2023
Potupotutatau ʻi he Moʻui Fakatāutahá mo e Moʻui Fakapalōfesinalé maʻa Uili Hopoate
ʻAokosi 2023


NGAAHI PEESI FAKALOTOFONUA

Potupotutatau ʻi he Moʻui Fakatāutahá mo e Moʻui Fakapalōfesinalé maʻa Uili Hopoate

Ko Uili Hopoaté, ko e senitā ia ki he St. Helens Rugby Football Club pea ko ha mēmipa ʻo e Siasí, ʻokú ne pehē naʻe tokoni lahi ʻa e ngaahi akonaki ʻo e ongoongoleleí kiate ia ki hono faka-potupotutatau ʻene moʻui fakatāutahá mo e moʻui fakapalōfesinalé.

ʻOkú ne pehē, “ʻI he feinga ko ia ke napangapangamālie ʻa e ngāué, fāmilí, mo e Siasí, ʻoku tokoni ʻa e ongoongoleleí ki heʻeku ngaahi taumuʻa mo e ngaahi fakakaukau mo hoku fāmilí. ʻI he tokoni ʻa hoku uaifí, ʻoku ou feinga ke fakamuʻomuʻa ʻa e ʻEikí, pea hoko ai hoku fāmilí pea toki hoko mai ʻeku ngāué. Ko ha tokotaha vaʻinga ʻakapulu au. Ko e meʻa ia ʻoku ou faí—ka ʻoku ʻikai ko au tonu ia.”

Naʻe fāʻeleʻi mo ʻohake ʻa Uili Hopoate ʻi ha fāmili Siasi naʻe ʻi ai ha fānau ʻe toko hongofulu mā taha, ʻa ia ko ʻenau tamaí ko Sione, naʻe vaʻinga ʻakapulu foki mo ia. Naʻá ne kamata vaʻinga ʻakapulu liiki fakapalōfesinale ʻi he 2010 ʻi ʻAositelēlia. Naʻá ne fakasītuʻaʻi ha aleapau vaʻinga naʻe paʻanga ʻe taha miliona tupu, ke ʻalu ʻo ngāue fakafaifekau taʻu ʻe ua maʻá e Siasí ʻi Pilisipeini, ʻAositelēlia.

ʻOkú ne houngaʻia ʻi heʻene aʻusia ʻi he ngāue fakafaifekaú ʻa ia naʻe tokoni kiate ia ke ne fakatupulaki ʻa e fakavaʻe fakalaumālie ʻokú ne maʻu ʻi he ʻaho ní.

“ʻOku lahi ha ngaahi meʻa ʻoku ou fakaʻaongaʻi ʻi heʻeku moʻui fakaʻahó ʻa ia naʻá ku ako mei he ngāue fakafaifekaú fekauʻaki mo e tauhi ʻo e taimí, ngaahi meʻa ke fakamuʻomuʻá mo e ngaahi tōʻonga moʻuí. ʻOku ou vakai ki he ngāue fakafaifekaú ko ha faingamālie kae ʻikai ko ha feilaulau, koeʻuhí ʻoku mahulu hake ʻa e meʻa naʻá ku maʻu fakalaumālié ʻi he meʻa naʻá ku feilaulauʻí.

Hili ʻa e ngāue fakafaifekau ʻa Uilí, naʻá ne vaʻinga kimui ange maʻá e Canterbury Bulldogs ʻi ʻAositelēlia. ʻI hono fakakakato ʻe Uili ʻene aleapaú, naʻe fakaafeʻi ia ʻe he faiako ko Kalisitiani Ulofi ke vaʻinga mo feʻauhi maʻá e St. Helens R.F.C ʻo kamata ʻi he 2022 ʻi ha taʻu ʻe ua, pea toki fili ai pe ʻe aʻu ʻo taʻu tolu.

ʻI hono ʻeke ange kia Uili fekauʻaki mo e anga ʻa e vakai ʻene kaungā vaʻingá ki heʻene tui fakalotú, naʻá ne tali ʻo pehē, “ʻOku nau fakaʻapaʻapaʻi ʻaupito. Kapau te te fokotuʻu totonu ʻete ngaahi tuʻunga ʻulungāngá mo e ngaahi meʻa ʻoku mahuʻingá mei he kamataʻangá, ʻokú ne toʻo atu ai ha ngaahi pole lahi.”

Naʻá ne hoko atu ʻo pehē, “ʻI he ngaahi taʻu lahi, ʻoku ou lava ʻo mamata ki he founga kuo tokoni lahi ai ʻa e ngaahi akonaki ʻo e ongoongoleleí ki hono tauhi au ke u hao mei ha ngaahi fakatamaki ʻi tuʻa ʻi he malaʻé. ʻI he talangofua ki he tuʻutuʻuni fakaemoʻuileleí mo e moʻui angamaʻá, kuo maluʻi au mei he ngaahi nunuʻa kuó ne maumauʻi ʻa e ngaahi maʻuʻanga moʻui ʻa e kau vaʻinga ʻe niʻihi kae pehē ki heʻenau ngaahi aleapaú, koeʻuhi ko e talangataʻá.”

ʻI he taimi ʻoku hoko mai ai ʻa e ngaahi faingataʻá, hangē ko ha lavea pe ko e mavahe mei he fāmilí ke folau ki ha vaʻingá, ʻoku pehē ʻe Uili ʻokú ne fakafalala ki hono vā mo e Fakamoʻuí mo e ngaahi taʻu ʻo e ako ke mapuleʻi kitá mo e tuʻunga fakaākongá.

Ko e timi mahuʻinga taha ʻa Uilí ʻa e timi naʻá ne faʻu mo hono uaifi ko Simisiná, “Simi”, mo ʻena fānau ʻe toko faá. ʻOku nau saiʻia ke nau ʻi Pilitānia mo aʻusia ʻa hono ʻulungaanga fakafonuá, kau ai ʻa e fuofua taimi ke mamata ki he sinoú. Neongo ʻoku ʻi ʻAositelēlia ʻa hona ongo fāmilí, ka ʻokú na ongoʻi ʻa e poupou ʻa hona ngaahi kaungāmeʻa mo e kāinga ʻi he Siasí ʻi Pilitāniá.

ʻOku pehē ʻe Uili ʻoku fai ʻe Simi ha fatongia mahuʻinga ʻi he fakalakalaka ʻo hona fāmilí. “ʻOkú ne fai ha fakalotolahi mo ha poupou kiate au pea mo e fānaú, fakatuʻasino mo fakaʻatamai fakatouʻosi.”

ʻOku pehē ʻe Simi, “ʻOku ou ongoʻi ʻoku fiemaʻu ke ma fakatou tokanga lahi ki homa fatongia ko e ongomātuʻá. Kapau ʻe lelei ʻa ʻapi pea mo ʻema nofo-malí, ʻe lava ke ʻalu ʻa Uili ki heʻene ako vaʻingá mo e tokanga pea mo e ivi ʻokú ne fiemaʻú.”

ʻOkú ne toe pehē, “Ko e taha ʻa e ngaahi meʻa ʻoku ngali fakalotolahi ki heʻema kau muimui ʻi he mītia fakasōsialé, ko e fatongia pau ʻoku fai ʻe Uili ʻi hono akoʻi ʻa e ongoongoleleí ki heʻema fānaú. ʻOkú ne tataki ʻa e fānaú ʻi he lotu fakafāmilí mo feinga mālohi ke teuteuʻi ʻa e ngaahi lēsoni ʻo e ongoongoleleí ʻo hangē pē ko ia naʻá ne fai ʻi heʻene hoko ko ha faifekaú.”

ʻOku hoko atu ʻe Simi ʻo pehē, “ʻOku saiʻia ai ʻema fānaú koeʻuhí ʻoku akoʻi kinautolu ʻe Uili ʻi ha founga ʻoku lava ke mahino kiate kinautolu. Ko e efiafi fakafāmili ʻi ʻapí ko ha tāpuaki fungani ia maʻa homau fāmilí.”

Kuo hoko ʻa e ngaahi taʻu lahi ʻo e ako ʻa e tuʻunga fakaākongá mo e mapuleʻi kitá, ke tupulaki ai ʻa e taukei ʻa Uili Hopoate ʻi ʻapí pea ʻi he malaʻe ʻakapulú fakatouʻosi.

ʻI he fehuʻi ange kau ki hano fai ha faleʻi ki ha taha ʻoku tulifua ha maʻuʻanga moʻui ʻi he sipotí, ʻokú ne pehē, “ʻOku ou tui ko e ʻuluaki meʻa ʻoku mahuʻingá, ʻoku fiemaʻu ke ke fiefia ai. ʻOku ou manako ki he vaʻinga ʻakapulú pea ʻoku tokoni ʻa e fakakaukau ko iá ke ne teke au ke u ikunaʻi ʻa e ngaahi taimi faingataʻá pe kafó.”

ʻOku fakaʻosi ʻaki ʻe Uili ʻene pehē, “Mahalo pē ʻe ʻi ai ha kakai ʻoku nau talēnitiʻia ange, vave ange, pe lelei ange ʻiate koe. Kapau te ke fiefia ʻi he meʻa ʻokú ke faí pea ʻokú ke mapuleʻi koe hangē ko e maʻu ʻa e taimí, ʻalu maʻu pē ki he ako vaʻingá mo ʻulungaanga lelei, te ke lava pē ʻo lavameʻa ʻi ha faʻahinga maʻuʻanga moʻui pē.”