Potutusi
Lesona 63: Ioane 4


Lesona 63

Ioane 4

Folasaga

A o malaga atu i Kalilaia, sa ui atu Iesu i Samaria ma aoao ai se fafine i se vaieli. Sa molimau atu le fafine i isi o Iesu o le Keriso. Mulimuli ane, sa faamalolo e Iesu le atalii o se alii.

Fautuaga mo le Aoaoina Atu

Ioane 4:1–42

Ua aoao atu e Iesu se fafine o Samaria

Tusi le fesili lenei i luga o le laupapa:

O le a le punaoa faalenatura e aupito taua i le lalolagi?

Fai atu i tamaiti aoga e tali atu i fesili o loo i luga o le laupapa. Fuafua e faaali ni ata o ni punaoa faalenatura e pei o le eleele, uamea, malala, suauu, auro, po o taimane.

Valaaulia se tamaitiiti aoga e faitau le saunoaga lenei a Elder David A. Bednar o le Korama a Aposetolo e Toasefululua:

Ata
Elder David A. Bednar

”Atonu e muamua ona tatou mafauafu o le auro, suauu, po o taimane e sili ona taua. Ae mai minerale uma, metala, maataua, ma vaisua uma e maua i le fogaeleele, o le mea aupito taua lava o le vai” (“O Se Faatanoa o le Vai Ola” [Church Educational System fireside for young adults, Feb. 4, 2007], 1, lds.org/broadcasts).

Faaali atu se ipu vai manino mama.

  • Aisea e taua tele ai le vai mama? (E mafai ona e valaaulia se tamaitiiti aoga se tasi pe toalua e faasoa mai se aafiaga sa fesoasoani ia i la’ua e talisapaia ai le taua o le vai.)

Valaaulia tamaiti aoga e vaavaai mo mea na faatusa i ai e Iesu le vai a o latou suesueina le Ioane 4.

Otooto le Ioane 4:1–3, i le faamatala atu faapea, na tuua e Iesu ia Iutaia ae malaga atu i Kalilaia.

Fai i tamaiti aoga e faitau leotele le Ioane 4:4, ma fai i le vasega e vaavaai mo eria na ui atu ai Iesu a o malaga atu i Kalilaia. Fai atu i tamaiti aoga e lipoti mai mea latou te mauaina.

Valaaulia tamaiti aoga e sue Iutaia, Samaria, ma Kalilaia i le siata ”O Sina Tepa i le Soifuaga Faaletino o Iesu Keriso” (e maua i le lesona 5), pe valaaulia i latou e vaavaai i Faafanua o le Tusi Paia, nu. 11, “The Holy Land in New Testament Times” e sue ai itumalo ia e tolu.

  • Aisea e taua ai ia Iesu le malaga e uiatu i Samaria nai lo le taamilo? (O Iutaia e masani lava ona malaga taamilo ese atu mai ia Samaria nai lo le ui atu i totonu ona o le feainai i le va o Iutaia ma Samaria [tagai James E. Talmage, Jesus the Christ, 3rd ed. (1916), 172]).

Fai i se tamaitiiti aoga e faitau leotele le Ioane 4:6–9. Valaaulia le vasega e mulimuli ai, ma vaavaai po o le a le mea na ole atu ai Iesu i le fafine ina ua Ia malolo i Samaria.

  • O le a le mea na ole atu ai Iesu i lenei fafine?

  • Aisea na ofo ai o ia ina ua fesili atu Iesu ia te ia mo se vai e inu ai?

Ata
O Iesu ma le Fafine Samaria

Faaali atu le ata O Iesu ma le Fafine Samaria (Tusi Ata o le Talalelei [2009], nu. 36; tagai foi LDS.org).

Fai i se tamaitiiti aoga e faitau leotele le Ioane 4:10–12. Valaaulia le vasega e mulimuli ai, ma vaavaai mo le tali a Iesu i le fafine.

  • E tusa ai ma le fuaiupu 10, o le a le mea na ofo atu e le Faaola i le fafine? (Faamatala atu o le fasifuaitau ”mea foai fua a le Atua” e faasino ia Iesu o le Faaola o le lalolagi.)

  • E tusa ai ma le fuaiupu 11, o le a le mea na ole atu ai le fafine ia Iesu?

Valaaulia se tamaitiiti aoga e faitau leotele le Ioane 4:13–14. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le fetalaiga a le Alii e uiga i le vai na te ofoina atu.

  • O le a le fetalaiga a Iesu e uiga i le vai na te ofoina atu?

Valaaulia se tamaitiiti aoga e faitau leotele le saunoaga lea mai ia Elder David A. Bednar. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma faalogologo mo mea e faatusa i ai le vai ola.

Ata
Elder David A. Bednar

”O le vai ola o loo faasino i ai lenei vaaiga o se faatusa o le Alii o Iesu Keriso ma Lana talalelei. Ma talu ai e taua le vai e lagolagoina ai le ola faaletino, e faapena foi ona taua le Faaola ma Ana aoaoga faavae, ma mataupu faavae ma sauniga mo le ola e faavavau. E manaomia e oe ma au Lana vai ola i aso taitasi ma se sapalai e lava ma totoe e lagolagoina ai lo tatou tuputupua’e faifaipea faaleagaga ma le atinaega” (“O Se Faatanoa o le Vai Ola,” 2).

  • E tusa ai ma Elder Bednar, o le a le mea e faatusa i ai le vai ola?

I luga o le ipu vai na e faaalia, tuu ai se igoa e faapea O Le Faaola ma Lana talalelei.

  • Aisea e talafeagai ai le vai o se faatusa o le Faaola ma Lana talalelei?

  • E faapefea ona e aoteleina upu a le Faaola i le fuaiupu 14 o se mataupu faavae? (E mafai ona faaaoga e tamaiti aoga a latou lava upu ae e tatau ona faailoa mai le mataupu faavae lenei: Afai tatou te o mai ia Iesu Keriso ma taumamafa ma le naunautai i Lana talalelei, o le a tatou maua le ola e faavavau.)

Fai i se tamaitiiti aoga e faitau leotele le Ioane 4:15–18 Valaaulia le vasega e mulimuli ai, ma vaavaai po o le a le mea na talosagaina e le fafine mai ia Iesu ma pe na faapefea foi ona tali atu le Faaola i ai.

  • E tusa ai ma le fuaiupu e 15, o le a le mea na talosagaina e le fafine mai ia Iesu?

Faamatala atu, o le tali a Iesu na fesoasoani e malamalama ai le fafine i lona manaomia o le vai ola na Ia ofoina atu.

  • E tusa ai ma le fuaiupu 17–18, o le a le mea na faailoa mai e Iesu e uiga i lenei fafine? (Ta’u i ai o le tali a Iesu na ta’u mai ai sa Ia silafia lenei fafine o tauivi e su’e se sootaga faalefaaipoipoga anoa ma le tumau ae e ala i le nonofo ma se tamaloa e le o sana tane, sa le’i usitai o ia i le tulafono o le ola mama.)

  • O a ni mafaufauga po o lagona atonu na i ai i le fafine ina ua faailoa atu e Iesu ia auiliiliga e uiga ia te ia e le mafai e se tagata ese masani ona iloa?

  • Mata na fesoasoani faapefea upu a le Faaola i le fafine e iloa ai lona manaomia o le vai ola na Ia ofoina atu?

  • O le a le upumoni e uiga i le Faaola e mafai ona tatou aoao mai nei fuaiupu? (A uma ona tali mai tamaiti aoga, tusi le upumoni lenei i luga o le laupapa: E silafia e Iesu Keriso a tatou agasala ma ofoina mai ia i tatou Lana talalelei e fesoasoani ia i tatou ina ia foiaina.)

  • Aisea e taua ai le malamalama i lenei upumoni?

Valaaulia se tamaitiiti aoga e faitau leotele le Ioane 4:19–20. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai po o le a le tala a le fafine ia Iesu.

  • O le a le tala a le fafine na faailoa mai ai ua sui lana vaai atu ia Iesu?

Faamatala atu, i Samaria e i ai se mauga e igoa o Mauga Gerizim. I seneturi a o lei faia le galuega faaletino a le Faaola, sa fausia ai e tagata Samaria se malumalu iina e fai ma nofoaga e tapuai ai. Peitai, e le pei o Iutaia, sa lei i ai i Samaria le pule o le perisitua e faatino ai sauniga, ma sa latou teena le tele o aoaoga a perofeta a le Atua.

Valaaulia ni tamaiti aoga e feauauai e faitau leotele mai le Ioane 4:21–23, e aofia ai le Faaliliuga a Iosefa Samita, Ioane 4:26 (i le Ioane 4:24, vaefaamatalaga a). Fai atu i le vasega ia mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo mea na aoao ai e Iesu le fafine e uiga i le tapuai i le Atua.

  • E faapefea ona tapuai le au tapuai moni i le Tama Faalelagi?

  • E tusa ai ma le Faaliliuga a Iosefa Samita, o le a le faamanuiga e maua a’o tatou tapuai atu i le Atua ’i le agaga ma i le upumoni”?

  • O le a se mataupu faavae e mafai ona tatou aoao mai i nei fuaiupu? (E mafai ona eseese upu e faaaoga e tamaiti ae e tatau ona faailoa mai le mataupu faavae lenei: Afai tatou te tapuai i le Tama i le agaga ma i le upumoni, o le a Ia faamanuia i tatou i le faataasi mai o Lona Agaga.)

Valaaulia se tamaitiiti aoga e faitau leotele le saunoaga lenei a Elder Bruce R. McConkie o le Korama a Aposetolo e Toasefululua. Fai i le vasega e vaavaai ma maka le uiga o le o le tapuai i le Tama i le agaga ma le upumoni.

Ata
Elder Bruce R. McConkie

”O lo tatou faamoemoega o le tapuai i le Atua moni soifua ma faia e ala i le mana o le Agaga ma i le ala na ia faauuina. O le tapuaiga ua faamaonia o le Atua moni e tau atu i le faaolataga; o tapuaiga e faia i atua pepelo ma e le o faavaeina i luga o le upumoni e faavavau e leai se na faamautinoaga.

”O se malamalama i le upumoni e taua mo le tapuaiga moni. …

” … O le tapuaiga moni ma le atoatoa e aofia ai le mulimuli i laasaga o le Alo o le Atua; e aofia ai le tausiga o poloaiga ma le usiusitai i le finagalo o le Tama i le tulaga lea tatou te siisii atu ai mai lea alofa tunoa i lea alofa tunoa seia iu ina faamamaluina i tatou ia Keriso e faapei ona i ai o ia i lona Tama. E matuai sili atu nai lo le tatalo ma lauga ma pese. O le ola ai ma le faia ma le usiusitai. O le faaaoao i le soifuaga o le Faataitai sili [Iesu Keriso]” (“Pe Faapefea Ona Tapuai,” Ensign, Dec. 1971, 129, 130).

  • E tusa ai ma le saunoaga a Elder McConkie, o le a le uiga o le tapuai atu i le Atua i le agaga ma i le upumoni?

  • O anafea na faamanuiaina ai oe a o e saili e tapuai atu i le Tama i le agaga ma i le upumoni?

Valaaulia tamaiti aoga e mafaufau pe o a mea e mafai ona latou faia e lelei atili ai lo latou tapuai atu i le Tama i le agaga ma i le upumoni.

  • Fai i se tamaitiiti aoga e faitau leotele le Ioane 4:25–26. Fai atu i le vasega ia mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo mea na faailoa atu e Iesu e uiga ia te Ia lava i le fafine.

  • O le a le mea na faailoa atu e Iesu e uiga ia te Ia lava i le fafine?

Valaaulia se tamaitiiti aoga e faitau leotele le Ioane 4:27–30 . Fai i le vasega e vaavaai mo mea na faia e le fafine ina ua uma ona talanoa ma le Faaola.

  • O le a le mea na faia e le fafine ina ua uma ona talanoa ma le Faaola?

  • O le a sana tala na ta’u mai ai sa ia maua se molimau ia Iesu Keriso?

  • O le a le upumoni e mafai ona tatou aoao mai i lenei tala e uiga i le mea e tupu pe a tatou maua se molimau ia Iesu Keriso? (E mafai ona eseese upu e faaaoga e tamaiti aoga ae e tatau ona faailoa mai le upumoni lenei: Pe a tatou maua se molimau ia Iesu Keriso, o le a faatumuina i tatou i se manao e faasoa atu ma isi.)

Otooto ia fuaiupu 31–37 i le faamatala atu faapea, na toe foi ia soo o Iesu ma meaai. Ina ua latou fai atu ia te Ia e taumafa, sa Ia aoao atu ia te i latou sa fafagaina o Ia e le ala i taumafa ae o le faia o le finagalo o Lona Tama. Sa Ia valaaulia i latou e vaai i le anoanoai o avanoa e folafola atu ai le talalelei.

Valaaulia se tamaitiiti aoga e faitau leotele le Ioane 4:39–42. Fai i le vasega e vaavaai mo le aafiaga o le molimau a le fafine i tagata i lona nuu.

  • O le a le aafiaga o le molimau a le fafine i tagata o lona nuu?

  • E tusa ai ma le fuaiupu 42, o le a le tala a tagata i le fafine?

Molimau atu a oo ina tatou iloa le Faaola ma feinu i Lana vai ola, o le a faatumulia i tatou i se manao e faasoa atu a tatou molimau i isi e uiga ia te ia.

Ioane 4:43–54

Ua faamalolo e Iesu le atalii o se alii

Otooto le Ioane 4:43–45 i le faamatala atu faapea, ina ua uma ona aoao atu e le Faaola le fafine i Samaria, sa ulu atu o Ia i Kalilaia, lea sa talia ai o Ia e tagata.

Tuu atu i tamaiti aoga kopi o le tufaagalea. Valaaulia i latou e faitau filemu le Ioane 4:46–54 ma tali i fesili o i le tufaaga.

Ata
tufaaga, Ioane 4

Ioane 4:46–54

Tusitaiala a le Faiaoga Seminare o le Feagaiga Fou--Lesona 63

  1. O ai na feiloai ma Iesu ma o le a le faamanuiaga sa ia sailia mai le Faaola?

  2. E fua i mea na fetalai atu ai Iesu, aisea na faatuai ai o Ia i le tuuina atu o le faamanuiaga sa sailia e lenei tagata?

  3. Na faapefea ona faaali atu e lenei tagata na te le’i manaomia se faailoga e talitonu ai?

  4. E tusa ai ma fuaiupu 51–53, na faamautuina faapefea le talitonuga o lenei tagata ia Iesu Keriso?

  5. O le a se mataupu faavae e mafai ona tatou aoao mai i le aafiaga o lenei tagata?

A ua lava loa se taimi, valaaulia tamaiti aoga e faasoa mai a latou tali. A o latou lipoti mai ia mataupu faavae mai le aafiaga a le tamalii tautupu, fesoasoani ia i latou e faailoa mai le upumoni lenei: A tatou talitonu ia Iesu Keriso e aunoa ma le manaomia o ni faailoga, o le a faamautu mai e le Alii la tatou talitonuga.

  • Aisea e taua ai le talitonu ia Iesu Keriso e aunoa ma le manaomiaina o ni faailoga?

  • O a ni nai auala e faamautu ai e le Alii lo tatou talitonuga a o tatou faatinoina le faatuatua ia te Ia?

Faaiu i le molimau atu, ao tatou sailia le Alii i le faatuatua, o le a Ia faamanuiaina i tatou ma le faamaoniga e lagolagoina o tatou talitonuga.

Tala ma Faamatalaga o Talaaga

Ioane 4:4. ”E ao ina ui atu o Ia i Samaria”

O Elder James E. Talmage o le Korama a Aposetolo e Toasefululua na tuuina mai se malamalamaaga i le mafuaaga na taua ai le ui atu o Iesu i Samaria: “O le ala sao lava mai Iutaia i Kalilaia e ui atu i Samaria; ae o le toatele o tagata Iutaia, aemaise lava ia le au Kalilaia, na filifili e mulimuli i se auala e le sao e ui na umi nai lo le ui atu i le atunuu o ni tagata sa matuai inosia e i latou e pei o le au Samaria. O lagona inoino i le va o Iutaia ma Samaria sa faatupulaia mo le tele o seneturi, ma e oo mai i le taimi o le galuega a le Alii i le fogaeleele, ua faateleina i se inoino ogaoga” (Jesus the Christ, 3rd ed. [1916], 172).

Ioane 4:10–14. Ua ofo atu e le Faaola le vaiola

Sa ta’ua e Elder Joseph B. Wirthlin, o le Korama a Aposetolo e Toasefululua upu a le Faaola i le Ioane 4:14 ma aoao mai faapea, o le inu ”tele i le vai ola” o le a maua ai e i tatou le fiafia sili. Ona Ia fesili ai lea:

“E te fia tofo i lenei vai ola ma iloa ai o loo puna pea i totonu ia te oe e oo atu i le ola e faavavau?

“Ona aua lea e te fefe. Ia talitonu ma o outou loto atoa. Ia atiina ae se faatuatua e le maluelue i le Alo o le Atua. Tuu atu o outou loto ina ia aapa atu i le tatalo faatauanau. Ia faatumu o outou mafaufau i le malamalama ia te Ia. Ia faagalo ou vaivaiga. Ia savali i le paia ma le ogatasi ma poloaiga” (“O Le Maua Atili o le Ola,” Ensign po o le Liahona, Me 2006, 100).

Ioane 4:10–14. O tusitusiga paia o se tasi lea ala e feinu ai i le vai ola a Keriso

Na aoao mai e Elder David A. Bednar o le Korama a Aposetolo e Toasefululua, o le tasi ala e mafai ai ona tatou feinu i le vai ola a Keriso o le suesueina lea o tusitusiga paia:

”O tusitusiga paia o loo i ai upu a Keriso ma o se faatanoa o le vai ola lea ua tatou maua ma e mafai ona tatou feinu tele ma umi mai ai. E tatai ia te oe ma au ona vaavaai ma o mai ia Keriso, o ’punavai o le vaiola’ (1 Nifae 11:25; faatusatusa i le Eteru 8:26; 12:28), e ala i le faitau (tagai Mosaea 1:5), suesue (tagai MF&F 26:1), suesue (tagai Ioane 5:39; Alema 17:2), ma le taumamafa (tagai 2 Nifae 32:3) i afioga a Keriso e pei ona i ai i tusitusiga paia. O le faia o ia mea, e mafai ai ona tatou maua le taitaiga faaleagaga ma le puipuiga i le taimi o la tatou malaga fai i le olaga nei” (“O Se Faatanoa o le Vai Ola” [Church Educational System fireside for young adults, Feb. 4, 2007], 2, lds.org/broadcasts).

Ioane 4:46–54. Faamaloloina o le atalii o se alii

Na faamamafa mai e Elder Bruce R. McConkie o le Korama a Aposetolo e Toasefululua le taua o lenei vavega:

”O le faamalologa muamua lenei ua auiliili mai i Evagelia. O vavega na faatino i le Tausamiga o Fale Apitaga ma i Iutaia atoa e le o faamalamalamaina pe faamatala mai. O le vavega lenei---o le lona lua lea na faia i Kana---ua faaopoopo ai se faalautelega i le galuega faamalolo a Iesu lea tatou te lei vaai i ai e oo mai i le taimi lea. O le mea moni o se vavega e itulua: o le tasi o le faamaloloina o le tino o le atalii e le o i ai, ma le tasi o le foiaina o le le talitonu ma totoina le faatuatua i le loto o le tama sa i ai” (The Mortal Messiah, 4 vols. [1979–81], 2:12).