’Āmuira’a rahi
’O Iesu Mesia te tauturu
’Āmuira’a rahi nō ’Ēperēra 2023


’O Iesu Mesia te tauturu

E nehenehe tātou e riro ’ei ’āpiti ’e te Fa’aora nō te tauturu i te hōro’a atu i te tauturu pae tino ’e pae vārua i te feiā i roto i te fifi—’e i roto i te ravera’a e ’itehia ai ia tātou tō tātou iho tauturu.

Ma te fa’aro’o ia Iesu Mesia ’e te ti’aturira’a i te mea tā rātou i fa’aro’o nō tāna mau temeio, ’ua ’āfa’i atu te feiā aupuru i te hō’ē hāpepa ia Iesu ra. ’Ua ’itehia ia rātou te rāve’a ’āpī i te ’āfa’ira’a atu iāna i reira—i te tātarara’a i te tāpo’i fare ’e te tu’ura’a atu i te ta’ata i ni’a tōna ro’i, i te vāhi tei reira Iesu i te ha’api’ira’a. I tō Iesu « ’ite[ra’a] i tō rātou fa’aro’o, ’ua parau atu ra ’oia [i taua hāpepa ra], ’ua fa’a’orehia tā ’oe hara ».1 I muri iho, « ’a ti’a i ni’a, ’a rave i tō ro’i, ’a haere i tō ’utuāfare ».2 I tē reirara’a ra taime, ti’a atu ra te hāpepa e rave atu ra i tōna ro’i ’e ho’i atu ra i te fare « ma te ha’amaita’i i te Atua ».3

E aha atu ā tā tātou i ’ite nō ni’a i te mau hoa tei aupuru i te hāpepa ? ’Ua ’ite tātou ē, ’ua ’ite te Fa’aora i tō rātou fa’aro’o. ’E i muri a’e i te ’itera’a ’e i te fa’aro’ora’a i te Fa’aora ’e i te rirora’a ’ei ’ite nō tāna mau temeio, ’ua « maere » roa rātou ’e ’ua « ha’amaita’i i te Atua ».4

’Ua hōro’a Iesu Mesia i te fa’aorara’a i tīa’ihia—te tauturu pae tino o te māuiui ’e te mau hope’ara’a ’ino o te mau ma’i mātua (chronique). ’Oia mau, ’ua hōro’a ato’a mai te Fa’aora i te tauturu pae vārua nā roto i te tamāra’a i te ta’ata i te hara.

’E te mau hoa—i roto i tā rātou tauto’ora’a i te aupurura’a i te hō’ē i roto i te fifi, ’ua ’itehia ia rātou te puna o te tauturu ; ’ua ’itehia ia rātou ia Iesu Mesia.

Tē fa’a’ite pāpū nei au ē, ’o Iesu Mesia te tauturu. Maoti te Tāra’ehara a Iesu Mesia, e riro tātou i te tauturuhia i te hōpoi’a ’e ’i te mau hope’ara’a o te hara ’e ’ia fa’aorahia i roto i tō tātou mau hāpepa.

’E nō te mea ’ua here tātou i te Atua ’e ’ua fafau e tāvini iāna, e nehenehe tātou e ’āpiti atu ’e te Fa’aora nō te tauturu i te hōro’a atu i te tauturu pae tino ’e pae vārua i te feiā i roto i te fifi—’e i roto i te ravera’a e ’itehia ai ia tātou tō tātou iho tauturu i roto ia Iesu Mesia.5

’Ua ani mai tō tātou peropheta here, te peresideni Russell M. Nelson ’ia upo’oti’a i ni’a i te ao nei ’e ’ia noa’a te ora.6 ’Ua tātara ’oia te « ora mau » mai « te tauturura’a ’e te hau ». ’Ua parau te peresideni Nelson, « maoti tō te Fa’aora fa’aorara’a ia tātou tāta’itahi i te paruparu, i te mau hape ’e i te hara, nā roto i tāna tāra’ehara hope ’ore, ’e maoti tōna fāri’ira’a i te mau māuiui ato’a, te pe’ape’a ’e te mau hopoi’a ’aore ā ’outou i fāri’i a’enei, nō reira, mai te mea e tātarahapa mau ’outou ’e e ’imi ho’i i tāna tauturu, e nehenehe ’outou e ti’a i ni’a a’e i teie ao pāpū ’ore i teie taime ».7 Teie te tauturu tā Iesu Mesia e pupu nei nō tātou !

Tē amo nei tātou tāta’itahi i te hō’ē pūtetua fa’ahōho’ara’a. E nehenehe e riro ’ei ’ete fāito maita’i i ni’a i tō ’outou upo’o, ’aore rā e pūte ’aore rā e ’ōta’a nō te mau mea tei pū’ohuhia i roto i te ’ahu ’e tei tāheihia i ni’a i tō ’outou tapono. Nō tō tātou rā ferurira’a, e pi’i tātou i te reira te pūtetua.

Teie pūtetua fa’ahōho’ara’a ’o te vāhi ïa i reira tātou e amo ai i te mau hōpoi’a o te orara’a i roto i te hō’ē ao hi’a. E au tā tātou mau hōpoi’a mai te mau ’ōfa’i i roto i te pūtetua. Tei mātauhia, tē vai ra e toru huru :

  • Te mau ’ōfa’i, te reira ’o tā tātou iho ïa ravera’a nō tā tātou mau hara.

  • Te mau ’ōfa’i i roto i tā tātou pūtetua nō te mau fa’aotira’a ’ino ïa, te mau peu ti’a ’ore ’e te ’ino o vētahi ’ē.

  • ’E te mau ’ōfa’i ’o tā tātou e amo nei, nō te mea tē ora nei tātou i roto i te hō’ē ao hi’a. Te reira tē vai ra te mau ’ōfa’i rahi o te ma’i, te māuiui, te ma’i mātua, te ’oto, te māuruuru ’ore, te ’ōtahira’a ’e te mau hope’a o te mau ’ati nātura.

Tē fa’a’ite nei au ma te ’oa’oa ē, tā tātou mau hōpoi’a i te tāhuti nei, teie mau ’ōfa’i rahi i roto i tā tātou pūtetua fa’ahōho’ara’a, ’aita e tītauhia ’ia taiaha te reira.

E nehenehe Iesu Mesia e ha’amāmā i tā tātou hōpoi’a.

E nehenehe Iesu Mesia e amo i tā tātou mau hōpoi’a.

’Ua hōro’a mai Iesu Mesia i te hō’ē rāve’a ’ia tauturuhia i te teimaha o te hara.

O Iesu Mesia tō tātou tauturu.

’Ua parau ’oia :

« E haere mai ’outou iā’u nei, e te feiā ato’a i ha’a rahi ’e tei teiaha i te hōpoi’a, ’e nā’u ’outou e fa’aora.

« ’A rave mai i tā’u zugo i ni’a ia ’outou, ’e ’ia ha’api’ihia ’outou e au, tē marū nei ho’i au ’e te ha’eha’a o te ’ā’au : ’E e noa’a ho’i te ora i tō ’outou vārua.

« Tē marū nei ho’i tā’u zugo ’e tē māmā nei tā’u hōpoi’a ».8

’Ia marū te zugo ’e ’ia māmā te hōpoi’a e fa’a’itera’a ē, ’ia haere tātou i raro a’e i te zugo ’e te Fa’aora, ’ia hōro’a tātou i tā tātou mau hōpoi’a iāna ra ē ’ia vaiiho tātou iāna ’ia amo i tā tātou hōpoi’a. Te aura’a o te reira, te tomora’a ïa i roto i te hō’ē aura’a fafaura’a ’e te Atua ’e te ha’apa’ora’a i te reira fafaura’a, mai tā te peresideni Nelson i tātāra, « e fa’ariro i te mau mea ato’a nō ni’a i te orara’a ’ei mea ’ōhie a’e ». ’Ua parau ’oia, « mai te mea e nati ’outou ia ’outou i ni’a i te Fa’aora, te aura’a ra, e roa’a ia ’outou tōna pūai ’e tōna mana tāra’ehara ».9

Nō te aha ïa tātou e nounou ai i tā tātou mau ’ōfa’i ? Nō te aha ïa te hō’ē ta’ata rohirohi taora ’āpa’ira’a pōpō e pāto’i ai i te hō’ē mono, tei ineine i te fa’aoti i te ha’uti ? Nō te aha vau e onoono ai i te tāpe’a noa i tō’u ti’ara’a o vau ana’e, ’a ineine ai te ta’ata mono i te tāpe’a ’e ’o vau ?

’Ua ha’api’i te peresideni Nelson, « Iesu Mesia … tē ti’a nei ma te rima mahora, ma te tīa’ira’a ’e ma te hina’aro ’ia fa’aora, ’ia fa’a’ore i te hara, ’ia tāmā, ’ia ha’apūai, ’ia ha’avi’ivi’i ’ore ’e ’ia ha’amo’a ia tātou ».10

Nō reira, nō te aha ïa tātou e onoono ai i te amo tātou ana’e i tā tātou mau ’ōfa’i ?

E uira’a teie nō te ta’ata hō’ē ’o tā ’outou tāta’itahi e ti’a ’ia fēruri.

Nō’u nei, ’o te peu tāhito roa teie nō te te’ote’o. E parau vau, « tē vai ra tā’u terā ». « ’Eiaha e ha’ape’ape’a, e rave au ». ’O te fa’ahema rahi teie e hīna’aro nei ’ia tāponi au i te Atua, ’ia huritua vau iāna, ’ia haere ’ōtahi noa vau.

Te mau taea’e ’e te mau tuahine, e’ita vau e nehenehe e haere ’o vau ana’e, ’e ’aita vau e tītau i te reira, ’e e’ita vau e nā reira. Te mā’itira’a ’ia tū’atihia i tō’u Fa’aora, ’o Iesu Mesia, nā roto i te mau fafaura’a tā’u i rave ’e te Atua, « e ti’a iā’u te mau mea ato’a nei i te Mesia, tei tauturu mai iā’u ra ».11

E ha’amaita’ihia te feiā ha’apa’o fafaura’a ma te tauturu a te Fa’aora.

’A feruri na i teie hi’ora’a i roto i te Buka a Moromona : ’Ua hāmani-’ino-hia te nūna’a o Alama ma te « tu’u i te mau ’ohipa rave ’atā i ni’a ia rātou, ’e […] i te mau ra’atira hi’opo’a ’ohipa i ni’a ia rātou ».12 ’Ua ’ōpanihia rātou ’ia pure ma te reo pūai, ’ua « nīni’i rātou i tō rātou ’ā’au i te [Atua] ra ; ’e ’ua ’ite ’oia i te mau mana’o o tō rātou mau ’ā’au ».13

’E « ’ua tae mai ra te reo o te Fatu ia rātou i roto i tō rātou mau ’ati, i te nā-’ō-ra’a mai ē : ’A fa’ateitei mai i tō ’outou upo’o ’e ’ia au maita’i noa, ’e ’ua ’ite ho’i au i te fafaura’a tā ’outou i fafau mai iā’u ra ; ’e e fafau atu ho’i au i tō’u ra mau ta’ata ’e e fa’aora ho’i ia rātou i te fa’atītīra’a.

« ’E e ha’amāmā vau i te mau hōpoi’a teiaha i tu’uhia i ni’a iho i tō ’outou mau tapono, ’e e’ita roa ’outou e ’ite i te teiahara’a nō te reira i ni’a i tō ’outou mau tua »,14

’E ’ua riro tā rātou mau hōpoi’a, « ’ei mea māmā » ’e « ’ua ha’apūai te Fatu ia rātou ’ia ti’a ia rātou ’ia fa’a’oroma’i i te mau hōpoi’a ma te ’ōhie, ’e ’ua auraro ihora rātou ma te ’ā’au tae ’e te fa’a’oroma’i i te mau hina’aro ato’a o te Fatu ».15

’Ua fāri’i teie feiā ha’apa’o fafaura’a i te tauturu nā roto i te tāmāhanahanara’a, te fa’a’oroma’ira’a rahi ’e te ’oa’oa, te māmāra’a o tā rātou hōpoi’a ’ia ’ite ho’i rātou i te māmā, ’e i te pae hope’a te fa’aorara’a.16

E ho’i mai nā tātou i teienei i ni’a i tā tātou pūtetua fa’ahōho’ara’a.

Te tātarahapara’a nā roto i te tāra’ehara a Iesu Mesia, ’o te mea ïa e tauturu ia tātou i te teimaha o te mau ’ōfa’i o te hara. ’E nā roto i teie hōro’a fa’ahiahia, e tauturu te aroha o te Atua ia tātou i te mau tītaura’a teimaha ’e te mara’a ’ore o te parauti’a.17

E fa’ati’a ato’a te Taraehara a Iesu Mesia ia tātou ’ia fāri’i i te pūai nō te fa’a’ore i te hapa, ’o te fa’ati’a ia tātou ’ia ’īriti i te teimaha ’o tā tātou e amo nei, nō te mau hāmani-ino-ra’a a vetahi ’ē.18

Nō reira, nāhea te Fa’aora i te tauturu ia tātou i te mau hōpoi’a nō te ora i roto i te hō’ē ao hi’a, ’e te mau tino tāhuti e fa’aruru nei i te ’oto ’e te māuiui ?

Pinepine ’oia i te rave i te reira huru tauturura’a nā roto ia tātou ! ’Ei mau melo nō te fafaura’a nō tāna ’Ēkālesia, ’ua fafau tātou « ’ia ’oto ’a ’oto ai te feiā ’oto ra » ’e ’ia tāmāhanahana ia rātou ’o tē au ’ia tāmāhanahanahia ».19 Nō te mea ’ua « ō mai [tātou] i roto i te nana a te Atua » ’e ’ua « parauhia [tātou] ’ei mau ta’ata nōna », ’ua ineine tātou « ’ia amo te tahi i tā te tahi mau hōpoi’a, ’ia māmā te reira ».20

Tō tātou ha’amaita’ira’a nō te fafaura’a ’o te ’āpitira’a atu ïa ’e Iesu Mesia, nō te ’āfa’ira’a atu i te tauturu pae tino ’e pae vārua i te mau tamari’i ato’a a te Atua. ’Ua riro tātou ’ei rāve’a nā roto i te reira ’oia e hōro’a mai ai i te tauturu.21

’E nō reira, mai te mau hoa o te ta’ata hāpepa, e « aupuru [tātou] i te feiā paruparu […] e fa’ateitei mai i te rima tautau ra i ni’a, ’e […] e fa’a’eta’eta i te mau turi ’āvae paruparu ra ».22 E « fa’a’oroma’i [tātou] ato’a te tahi i tā te tahi ra hōpoi’a, ’e nā reira [tātou] i te fa’ati’a i te ture a te Mesia ra ».23 ’A nā reira ai tātou, e mātau mai tātou iāna, e riro mai tātou mai iāna te huru, ’e ’ia ’ite mai i tāna tauturu.24

E aha te tauturu ?

’O te fa’a’orera’a ïa ’aore rā te ha’amāmāra’a i te mea e ha’amāuiui nei, e ha’ape’ape’a nei, ’aore rā e fa’ateimaha nei, ’aore rā te pūai nō te upo’oti’a i ni’a i te reira. Tē fa’ahōho’a nei te reira i te hō’ē ta’ata e mono nei i te tahi ta’ata. ’O te fa’a’āfarora’a ïa i te hō’ē hape ’ia au i te ture.25 Te ta’o reo Farāni-Peretāne nō roto mai ïa i te reo Farāni nō muta’a ra, te ta’o relever, ’aore rā « fa’ati’a i ni’a », ’e te reo Latino relevare, ’aore rā « fa’ati’a fa’ahou i ni’a ».26

Te mau taea’e ’e te mau tuahine, ’o Iesu Mesia te tauturu. Tē fa’a’ite pāpū nei au ē, ’ua ti’afa’ahou mai ’oia i te toru o te mahana, ’e ma te fa’atupura’a i te Tāra’ehara here ’e te mure ’ore, tē ti’a nei ma te rima māhora noa, ma te pūpū mai ia tātou te rāve’a nō te ti’afa’ahou mai, ’ia fa’aorahia, ’e ’ia fa’ateiteihia ’e ’ia riro mai iāna te huru. Te tauturu tāna i pūpū mai e mea mure ’ore ïa.

Mai te mau vahine i fāhia mai e te melahi i taua po’ipo’i Pāsa mātāmua ra, tē euhe nei au ’ia « haere ’oi’oi » ’e ma te « ’oa’oa rahi » nō te fa’a’ite i te parau ē, ’ua ti’afa’ahou mai ’oia.27 Nā roto i te i’oa o tō tātou Fa’aora, ’o Iesu Mesia, ’āmene.

Fa’ata’ara’a

  1. Luka 5:20.

  2. Mareko 2:11.

  3. Luka 5:25.

  4. Luka 5:26.

  5. Hi’o D. Todd Christofferson, « The First Commandment First » (Purera’a i te ha’api’ira’a teitei Brigham Young, 22 nō Māti 2022), 2, speeches.byu.edu : « E ha’amara’a tā tātou here i te Atua i tō tātou ’aravihi ’ia here rahi mai ’e te maita’i roa ia vetahi ’ē, nō te mea e ’āpiti mau tātou nō te Atua i roto i te ha’apa’ora’a i tāna mau tamari’i » (tu’uhia te ha’apāpūra’a).

  6. Hi’o Russell M. Nelson, « Upo’oti’a i ni’a i te ao nei ’e ’ia noa’a te ora », Liahona, Novema 2022, 95-98.

  7. Russell M. Nelson, « Upo’oti’a i ni’a i te ao nei ’e ’ia noa’a te ora », 96.

  8. Mataio 11:28–30.

  9. Russell M. Nelson, « Upo’oti’a i ni’a i te ao nei ’e ’ia noa’a te ora », 97.

  10. Russell M. Nelson, « E nehenehe tātou e rave maita’i a’e ’e e ha’amaita’i ia tātou », Liahona, Mē 2019, 67.

  11. Philipi 4:13.

  12. Mosia 24:9.

  13. Mosia 24:12.

  14. Mosia 24:13–14 ; tu’uhia te ha’apāpūra’a.

  15. Mosia 24:15.

  16. Hi’o Mosia 24:13–14.

  17. Hi’o Alama 34:14–16 ; hi’o ato’a Mosia 15:8–9.

  18. Hi’o Russell M. Nelson, « Four Gifts That Jesus Christ Offers to You » (Purera’a noela a te Peresidenira’a Mātāmua, 2 nō Tītema 2018), broadcasts.ChurchofJesusChrist.org : « Te piti o te hōro’a tā te Fa’aora i pūpū ia ’outou ’o te ’aravihi ’ia fa’a’ore i te hara. Nā roto i tāna tāra’ehara hope ’ore, e fa’a’ore ’outou i te hara a te feiā tei hāmani ’ino mai ia ’outou ’e ’o te ’ore roa e fāri’i i te hōpoi’a nō tā rātou hāmani ’ino ia ’outou.

    « E mea ’ōhie ’ia fa’a’ore i te hara a te ta’ata e tītau ra i tā ’outou fa’a’orera’a hara ma te ’ā’au tae ’e te ha’eha’a. Terā rā, e hōro’a mai te Fa’aora ia ’outou i te ti’ara’a ’ia fa’a’ore i te hara a te mau ta’ata ato’a tei hāmani ’ino mai ia ’outou. ’E i reira, e’ita roa tā rātou mau ’ohipa ’ino e ha’ape’ape’a fa’ahou i tō ’outou vaerua ».

  19. Mosia 18:9.

  20. Mosia 18:8.

  21. ’Ua fa’ati’ahia te Sōtaiete Tauturu, te fa’anahonahora’a a te mau vahine o Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hōpe’a nei, e te peropheta Iosepha Semita i te 17 no Māti 1842, ’ei « tā’ātira’a tei ha’amauhia e te Atua i ni’a i te autahu’ara’a » (Dallin H. Oaks, « Te mau tāviri ’e te mana o te autahu’ara’a », Liahona, Me 2014, 51) Nō te mā’iti i te hō’ē i’oa nō te fa’anahonahora’a ’āpī, ’ua ferurihia te ta’o ra rahu ora, tera rā, o te ta’o ra tauturu tei mā’itihia e te mau vahine. ’Ua hōro’a Emma Smith, te peresideni mātamua o te pupu, i te tātarara’a, ’e ’o Eliza R. Snow, tōna pāpa’i parau tei tāvini i muri a’e te pitira’a o te peresideni o te Sōtaiete Tauturu, tei fa’ataa mai ē, te parau ra rahu ora e parau au-roa-hia e te ta’ata—tei tui te ro’o i taua tau ra—’eiaha rā te reira tuiro’ora’a « ’ia riro ’ei arata’i nō tātou. » ’Ua ha’apāpū Emma Smith ē, te ta’o tauturu o tē ta’o ïa e fa’a’ite māramarama maita’i nei i tā rātou misiōni. « E rave tātou i te ’ohipa maere […] e tīa’i onoono tātou i te mau taime maere ’e i te mau pi’ira’a rū » (Emma Smith, i roto i te Buka Minuti a te Sōtaiete Tauturu nō Nauvoo, 17 nō Māti 1842, 12). ’Oia mau, te fā i fa’auehia i te Sōtaiete Tauturu, ’ua riro noa na te tauturura’a pae tino ’e pae vārua. ’Ua ha’api’i Iosepha Semita ē, « E’ita te Sōtaiete Tauturu nō te tauturu noa i te feiā veve, nō te fa’aora ato’a rā i te mau vaerua » (Nauvoo Relief Society Minute Book, 9 nō Tiunu 1842, 63). E nō reira, tē tamau noa nei ā te Sōtaiete Tauturu i te hōro’a i te tauturu : « E tauturu i te veve, e tauturu i te ma’i ; tauturu i te fēa’a, tauturu i te ’ite ’ore—tauturu ’ia matara te mau mea ato’a e fa’ataupupu nei i te ’oa’oa ’e te haerera’a i mua o te vahine » (John A. Widtsoe, Evidences and Reconciliations, fa’anahohia. G. Homer Durham, 3 buka i roto i te 1 [1960], 308).

  22. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 81:5 ; hi’o ato’a Hebera 12:12.

  23. Galatia 6:2.

  24. I roto i te hō’ē ’o te mau rurura’a mātāmua a te Sōtaiete Tauturu i ha’amau-’āpī-hia, ’ua parau Lucy Mack Smith, te metua vahine o te peropheta Iosepha Semita ē, « ’Ia poihere tātou i te tahi ’e te tahi, ’ia ara tātou i ni’a i te tahi ’e te tahi, ’ia tamāhanahana tātou i te tahi ’e te tahi ’e ’ia noa’a te ha’api’ira’a, nā roto i te reira e pārahi tātou pā’āto’a i te ra’i ra ». ’Ua pāpa’i te vahine pāpa’i ’ā’amu o Jennifer Reeder nō ni’a i te reira, « I roto i te hō’ē ’ohipa ’āmui nō te hōro’ara’a i te tauturu, ’ua ’āpiti atu te mau vahine i te Mesia, ’e nā roto i te reira, ’ua ’ite rātou i tāna tauturu » (’A tahi : Te orara’a ’e te fa’aro’o o Emma Smith [2021], 130).

  25. Hi’o Merriam-Webster.com Dictionary, « relief »

  26. Hi’o Dictionary.com, « relief »

  27. Hi’o Mataio 28:1–8.