’Āmuira’a rahi
’Ua ’ite te Atua ’e ’ua here ia ’outou
’Āmuira’a rahi nō ’Ātopa 2023


’Ua ’ite te Atua ’e ’ua here ia ’outou.

Te fa’anahora’a nō te ’oa’oa a te Atua nō ’outou ïa. E tamari’i tao’a rahi ’outou nāna ’e te faufa’a rahi.

’A ono matahiti i teienei, tē rātere ra tō mātou ’utuāfare i te ru’i i rāpae’au noa atu i te ’oire nō Oxford. E peu mātauhia nō te mau tamari’i ’āpī, ’ua tītauhia mātou e tāpe’a i te hiti ’e ’ua ’itehia mai ia mātou i te hō’ē fare fa’a’īra’a mōrī ’e te mau fare toa ’e te mau fare tama’ara’a nā reira. Mā te ha’apa’o maita’i, ’ua haere atu mātou i rāpae’au i te pere’o’o, ’ua hi’ohi’a haere i te mau mea e hina’arohia, ’e ’ua ho’i atu i roto i te pere’o’o, ’e ’ua tāmau fa’ahou i tō mātou tere.

’Ahuru ma pae minuti i muri iho, ’ua ui mai tā māua tamaiti pa’ari i te hō’ē uira’a faufa’a mau : « Tei hea ’o Jasper ? » E pārahi Jasper ’ōna ana’e iho i te murira’a o te pere’o’o. ’Ua mana’o mātou ē, ’ua vare’a ’oia i te ta’oto ’aore rā tē tāponi ra ’aore rā tē ha’uti mai ra ’oia ia mātou.

’A mā’imi ai tōna tua’ana i te murira’a o te pere’o’o, ’ua ’ite a’era mātou ē ’aita tā māua tamaiti e pae matahiti i reira. ’Ua ’ī roa tō mātou ’ā’au i te taiā. ’A ho’i ai mātou i muri i te fare fa’a’īra’a mōrī, ’ua tāparu ’ū’ana mātou i te Metua i te ao ra ’ia pāruruhia Jasper. ’Ua tāniuniu atu mātou i te muto’i ’e ’ua fa’a’ite atu i te ’ohipa i tupu.

I tō mātou taera’a atu ma te pe’ape’a, hau atu i te 40 minuti i muri iho, ’ua ’ite atu mātou e piti pere’o’o muto’i i te vāhi tape’ara’a pere’o’o, ma te mōrī purapura. Tei roto ’o Jasper i te hō’ē o nā pere’o’o ’e tē ha’uti ra i te mau pitopito tāumi. E’ita roa e mo’ehia iā’u i te ’oa’oa tā mātou i putapū i te ’itera’ahia mai ’oia.

E rave rahi mau ha’api’ira’a parabole a te Fa’aora e fa’atumu nei i ni’a i te ha’aputuputura’a, te fa’aho’ira’a mai, ’aore rā te tauto’ora’a nō te ’ite-fa’ahou-mai i tei ha’apurarahia ’aore rā tei mo’e. I roto i reira tē vai ra te mau parabole nō te māmoe mo’e, te diderama i mo’e ra ’e te tamaiti pūhura.1

’A fa’aho’i mai ai au i tō’u ferurira’a i ni’a i te ’ohipa tei tupu nō Jasper i te roara’a o te mau matahiti, ’ua feruri au i te ihota’ata hanahana ’e i te faufa’a o te mau tamari’i a te Atua, i te mana tara’ehara o Iesu Mesia, ’e i te here maita’i roa o te hō’ē Metua i te ao ra ’o tei mātau iā’u ’e ia ’outou. Tē ti’aturi nei au e fa’a’ite pāpū nō teie mau parau mau i teie mahana.

I. Te mau tamari’i a te Atua

E tāmatara’a te orara’a. E rave rahi ta’ata e vai nei te mana’o ta’ahoa, te vai ’ōtahira’a, ’ua ha’amo’ehia, ’aore rā ’ua rohirohi. ’Ia fifi ana’e te mau ’ohipa, e nehenehe tātou e mana’o ē ’ua hahi ’ē ’aore rā ’ua ma’iri tātou i muri. Te ’itera’a ē, e mau tamari’i tātou pā’āto’a nā te Atua ’e e mau melo nō tōna ’utuāfare mure ’ore, e fa’aho’i mai i te ninoa mana’o nō te rirora’a ’ei melo ’e te hō’ē fā.2

’Ua fa’a’ite mai te peresideni Ballard : « Tē vai nei te hō’ē ti’ara’a ta’ata e tā’amu ia tātou i teienei ’e a muri noa atu … ’Oia ho’i e tamaiti ’e e tamāhine ’outou nā te Atua mai te mātāmua mai ā… Te māramaramara’a i teie parau—’ia ta’a pāpū mau i te reira ’e ’ia fa’ari’i maita’i—e taui hope roa te reira i te orara’a ».3

’Eiaha e hape i te hāro’aro’ara’a ’aore rā e ha’afaufa’a ’ore, e mea faufa’a mau ’outou nā tō ’outou Metua i te ao ra. E ’ere ’outou i te hō’ē hu’ahu’a hape o te natura, hō’ē tao’a ’ōvere nō te ’aore, ’aore rā hō’ē ano’ira’a nō te tau ’e te mahoi. I te vāhi tē vai ra te hōho’a, tē vai ato’a ra te ta’ata hāmani hōho’a.

E tumu ’e e fā tō tō ’outou orara’a. Tē hōro’a mai nei te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai e tāmau noa nei o te ’Evanelia a Iesu Mesia i te māramarama ’e te hāro’aro’ara’a nō ni’a i tō ’outou ihota’ata hanahana. E tamari’i herehia ’outou nā te Metua i te ao ra. ’O ’outou te tumu mau o te mau parabole ’e te mau ha’api’ira’a ato’a. ’Ua here rahi mau te Atua ia ’outou ē ’ua tono mai ’oia i tāna Tamaiti nō te fa’aora ’e nō te amo i tā ’outou mau hara.4

’Ua ’ite mau Iesu Mesia i te natura hanahana ’e te faufa’a mure ’ore o te ta’ata tāta’itahi.5 ’Ua fa’ata’a mai ’oia nāhea nā fa’auera’a rahi e piti ’ia here i te Atua ’e ’ia here i tō tātou ta’ata tupu e riro ai ’ei niu nō te mau fa’auera’a ato’a a te Atua.6 Hō’ē o tā tātou mau hōpoi’a hanahana ’o te ha’apa’ora’a ïa i te feiā i roto i te fifi.7 Nō reira, ’ei pipi nā Iesu Mesia « ’ia amo [tātou] te tahi i tā te tahi mau hōpoi’a ’ia māmā te reira… ’ia ’oto ’a ’oto ai te feiā ’oto ra… ’e ’ia tāmāhanahana ia rātou ’o tē au ’ia tāmāhanahanahia ».8

E ’ere te ha’apa’ora’a fa’aro’o nō ni’a noa i tō tātou aura’a ’e te Atua, nō ni’a ato’a rā i tō tātou mau aura’a te tahi ’e te tahi. ’Ua fa’ata’a mai Elder Jeffrey R. Holland ē te ta’o reo peretāne religion [ha’apa’ora’a fa’aro’o] nō roto mai ïa i te reo latino religare, te aura’a e « tā’amu » ïa ’aore rā ’ia au i te tai’ora’a mau e « tā’amu fa’ahou ». Nō reira, « te ha’apa’ora’a fa’aro’o mau [’o] te tā’amu ïa ’o te nati ia tātou i te Atua ’e i te tahi ’e te tahi ».9

E mea faufa’a roa e nāhea tātou i te ha’apa’ora’a te tahi i te tahi. Tē ha’api’i nei te peresideni Nelson, « e mea māramarama te parau poro’i a te Fa’aora : E patu, e fa’ateitei, e fa’aitoito, e tāparu, ’e e fa’auru tāna mau pipi mau ».10 E mea faufa’a roa atu teie ’ia mana’o ana’e tō tātou mau hoa rātere ē ’ua mo’e rātou, ’ua vai ’ōtahi noa, ’ua ha’amo’ehia ’aore rā ’ua hahi ’ē.

’Aita e tītauhia ia tātou e haere ātea nō te ’ite mai i te feiā i roto i te fifi. E ha’amata nā tātou i te tauturu i te hō’ē ta’ata i roto i tō tātou iho ’utuāfare, tō tātou ’āmuira’a, ’aore rā tō tātou tuha’a ’oire. E nehenehe ato’a tātou e ’imi i te ha’amāmā i te māuiui o nā 700 mirioni ta’ata e ora nei i roto i te veve rahi11 ’aore rā nā 100 mirioni ta’ata tei fa’anu’u-’eta’eta-hia nō te mau hāmani-’ino-ra’a, te tama’i, ’e te mau ha’ape’ape’ara’a nō te ihota’ata.12 ’O Iesu Mesia te hi’ora’a maita’i roa a’e nō te ha’apa’ora’a i te feiā i roto i te fifi—te po’ia, te feiā ’e’ē, te ma’i, te ’ōvere, te tāpe’ahia. Tāna ’ohipa ’o tā tātou ïa ’ohipa.

Tē ha’api’i nei Elder Gerrit W. Gong ē, « pinepine tō tātou tere i te Atua ra i te rave-’āmui-hia ».13 Nō te reira, e ti’a i tō tātou mau pāroita ’ia riro ’ei vāhi ha’apūra’a nō te mau tamari’i ato’a a te Atua. Tē haere pāpū ra ānei tātou i te purera’a, ’aore rā tē fa’atupu itoito ra ānei tātou i te mau putuputura’a nō te ha’amori i te Atua, nō te ha’amana’o i te Mesia ’e e aupuru i te tahi ’e te tahi ?14 E nehenehe tātou e pe’e i te a’o a te peresideni Nelson ’ia fa’ahapa iti, ’ia here rahi atu ā, ’e ’ia ha’aparare i te here mau o Iesu Mesia i roto i tā tātou mau parau ’e mau ’ohipa.15

II. Te mana fa’aora o Iesu Mesia

Te Tāra’ehara a Iesu Mesia e fa’a’itera’a rahi mau nō te here o tō tātou Metua i te ao ra nō tāna mau tamari’i.16 Tē fa’ata’a nei te ta’o tāra’ehara « te ’āmui-hō’ē-ra’a » i te feiā tei fa’ata’a-’ē-hia ’aore rā tei fa’aāteahia.

Te misiōni a tō tātou Fa’aora ’o te hōro’ara’a mai i te hō’ē rāve’a nō te ho’i i mua i te Metua i te ao ra ’e te tāmarūra’a i roto i te tere. ’Ua ’ite te Fa’aora nā roto i tōna ’itera’a, e nāhea i te pāturu ia tātou i mua i te mau tāmatara’a o te orara’a.17 ’Eiaha ’ia hape te mana’o : ’O te Mesia tō tātou fa’aora ’e te tahu’a rā’au o tō tātou vaerua.

’A fa’a’ohipa ai tātou i te fa’aro’o, e tauturu ’oia ia tātou ’ia fa’aoroma’i i roto i te mau fifi. E tāmau noa ’oia i te fa’atae mai i tāna anira’a manihini here ’e aroha :

« E haere mai ’outou iā’u nei, e te feiā ato’a i ha’a rahi ’e tei teiaha i te hōpoi’a, e nā’u ’outou e fa’aora.

« ’A rave mai i tā’u zugo i ni’a ia ’outou, ’e ’ia ha’api’ihia ’outou e au ; … ’e e nōa’a ho’i te ora i tō ’outou vārua »18

E pūai rahi tō te hōho’a o te zugo. Mai tei fa’ata’ahia mai e te peresideni Howard W. Hunter : « Te zugo, e mauha’a ïa e ’āpiti i te ‘pūai o te piti o te animara i ni’a i te animara mātāmua, ma te ’ōpere ’e ma te fa’aiti i te ’ohipa teimaha o te ha’a e tītauhia. ’Ei reira e nehenehe ai te hō’ē hōpoi’a tei riro na ’ei mea teimaha roa ’ino ’ia amohia ma te ’aifāito ’e te au e teie nā tino to’opiti i raro a’e i te hō’ē ā zugo ».19

’Ua ha’api’i te peresideni Nelson : « Tē haere mai nei ’outou i te Mesia ’ia natihia i ni’a iāna ’e i tōna mana, ’ia ’ore ’outou e amo ’outou ana’e i te hōpoi’a o te orara’a nei. Tē huti ra ’outou i te hōpoi’a teimaha o te orara’a tā’āmuhia i te Fa’aora ’e te Tāra’ehara o te ao nei ».20

Nāhea tātou ’ia tā’amuhia ’aore rā ’ia natihia i te Fa’aora ? Tē fa’ata’a nei Elder David A. Bednar :

« ’Ia rave ’e ’ia ha’apa’o tātou i te mau fafaura’a mo’a, nā te reira e tā’āmu ia tātou i ni’a i te Fatu ia Iesu Mesia. ’Ia ha’apotohia, tē tītau manihini mai nei te Fa’aora ia tātou ’ia ti’aturi ’iāna ’e ’ia huti ’āmui ’e ’ōna.

’Aita tātou i vai ’ōtare noa ’e ’aita roa atu e tītauhia ia tātou ’ia vai ’ōtare noa ».21

I te feiā tei teiaha, tei mo’e, tei ahoaho : ’Aita i tītauhia ia ’outou ’ia rave i teie mea ’o ’outou ana’e.22 Nā roto i te Tāra’ehara a Iesu Mesia ’e tāna mau ’ōro’a, e nehenehe ’outou e tā’amuhia ’aore rā e natihia iāna. E hōro’a mai ’oia ia tātou ma te here i te pūai ’e te fa’aorara’a, ’o tā tātou e hina’aro nō te fa’aruru i te tere e tīa’i mai ra ia tātou. ’O ’oia ā te ha’apūra’a i mua i tō tātou mau vero.23

III. Te here o te Metua i te ao ra.

’Ia ha’amana’ohia, e tamaiti Jasper tei ’ī i te Vārua, te here, te māramarama ’e te ha’uti. Te tāviri rā e teie ’ā’amu, nā’u ’oia. E tamaiti ’oia nā’u, ’e ’ua here roa vau iāna i te fāito ’aita e ’iteahia e ’outou. Mai te peu tē putapū nei te hō’ē metua tāne tāhuti i te reira nō tāna tamari’i, e nehenehe ānei ’outou e feruri nāhea te hō’ē Metua i te ao ra maita’i roa, te hanahana ’e te here e putāpu nei nō ’outou ?

I tō’u mau hoa here nō te u’i ’āpī, te u’i Z ’e te u’i Arepha : ’Ia ’ite mai ’outou, e tītau te fa’aro’o i te ’ohipa e ti’a ai.24 Tē ora nei tātou i te hō’ē tau, nō te rahira’a, tē parau nei ē : « Te ’ite-mata-ra’a ’o te ti’aturi ïa ». E nehenehe te fa’aro’o e riro ’ei tāmatara’a ’e e tītau i te mau mā’itira’a. E pāhonohia rā te mau pure.25 ’E e nehenehe te mau pāhonora’a e ha’aputapūhia.26 E’ita te tahi mau ’ohipa e mea parau mau roa a’e o te orara’a nei e ’ite-mata-hia ; e ha’aputapū ra te reira, e ta’ahia ’e e orahia. E parau mau ato’a te reira.

Tē hina’aro nei Iesu Mesia ’ia ’ite pāpū ’outou ’e ’ia vai te hō’ē aura’a ’e tō ’outou Metua i te ao ra.27 ’Ua ha’api’i ’oia, « ’O vai te ta’ata i rotopū ia ’outou, e hō’ē tamaiti tāna, ’e ’o tē ti’a ra i mua ’e ma te parau ē, e te Metua, ’a ’īriti mai i tō ’oe fare ’ia tomo atu vau i roto ’e ’ia tāmā’a nā muri ia ’oe, e ’aita e parau mai, ’a tomo mai, tā’u tamaiti, tā’u ra nā ’oe ïa ’e tā ’oe ra e nā’u ïa ? »28 E nehenehe ānei ’outou e feruri i te hō’ē hōho’a hau atu o te ta’ata ’e te here rahi o te Atua te Metua mure ’ore ?

E tamari’i ’outou nāna. Mai te peu e mana’o mo’emo’e tō ’outou, e uira’a ānei tā ’outou ’aore rā tē ’ere nei ’outou i te pa’ari, mai te peu tē ’aro nei ’outou ’e tō ’outou huru orara’a ’aore rā i te tū’ati-’ore-ra’a i te pae vārua, ’a fāriu atu i ni’a iāna. ’A pure iāna nō fa’ari’i i te tāmahanahana, te here, te mau pāhonora’a, ’e te arata’ira’a. Noa atu te huru o tō ’outou hina’aro ’e i te vāhi tei reira ’outou, ’a nini’i atu i tō ’outou ’ā’au i tō ’outou Metua i te ao ra. Nō vetahi, e nehenehe ’outou e pe’e i te anira’a manihini a te peresideni Nelson ’e e ani « tei reira mau ānei ’oia—’ua ’ite ānei ’oia ia ’outou » ’A ani iāna e aha tōna mana’o nō ni’a ia ’outou. ’E i muri iho, ’a fa’aro’o atu ».29

Te mau taea’e ’e te mau tuahine here ē :

  • ’A ’ite maita’i i tō ’outou Metua i te ao ra. E ta’ata maita’i roa ’oia ’e te here rahi.

  • ’A ’ite maita’i ’o vai o Iesu Mesia.30 ’O ’oia tō tātou Fa’aora ’e te Tāra’ehara. ’A nati atu ia ’outou iho ’e tei herehia e ’outou iāna.

  • ’E ’a ’ite maita’i ’ō vai rā ’outou. ’A ’ite maita’i i tō ’outou ihota’ata hanahana. Nō ’outou te tā’āto’ara’a o te fa’anahora’a a te Atua. E tamari’i tao’a rahi ’outou nāna ’e e faufa’a rahi mau. ’Ua ’ite maita’i ’e ’ua here ’oia ia ’outou.

’O teie te mau parau mau ’ōhie e te niu pāpū mau, tā’u e fa’a’ite pāpū nei nā roto i te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.

Fa’ata’ara’a

  1. Hi’o Luka 15:4–32.

  2. Hi’o ’Ia poro haere i tā’u nei ’Evanelia : E arata’i nō te fa’a’itera’a i te ’Evanelia a Iesu Mesia (2023), 1.

  3. M. Russell Ballard, « Children of Heavenly Father » (Brigham Young University devotional, 3 nō Māti 2020), speeches.byu.edu.

  4. Hi’o Ioane 3:16 ; Mosia 15:1; 3 Nephi 17:6–10.

  5. Hi’o ’Ia poro haere i tā’u nei ’Evanelia, pene 3.

  6. Hi’o Mataio 22:36–40.

  7. Hi’o Buka arata’i rahi : Tāvinira’a i roto i Tē ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei, 1.2, Vaira’a buka ’evanelia.

  8. Mosiah 18:8, 9.

  9. Jeffrey R. Holland, « Religion: Bound by Loving Ties » (Brigham Young University devotional, 16 nō ’Ātete 2016), speeches.byu.edu.

  10. Hi’o Russell M. Nelson, « Hina’arohia te feiā fa’atupu hau », Liahona, Mē 2023, 99.

  11. « ’Ua mara’a te rahira’a ta’ata e ora nei i roto i te veve rahi mau e 70 mirioni ’ia tae’a hau atu e 700 mirioni ta’ata » (« Poverty », 30 nō Novema 2022, World Bank, worldbank.org).

  12. « Hau atu i te 100 mirioni ta’ata tei fa’anu’u-’eta’eta-hia » (« Refugee Data Finder », 23 nō Mē 2022, United Nations High Commissioner for Refugees, unhcr.org).

  13. Gerrit W. Gong, « E vāhi i roto i te fare tīpaera’a », Liahona, Mē 2021, 25.

  14. Hi’o Buka arata’i rahi, 1.3.7, Vaira’a buka ’evanelia.

  15. Hi’o Russell M. Nelson, « Hina’arohia te feiā fa’atupu hau », 98–101.

  16. Hi’o Ioane 3:16.

  17. Hi’o Alama 7:11–12 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 122:8.

  18. Mataio 11:28–29.

  19. Howard W. Hunter, « Come unto Me », Ensign, Novema 1990, 18.

  20. « The Mission and Ministry of the Savior: A Discussion with Elder Russell M. Nelson », Ensign, Tiunu 2005, 18.

  21. David A. Bednar, « E fa’aoroma’i i te mau ’ati ma te paruparu ’ore », Liahona, Mē 2014, 88.

  22. ’Ua parau te peresideni Camille Johnson : « Te mau taea’e ’e te mau tuahine, e’ita vau e nehenehe e haere ’o vau ana’e, ’e ’aita vau e tītau i te reira, ’e e’ita vau e nā reira. Te mā’itira’a ’ia tū’atihia i tō’u Fa’aora, ’o Iesu Mesia, nā roto i te mau fafaura’a tā’u i rave ’e te Atua, ‘e ti’a iā’u te mau mea ato’a nei i te Mesia, tei tauturu mai iā’u ra’ [Philippians 4:13] » (« ’O Iesu », Liahona, Mē 2023, 82).

  23. Hi’o Salamo 62:6–8.

  24. Hi’o Iakobo 2:17.

  25. Hi’o Mataio 7:7–8 ; Iakobo 1:5.

  26. « ’O ’oia [te Vārua Maita’i] te fa’aa’o (Ioane 14:26). Mai te reo tāmarū ’o te hō’ē metua here e fa’anā i te ta’i a te hō’ē tamari’i e ta’i nei, e nehenehe te muhumuhu a te Vārua e tāmarū i tō tātou mau fē’a’a, e ha’amāmu i te mau pe’ape’a ’ū’ana o te orara’a ’e e tāmahanahana ia tātou tei roto ana’e tātou i te hevara’a. E nehenehe te Vārua Maita’i e fa’a’ī ia [tātou] ‘i te ti’aturi ’e te here ti’a mau ra’ ’e e ‘ha’api’i ia [tātou] i te mau mea hau o te bāsileia’ (Moroni 8:26 ; Tē Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 36:2) » (Topics and Questions, “Holy Ghost,” Gospel Library).

    « ’O ’oia [e Vārua Maita’i] ‘te ’ite nō te Metua ’e nō te Tamaiti’ (2 Nephi 31:18). Mea nā roto noa i te pūai ’o te Vārua Maita’i tātou e fāri’i ai i te hō’ē ’itera’a pāpū nō te Atua te Metua ’e tāna Tamaiti ’o Iesu Mesia.

    « E fa’a’ite pāpū te Vārua Maita’i i te parau mau, ’e nā roto i tōna mana ‘e ’ite ai tātou i te parau mau o te mau mea ato’a ra’ (Moroni 10:5) » (« E fa’a’ite te Vārua Maita’i i te parau mau », Liahona, Māti 2010, 14, 15).

    « ’Ia tae mai rā te Fa’aa’o, nō ’o mai i te Metua ra nā’u e tono mai, ’o te Vārua parau mau nō ’o ’oia i te Metua ra, nāna vau e fa’a’ite » (Ioane 15:26).

  27. Hi’o Ioane 14:6–7 ; 17:3.

  28. ’Īritira’a a Iosepha Semita, Mataio 7:17 (i roto i te parau hi’u o te Bibilia).

  29. Russell M. Nelson, « Haere mai, ’a pe’e mai iā’u », Liahona, Mē 2019, 90.

  30. Hi’o Mark 8:27–29.