2008
ʻOku ʻi ai haku ngaahi kaungāmeʻa ʻoku ʻikai ke nau kei maʻulotu. Ko e hā ha ngaahi founga ʻe tokoniʻiʻaki kinautolu ke nau foki mai?
‘Aokosi 2008


Fehuʻi mo e Talí

“ʻOku ʻi ai haku ngaahi kaungāmeʻa ʻoku ʻikai ke nau kei maʻulotu. Ko e hā ha ngaahi founga ʻe tokoniʻiʻaki kinautolu ke nau foki mai?”

ʻOku fie maʻu ʻe he mēmipa foʻou kotoa pē ha kaumeʻa he lotú, ha fatongia he Siasí, pea ke fafangaʻiʻaki “ʻa e folofola lelei ʻa e ʻOtuá” (Molonai 6:4).1 Neongo ʻoku ʻikai ko ha toki papi ului ho ongo kaumeʻá, ka ʻe lava ke tokoni e ngaahi meʻa ko ʻení ʻe tolu kiate kinaua.

ʻE lava foki ke ke lotu ʻo kole ha tokoni. ʻI he Tohi ʻa Molomoná, ko e taha ʻo e ngaahi fakamatala mālohi taha ai ʻo kau ki he foki mai ʻa ha tokotaha ki he ongoongoleleí naʻe hoko ia koeʻuhí ko ha lotu naʻe fai (vakai, Mōsaia 27:14).

ʻAi ke ʻiloʻi ho ongo kaungāmeʻá ʻokú ke tokanga ange kiate kinaua, peá ke hoko ko ha faʻifaʻitakiʻanga lelei. Fakaʻaliʻali kiate kinaua ko ha founga mahuʻinga ke maʻu ai ʻa e fiefiá ko hono moʻuiʻaki ʻo e ngaahi tuʻunga moʻui ʻo e ongoongoleleí (vakai, Mōsaia 2:41).

Fakaʻosí, ʻoua naʻá ke foʻi. ʻOku fakaʻapaʻapaʻi ʻe he ʻEikí ʻa ʻetau tauʻatāina ke filí pea ʻokú Ne tuku pē ke tau takitaha haʻu kiate Ia ʻi he taimi te tau mateuteu aí. Mahalo ʻe ʻi ai e niʻihi te nau fie maʻu ha taimi lahi ange ʻi ha niʻihi kehe. Ka ʻoku tatau ai pē pe ko e hā hono fuoloá, ʻe ʻaonga hoʻo ngaahi feinga ʻoku faí.

ʻOkú ke muimui ʻi he faʻifaʻitakiʻanga ʻa e Fakamoʻuí ʻi hoʻo tokoniʻi ko ia ho ongo kaungāmeʻá ke na foki mai ki he lotú. Naʻá Ne fakaafeʻi ʻi he ʻofa mo e manavaʻofa ʻa e niʻihi kehé ke haʻu kiate Ia, moʻuiʻaki ʻa e ongoongoleleí ke toe kakato ange, pea nau fakahoko kakato ʻa e ngaahi meʻa ʻoku nau lavá.

Talanoa Fekauʻaki mo e Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí

Ne hohaʻa hoku lotó ʻi heʻeku fakatokangaʻi ʻoku ʻikai ke kei maʻulotu hoku kaumeʻa leleí. Ne u ʻiloʻi hake ne toki mālōlō hono kaumeʻa ofí, pea ʻoku kamata ke fakaveiveiua ʻene tuí. Ne u fakaafeʻi ia he ʻaho ʻe taha ki haʻamau paati mo ha tamaiki fefine pē ʻi he lotú. Ko ʻeku fakataumuʻá ke ma toe talanoa ʻo kau ki he Siasí. ʻI he mavahe atu ʻa e tamaiki kehé, naʻá ma talanoa ki ha ngaahi meʻa kehekehe pē ʻo kau ki he Siasí ʻa ia ne ʻikai te u teitei fakakaukau atu te ma talanoa ki ai. Ne u ʻiloʻi kapau te u fai hoku fatongiá, ʻe fakaʻosi ʻe he ʻEikí ʻa e toengá. Ko e meʻa pē ʻoku fie maʻú ke tau fakaava hotau ngutú (vakai, T&F 28:16).

Lepeka T., taʻu 16, Uāsingatoni, USA

Lotua Kinaua

ʻE tokoni lahi ʻaupito kapau te ke ʻaʻahi kiate kinaua mo fakahā ange hoʻo tokangá. Fakaafeʻi kinaua ki he ngaahi ʻekitivitī faka-Siasí. Lotu lahi ki he Tamai Hēvaní. Kole kiate Ia ke tokoni atu ke ke ʻiloʻi ʻa e founga lelei taha ke tokoniʻiʻaki kinaua ke na toe maʻulotú, pea lotua kinaua ke ʻi ai ha liliu ʻi hona lotó ke fetongi e faʻahinga holi ke faiangahalá, ʻaki ha holi ke muimui ʻia Kalaisi. Hoko ko ha faʻifaʻitakiʻanga lelei pea fakaʻaliʻali kiate kinaua ʻoku ʻomi ʻe he ongoongoleleí ʻa e fiefiá.

Meleliu P., taʻu 17, Nuevo Leoni, Mekisikou

Vahevahe Hoʻo Fakamoʻoní

Ko e ʻuluaki meʻa ʻoku ou loto ke ʻiloʻí pe ko e hā hono ʻuhinga ʻoku ʻikai te na ʻalu ai ki he lotú. Hili ko iá te u fakaafeʻi kinaua ke mau kai efiafi, efiafi fakafāmili ʻi ʻapi, pea ki he ngaahi ʻekitivitī faka-Siasí foki. ʻI he taimi tatau pē, ʻoku ou loto ke na ʻiloʻi ʻoku ʻofa lahi ʻa ʻetau Tamai Hēvaní ʻiate kinaua ʻaki haʻaku vahevahe ha ngaahi potufolofola mo kinaua pea fakaafeʻi kinaua ki he lotú. Te u fakamoʻoni ange ʻoku moʻoni ʻa e Siasí, pea ko e founga pē ia ʻe lava ke tau foki hake ai ʻo nofo fakataha mo ʻetau Tamai ʻi Hēvaní.

Viliami V., taʻu 20, Tongatapu, Tonga

Tali ʻEna Ngaahi Fehuʻí

ʻOku faingataʻa hono feingaʻi hato kaungāmeʻa ke foki mai ki he lotú. ʻOku lahi e ngaahi ʻuhinga ʻoku liʻaki lotu ai e kakaí. ʻOku totonu ke ke talanoa ki ho kaungāmeʻá ʻo fekauʻaki mo e ʻuhinga ʻoku ʻikai ke na omi ai ki he lotú. Te ke toe lava foki ʻo tokoniʻi kinaua ke mahino ʻa e ngaahi tali ki he ngaahi fehuʻi ʻokú ne taʻofi kinaua mei heʻena maʻulotú. Fakahā ange foki hoʻo ongoʻi ʻena pulí. ʻI he taimi te na foki mai ai ki he lotú, ʻai ke na ongoʻi ʻoku ʻofeina mo talitali lelei kinaua.

Metisoni B., taʻu 14, ʻAlesona, ʻAmelika

Hoko Ko ha Kaumeʻa Lelei

Hoko ko e kaumeʻa lelei taha kiate kinauá. Poupouʻi ho ongo kaumeʻá. Hoko ko ha faʻifaʻitakiʻanga. Lotua kinaua. Tuku ke fakahā atu ʻe he ʻEikí ʻa e founga ʻe lava ke ke tokoniʻi ai ho ongo kaumeʻá. ʻOkú Ne ʻafioʻi mo ʻofa ʻi Heʻene fānaú pea te Ne fakafoki mai kinautolu ki he hala totonú ʻo kapau te nau tukuange ke Ne fai ia.

Sena K., taʻu 19, Loua Sekisoni, Siamane

Tokoniʻi Kinaua Ke Na Manatuʻi e Ngaahi Meʻa Fakalaumālie Kuó Na Aʻusiá

Kole ange ke na manatuʻi ʻena fakamoʻoní, ʻa ia naʻá ne ueʻi kinaua ke na papitaisó. Kole ange ke na manatuʻi e ngaahi mana kuo fakahoko ʻe he ʻEikí maʻanaua ʻo fakatatau ki heʻena tuí. ʻAi foki ke na manatuʻi e mālohi ʻo e lotú pea mo e mālohi ʻo e lakanga fakataulaʻeikí.

ʻAna R., taʻu 21, Tonesikī, ʻIukuleini

ʻAi Ke Na ʻIloʻi ʻOkú Ke Tokanga Ange

Kuó u ʻiloʻi ko e founga faingofua taha hono fakalotolahiʻi kinaua ke na toe maʻulotú ko hoʻo talaange pē ʻokú ke ʻofa ʻiate kinaua pea ʻoku ʻofa mo e uōtí ʻiate kinaua. Ne u toki lava ki muí ni mai ʻo fakatukupaaʻi hoku ngaahi kaumeʻa ʻoku māmālohí ke nau ō mai ki he ngaahi ʻekitivitī ʻemau kalasi Maea Meití. ʻE fakahā atu ʻe he ʻOtuá ʻa e founga ke ke aʻu ai ki hona lotó.

Tainalī L., taʻu 15, ʻAlasikā, ʻAmelika

MAʻUʻANGA FAKAMATALÁ

  1. Vakai, Gordon B. Hinckley, “Ko Ha ʻAmanaki Lelei ʻOku Haohaoá—Maʻá e Mēmipa Foʻou ʻo e Siasí” Liahona, ʻʻOkatopa 2006, 4.