Ha’api’ira’a a te mau Peresideni
Pene 17 : Te Autahu‘araa—« no te Faaoraraa i te Utuafare Taata »


Pene 17

Te Autahu‘araa—« no te Faaoraraa i te Utuafare Taata »

« Ua heheuhia mai te autahu‘araa ta tatou e mau nei no te faaoraraa i te utuafare taata. E ti‘a ia tatou ia feruri hohonu nahea i te faaohipa i to tatou autahu‘araa no te faaora ia vetahi ê ».

No roto mai i te oraraa o Lorenzo Snow

Ua faatoro‘ahia o Elder Lorenzo Snow ei Aposetolo i te 12 no febuare 1849. E va‘u ava‘e i muri iho ua piihia oia no te haamau i te hoê misioni i te fenua Italia. Ma te apeehia e te tahi atu mau taea‘e tei piihia no te tavini, ua reva’tu oia no teie misioni i te 19 no atopa 1849. Ua haere oia e to’na mau hoa i teie tere roa na te avae, na ni‘a i te puaarehenua e na ni‘a i te pahi.

I to ratou taeraa i Italia i te ava‘e Tiunu 1850, ua ite oia e to’na mau hoa e aita te mau taata i roto i te mau oire rahi no Italia i ineine i te farii i te evanelia. Ua haru râ to’na mata i ni‘a i te hoê nunaa taata tei piihia te mau « Vaudois », e ua faaûruhia oia ia haa i rotopu ia ratou. I ora na te mau « Vaudois » e rave rahi mau tenetere i te tufaa mo‘emo‘e no Piedmont—te hoê afaa mou‘a i te tufaa ‘apatoa noa no te oti‘a Italia-Helevetia e i te hitiaa-o-te râ no te oti‘a Italia-Farani. I muri a‘e i to ratou faatupuraa i ta ratou sotaiete no te hinaaro i te taui i te pae faaroo, ua rave itoito ratou i te tuatapaparaa i te Bibilia e te peeraa i te hoho‘a o te mau Aposetolo a te Faaora.

Ua parau o Elder Snow e i te taime a opua ai oia i te poro i te evanelia i rotopu i te mau « Vaudois », « e au ra ua tomo mai te maramarama rahi i roto i to’u feruriraa ».1 Noa’tu râ teie mau haapapûraa, ua mana‘o oia e ere i te mea paari ia haamata i te ohipa misionare i te reira iho taime no te mea ua opere haere te mau enemi o te Ekalesia i te mau ve‘a i rotopu i te nunaa, ma te haaparare i te mau haavare no ni‘a i te Ekalesia.2 Ua faaite mai o Elder Snow, « I to’u iteraa e o te hinaaro ïa o te Varua e e ti‘a ia matou ia haamata na mua ma te marû e te haapa‘o maitai, ua auraro vau i te hinaaro o te ra‘i ».3

Noa’tu e aita te mau misionare i haamata i te poro i te reira iho taime, ua hi‘opo‘a o Elder Snow i te nene‘iraa o te mau buka iti na roto i te reo Italia e te reo Farani. Taa ê noa’tu i te reira, ua faahoa oia e to’na mau hoa i te mau taata na piha‘iho ia ratou. Ua parau oia, « Ua tutava matou i te haamau i te hoê niu no te ohipa i mua ma te faaineineraa muhu ore noa i te mau feruriraa o te mau taata ia farii i te Evanelia, ma te faatupuraa i te mau mana‘o hoa i roto i te aau o te mau taata e haati nei ia matou. Ua ite au e e mea huru ê roa, e e tamataraa rahi roa te reira i to’u faaoroma‘i, ia parahi e rave rahi mau hebedoma, e mau ava‘e, i rotopu i te hoê nunaa taata faahiahia, ma te ore e faaite hua i mua i te taata i te mau parau tumu faahiahia ta’u i haere mai e poro ».4

Ua haamata te mau mana‘o o te mau « Vaudois » i te taui no ni‘a i te Ekalesia i muri a‘e i to Elder Snow horo‘araa i te hoê haamaitairaa autahu‘araa i te hoê tamaiti tei ma‘i-roa-hia. Teie ta Elder Snow i papa‘i i roto i ta’na buka aamu :

« Te 6 no tetepa.—Ua faahaerehia to’u mana‘o ia Joseph Guy, te hoê tamaiti e toru matahiti te paari, te tamarii hopea a te utuafare i reira matou i te faaearaa. E rave rahi te mau hoa tei haere e hi‘o i te tama, e e au ra i te mau taata atoa, ua fatata oia i te pohe. Ua haere atu vau e hi‘o ia’na i te avatea : ua tu‘ino te pohe i to’na tino ; ua riro to’na tino tahito maitai na mua’tu ei ivi noa i teie nei, e na roto ana‘e i te hi‘o-maitai-raa’tu e nehenehe ai ia matou ia ite e te ora noa ra oia ».

No to’na pe‘ape‘a no te mau taata e pato‘i nei i te pororaa i te evanelia e te mana‘o tapitapi no Joseph Guy iti, ua fariu atu o Elder Snow i te Fatu no te ani i te tautururaa i taua pô ra. Ua haamana‘o oia i muri mai : « I roto i te roaraa o te mau hora hou vau a haere ai e taoto, ua pii au i te Fatu ia tauturu mai ia matou i taua taime ra. Eita roa ïa to’u mau mana‘o no ni‘a i teie ohipa tei tupu e tumâ-ohie-hia i roto i to’u feruriraa.

Te 7 no tetepa—I teie po‘ipo‘i, ua ani au… e ia haapae matou i te maa e ia haere atu i ni‘a i te mou‘a e ia pure. Hou matou a haere atu ai, ua haere atu matou e hi‘o i te tama ; ua huri to’na mau poro mata : ua topa e ua piri to’na mau iri mata : ua pararai to’na hoho‘a mata e to’na mau tari‘a, e ua uouo roa oia, e faaiteraa e ua fatata oia i te pohe. Ua tapo‘i te hou to‘eto‘e o te pohe i to’na tino, e ua fatata to’na ora i te hope. Te heva ra o Madame Guy e te tahi atu mau vahine, a pi‘o noa ai o Monsieur Guy i to’na upoo ». Ma te muhumuhu atu ia Elder Snow e te tahi atu mau misionare, ua parau o Monsieur Guy, « Te pohe ra oia ». Te pohe ra oia ».

Ua papa‘i â o Elder Snow : « I muri a‘e i te tahi faafaaearaa i ni‘a i te mou‘a, atea’tu i te mau maniania, i reira ua pii matou i te Fatu na roto i te pure hanahana e ia faahereherehia te ora o te tama. A feruri ai au i te mea e ti‘a ia matou ia rave e te mau mea ta matou e fatata i te parau atu i te nunaa, ua faariro vau i teie ohipa tei tupu ei ohipa faufaa rahi roa. Aita vau i ite i te hoê tusia e nehenehe ia’u ia rave, e aita ho‘i au i hinaaro i te pûpû atu ia farii mai te Fatu i ta matou mau aniraa ».

I to ratou ho‘iraa i te utuafare o Guy i taua avatea ra, ua horo‘a o Elder Snow i te hoê haamaitairaa autahu‘araa ia Joseph. Tau hora i muri mai, ua haere ratou e hi‘o i te utuafare, e ua parau mai te metua tane o Joseph ia ratou, « ma te hoê ataata mauruuru », e e mea maitai roa te tamaiti.

« Te 8 no tetepa.—No te mea ua maitai roa mai te tama, ua nehenehe atura ïa i te mau metua ia faafaaea, aita ho‘i raua i na reira e mea maoro i teie nei. I teie mahana, ua nehenehe ia raua ia vaiiho ia’na, e ia haere e rave i ta raua ohipa ». I to te metua vahine o Joseph faaiteraa i to’na popou no te oraraa mai o te tamaiti, ua pahono atu o Elder Snow, « Na te Atua o te ra‘i i rave i teie ohipa no oe ».

Ua faati‘a o Elder Snow, « Mai taua hora ra ua haamata oia i te maitai, e ma te aau tei î i te mauruuru i to tatou Metua i te Ao ra, te oaoa nei au i te parau e, e i roto tau mahana i muri mai ua faaru‘e oia i to’na ro‘i, e ua amui atu i to’na mau hoa ».5

I muri a‘e i teie ohipa tei tupu, ua ite o Elder Snow ua « maitai te mau mea mai tei mana‘ohia » ia haere te ohipa a te Fatu i mua i rotopu i te nunaa. I te19 no tetepa 1850, 11 ava‘e ti‘a i muri a‘e i to’na faaru‘eraa i te fare no te tavini i Italia, ua parau oia i to’na mau hoa e e ti‘a ia ratou ia « haamata i [ta ratou] ohipa pororaa i te evanelia i te huiraatira ». Ua pa‘uma faahou ratou i ni‘a i te hoê mou‘a, i reira ua haamo‘a o Elder Snow i te fenua no te pororaa i te evanelia tei faaho‘ihia mai.6

Ua riro te mau parau a Elder Snow ia Madame Guy—« Na te Atua no te ra‘i i rave i te reira no oe »—ei faahoho‘araa i ta’na mau haapiiraa no ni‘a i te autahu‘araa i te roaraa o to’na oraraa. Ua faahaamana‘o oia i te Feia Mo‘a e na roto i te ohipa a te mau taata tei mau i te autahu‘araa, « e faaitehia mai ai te hanahana e te mana o te Atua » no te maitai o vetahi ê.7 [A hi‘o i te mana‘o tauturu 1 i te api 240.]

Te mau haapiiraa a Lorenzo Snow

Te mau taata tei mau i te autahu‘araa e mau ve‘a ïa ratou na te Mana Hope, tei mau i te mana i horo‘ahia mai no ô mai i te ra‘i ra no te faatere i te mau oro‘a mo‘a.

Te parau nei tatou, te Feia Mo‘a i te mau Mahana Hopea nei, e ua farii tatou no ô mai i te Atua ra te îraa o te evanelia mure ore ; te parau nei tatou e tei ia tatou ra te Autahu‘araa mo‘a—te mana o te Atua tei horo‘ahia i te taata nei, na roto ho‘i i te reira e ti‘a’i ia tatou ia faatere i te mau oro‘a o tei fariihia e ana.8

Te taata atoa o te faahaehaa ia’na iho i mua i te Atua e o te utuhihia i raro i te pape, i muri a‘e i te tatarahaparaa, no te mataraa o ta’na mau hara, e farii ïa oia, na roto i te tuuraa rima, i te horo‘a o te Varua Maitai. E nehenehe anei ta’u e horo‘a i te reira ia’na ? Aita, e ve‘a noa vau na te Mana Hope tei farii i te mana no te utuhiraa no te matararaa hara ; e utuhi noa vau ia’na i raro i te pape, e mana ho‘i to’u ia na reira. E tuu noa vau i to’u na rima i ni‘a iho ia’na no te fariiraa i te Varua Maitai, i reira te Atua, mai mua’tu i to’na aro, e farii ai i to’u mana, e ite mai ai e e ve‘a vau na’na, e e horo‘a’tu ai te Varua Maitai i ni‘a i taua taata ra.9

I te taime ua bapetizo vau i te mau taata e ua faatere i te mau oro‘a no teie autahu‘araa mo‘a, ua haapapû mai te Atua i taua mau oro‘a ra na roto i te horo‘araa mai i te Varua Maitai, e te horo‘araa i te hoê iteraa i te mau taata o ta’u i haamaitai, ma te haapapûraa ia ratou e ua horo‘ahia mai te mana no ô mai i te ra‘i ra. E nehenehe i te mau Peresibutero atoa tei haere e poro i teie Evanelia mure ore, e tei haa mai te au i to ratou piiraa, e faaite i te hoê â iteraa papû, e e na roto i ta ratou raveraa i roto i teie mau oro‘a mo‘a ua faaite-papû-hia mai ïa te hanahana e te mana o te Atua i ni‘a i te upoo o te mau taata tei haamaitaihia. Teie ïa to matou iteraa papû; teie ïa te iteraa papû [i te matahiti 1830] no te tahi taata tei ti‘a e tei parau e ua faati‘a te Atua ia’na ia bapetizo i te taata no te matararaa hara, e tei tuu i te rima i ni‘a ia ratou no te fariiraa i te Varua Maitai, o te horo‘a ho‘i ia ratou te hoê iteraa no roto mai i te mau ao mure ore e e tei ia’na ra teie mana. Teie taata o Iosepha Semita ïa ; e ua horo‘a oia i teie mana, tei horo‘ahia ia’na e te mau melahi mo‘a, i ni‘a i te tahi atu mau taata tei tonohia’tu no te faaite i to te ao e, e te feia o te farii i taua mau oro‘a mo‘a ra, e farii ïa ratou i te iteraa no ô mai i te Mana Hopea e, ua faati‘ahia ratou ia na reira. E teie ïa to matou iteraa papû; e teie ïa to’u iteraa papû i mua i te nunaa e i mua i te ao nei.10

I hea i roto i te ao nei e nehenehe ai ia outou ia ite i te hoê pŭpŭ orometua faaroo o te ore e taiâ i te parau, mai to tatou mau Peresibutero ? Tei hea te taata e aore râ te pŭpŭ taata e nehenehe e itehia o te ore e taiâ i te faaite ia ratou iho i mua i to te ao nei e i te parau e ua haamanahia ratou e te Atua no te faatere i te tahi mau oro‘a i te mau taata na roto i te reira e nehenehe ai ia ratou ia farii i te heheuraa no ô mai i te Atua ra ? O te taata atoa e faaite i te hoê haapiiraa mai teie te huru, eita e maoro roa e itehia ïa e taata haavare oia—e tuu ïa oia ia’na iho i roto i te hoê ti‘araa ataata roa, e eita e maoro roa e itehia e aita oia i mau i taua mana ra. To tatou râ mau Peresibutero e ti‘a mai ïa ratou ma te taiâ ore i ni‘a i teie ti‘araa … Ua tono mai te Atua i ta’na mau melahi mo‘a mai te ra‘i mai e ua faaho‘i mai i te mana i te taata no te faatere i te mau oro‘a no te evanelia.11 [A hi‘o i te mana‘o tauturu 2 i te api 240.]

E tauturu te autahu‘araa ia tatou ia ite i te oaoa i roto i teie oraraa e a muri noa’tu.

Ua faaho‘ihia mai te Autahu‘araa ; ua horo‘ahia te reira i te taata, e na roto i te fariiraa i te autahu‘araa, te taata atoa o te hinaaro ia riro ei taata maitai e te oaoa, e nehenehe ïa ia ratou ia farii i te reira haamaitairaa taa ê. Te faaite mai nei te evanelia ia tatou e nahea ia riro ei taata faahiahia, ei taata maitai, e ei taata oaoa. E haapii te evanelia a te Mesia ia tatou i te mau mea atoa e titauhia no to tatou oraraa maitai i teie nei e no ananahi.

Tei mua teie mau fâ ia tatou i teie mahana, e ti‘a ia tatou ia tape‘a tamau noa i te reira i mua ia tatou. A hi‘o e piti ahuru ma pae matahiti i muri, e aore râ e hoê ahuru noa matahiti i muri, e rave rahi tei ô mai i roto i te ekalesia i taua roaraa taime ra, e a hi‘o eaha ta tatou i rave mai. Te ite atea nei tatou e te taa maitai nei tatou i te mau mea i teie nei, no reira e mea ineine maitai a‘e tatou no te mau mea o te tae mai i te fenua nei i to tatou huru e ahuru, ahuru ma pae, piti ahuru e râ piti ahuru ma pae matahiti i ma‘iri a‘enei, i te ite nahea i te rave i te ohipa, i te ite nahea i te rave i te mau mea mai tei ti‘a ia ravehia…

Te fâ o te autahu‘araa no te faaoaoa ïa i te mau [taata] atoa, no te haaparare i te haamaramaramaraa, no te horo‘a i te hoê â mau haamaitairaa i te taatoaraa.12

No teie tumu iho i horo‘ahia mai ai te Autahu‘araa Mo‘a i roto i te tau ta tatou e ora nei, no te arata‘i e no te haamaitai i te Feia Mo‘a a te Atua i ŏ nei, e te faito o te ohipa ta tatou i rave i roto i teie ao, ia noaa mai ia tatou te maramarama, te parau-ti‘a e te haapa‘o-maitai-raa… te reira atoa ïa te huru o to tatou faateiteiraa ia ti‘a’tu tatou i tera’tu pae o te paruru.13

Ua parau te Fatu e e horo‘a Oia ia tatou i Ta’na mau mea atoa—e te reira mai te au ïa i te tăpŭraa e te fafauraa no te Autahu‘araa [a hi‘o PH&PF 84:33–44]. Eita e ti‘a i te taata ia feaa i te mea ta Iesu i parau, e ua parau Oia, mai tei papa‘ihia i roto i te mau Heheuraa a Ioane Peata, « O te riro ia’na te rê ra, e haaparahi au ia’na a‘u nei i nia i to’u nei terono, mai tei riro atoa mai te rê ia’u ra, e te parahi nei au e tau Metua atoa i nia iho i to’na ra terono ». [Apokalupo 3:21.] E nehenehe anei e parauhia te tahi mea rahi a‘e i te reira ? Aita anei tei roto i te reira te mau mea atoa ?14

Teie evanelia ta tatou i farii ua heheuhia mai ïa mai te ra‘i mai, e te autahu‘araa ta tatou e mau nei ua heheuhia mai ïa no te faaoraraa i te utuafare taata. E ti‘a ia tatou ia haamana‘o noa i te reira.15 [A hi‘o i te mana‘o tauturu 3 i te api 240.]

E tutava puai e te itoito noa te mau taata parau-ti‘a tei mau i te autahu‘araa i te mau horo‘araa varua no te tauturu ia ratou ia tavini ia vetahi ê.

I to’u mau taea‘e i roto i te Autahu‘araa te hinaaro nei au e pûpû atu i te tahi mau parau a‘o, te haapiiraa e te ti‘aororaa. Te vai nei i ni‘a ia outou te mau hopoi‘a teitei e te mo‘a, eiaha noa no te faaoraraa o teie u‘i, no te mau u‘i tahito atoa râ e rave rahi, e te mau u‘i e rave rahi i mua nei. E ti‘a i te reva no te basileia o Emanuela tei haamau-faahou-hia i roto i te ao nei ia tahirihirihia i te mau fenua atoa, te mau basileia atoa e te mau emepera atoa ; e ti‘a i te reo no te faaararaa… ia faataehia i te mau taata atoa ; o outou te mau taata ta te Fatu i ma‘iti no teie tumu, oia ho‘i te matahiapo o Iosepha, no te faatahoê i te nunaa [a hi‘o Deuteronomi 33:13–17]. E mea papû roa e ti‘a ia outou ia anaanatae, ia itoito i te raveraa i te ohipa, ia faarahi atu â i to outou mau ti‘araa hanahana e te mo‘a ei maitai no outou iho e no te taata atoa.16

Te vai nei i roto i teie Ekalesia te mau taata maitai i roto i to ratou aau e to ratou mana‘o mai te mau taata atoa, aita râ to ratou e faaroo e e itoito, e aita roa ratou e farii nei i te haamaitairaa taa ê e ti‘a ia ratou ia farii. Ahani e ua aifaito to ratou faaroo, to ratou itoito e to ratou mana‘o papû i to ratou mau mana‘o e to ratou mau hinaaro maitai, to ratou parau-ti‘a e to ratou maitai, e riro mau ïa ratou e mau taata puai i Iseraela ; e pee ïa te ma‘i e te mana o te diabolo i mua ia ratou mai te ota i mua i te mata‘i ra. Te parau nei tatou e e mau taata maitai tatou e aita tatou e aifaito noa nei i te tahi atu mau taata i roto i te ohipa, te haere nei râ tatou i mua i roto i te parau-ti‘a i mua i te Atua ; e e mea papû roa te na reira nei tatou. Te hinaaro nei râ vau i te parau papû atu ia outou, e to’u mau taea‘e e mau tuahine, e te vai nei te mau Peresibutero i rotopu ia tatou tei farii i te mau horo‘araa a te Varua o te ti‘a ia faaohipahia na roto i te tautururaa a te Varua Maitai. E ti‘a i te mau horo‘araa a te Evanelia ia faatupuhia na roto i te ohipa tuutuu ore e te tape‘a-maite-raa e tae noa’tu i te hopea. Ia hinaaro ana‘e ratou i te tahi haamaitairaa taa ê, e aore râ te tahi ite faufaa rahi, te heheuraa e aore râ te orama, e haapae te mau Peropheta tahito i te maa i te tahi mau taime e e pure ratou e rave rahi mau mahana e mau hepetoma atoa no taua tumu ra.17

E to’u mau taea‘e apî e, ia aro ana‘e mai te mau mea ia outou, ia riro ana‘e te mau mea atoa e mea pouri, a rave i ta outou hopoi‘a e e riro mai ïa outou ei mau taata paari, e mau taata puai ; e faaorahia ïa te ma‘i i raro a‘e i ta outou mau faatahinuraa ; e horo ê atu ïa te mau demoni ; e ti‘a mai ïa tei pohe ; e te mau mea atoa tei ravehia na e te taata mai te tau o Adamu mai, e nehenehe ïa ia outou e rave i te reira na roto i te mana o te Atua e na roto i te hoê hinaaro ti‘a.18

Te viivii ore, te parau-ti‘a, te haapa‘o-maitai-raa, te paieti e ti‘a ïa ia imihia ma te hinaaro rahi, oi ore te korona e noaahia. E ti‘a i taua mau parau tumu ra ia faaôhia [i roto] ia tatou iho, ia natihia i roto i to tatou huru, ia riro ei tufaa no tatou iho, ia faariro ia tatou ei pû, ei pape pihaa no te parau mau, no te aifaitoraa, no te parau-ti‘a e no te aroha, no te mau mea maitai e te faahiahia atoa, e na roto atu ia outou e matara atu ai ho‘i te maramarama, te ora, te mana, e te ture no te arata‘i, no te faatere e no te tauturu i te faaoraraa i te hoê ao e ori haere noa ra ; ia haa mai te mau tamaiti a te Atua, ei ti‘a no to tatou Metua i te ao ra. Te tia‘i nei tatou i te faaohipa i te mau mana no to tatou autahu‘araa i te ti‘a-faahou-raa—e nehenehe ia tatou ia faaohipa i te reira mai te au i te rahiraa o te parau-ti‘a e te maitai o te reira mau mana tei noaa ia tatou ; e noaa teie mau maitai mai te mea ana‘e e imihia e e mauhia, e i te po‘ipo‘i no te ti‘a-faahou-raa e farii ïa tatou i taua mau faufaa ra tei noaa ia tatou i roto ana‘e i teie ao ! Eita te ti‘araa Atua e nehenehe e horo‘a-noa-hia e ti‘a râ ia noaahia, te hoê ohipa ta te ao faaroo, e maere nei e e oto nei, e e ore e ite nei. A imi i te haamaitai ia vetahi ê, e e imi ïa vetahi ê i te haamaitai ia outou ; e o te taata o te hinaaro ia rahi, ia maitai ïa oia, ia tuatapapa oia i te maitai o te taatoaraa, ia riro oia ei tavini no te taatoaraa.19

Ei Feia Mo‘a a te Atua, te mau Peresibutero no Iseraela, e ti‘a ia tatou ia hinaaro i te horo‘a i te taime e te ohipa, ma te rave i te mau tusia atoa e titauhia no te farii i te mau ti‘araa varua tano ia manuia tatou i roto i to tatou mau piiraa e rave rahi. E ia faaûru mai te Fatu i te mau aau atoa i te faufaa rahi no teie mau mea e ia imi itoito e puai noa tatou i te mau horo‘araa e te mau mana tei fafauhia mai i roto i te Evanelia ta tatou i haapa‘o.20 [A hi‘o i te mana‘o tauturu 4 i raro nei.]

Te mau Mana‘o Tauturu no te Tuatapaparaa e te Haapiiraa

A feruri i teie nei mau mana‘o a tuatapapa ai outou i te pene e aore râ, a faaineine ai outou i te haapii. No te tahi atu mau tautururaa, a hi‘o i te mau api vii–xi.

  1. A tai‘o faahou i te aamu i te mau api 231–34. Nahea e nehenehe ai i te mau taea‘e tei mau i te Atuahu‘araa a Melehizedeka e faaineine ai ia ratou iho ia horo‘a i te mau haamaitairaa autahu‘araa ? Eaha ta tatou paatoa e nehenehe e rave no te faaineine ia tatou iho ia farii i te mau haamaitairaa autahu‘araa ?

  2. A tai‘o i te paratarafa i te hopea o te api 234. Nahea te mau oro‘a no te autahu‘araa e faaite mai i te mana o te Atua i roto i to tatou oraraa ?

  3. Nahea te mau oro‘a e te mau haamaitairaa autahu‘araa e tauturu ai ia tatou ia ite i te oaoa i roto i teie oraraa ? Nahea ratou e tauturu ai ia tatou ia noaa te oaoa mure ore ? Ei tu‘atiraa i teie mau uiraa, a feruri i te mau haapiiraa a te Peresidei Snow i te api 236.

  4. I te mau api 237–40, a hi‘opo‘a i te mau horo‘araa varua ta te peresideni Snow i faaitoito i te mau taea‘e tei mau i te autahu‘araa ia faatupu. I to outou mana‘o eaha te auraa ia faatupu i te hoê horo‘araa varua ? Nahea teie a‘o e tu‘ati ai i te mau tautooraa a te mau melo atoa o te Ekalesia ?

Te mau Papa‘iraa Mo‘a : Iakobo 5:14–15 ; Alama 13:2–16 ; PH&PF 84:19–22 ; 128:8–14 ; Te mau Hiro‘a Faaroo 1:3, 5

Tauturu Haapiiraa : « No te tauturu i te mau piahi ia faaineine no te pahono i te mau uiraa, e nehenehe ta outou e faaite ia ratou i te mea ta outou e ani ra ia ratou ia pahono mai, hou a tai‘ohia ai e a vauvauhia ai … Ei hi‘oraa, e nehenehe ta outou e parau e, ‘E tai‘o vau i teie mau parau e e faaroo mai outou ia ti‘a ia outou ia faaite mai i te mea tei auhia e outou’ e aore râ, ‘Ia tai‘ohia teie papa‘iraa mo‘a, a hi‘o e, te taa ra anei ia outou i te mea ta te Fatu e parau mai nei ia tatou no ni‘a i te faaroo’ » ( Te Haapiiraa, Aita e Piiraa Teitei A‘e, 69).

Te mau nota

  1. A hi‘o te rata ia Brigham Young, i roto The Italian Mission (1851), 11.

  2. A hi‘o « Te Faanahonahoraahia te Ekalesia i Italia », Millennial Star, 15 no titema 1850, 371.

  3. Rata ia Brigham Young, i roto The Italian Mission, 14.

  4. Rata ia Brigham Young, i roto The Italian Mission, 14.

  5. Faahitihia i roto « Te Faanahonahoraahia te Ekalesia i Italia », 371.

  6. A hi‘o i te rata ia Brigham Young, i roto The Italian Mission, 15.

  7. I roto i te Conference Report, Eperera 1880, 81.

  8. Deseret News: Semi-Weekly, 23 no tenuare 1877, 1.

  9. Deseret News, 24 no tenuare 1872, 598.

  10. I roto i te Conference Report, Eperera 1880, 81–82.

  11. Deseret News: Semi-Weekly, 2 no titema 1879, 1.

  12. Deseret News, 15 no me 1861, 81–82.

  13. Deseret Evening News, 6 no atopa 1880, 2; no roto mai i te hoê a‘oraa ta Lorenzo Snow i horo‘a i te amuiraa rahi no te ava‘e Atopa 1880.

  14. « The Object of This Probation », Deseret Semi-Weekly News, 4 no me 1894, 7.

  15. I roto Journal History, 11 no tiurai 1865, 2.

  16. « A‘oraa i te Feia Mo‘a i te Fenua Peretane », Millennial Star, 1 no titema 1851, 362.

  17. Deseret News: Semi-Weekly, 15 no atete 1882, 1.

  18. I roto « Anniversary Exercises », Deseret Evening News, 7 no eperera 1899, 9.

  19. « A‘oraa i te Fei Mo‘a i te Fenua Peretane », 362–63.

  20. Deseret News: Semi-Weekly, 15 no Atete 1882, 1.

Te hoê hoho‘a no teie anotau no te tufaa Piedmont no Italia, i reira o Elder Lorenzo Snow i te taviniraa ei misionare i te matahiti 1850.

E haamaitaihia te mau melo haapa‘o atoa o te Ekalesia na roto i te mau oro‘a e te mau fafauraa no te autahu‘araa.

Ua horo‘a te mau Aposetolo tahito, Petero, Iakobo, e Ioane i te Autahu‘araa a Melehizedeka i ni‘a ia Iosepha Semita e Olive Kaudere.