko e konga lahi ko e mahuʻinga ʻo e talangofuá.”3

  • Kole ki he toʻu tupú ke nau ako e talangofuá ʻi he vahe 6 ʻo e Malangaʻaki ʻEku Ongoongoleleí, kau ai mo e konga ʻo e talangofuá ʻi he ʻekitivitī fakaʻulungāngá ʻi he ngataʻanga ʻo e vahé.

  • Talanoa ki he ngaahi meʻa te nau tohoakiʻi kitautolu mei he fakafanongo ki he ngaahi folofola ʻa e ʻEikí. Hangē ko ʻení, te ke lava ʻo fakaafeʻi ha toʻu tupu ke nau fetongi e sio faiva miniti ʻe 10 ʻaki hano ako e folofolá.

  • Toutou fakaʻaongaʻi ha ngaahi faingamālie ke fehuʻi ki he toʻu tupú pe ko e hā te nau fai koeʻuhí ko e meʻa kuo nau akó.

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoní

  • ʻEkesōtosi 20; Mātiu 5:1–12

  • “Talangofuá,” Malangaʻaki ʻEku Ongoongoleleí: Ko ha Fakahinohino ki he Ngāue Fakafaifekaú (2004), 145.

  • Hadley Griggs, “Miniti ʻe Hongofulu ʻi he ʻAho,” Liahona, Sepitema 2017, 72.

  • Robert D. Hales, Kapau ʻOku Mou ʻOfa ʻIate Au, Fai ʻEku Ngaahi Fekaú” Liahona, Mē 2014 35–38.

“ʻAʻeva ʻi he Angamalū ʻo Hoku Laumālié”

ʻĪmisi
young women at church

ʻOku fakamatalaʻi ʻe he akó mo e fanongó ʻa e meʻa ʻoku fie maʻu ke tau fakahokó. Ko e founga ʻoku fie maʻu ke tau fakahoko ai iá ʻa e ʻaʻeva ʻi he angamalū ʻo Hono Laumālié.

ʻOku ʻuhinga ʻa e angamaluú ke “kātakiʻi e kafó ʻi he faʻa kātaki pea ʻoua ʻe lāunga,”4 ko ha meʻa ʻoku fakatou fie maʻu ai ʻa e iví mo e loto fakatōkilaló. Naʻe mavahe ʻa Tōmasi B. Maasi, ko e fuofua Palesiteni ʻo e Kōlomu ʻo e Toko Hongofulu Mā Uá, ʻi he 1838 mei he Siasí, ko ha konga ʻo ʻene loto mamahi he ʻikai kau e kau taki ʻo e Siasí mo hono uaifí ʻi ha taʻefemahinoʻaki he huʻakaú. Naʻe loto mamahi ʻi he ngaahi taʻu kimuí ʻi he ngaahi tāpuaki kuo mole mei ai pea foki mai ki he Siasí, mo pehē: “Ne tuʻo lahi ʻeku faʻa fie ʻilo ki he kamataʻanga ʻo ʻeku heé [sic], pea kuó u aofangatuku ʻaki kuo pau naʻe mole ʻa e Laumālie ʻo e ʻEikí mei hoku lotó. …

“… Naʻá ku ʻita mo loto lili; pea ʻi he mole ʻa e Laumālie ʻo e ʻEikí, hangē ko e lau ʻa e Folofolá, naʻe fakakuihi au.”5

  • Naʻe ʻikai faingofua e moʻui ʻa e Fakamoʻuí. Kumi ha ngaahi fakatātā he folofolá ʻo ha taimi ne fakahaaʻi ai ʻe Sīsū ʻa e angamaluú ʻi he lolotonga ʻo e faingataʻá. Aleaʻi e founga te tau lava ai ʻo fakaʻaongaʻi e sīpinga ʻa e Fakamoʻuí ʻi he ngaahi tūkunga te tau ala fehangahangai mo ia he ʻaho ní.

  • Taha ʻo e founga ke te angamalū aí ko e tokoni ki he niʻihi kehé. Fakakaukau ki ha ngaahi ngāue tokoni kehekehe ʻe lava ke fakahoko ʻe he toʻu tupú fakafoʻituitui pe fakakulupu.

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoní

“Te ke Maʻu ʻa e Melinó ʻiate Au”

ʻĪmisi
young women outside of church

ʻOku kehekehe pē e ʻuhinga ʻo e melinó ki he kakaí—ko e fakaʻamu ʻe malava pē ke fakamoʻui, ko ha tui fakapapau ʻoku ʻi ai ha founga lolotonga e taimi faingataʻá, pe fakapapauʻi mai ʻoku tau ʻi he hala totonú.

  • Maʻu ha ngaahi talanoa fekauʻaki mo ha niʻihi kuo nau maʻu e melinó ʻia Kalaisi he Mormon.org/easter pea ʻi he peesi 60 mo e 63 ʻo e makasini ko ʻení. Ko e hā ha founga kuó ke maʻu ai e melinó/nongá?

  • ʻE lava ke mou mamata ʻi he foʻi vitiō Toetuʻu ʻo e 2017, “Pilinisi ʻo e Melinó,” ʻi he Mormon.org/easter. ʻE lava ke ke fakaafeʻi e toʻu tupú ke nau fakamatalaʻi ʻa e viitoó ʻi he ʻinitanetí mo ha fakamoʻoni ki he founga ʻo ʻenau maʻu e melinó ʻia Kalaisí.

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoní

  • Sione 14:27; Filipai 4:7

  • W. Christopher Waddell, “Ko ha Sīpinga ʻo e Melinó,” Liahona, Mē 2016, 90–93.

  • Quentin L. Cook, “Melino Fakatāutahá: Ko e Pale ʻo e Anga Māʻoniʻoní,” Liahona, Mē 2013, 32–36

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Spencer W. Kimball, “Read the Scriptures,” Friend, Dec. 1985, tafaʻaki ki loto ʻo e takafi muʻá; vakai foki “What I Read as a Boy,” Children’s Friend, Nov. 1943, 508.

  2. Russell M. Nelson, “Prophets, Leadership, and Divine Law” (worldwide devotional for young adults, Jan. 8, 2017), broadcasts.lds.org.

  3. Thomas S. Monson, “ʻOku ʻOmi ʻe he Talangofuá ʻa e Ngaahi Tāpuakí,” Liahona, Mē 2013, 89-90.

  4. Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary, 11th ed. (2003), “meekness” merriam-webster.com

  5. Thomas B. Marsh, ʻi he Journal of Discourses, 5:206–7 (vakai foki, “The Faith and Fall of Thomas Marsh,” ʻi he Revelations in Context: The Stories behind the Sections of the Doctrine and Covenants, Matthew McBride and James Goldberg, eds. [2016], 57–59).