Ha’amatara i te ’ē’a nō te mana o te Atua nā roto i te mau fafaura’a

I te ’āva’e nō Novema i ma’iri, ’ua fāna’o vau i te ha’amo’ara’a i te hiero nō Belém (Peretīria). ’Ua ’oa’oa roa vau i te ti’ara’a i rotopū i teie mau melo itoito o te ’Ēkālesia nō te pae apato’erau o Peretīria. I’ō vau i te ’itera’a ē ’o Belém te ’ūputa o te vaefenua tē vai ra te ’ānavai pūai roa a’e o te ao nei, ’oia ho’i te ’ānāvai Amazone.

Noa atu te pūai o te ’ānavai, e piti taime i te matahiti e tupu te hō’ē ’ohipa huru ’ē, ’ia hi’ohia. ’Ia tū’ati maita’i te mahana, te ’āva’e ’e tō tātou fenua, e ’are rahi tē mara’a mai i te nanura’a miti, ’o tē fa’aū i te tahera’a mau o te ’ānāvai. ’Ua tuatāpapahia ē, e mau ’are e haere roa i te 6 mētera te teitei¹ ’o tē tomo e 50 kilomētera i uta.² E parauhia teie mea te ’arenanu, i terā fenua e parauhia te pororoca ’oia ho’i te « ’ū’uru rahi », nō te māniania o taua mea ra. ’Ua tano ïa tātou i te parau ē, e fati ato’a te ’ānāvai pūai ra Amazone i mua i te mana o te ra’i.

Mai te huru tātou i te ’ānāvai Amazone, tō tātou orara’a e tahera’a nātura ta’ata ïa tōna ; e rave tātou i te mau mea mai tē tupu mai. Mai te ’ānāvai Amazone, maoti te tauturu a tō te ra’i e ti’a ai ia tātou ’ia rave i te mau mea huru ’ē, ’ia hi’ohia. ’Oia mau ho’i, e ’ere tō tātou nātura ta’ata ’ia fa’aha’eha’a, ’ia marū, ’aore rā ’ia vaiiho ’ia auraro tō tātou mau hina’aro i te Atua. E mea nā reira rā ho’i tātou e tauihia ai, ’ia ti’a ia tātou ’ia ho’i e ora i mua i te aro o te Atua, ’ia tupu tō tātou hope’ara’a mure ’ore.

Te mea e fa’ata’a ’ē ia tātou i te Amazone, ’oia ho’i, e nehenehe tā tātou e mā’iti ’ia fati i mua i te mana o te ra’i, ’e ’aore rā, « e pe’e i te tahera’a pape. »³ E mea huru pa’ari ’ia fa’aū i te tahera’a pape. ’Ia fati rā tātou i mua i « te mau arata’ira’a a te Vārua Mo’a » ’e ’ia pāto’i ho’i i te peu pipiri a te ta’ata nātura ’e te vahine nātura,⁴ e nehenehe tātou e fāri’i i te mana fa’ataui o te Fa’aora i roto i tō tātou orara’a, te mana nō te rave i te mau mea pa’ari.

’Ua ha’api’i mai te peresideni Russell M. Nelson e nāhea. ’Ua parau fafau ’oia : « Te mau ta’ata ato’a e rave i te mau fafaura’a i roto i te vāhi pāpetitora’a ’e i roto i te hiero—’e e ha’apa’o i te reira—’ua fa’arahi ïa rātou i te fāna’ora’a i te mana o Iesu Mesia […] i ni’a a’e i te ’umera’a a teie ao hi’a. »⁵ E ti’a ’ia parau ē, e nehenehe e ha’amatara i te ’ē’a nō te mana o te Atua, nā roto noa rā i te tū’atira’a tātou iāna nā roto i te mau fafaura’a mo’a.

Hou te fenua ’a hāmanihia ai, ’ua ha’amau te Atua i te mau fafaura’a ’ei fa’anahora’a e nehenehe ai tātou, tāna mau tamari’i, e tāhō’ē iāna. Niuhia i ni’a i te ture mure ’ore ’e te taui ’ore, ’ua fa’ata’a ’oia i te mau tītaura’a e’ita e ti’a ’ia taui e tauihia ai tātou, e fa’aorahia ai ’e e fa’ateiteihia ai. I roto i teie orara’a, e rave tātou i teie mau fafaura’a nā roto i te ravera’a i te mau ’ōro’a o te autahu’ara’a, ’e nā roto i te parau-fafau-ra’a ’ia rave i te mea tā te Atua e ani ia tātou, ’e i tōna pae, e parau fafau mai te Atua i te tahi mau ha’amaita’ira’a.⁶

Te hō’ē fafaura’a, e hōreo ïa ’o tā tātou e fa’aineine nō te reira, tā tātou e māramarama maita’i ’e tā tātou e fa’atura roa ’ino.⁷ E mea ta’a ’ē te ravera’a i te fafaura’a i mua i te Atua ’e te fafaura’a te ta’ata i tāna parau mai terā noa. ’A tahi, e tītauhia te ha’amanara’a o te autahu’ara’a. Te piti, ’aita tā te parau fafau paruparu e pūai fa’atū’ati nō te fa’ateitei ia tātou i ni’a a’e i te hutira’a a te tahera’a nātura ta’ata. E rave tātou i te hō’ē fafaura’a i te taime noa tātou e mana’o pāpū ai e fafau ta’a ’ē ia tātou i te reira.⁸ E riro ïa tātou ’ei tamari’i nō te fafaura’a a te Atua, ’e ’ei ta’ata ’āi’a nō tōna bāsileia, i te taime iho ā rā e fa’aau hope tātou ia tātou i teie fafaura’a.

Terā parau ’ē’a nō te fafaura’a, e pāpa’a fafaura’a ïa e haere mai ai tātou i te Mesia ’e e tū’ati ai iāna. Nā roto i teie tā’amura’a nō te fafaura’a, ’ua matara nō tātou te ’ē’a nō tōna mana mure ’ore. E ha’amata terā ’ē’a ma te fa’aro’o ia Iesu Mesia ’e te tātarahapa, ’āpe’ehia mai e te bāpetizora’a ’e te fāri’ira’a i te Vārua Maita’i.⁹ ’Ua fa’a’ite mai Iesu Mesia e nāhea i te tomo i ni’a i te ’ē’a i te bāpetizora’ahia ’oia.¹⁰ ’Ia au i te fa’ati’ara’a a Mareko ’e Luka i roto i te Faufa’a ’Āpī, ’ua paraparau ’āfaro te Metua i te ao ra ia Iesu, i tōna bāpetizora’a, i te nā-’ō-ra’a : « Ta’u Tamaiti here ’oe, ’ua māuruuru roa vau ia ’oe. » ’Ia haere tātou i ni’a i te ’ē’a nō te fafaura’a nā roto i te bāpetizora’a, tē mana’o ato’a nei au i te Metua i te ao ra, tē nā ’ō ato’a mai ra ia tātou tāta’itahi : « Ta’u tamari’i here ’oe ’o tā’u e au nei. ’A tāmau ā. »¹¹

I te bāpetizora’a ’e i te taime nō te ravera’a i te ’ōro’a,¹² tē fa’a’ite pāpū nei tātou ē, ’ua ineine tātou i te rave i ni’a ia tātou i te i’oa o Iesu Mesia.¹³ ’E nō reira, ha’amana’o ana’e i te fa’auera’a i roto i te Faufa’a Tahito : « ’Eiaha ’oe e fa’ahiti faufa’a ’ore noa i te i’oa o te Atua ra ’o Iehova. »¹⁴ I tō tātou nei tari’a, e ta’i te reira mai te hō’ē ’ōpanira’a i te fa’a’ohipara’a i te i’oa o te Fatu ma te fa’atura ’ore. Tē vai nei iho ā te reira, terā rā e mea hōhonu atu ā te reira fa’auera’a. Te ta’o hebera tei ’īritihia nā roto i te ta’o « fa’ahiti », tōna aura’a, ’o te « fa’ateitei » ïa, ’aore rā « ta’ita’i », mai te ta’ita’ira’a i te hō’ē reva ’ei tāpa’o fa’a’ite ē, nō terā ta’ata vau, ’aore rā nō terā pupu.¹⁵ Te ta’o i ’īritihia ai nā roto i te parau « faufa’a ’ore », tōna aura’a, ’o te « aore » ïa, ’aore rā ’o te « ha’avare ».¹⁶ Nō reira teie fa’auera’a ’eiaha e fa’ahiti faufa’a ’ore i te i’oa o te Fatu, ’o teie ato’a ïa : « ’Eiaha roa atu ’oe e fa’aau ia ’oe ’ei pipi nā Iesu Mesia maori rā e mana’o pāpū tō ’oe e ti’a maita’i atu ’oe nōna. »

’Ua riro tātou ’ei pipi nāna, ’e e ti’a maita’i atu ho’i tātou nōna, i te taime e rave tātou ma te mana’o pāpū, ’e e rave rahi noa mai ho’i i ni’a ia tātou, i te i’oa o Iesu Mesia nā roto i te mau fafaura’a. E hōro’a mai tā tātou mau fafaura’a i te mana nō te fa’aea i ni’a i te ’ē’a nō te fafaura’a, nō te mea ’ua taui tō tātou tā’amura’a ia Iesu Mesia ’e i tō tātou Metua i te ao ra. ’Ua tū’ati tātou ia rāua nā roto i te tā’amura’a nō te fafaura’a.

E arata’i te ’ē’a nō te fafaura’a i te mau ’ōro’a o te hiero, mai te ’ōro’a hiero.¹⁷ Te ’ōro’a hiero, e hōro’a ïa nā te Atua, e hōro’a nō te mau fafaura’a mo’a e fa’atū’ati hope atu ā ia tātou iāna ra. I roto i te ’ōro’a hiero, e fafau nā mua roa tātou ’ia tūtava i te ha’apa’o i te mau fa’auera’a a te Atua ; te piti, e tātarahapa tātou ma te ’ā’au ’oto ’e te vārua haeha’a ; te toru, e ora tātou i te ’evanelia a Iesu Mesia. E nā reira tātou nā roto i te fa’a’ohipara’a i te fa’aro’o iāna, ’a rave ai i te mau fafaura’a ’e te Atua, i te fāri’ira’a i te mau ’ōro’a nō te fa’aorara’a ’e te fa’ateiteira’a, ’a ha’apa’o ai i te reira mau fafaura’a i te roara’a o tō tātou orara’a, ’e ’a tūtava ai i te ora i nā fa’auera’a rahi e piti, ’ia here i te Atua ’e i te ta’ata tupu. Te maha, e fafau tātou ’ia ha’apa’o i te ture nō te vi’ivi’i ’ore ’e, te pae, e pūpū tātou ia tātou iho ’e te mau mea ato’a tā te Fatu e ha’amaita’i ia tātou, nō te patu i tāna ’Ēkālesia.¹⁸

Nā roto i te ravera’a ’e te ha’apa’ora’a i te mau fafaura’a o te hiero, e rahi atu ā tā tātou e ’apo mai nō ni’a i te fā a te Fatu, ’e e fāri’i tātou i te ’īra’a o te Varua Maitai.¹⁹ E fāri’i tātou i te ’avei’a nō tō tātou orara’a. E pa’ari tātou i roto i tō tātou ti’ara’a pipi ’e e’ita atu ra tātou e vai noa mai ’ei tamari’i ma’ua.²⁰ ’Aita, e ora ïa tātou ma te hi’ora’a mure ’ore, ’e ’ua rahi atu ā te itoito nō te tāvini i te Atua ’e ia vetahi ’ē. E rahi atu ā tō tātou ’aravihi nō te fa’atupu i te tumu tātou i te tāhuti nei. E pāruruhia tātou i te ’ino,²¹ ’e e noa’a mai te mana rahi a’e nō te pāto’i i te fa’ahemara’a ’e nō te tātarahapa ’ia turori noa atu tātou.²² ’E ’ia hape noa atu tātou, e tauturu mai te ha’amana’ora’a i tā tātou mau fafaura’a i te Atua, ’ia ho’i mai i ni’a i te ’ē’a. Nā roto i te tū’atira’a i te mana o te Atua, ’ua riro tātou ’ei pororoca nō tātou iho, e ti’a ia tātou i te fa’aū i te tahera’a pape o tō teie nei ao, i te roara’a o tō tātou orara’a ’e i roto i te mau tau mure ’ore. I te hope’a, e tauihia tō tātou hope’ara’a nō te mea e arata’i te ’ē’a nō te fafaura’a ia tātou i te fa’ateiteira’a ’e i te ora mure ’ore.²³

E fa’afāna’o ato’a mai te mau fafaura’a i ravehia i roto i te ’āpo’o bāpetizora’a ’e i roto i te hiero, i te pūai nō te fa’aruru i te mau fifi ’e te mau māuiui o te tāhuti nei.²⁴ Tē fa’a’ōhie nei te ha’api’ira’a tumu i tā’amuhia i teie mau fafaura’a, i tō tātou ’ē’a ma te fa’afāna’o i te tīa’ira’a, te tāmāhanahana ’e te hau.

’Ua fāri’i tō’u nā tupuna ia Lena Sofia ’e Matts Leander Renlund i te mana o te Atua nā roto i tā rāua fafaura’a nō te bāpetizora’a, i te tomora’a rāua i roto i te ’Ēkālesia i te matahiti 1912 ra, i Firirane. ’Oa’oa roa rāua tei roto rāua i te ’āma’a mātāmua o te ’Ēkālesia i Firirane.

Pohe atu ra ’o Leander i te ma’i tūto’o, pae matahiti i muri mai, tē hapū ra ïa ’o Lena i te ’ahuru o tā rāua tamari’i. Terā tamari’i, ’o tō’u pāpā ïa, ’ua fānauhia e piti ’āva’e i muri mai i te pohera’a o Leander. I te hope’a, ’aita ’o Lena i huna noa i tāna tāne, e hitu ato’a rā o tāna ’ahuru tamari’i. E vahine ’ivi veve mau, e mea fifi roa nōna. 20 matahiti te maoro ’oia ’aita i ta’oto maita’i i te pō. I te ao, e ’imi haere ’oia i te rāve’a nō te fa’atāmā’a i tōna ’utuāfare. I te pō e ha’apa’o ’oia i te feiā ma’ima’i o te ’utuāfare. E mea huru fifi ’ia ’ite ē, ’ua nāhea pa’i ’oia.

’Ua fa’aitoito noa ’o Lena, i ’ite ’oia ē, e nehenehe tāna tāne ’e tāna mau tamari’i e ho’i mai iāna ra i roto i te tau mure ’ore. ’Ua tupu tōna mana’o hau i te ha’api’ira’a tumu nō te mau ha’amaita’ira’a o te hiero, mai te mau ’utuāfare mure ’ore, ’ua ti’aturi ho’i ’oia i te mana tā’ati. I te tāhuti nei, ’aita ’oia i fāri’i i tōna ’ōro’a hiero, ’e ’aita ato’a ’oia i tā’atihia ia Leander, ’ua riro noa rā ’o Leander ’ei fa’aurura’a pūai rahi i roto i tōna orara’a, ’e ’ei tuha’a rahi ho’i nō tōna tīa’ira’a i te ananahi.

I te matahiti 1938 ra, ’ua hāpono atu ’o Lena i tāna mau pāpa’a parau i te hiero ’ia ravehia te mau ’ōro’a nō te feiā o tōna ’utuāfare i pohe, ’o ’ōna te tahi o te feiā mātāmua i hāpono mai mai Firirane mai. I muri mai i tōna pohe, ’ua ravehia te mau ’ōro’a o te hiero nōna nā te tahi atu mau ta’ata, nō Leander ’e nō tāna mau tamari’i i pohe. Nā roto i te ’ōro’a monora’a, ’ua fāri’i ’oia i tōna ’ōro’a hiero, ’ua tā’atihia Lena rāua ’o Leander, ’e ’ua tā’atihia tā rāua mau tamari’i i pohe ’e tae noa atu tō’u metua tāne ia rāua. Mai te tahi e rave rahi, « I pohe [Lena] ma te fa’aro’o, ’aita ā i noa’a tei parauhia mai ra, ’ua hi’o rā [’oia] i taua mau mea ra i te ātea ’ē, ’e ’ua fa’aro’o pāpū ’e ’ua fāri’i māite. »²⁵

I ora Lena mai te mea ra ē, ’ua rave a’ena ’oia i teie mau fafaura’a i roto i tōna orara’a. I ’ite ’oia ē, ’ua fa’atū’ati tāna mau fafaura’a nō te bāpetizora’a ’e nō te ’ōro’a iāna i te Fa’aora. « ’Ua vaiiho [’oia] i te hia’ai marū nō te vāhi mo’a [o te Tāra’ehara] e fa’atupu i te tīa’ira’a i roto i [tōna] ’ā’au ano. »²⁶ I fa’ariro ’o Lena ’ei aroha rahi nō ’ō mai i te Atua ra, tōna ’apora’a mai i te parau nō te mau ’utuāfare mure ’ore hou taua mau ’ohipa māuiui o tōna orara’a. Nā roto i te fafaura’a, ’ua fāri’i ’oia i te mana o te Atua nō te fa’a’oroma’i ’e nō te ti’a i ni’a a’e i te ’umera’a fa’aturuma a tōna mau fifi ’e mau tāfifira’a.

’A haere ai ’outou i ni’a i te ’ē’a nō te fafaura’a, mai te bāpetizora’a ē tae atu i te hiero, ’e i te roara’a ho’i o te orara’a nei, tē parau fafau atu nei au ia ’outou i te mana nō te fa’aū i te tahera’a nātura ta’ata o te ao nei—te mana nō te ’apo mai i te mau mea, te mana nō te tātarahapa ’e ’ia ha’amo’ahia, ’e te mana nō te ’ite mai i te tīa’ira’a, te tāmāhanahana ’e te ’oa’oa ato’a ho’i ’a fa’aruru ai i te mau fifi o te orara’a. Tē parau fafau atu nei au ia ’outou ’e tō ’outou ’utuāfare i te pārurura’a i mua i te mana o te ’enemi, i te taime iho ā rā e fa’ariro ’outou i te hiero ’ei fā rahi o tō ’outou orara’a.

’A haere mai ai ’outou i te Mesia, ’e ’ua tū’ati ’outou iāna ’e i tō tātou Metua i te ao ra nā roto i te fafaura’a, e tupu te tahi ’ohipa huru ’ē, ’ia hi’ohia. E tauihia ’outou ’e e ha’amaita’i-roa-hia ho’i i roto ia Iesu Mesia.²⁷ ’Ua riro ’outou ’ei tamari’i nō te fafaura’a a te Atua, ’e ’ei ta’ata ’āi’a ho’i i roto i tōna bāsileia.²⁸ E ti’a roa iā’u ’ia hi’o mana’o iāna i te paraura’a ia ’outou : « Ta’u tamari’i ’oe ’o tā’u e au nei. Mānava i te ’utuāfare nei. » I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.