Mga Pagsupak diha sa Simbahan

Ang unang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mihimo og dakong mga sakripisyo aron sa pagpundok ug pagtukod og katilingban nga nadasig sa Zion ni Enoch, kong diin ang mga tawo “usa sa kasingkasing ug usa sa hunahuna.”¹ Sa sayo nga pinadayag nga gihatag ngadto kang Joseph Smith, ang Ginoo miingon sa mga Santos, “Kon kamo dili magkahiusa, kamo dili ako.”² Kasagaran, ang unang mga miyembro sa Simbahan nakakita og mga paagi sa malinawon nga pagpadayag sa managlahi nga mga opinyon, sa ingon nagpadayon ang panaghiusa bisan sa higayon nga dili sila magkauyon sa sosyal ug doktrinal nga mga isyu. Dihay pipila ka mga higayon, hinoon,nga ang mga indibidwal o mga grupo sulod sa Simbahan misupak, misangput ngadto sa seryuso nga panagsumpaki tali ni Joseph Smith o sa ubang mga lider. Kadaghanan niini nga mga sitwasyon, ang mga masupilon mipili nga mobiya sa mga Santos. Ang uban, ilang gisunod ang naandan nang pamaagi sa Protestante nga magtukod og kompetensya nga simbahan o kongregasyon nga mas magrepresentar sa ilang kaugalingong mga pagtuo. Sa pipila ka mga higayon, dili hinuon tanan, ang mga konseho sa Simbahan mopatiwalag sa mga masupilon tungod sa ilang pagsupak sa Simbahan.³

Tingali ang pinakaseryuso nga insidente sa pagsupak sa sayong bahin sa Simbahan nahitabo atol sa ekonomikanhong depresyon sa Kirtland niadtong 1837. Sa dihang ang Kirtland Safety Society (usa ka bangko nga gipaluyohan ni Joseph Smith) nahagsa, usa ka grupo sa impluwensyal nga mga miyembro sa Simbahan misugyot nga pulihan si Joseph Smith isip pangulo sa Simbahan, sa katapusan mitukod og ilang kaugalingon nga reporma nga simbahan. Sa malisud nga pagkatipak-tipak nga misunod, miabut og 10 hangud 15 porsyento sa mga miyembro diha sa Kirtland ang mibiya sa Simbahan. Kini naglakip sa mga sakop sa Korum sa Napulog Duha ug pipila sa mga saksi sa Basahon ni Mormon.⁴ Si Caroline Barnes Crosby nakahinumdom sa kasakit nga nagtan-aw sa mga higala nga mibiya sa pagtuo: “Daghan sa among labing suod nga mga higala, naapil sa mga mibiya sa kamatuoran [apostate],” siya misulat. “Kami nakadawat og dungan sa nindot kaayo nga tambag, ug milakaw ngadto sa balay sa Dios isip mga higala. … Gibati nako ang tumang kamasulub-on, ug kaguol, apan wala gayud mosantup sa akong hunahuna ang pagbiya sa Simbahan, o ang pagbaliwala sa propeta.”⁵

Mga kaso sa indibidwal ug grupo nga pagsupak ang nahitabo matag karon ug unya sa tibuok kasaysayan sa Simbahan. Inila nga mga panig-ingnan naglakip sa dili maayong pagbati ug pagpahimulag [excommunication] sa pipila ka dagkong mga lider sa Missouri niadtong 1838 ug sa usa ka sakop sa Unang Kapangulohan sa Nauvoo, Illinois, niadtong 1844.⁶ Sa kadugayan, ang buhat sa Ginoo miuswag bisan pa man sa mga pagpili niadtong kinsa misupak ug nakig-atbang sa Simbahan. Bisan human sa mga panagsumpaki didto sa Ohio, Missouri, ug Illinois, ang Ginoo miandam sa ubang mga miyembro sa Simbahan aron sa pagserbisyo agig hulip niadtong kinsa mibiya sa Simbahan. Subo lamang, daghang masupilon ang permanenting mitapos sa ilang relasyon sa Simbahan. Paglabay sa panahon, hinoon, daghan usab ang mibalik ngadto sa hingpit nga pakigdait.⁷

Dili tanang panaglahi og hunahuna mosangput sa pagsupak. Sa pagkatinuod, ang dayag nga pagpahayag sa managlahi nga mga panglantaw, ilabi na diha sa konseho nga mga kahimtang, kasagaran magsilbi nga pagpangandam alang sa pagpadayag. Sama pananglit, ang mga sakop sa Konseho sa Kalim-an, usa ka grupo nga gimugna ni Joseph Smith sa Nauvoo aron sa pagtimbang-timbang sa mga nagkadaiyang mga isyu, anaa ubos sa obligasyon nga mosulti sa mga kabalaka sa dihang ang usa ka sugyot ipahayag ug aron sa pagpaninguha nga magkahiusa sa proseso sa pagkab-ot og desisyon. Usa ka rason nga ang mga grupo usahay dili magmalampuson, si Joseph Smith mitudlo sa mga sakop sa konseho, nga “tungod kay diha sa ilang organisasyon dili gayud sila magkauyon nga dili magkasabut sa igong gidugayon nga mahashasan ang bililhon gikan sa walay bili pinaagi sa proseso sa pag-imbestigar.”⁸

Sa diyutay nga mga sitwasyon, ilabi na atol sa Missouri-Mormon nga gubat sa 1838, ang mga lider ug mga miyembro sa Simbahan kusganong mipasidaan o gani mihulga sa mga masupilon. Hinoon, human niana, usa ka dinasig nga sulat gikan ni Joseph Smith miawhag sa mga Santos nga sa umaabut mosulay sa pag-impluwensya sa ilang mga higala kinsa nahisalaag “gawas lamang sa pagdani, sa pagka-mainantuson, sa kalumo ug kaaghup, ug sa tiunay nga paghigugma.”⁹ Bag-ohay lang, si Presidente Dieter F. Uchtdorf miaghat sa mga miyembro sa Simbahan sa pagrespeto sa mga pagpili niadtong nahibulag sa Simbahan bisan samtang nagbangutan sa ilang pagpahawa: “Sakit sa atong kasingkasing kon ang ilang panaw mopalayo kanila sa Simbahan nga atong gimahal ug sa kamatuoran nga atong nakit-an, apan atong gitahud ang ilang katungod sa pagsimba sa Makagagahum nga Dios sumala sa pagmando sa ilang tanlag, sama usab sa atong pag-angkon niana nga kahigayunan alang sa atong kaugalingon.”¹⁰

May Kalabutan nga mga Hisgutanan: Zion/Bag-ong Jerusalem, Disiplina sa Simbahan, Ubang mga Kalihokan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, Mga Saksi sa Basahon ni Mormon, Kirtland Safety Society