2009
Ko Homau Kiʻi Hēvaní
Siulai 2009


Ko Homau Kiʻi Hēvaní

Hili hono papitaiso homau fāmilí ʻi he 1992, naʻa mau fai fakataha e meʻa kotoa pē, kau ai e ʻalu ki he ngaahi fakatahaʻanga ʻo e ʻaho Sāpaté, ngaahi konifelenisi faka-Siasí, mo e ngaahi ʻekitivitī kehé. Ka ne ʻosi atu ha taimi pea hoko ha ngaahi liliu, ʻo iku ki heʻeku ʻalu tokotaha pē ki he lotú—kuo fakaʻau ʻo māmālohi pē hoku fāmilí. Talu mei ai, ko ʻeku fanongo pē ki ha taha ʻoku faiako ʻi he lotú ʻo kau ki he ngaahi fāmili taʻengatá, naʻe uhu hoku mafú peá u fuʻu loto-mamahi lahi.

ʻI he 1995 ne u fakakaukau ke maʻu hoku tāpuaki fakapēteliaké ke u ʻilo lahi ange ai ki he meʻa ʻoku finangalo e ʻEikí ke u faí mo maʻu ha mālohi. Ko e talaʻofa ʻeni naʻe ʻi hoku tāpuakí: te u maʻu hoku fāmilí “ ʻi he ongoongoleleí ʻi he ʻaukai, lotu mo e efiafi fakafāmili ʻi ʻapí.” Naʻá ku lotu mo ʻaukai maʻu pē maʻa hoku fāmilí, ka naʻe ʻikai te u muimui ki he akonaki ke fai e efiafi fakafāmili ʻi ʻapí.

Naʻe faifai peá u mavahe mei hoku ʻapi ʻi Sao Paulo ʻi Palāsilá, ʻo ngāue fakafaifekau. Ne u mamata ki he movete ʻa ha ngaahi fāmili lolotonga ʻeku ngāue fakafaifekaú, ka ʻi heʻeku ako hoku tāpuaki fakapēteliaké, ne u maʻu ʻa e founga maʻá e ngaahi ʻapi ko iá: ko e efiafi fakafāmili ʻi ʻapí. ʻI heʻeku akoʻi ʻa e efiafi fakafāmili ʻi ʻapí ki he kakaí, ne u mamata ai ki hono fakamālohia ʻo e ngaahi fāmilí, toe fakaleleiʻi mo e vā ʻo e ngaahi hoa mali, pea uouangataha e fānaú. ʻI hono fakanounoú, ne u mamata ki hono liliu ʻo e ngaahi ʻapí ʻo hoko ko ha ngaahi konga pē ʻo hēvani.

Ne u fifili ʻo pehē, “Kapau ʻoku lava ke hoko ʻeni ki he ngaahi fāmili ʻi he misiona ʻoku ou ngāue aí, fēfē ai hoku fāmilí tonu?”

ʻI he ʻosi ʻeku ngāue fakafaifekaú ne u fakapapauʻi ʻe fai e efiafi fakafāmili ʻi ʻapi mo hoku fāmilí. ʻI he kamataʻangá, naʻa nau kau taʻe-fie-kau mai pē, pea naʻe ʻikai lava ke fakaʻosi ʻeku lēsoní ʻo hangē ko ia ne u palaní. Ka naʻá ku ʻiloʻi he ʻikai faleʻi au ʻe he ʻEikí ke fai ha meʻa ʻe ʻikai hoko ko ha tāpuaki, ko ia naʻe ʻikai te u loto-foʻi. Naʻe iku pē ʻo fakahoko ʻa e ngaahi talaʻofa ko ia ʻi hoku tāpuaki fakapēteliaké.

Kapau naʻe ʻikai te u fai ʻa e efiafi fakafāmili ʻi ʻapí, ne u fanongo ki he lāungá mei hoku fāmilí. ʻOku kau kotoa ki ai e kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻo ʻohake ʻenau ngaahi fakakaukau, mo e faleʻi, pea nau fakafanongo tokanga ki he pōpoakí. Neongo naʻa mau kiʻi matuʻotuʻa ange he taimi ko iá, ka ko ʻene hoko pē ʻa e taimi vaʻingá, ko e hau he fakalatá!

Naʻe tupu mei heni ʻa e toe kamata ke talangofua e kau mēmipa hoku fāmilí ki he ngaahi fekau naʻa nau taʻetokanga ki aí, pea kamata ke nau mālohi he Siasí.

ʻE lava moʻoni pē ke u pehē naʻe liliu hoku ʻapí ʻo hoko ko ha kiʻi konga pē ʻo hēvani, pea ʻoku ou fakamālō ai ki ha polokalama fakalaumālie ʻoku totonu ke hoko ko ha tukufakaholo ʻi he ʻapi kotoa pē: ʻa ia ko e efiafi fakafāmili ʻi ʻapí.