’Āmuira’a rahi
E peropheta ora nō te mau mahana hope’a nei
’Āmuira’a rahi nō ’Ēperēra 2023


E peropheta ora nō te mau mahana hope’a nei

’Ua mā’iti te Metua i te ao ra i te hōho’a o te heheura’a i te parau mau i tāna mau tamari’i nā roto i te hō’ē peropheta.

I tō’u tamari’i-ri’i-ra’a, mea au roa nā’u te mahana mā’a nō te mea te mau ’ohipa ato’a tā’u i rave i te reira mahana, e au ra mai te ’ā’ai rēhiti (aventure). Terā rā noa atu te ’ohipa tā’u i rave, i muri noa mai tē vai ra hō’ē ’ohipa faufa’a roa i te mau mea ato’a : Te māta’ita’ira’a i te ’āfata teata i te mau hōho’a nā te tamari’i. I te hō’ē o te reira mahana mā’a po’ipo’i, ’a ti’a noa ai au i pīha’i iho i te ’āfata teata ’e i te hi’ora’a i te mau hono, ’ua ’ite mai au ē te hōho’a nā te tamari’i ’o tā’u e hina’aro ’ia ’itehia mai, ’ua monohia e te hō’ē fa’anahora’a nō te ’āmuira’a rahi a Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei. ’A māta’ita’i ai au i te ’āfata teata ’e ’a ’oto ai ’aita e vai ra te hōho’a nā te tamari’i, ’ua ’ite atu vau i te hō’ē ta’ata rouru hinahina i roto i te perēue ’e te tā’amu arapo’a, e pārahi ra i roto i te hō’ē pārahira’a nehenehe.

Tē vai ra hō’ē ’ohipa ta’a ’ē i ni’a iāna, nō reira ’ua ui atu vau i tō’u tua’ana : « ’O vai terā ? »

’Ua parau ’oia, « ’o te peresideni David O. McKay ; e peropheta ’oia ».

Tē ha’amana’o ra vau i te putapūra’a vau i te hō’ē mea ’e te ’itera’a ē, e peropheta ’oia. I muri iho, nō te mea e tamaiti ma’ama’a roa vau i te hōho’a nā te tamari’i, ’ua taui au te hono. ’Aita rā i mo’ehia iā’u te mea tā’u i putapū i te reira taime poto o te heheura’a mana’o-’ore-hia. ’Ia te hō’ē peropheta, e nava’i noa mā’a taime iti nō te ’ite.1

Te ’itera’a nā roto i te heheura’a ē, tē vai ra hō’ē peropheta ora i ni’a i te fenua, e taui te mau mea ato’a.2 E fa’atupu te reira i te ’ana’anatae ’ore i roto i te ’āparaura’a nō te reira taime, ’a paraparau ai te hō’ē peropheta ’ei hō’ē peropheta ’aore rā, mai te mea ’aita e fa’atanohia te pāto’ira’a i te a’o a te peropheta.3 E ani manihini teie ’itera’a i heheuhia mai, ’ia ti’aturi i te parau a’o a te hō’ē peropheta ora, noa atu ’aita tātou i māramarama i te tā’āto’ara’a.4 Inaha ho’i, ’ua mā’iti te hō’ē Metua i te ao ra maita’i roa ’e te here i te hōho’a o te heheura’a i te parau mau i tāna mau tamari’i nā roto i te hō’ē peropheta, te hō’ē ta’ata tei ’ore roa i ’imi i te hō’ē pi’ira’a mo’a rahi ’e ’aita i hina’aro i tā tātou tauturu nō te ’ite i tōna iho mau hapehape.5 Hō’ē peropheta ’o te hō’ē ïa ta’ata tā te Atua iho i fa’aineine, i pi’i, i fa’atano, i fa’auru, i ’avau, i ha’amo’a ’e i pāturu.6 Nō reira, ’eiaha roa tātou e ha’ape’ape’a i te pae vārua i te pe’era’a i te parau a’o a te peropheta.

E mea au ānei te reira ’aore rā ’aita, ’ua mā’itihia tātou pā’āto’a mai terā huru ’aore rā terā i roto i te ao vārua, ’ia fānauhia i teie mau mahana hope’a nei. Tē vai nei e piti ’ohipa mau e tū’ati nei i te mau mahana hope’a nei. Te ’ohipa mau mātamua ’oia ho’i ’ua fa’ati’a-fa’ahou-hia te ’Ēkālesia a te Mesia i ni’a i te fenua nei. Te piti o te ’ohipa mau ’oia ho’i e riro te mau mea ato’a ’ei mea fifi mau. Tē heheu nei te mau pāpa’ira’a mo’a ē, i te mau mahana hope’a nei e tupu « te hō’ē vero rahi ua pa’ari nō te ha’amou i te mau mā’a tupu o te fenua nei »,7 te mau ’ati rahi,8 te mau tama’i ’e te ro’o nō te mau tama’i, ’e e ’ārepurepu roa te ao pā’āto’a nei […] e tupu rahi roa te ’ohipa ’ī’ino ».9

I tō’u tamari’i-ri’i-ra’a, ’ua fa’ari’ari’a teie mau tohura’a o te mau mahana hope’a nei iā’u ’e ’ua tūra’i iā’u ’ia pure ’eiaha te tae-piti-ra’a mai ’ia tupu ’a ora ai au—ma te tahi manuiara’a, e nehenehe au e parau e tae roa mai i teie taime. I teienei rā, tē pure nei au nō te tāhape, noa atu e mea pāpū te mau tamātara’a i tohuhia,10 nō te mea e ho’i mai te Mesia nō te fa’atere ari’i, tāna mau poietera’a ato’a « e fa’ataoto atu vau ia rātou ma te ora ».11

Te mau ’ohipa e tupu nei nā te ao nei, ’ua ha’ape’ape’a te reira ia vetahi ’ē. ’Ei mau tamari’i nō te fafaura’a a te Atua, ’aita tātou e tītauhia e horo nā muri i terā ’e terā mea, nō te ’ite e nāhea ’ia rātere nā roto i teie mau taime ’ārepurepu. ’Eiaha tātou e mata’u.12 Te ha’api’ira’a tumu ’e te mau parau tumu ’o tā tātou e ti’a ’ia pe’e nō te ora i te pae vārua ’e ’ia fa’aoroma’i i te pae tino, e ’itehia i roto i te mau parau a te hō’ē peropheta ora.13 Nō reira ’ua parau te peresideni M. Russell Ballard ē « e ’ere te reira i te ’ohipa na’ina’i […] ’ia vai mai te hō’ē peropheta i rotopū ia tātou ».14

’Ua fa’a’ite pāpū te peresideni Russell M. Nelson ē « te hōho’a tei ha’amauhia e ra ’ē te tau e te Atua nō te ha’api’i i tāna mau tamari’i nā roto mai i te mau peropheta, e ha’apāpū nei ia tātou ē e ha’amaita’i ’oia i te peropheta tāta’itahi ’e e ha’amaita’i ’oia i te feiā e fa’aro’o i te mau parau a’o a te peropheta ».15 Te tāviri ’oia ho’i te pe’era’a i te peropheta ora.16 Te mau taea’e ’e te mau tuahine, ta’a ’ē atu te mau buka hōho’a ’ārearea ’e te mau pere’o’o uira, e’ita te mau ha’api’ira’a a te peropheta e riro e mea faufa’a a’e ma te matahiti. Nō reira, e’ita e ti’a ia tātou ’ia ’imi i te fa’a’ohipa i te mau parau a te mau peropheta tahito nō te tu’u i te hiti i te mau ha’api’ira’a a te mau peropheta i teienei.17

Mea au nā’u te mau parabole tei fa’a’ohipahia e Iesu Mesia nō te ha’api’i i te mau parau tumu hōhonu o te ’evanelia. Tē hina’aro nei au e fa’a’ite atu i te hō’ē huru parabole nō te hō’ē orara’a mau ia ’outou i teie po’ipo’i.

I te hō’ē mahana, ’ua tomo atu vau i roto i te vāhi tāmā’ara’a a te pū o te ’Ēkalesia, nō te tāmā’a. I muri a’e i te ravera’a mai i te hō’ē paepae fa’ari’i mā’a, ’ua tomo atu vau i roto i te vāhi tāmā’ara’a ’e ’ua ’ite atu vau i te hō’ē ’aira’a mā’a tei reira nā melo e toru nō te Peresidenira’a Mātāmua i te pārahira’a ’e hō’ē pārahira’a ta’ata ’ore. Nō tō’u mana’o taiā, ’ua tūra’i iā’u ’ia fa’aātea ’oi’oi i taua ’aira’a mā’a ra, ’e i muri iho ’ua fa’aro’o vau i te reo o tō tātou peropheta, te peresideni Russell M. Nelson, i te paraura’a : « Allen, tē vai ra te hō’ē pārahira’a ta’ata ’ore i’ōnei. Haere mai e pārahi nā muri ia mātou ». ’E ’ua nā reira vau.

I te hope’a o te tāmā’ara’a, ’ua maere au i te fa’aro’ora’a i te hō’ē māniania rahi, ’e i tō’u hi’ora’a atu ’ua ’ite atu vau i te peresideni Nelson i te fa’ati’ara’a i tāna mohina pape ’ūrina, i muri iho ’ua ha’aperehu ’e ’ua tāpo’i fa’ahou i te ’ōroi.

’Ua ui atu te peresideni Dallin H. Oaks i muri iho i te uira’a ’o tā’u i hina’aro e ui atu : « Peresideni Nelson, nō te aha ’oe i ha’aperehu ai i tā ’oe mohina pape ’ūrina ».

’Ua pāhono ’oia, « e fa’a’ōhie te reira i te ’ohipa a te feiā e fa’a’ohipa i te mau mātēria e fa’a’ohipa-fa’ahou-hia, nō te mea e’ita ho’i te reira e fa’a’api’api rahi i te ’āfata vaira’a.

Ma te feruri i taua pāhonora’a ra, ’ua fa’aro’o fa’ahou vau i taua ā māniania rahi ra. ’Ua hi’o atu vau i te pae ’atau, ’e ’ua ha’aperehu te peresideni Oaks i tāna mohina pape ’ūrina, mai tā te peresideni Nelson. ’Ua fa’aro’o atu vau i te māniania i tō’u pae ’aui, ’e tē ha’aperehu ra te peresideni Henry B. Eyring i tāna mohina pape ’ūrina, e mea ’ē roa rā ho’i tāna ravera’a ; ’ua fa’atītārava ’oia i te mohina ’e e mea fifi a’e ïa ’āhani ’ua fa’ati’a ’oia i te reira. I te ’itera’a ’oia i te reira, ’ua fa’a’ite atu te peresideni Nelson ma te mārū iāna i te rāve’a nō te ha’aperehu ’ōhie i te hō’ē mohina e fa’ati’ahia.

I te reira taime, ’ua pi’o atu vau i ni’a i te peresideni Oaks ’e ’ua ui mārū atu, « ’ua riro ānei te ha’aperehura’a i tā ’outou mohina pape e tītaura’a ’āpī nō te fa’a’ohipa-fa’ahou-ra’a a te vāhi tāmā’ara’a ? »

’Ua pāhono mai te peresideni Oaks, ma te mata ’ata’ata, « e Allen, tītauhia ia ’oe ’ia pe’e i te peropheta ».

’Ua pāpū iā’u ē ’aita te peresideni Nelson i fa’ahiti i te hō’ē ha’api’ira’a tumu ’āpī nō ni’a i te fa’a’ohipa-fa’ahou-ra’a a te vāhi tāmā’ara’a i te reira mahana. E nehenehe rā tātou e ha’api’i mai nā roto mai i te pāhonora’a ’oi’oi18 a te peresideni Oaks ’e te peresideni Eyring i te hi’ora’a maita’i o te peresideni Nelson ’e i te ’ara-māite-ra’a o te peresideni Nelson ’ia tauturu i te ha’api’i i te mau ta’ata e ō mai, i te ’ē’a maita’i a’e.19

E rave rahi matahiti i teienei, ’ua fa’a’ite mai ’o Elder Neal A. Maxwell i te tahi mau mana’o ’e te a’o ’o te tū’ati maita’i i te tohura’a a te mau peropheta nō teie ’anotau :

« I te mau ’āva’e ’e te mau matahiti i muri nei, e tītau pāpū mai te mau tupura’a ’ohipa ē, e fa’aoti ānei te melo tāta’itahi e pe’e ’aore rā ’aita i te Peresidenira’a Mātāmua. E ’ite mai te mau melo e mea fifi a’e ’ia fa’aea māoro atu ā i rotopū e piti mana’o …

« … e vaiiho nā tātou i te hō’ē pāpa’a parau ’ia pāpū maita’i te mau mā’itira’a, ma te vaiiho ’ia vetahi ’ē ’ia rave mai tā rātou i hina’aro i mua i te parau a’o a te peropheta …

« ’Ua parau Iesu ē ’ia tupu ana’e te mau rau’ere o te mau tumu tute, ‘’tē piri mai ra te tau ve’ave’a’. … ’A fa’aarahia ai te piri mai ra te tau ve’ave’a, ’eiaha roa tātou e ’amu’amu i te ve’ave’a ! » 20

E tupu rahi mai te u’i ’āpī i te hō’ē tau e rave rahi ana’e rau’ere tute ’e ’ia ve’ave’a rahi roa. E hōro’a mai teie ’ohipa mau i te hō’ē hōpoi’a teimaha atu ā i te u’i ’āpī tei ti’afa’ahou a’ena mai, nō te pe’era’a iho ā ra i te mau parau a’o a te peropheta. ’Ia tau’a ’ore ana’e te mau metua i te mau parau a’o a te peropheta ora, ’aita rātou e ’ere noa i te mau ha’amaita’ira’a i parau-fafau-hia nō rātou iho, te mea pe’ape’a roa atu rā, e ha’api’i rātou i tā rātou mau tamari’i ē te mea tā te hō’ē peropheta i parau e mea faufa’a ’ore ïa, ’aore rā e nehenehe taua parau a’o ra a te peropheta e mā’itihia nā roto e rave rau ’ohipa, ma te ’ore e tau’a i te hope’ara’a o te maita’i pae vārua.

I te hō’ē taime ’ua hi’opo’a Elder Richard L. Evans : « Tē mana’o hape nei te tahi mau metua e nehenehe rātou e tāravarava ri’i nō ni’a i te huru haere’a ’e te tanora’a […] e nehenehe rātou e tāravarava ri’i i ni’a i te mau parau tumu niu ma te ’ore e ha’afifi i tō rātou ’utuāfare ’e te ’ananahi o tō rātou ’utuāfare. Terā rā, mai te mea e hahi ’ē ri’i te hō’ē metua, e riro te mau tamari’i i te nā ni’a atu ā i te hi’ora’a o te metua ».21

’Ei u’i tei iāna te hōpoi’a mo’a nō te fa’aineine i te u’i ’āpī i tōna ti’ara’a i tohuhia i roto i te mau mahana hope’a nei,22 ’o te ti’ara’a e ti’a ’ia rave fa’aotihia i te hō’ē tau tei ni’a roa a’e tō te ’enemi mana,23 e’ita tātou e riro noa ’ei rāve’a nō te pāpū ’ore nō ni’a i te faufa’a ’ia pe’e i te parau a’o a te peropheta. Nā teie parau a’o ato’a e fa’ati’a i te u’i ’āpī ’ia hi’o « te ’enemi a ātea noa ai ’oia ra ; ’e i reira ’ua ti’a ïa ia [rātou] ’ia fa’aineine » nō te pāto’i i te arora’a a te ’enemi.24 E nehenehe tō tātou hahi-’ē-ra’a e au ra e mea ha’iha’i, tō tātou tau’a-’ore-ra’a māmū ’aore rā tā tātou fa’a’inora’a muhumuhu i roto i te pāhonora’a i te mau parau a’o a te peropheta e riro ’ei hope’ara’a ē, tē haere ra tātou nā pīha’i iho noa i te ’ē’a nō te fafaura’a ; ’ia fa’arahi-’ana’e-hia rā te reira e te ’enemi i roto i te orara’a o te u’i ’āpī, e nehenehe te reira mau huru ’ohipa e fa’aitoito ia rātou ’ia fa’aru’e i teie ’ē’a Te reira hope’ara’a ’o te ho’o teitei roa a’e o te u’i.25

Nehenehe vetahi o tātou e mana’o ē, ’ua manuia ’ore i roto i tā tātou mau tauto’ora’a nō te pe’era’a i te mau parau a’o a te peresideni Russell M. Nelson. Mai te mea ’o te reira iho ā, nō reira ’a tātarahapa, ’a ha’amata fa’ahou i te pe’e i te mau parau a’o a te peropheta tei mā’itihia e te Atua. ’A tu’u i te hiti te ha’anevanevara’a o te mau hōho’a a te tamari’i ’e ’a ti’aturi i tei fa’atāhinuhia e te Fatu. ’A ’oa’ao nō te mea « tē vai [fa’ahou ā] nei te hō’ē peropheta i ’Īsera’ela nei ».26

Noa atu ’aita ’outou i pāpū roa, ’ua ’ite au e nehenehe tātou e fa’a’oroma’i i te ve’ave’a o te mau mahana hope’a nei ’e e ruperupe i roto ia rātou. ’O tātou te Feiā Mo’a i te mau mahana hope’a nei, ’e e mau mahana rahi teie. E hina’aro rahi tō tātou ’ia haere mai i te fenua nei i teie ’anotau, ma te ti’aturi e’ita tātou e fa’aru’ehia i mua i te mau māhu e pō’iri noa atu ra ’e te mau fa’ahahira’a a te ’enemi,27 e fāri’i rā tātou i te a’o ’e te arata’ira’a a te ta’ata hō’ē ana’e tei fa’ati’a-mau-hia ’ia parau mai ia tātou ’e i te a’o nei, « te nā reira mai ra te Fatu te Atua ».28 I te i’oa mo’a o te peropheta ’o tā te Atua i fa’ati’a mai, tei mo’a i ’Īsera’ela,29 ’oia ho’i, ’o Iesu Mesia, ’āmene.

Fa’ata’ara’a

  1. ’Aita i maora a’enei, ’ua ani te peresideni Russell M. Nelson i te mau pīahi nō te fare ha’api’ira’a tuatoru nō Brigham Young ’ia fāri’i ato’a i taua ’itera’a ra nō te heheura’a ta’ata hō’ē : « A ani i tō ’outou Metua i te ao ra e mau ’āpōsetolo ’e e mau peropheta mau ānei mātou. ’A ani mai te mea tē fāri’i nei mātou i te heheura’a nō ni’a i teie ’e te tahi atu mau ’ohipa » (« The Love and Laws of God [Te here ’e te mau ture a te Atua] » [Brigham Young University devotional, 17 nō Tetepa 2019], speeches.byu.edu). Hi’o ato’a Neil L. Andersen, « Te peropheta o te Atua », Liahona Mē 2018, 26 : « E ha’amaita’ira’a ta’a ’ē nō tātou te feiā mo’a i te mau mahana hope’a nei, ’ia fāri’i i te hō’ē ’itera’a pāpū ē nō ’ō mai i te Atua ra te pi’ira’a o te peresideni Nelson ». Tē hōro’a mai nei te ’ā’amu nō te fa’afāriura’ahia o Alama i tōna fa’aro’ora’a i te peropheta Abinadi i te tahi atu ā ha’apāpūra’a ē, te heheura’a nō ni’a i te hō’ē peropheta e roa’a i te mau ta’ata ato’a (hi’o Mosia 13:5 ; 17:2)

  2. « E peropheta ānei tō tātou ’aore rā ’aita ; ’e tē roa’ara’a te hō’ē peropheta, tei ia tātou te mau mea ato’a » (Gordon B. Hinckley, « We Thank Thee, O God, for a Prophet », Ensign, Tēnuare 1974, 122).

  3. « ’Ua ha’amata rātou i te ti’aturi ’ore i te vārua nō te tohu ’e te vārua nō te heheura’a, ’e tei mua ti’a atu te mau ha’avāra’a a te Atua i tō rātou aro ».(Helamana 4:23 ; hi’o ato’a Te ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 11:25) « Tē hīmene nei tātou ’e tē rave tāmau nei i te reira, ‘Mauruuru mātou e te Atua nō tā ’oe na peropheta, ’ia arata’i noa mai ia mātou i teie nei tau hopea.’ E rave rahi e ti’a ’ia tu’u i te hō’ē nota i te reira ’e ’ia parau : ‘’Ia arata’i noa ’oia ia tātou ia au i tō tātou iho mau hina’aro ’e tō tātou iho mau ferurira’a’ »” (Te mau Ha’api’ira’a a te mau Peresideni o te ’Ēkālesia : Heber J. Grant [2002], 80).

  4. « I te tahi taime, e fāri’i tātou i te parau a’o ’o tā tātou e ’ore e māramarama ’aore rā ’aita te reira e tāno nō tātou, noa atu i muri mai i te hō’ē pure ’e te ferurira’a hōhonu. ’Eiaha e huri i te hiti te parau a’o, ’a tāpe’a mai rā i pīha’i iho ia ’outou. Mai te mea e hōro’a mai te hō’ē ta’ata o tā ’outou i ti’aturi i te hoē ’ohipa e au ra mai te one ra te huru ma te parau fafau ē, tē vai ra i roto te ’auro, e nehenehe ’outou e tāpe’a māite i te reira i roto i tō ’outou rima i te hō’ē taime, ma te ueue mārū i te reira. I te mau taime ato’a ’ia nā reira vau i te parau a’o a te hō’ē peropheta, i muri a’e i te tahi taime, e ha’amata mai te mau rehu ’auro i te fā mai, ’ua māuruuru roa vau nō te reira » (Henry B. Eyring, « Finding Safety in Counsel », Ensign, Mē 1997, 26 ; hi’o ato’a 3 Nephi 1:13 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 1:14).

  5. Hi’o 2 Nephi 2:26–27. « ’Eiaha e fa’ahapa mai iā’u nei nō tō’u nei mau hape ; ’eiaha ato’a i tō’u metua tāne nō tōna mau hape […] ’a ha’amāuruuru rā i te Atua ’oia i fa’a’ite atu i tō mātou ra mau hape ia ’outou, ’ia ti’a ia ’outou ’ia ha’api’i ’ia riro ’ei mea pa’ari atu ā ia mātou nei » (Mormona 9:31).

  6. Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 3:6–8 ; hi’o ato’a Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 93:47.

  7. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 29:16.

  8. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 84:97 ; hi’o ato’a Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 87:6.

  9. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 45:26, 27.

  10. Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 1:38.

  11. Hosea 2:18. « E fa’a’ite atu ho’i au iā’u iho mai te ra’i mai ra, ma te mana ’e te hanahana rahi, ’e ma te mau nu’u ato’a ho’i nō reira, ’e e pārahi au ma te parauti’a i rotopū i te ta’ata nei i ni’a i te ao nei, ’e ’ia hō’ē a’e tauatini matahiti, ’e ’aita e ti’a i te feiā parauti’a ’ore ’ia fa’a’oroma’i » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 29:11).

  12. Hi’o 1 Nephi 22:16–17 ; hi’o ato’a Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 59:23.

  13. « Inaha ho’i, ’ua pāto’i rātou i te mau parau a te mau peropheta. Nō reira, ’āhiri tō’u metua tāne i pārahi noa i te fenua i muri a’e i tōna ra fa’auera’ahia mai ’ia haere ’ē atu i rāpae i te fenua, inaha, ’ua pohe ato’a ïa ’oia ».(1 Nephi 3:18 ; hi’o ato’a 2 Nephi 26:3 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 90:5).

  14. M. Russell Ballard, « E fāri’i ’outou i tāna parau », Liahona, Tiurai 2001, 65.

  15. Russell M. Nelson, « E ani, e ’imi, e pātoto », Liahona, Novema 2009, 82. « ’Aita e ta’ata e ’oa’oa rahi atu ā maori ra ’ia ha’apa’o i te mau parau a’o a te peropheta ’ora » (The Teachings of Lorenzo Snow, nene’ira’a a Clyde J. Williams [1996], 86).

  16. « ’A hi’o tāmau noa i ni’a i te feiā e peresideni i te ’Ēkālesia i teie mahana ’aore rā ’ananahi, ’e ’a fa’ahōho’a i tō ’outou orara’a i ni’a i tō rātou, ’eiaha rā e fa’aea noa i ni’a i te huru o tō te mau peropheta tahito hi’ora’a ’aore rā mana’o ’aore rā parau » (The Teachings of Harold B. Lee [1996], 525).

  17. ’Ua parau te peresideni Spencer W. Kimball i te hō’ē taime ē « te feiā ’o te fa’anehenehe nei i te mau menēma o te mau peropheta pohe, tē ha’amata ra rātou i te pēhi i te feiā ora » (The Teachings of Spencer W. Kimball, nene’ira’a a Edward L. Kimball [1982], 462). « Te mau parau faufa’a tā tātou e nehenehe e fa’aro’o, e feruri, ’e e pe’e, ’o te mau parau ïa tei heheuhia mai nā roto mai i tō tātou peropheta ora ».(Ronald A. Rasband, « Te mau mea o tō’u vārua », Liahona, Novema 2021, 40).

  18. « ’Ia fa’aro’o ana’e tātou i te parau a’o a te Fatu e fa’ahitihia mai i te mau parau a te peresideni o te ’Ēkālesia, ’ia riro tā tātou pāhonora’a e mea ti’a ’e te ’oi’oi » (M. Russell Ballard, « His Word Ye Shall Receive », Liahona, Tiurai 2001, 65).

  19. « ’Ua arata’i-noa-hia te ’Ēkālesia a Iesu Mesia e te mau peropheta e te mau ’āposetōlo ora. Noa atu ā tō rātou huru ta’ata ’e te hape ta’ata, e fa’auruhia te mau tāvini a te Fa’aora nō te tauturu ia tātou ’ia ’ape i te fifi e ha’amata’u i tō tātou orara’a pae vārua, nō te rātere ma te hau i roto i te tāhuti nei ’ia tae i tō tātou tāpaera’a hope’a ’e te hope roa i te ra’i ra ».(M. Russell Ballard, « Tei te hoe fa’atere te Atua », Liahona, Novema 2015, 24)

  20. Neal A. Maxwell, « A More Determined Discipleship », Ensign, Fepuare. 1979, 69, 70.

  21. Richard L. Evans, « Foundations of a Happy Home », i roto Conference Report, ’Atopa 1964, 135–36.

  22. Hi’o Te Ha’api’ira’a tumu ’e te mau Fafaura’a 123:11 ; hi’o ato’a Robert D. Hales, « Tā tātou hōpoi’a i te Atua : Tē misiōni a te mau metua ’e te feiā fa’atere nō te u’i ’āpī », Liahona, Mē 2010, 95–98.

  23. Hi’o Te Ha’api’ira’a tumu ’e te mau Fafaura’a 52:14.

  24. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 101:54.

  25. Hi’o Mosia 26:1–4.

  26. Te mau Ari’i II 5:8.

  27. « E ha’apa’o ’outou i tāna mau parau ’e i tāna mau fa’auera’a ato’a ’o tāna e hōro’a atu ia ’outou mai te au i tāna e fāri’i […] nā roto ho’i i te ravera’a i teie nei mau mea […] nā te Fatu ra te Atua e ha’apurara ’ē atu i te mau mana nō te pōiri mai mua atu ia ’outou, ’e nāna ho’i e fa’a’āueue i te mau ra’i ’ei maita’i nō ’outou na, ’e nō te hanahana o tōna ra i’oa » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 21:4, 6). ’Aita te hō’ē ta’ata tei ’ore a’enei i pe’e i te mau ha’api’ira’a ’aore rā i rave i te mau a’o ’e te mau parau a’o a te ta’ata e ti’a nei ’ei mono nō te Fatu, i hāhi ’ē » (Doctrines of Salvation : Sermons and Writings of Joseph Fielding Smith, ed. Bruce R. McConkie [1998], 243).

  28. Ezekiela 3:27. « ’Ia fāri’i ho’i ’outou i tāna parau ma te fa’a’oroma’i ’e te fa’aro’o, mai te mea ra ē nō roto atu i tō’u iho nei vaha » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 21:5).

  29. Hi’o 1 Nephi 22:20–21 ; hi’o ato’a 3 Nephi 20:23.