’Āmuira’a rahi
Te tao’a rahi roa a’e
’Āmuira’a rahi nō ’Ātopa 2021


Te tao’a rahi roa a’e

E mea ti’a ia tātou tāta’itahi ’ia haere mai i te Mesia ma te fafaura’a fati ’ore i tāna ’evanelia.

Tē fa’ati’a nei te mau pāpa’ira’a mo’a nō ni’a i te hō’ē ha’apa’o ture tao’a rahi tei horo ia Iesu ra, ’e ’ua tūturi i tōna ’āvae ’e ma te mana’o ateate mau, ’ua ui i te ’Orometua : « E aha vau e noa’a ai te ora mure ’ore ? » I muri iho i te fa’ahitira’a i te hō’ē tāpura roa nō te mau fa’auera’a tāna i ha’apa’o, ’ua parau Iesu iāna e ho’o i tāna mau tao’a ato’a, e hōro’a i te ho’o nō te feiā veve ’e e amo i tāna satauro ’e e pe’e iāna. I te tohetohe o teie fa’auera’a, ’ua noa’a i teie ha’apa’o ture te ’āvae reva—noa atu ā te teiaha o tāna tao’a rahi—’e ’ua haere ’ē atu ra ’oia ma te ’oto, « e tao’a rahi ho’i tāna. »1

E mea pāpū maita’i te poro’i o te teie ’ā’amu, ’oia ho’i, e ha’apa’o maita’i i tā tātou fa’a’ohipara’a i te tao’a rahi, ’e tae noa atu te mau hina’aro o te feiā veve. I te hope’a rā, e ’ā’amu ïa nō te pūpūra’a ’ā’au hope ’e te tāhono’a ’ore i te hōpoi’a tei tu’uhia mai e tō te ra’i. Te tao’a rahi ’e te tao’a ’ore, e mea ti’a ia tātou tāta’itahi ’ia haere mai i te Mesia ma te hō’ē ā fafaura’a fati ’ore i tāna ’evanelia mai tei tīa’ihia i teie taure’are’a. Mai tā te feiā ’āpī e parau nei, tītauhia e « tu’u hope » ia tātou i roto.2

Mai tei mātauhia i roto i te mau pāpa’ira’a nehenehe roa a C. S. Lewis, ’ua feruri ’oia tē ani ra te Fatu ia tātou i te mea mai teie : « ‘E ’ere [roa ato’a]… tō ’outou taime… [’e] tā ’outou moni… [’e] tā ’outou ’ohipa tā’u i hina’aro, ’o ’outou rā. [Terā tumu rā’au tā ’oe e topetope ra.] ’Aita vau e hina’aro nei e tāpūpū ri’i i te ’āma’a i’ō ’e i’ō… ’o te tā’āto’ara’a rā [o te tumu] tā’u i hina’aro i raro. [’E terā niho pē.] ’Aita vau i hina’aro e hou, e tāpa’a (cercler) ’aore rā e [fa’aī] i te reira. [’Ua hina’aro vau] i te ’īriti i te reira. [Inaha, tē hina’aro nei au ’ia tu’u mai ’oe i te] tā’āto’ara’a o te ’oe nātura nei… [’E] nā’u e hōro’a atu i te ’oe ’āpī nō te mono. ’O vau ho’i tā’u e hōro’a atu ia ’oe : e riro tō’u… hina’aro [’ei hina’aro nō ’oe] ».3

Te tā’āto’ara’a e paraparau mai ia tātou i roto i teie ’āmuira’a rahi, e parau mai ïa rātou, noa atu ā te mau parau, mai tā te Mesia ïa i parau i teie taure’are’a tao’a rahi ra : « ’A haere mai i tō Fa’aora ra. ’A haere hope mai ma te ’ā’au tae. ’A rave i tā ’outou satauro, noa atu ā te teimaha o te reira, ’e ’a pe’e iāna. »4 E nā reira rātou i te parau mai ma te ’ite ē, i roto i te bāsileia o te Atua, ’aita e haere ’āfara’a noa, ’aita e ha’amata ē tāpe’a, ’aita e ho’ira’a i muri. ’Outou tei tītau i te parau fa’ati’a nō te huna i te hō’ē fēti’i pohe ’aore rā nō te fa’atae a’e i te fa’atau aroha i te tahi atu mau fēti’i, ’ua pāhono Iesu ma te tītaura’a rahi ’e te ’aifāito ’ore. « ’A vaiiho nā vetahi ’ē ! », ’ua nā ’ō mai ’oia. « ’O te ta’ata e tu’u i te rima i ni’a i te ’ārote ’a hi’o ai i muri, e ’ore ïa e au i te bāsileia o te Atua. »5 ’Ia anihia mai ’ia rave i te mau mea pa’ari, te mau mea ato’a e tito i te hina’aro o tō tō tātou ’ā’au, ’a ha’amana’o ē ’o tō tātou vai-’ati-noa-ra’a i te tumu o te Mesia te pūpūra’a hope nō tō tātou orara’a. ’E noa atu pa’i tē tāmarū mai nei Isaia ē, e noa’a mai te reira « ’eiaha ’ei ’ārio, ’e ’eiaha ’ei ho’o »,6—’oia ho’i—e mea ti’a ia tātou ’ia fa’aineinehia, mai te fa’ahitira’a a T. S. Eliot, ’ia ’aufau atu « ’aita atu ai mea maori rā te tā’āto’ara’a. »7

’Ua ta’a iho ā ïa ia tātou ē, e mau peu, e mau hapehape ’e tō tātou iho ho’i ’ā’amu tē nehenehe e ha’afifi i tā tātou utuhi-hope-ra’a pae vārua i roto i teie ’ohipa. E ’aravihi ta’a ’ē rā tō te Atua tō tātou Metua nō te fa’a’ore ’e nō te ha’amo’e i te mau hara tā tātou i fa’aru’e, penei a’e nō tātou ’oia i ha’api’ipi’i rahi ai i te reira. ’Ātīrā noa atu, tē vai nei te tauturu hanahana nō tātou tāta’itahi noa atu te hora te mana’o nō te tauira’a i te hō’ē mea i ni’a i tō tātou huru e tae mai. ’Ua hōro’a te Atua ia Saula i « te ’ā’au ’ē » nōna.8 ’Ua pi’i Ezekiela ia ’Īserā’ela tā’āto’a i muta’a ra ’ia fa’aru’e i te mau mea tahito ’e « e fa’a’ā’au ’āpī ’e te vārua ’āpī. »9 ’Ua pi’i Alama i te ta’ata nō te hō’ē « tauira’a rahi »10 e fa’a’ā’ano i te vairua, ’e ’ua ha’api’i ho’i Iesu iho ē, « ’ia ’ore te ta’ata ’ia fānau fa’ahou ra, e ’ore ’oia e ’ite i te bāsileia o te Atua ra. »11 ’Ia ’ite-pāpū-hia ē, i riro noa na te ’aravihi ’ia taui ’e ’ia ora i te hō’ē fāito teitei a’e i te hō’ē o te mau hōro’a a te Atua i te feiā e ’imi i te reira.

E te mau hoa, i teie nei mahana tē ’ite nei tātou i te mau huru fa’ata’ara’a ato’a ’e tō te reira mau tuha’ara’a, te mau huru pupu ato’a ’e tō te reira mau tuha’ara’a, te mau ’āti nūmera uira ’e te mau ti’ara’a poritita, ’e ’ua nava’i roa te au ’ore e’ita e pau. E ui paha ïa tātou e noa’a ānei ’ia ’imi i te orara’a « teitei a’e ’e te mo’a a’e »,12 mai tā te peresideni Russell M. Nelson i parau ? ’A nā reira ai tātou, e mea maita’i atoa’ ’ia ha’amana’o tātou i terā tau māere i roto i te Buka a Moromona ’ua ui ’e ’ua pāhono te ta’ata i teie uira’a ma te ’ē pūai roa :

« ’E i muri a’era, ’aita roa te mārōra’a i tupu i rotopū i te mau ta’ata ato’a i ni’a i te fenua ato’a […] nō te aroha o te Atua tei roto i te ’ā’au o te mau ta’ata, ’aore atu ra e mārōra’a i te fenua ra.

« ’E ’aita ho’i te nounou i tupu, ’aita te mārōra’a […] ’e ’aita te mau huru ’ohipa hā’iri’iri ato’a ; ’e ’oia mau roa ’aita ho’i e mau ta’ata i ’oa’oa roa atu i rotopū i te mau ta’ata i hāmanihia e te rima o te Atua.

« ’Aita e feiā ’eiā haru, ’aita e ta’ata taparahi ta’ata, ’aita ato’a e mau ’āti Lamana, ’e ’aita ato’a e mau pupu ta’ata ta’a ’ē ; ’ua riro rā rātou ’ei hō’ē, e mau tamari’i nā te Mesia ; ’e e feiā ’āi’a i te bāsileia o te Atua.

« ’E e ao ho’i tō rātou ! »13

E aha te tāviri nō teie mahitira’a i roto i te orara’a pōpou ’e te ’oa’oa ? Tei roto i terā ’īrava, ’oia ho’i te parau : « Nō te aroha o te Atua tei roto i te ’ā’au o te mau ta’ata. »14 ’Ia hōro’a te aroha o te Atua i te nota nō tō tātou iho orara’a, nō tō tātou mau tā’amura’a te tahi i te tahi, ’e i te hope’a nō tō tātou mana’o nō ni’a i te ta’ata nei, ’ei reira te mau fa’ata’a-’ē-ra’a tahito, te mau i’oa pi’i fa’aha’aha’a ’e te mau ’ōti’a hāmanihia e ma’iri ai, ’e e rahi mai te hau. ’O te ’ohipa mau ïa i tupu i roto i te Buka a Moromona. ’Aita fa’ahou e ’āti Lamana, e ’āti Iakoba, e ’āti Iosepha, e ’āti Zorama. ’Aita fa’ahou te mau « ’āti ». Hō’ē noa hīro’a tei hau a’e tā te ta’ata i rave i ni’a ia rātou. Tē nā ’ō ra ē, e parauhia rātou pā’āto’a « e mau tamari’i nā te Mesia. »15

’Ua ta’a iho ā ïa ia tātou ē tē parau ra tātou nō te fa’auera’a rahi mātāmua tei hōro’ahia i te ’utuāfare ta’ata nei—’ia here i te Atua ma te ’ā’au tae, ma te fē’a’a ’ore ’e ma te tu’u ’ore, ’oia ho’i ma tō tātou ’ā’au ato’a ’e te pūai ’e te mana’o ’e te itoito.16 ’O teie here i te Atua te fa’auera’a rahi mātāmua i roto i te ra’i nui ātea. Te parau mau rahi mātāmua rā i roto i te ra’i nui ātea, ’o te herera’a ïa te Atua ia tātou mai te reira ato’a—ma te ’ā’au tae, ma te fē’a’a ’ore ’e ma te tu’u ’ore, ’oia ho’i ma tōna ’ā’au ato’a ’e te pūai ’e te mana’o ’e te itoito. ’E ’ia tū’ati taupupū ’ore ana’e teie mau pūai hui ari’i nō roto mai i tōna ’ā’au ’e tō tātou nei, e ha’apahīra’a mana pae vārua ’e pae mōrare ïa tē ’itehia. ’Ei reira, mai tā Teilhard de Chardin i pāpa’i, « nō [te] piti ho’i o te taime i roto i te tua’ā’ai o te ao e ’itehia mai ai i te ta’ata te auahi. »17

’Ei reira, ’e ’ei reira noa tātou e nehenehe ai e ha’apa’o i te piti o te fa’auera’a rahi ma te manuia, e ’ere i te peu ania noa ’e te faufa’a ’ore. Mai te mea e nava’i tō tātou here i te Atua nō te tāmata i te ha’apa’o maita’i hope i tā tātou parau iāna, e hōro’a mai ïa ’oia i te ’aravihi, te pūai, te hina’aro ’e te rāve’a nō te here i tō tātou ta’ata tupu ’e ia tātou iho nei. I reira paha ïa tātou e parau fa’ahou ai ē : « ’Aita ho’i e mau ta’ata i ’oa’oa roa atu i rotopū i te mau ta’ata i hāmanihia e te rima o te Atua. »18

Te mau taea’e ’e te mau tuahine, tē pure nei au ’ia manuia tātou i te vāhi ’ua fē’a’a te taure’are’a tao’a rahi ra, ’ia rave tātou i te satauro nō te Mesia, noa atu ā te fifi ’e noa atu ā te ho’o. Tē hōro’a atu nei au i tō’u ’ite pāpū ē, ’ia hōreo tātou ’ia pe’e iāna, e riro terā ’ē’a i te haere nā te hei rā’au taratara ’e te satauro Roma aroha ’ore, noa atu ā te ’ē’a. Noa atu ā te tao’a rahi o tā tātou taure’are’a ha’apa’o ture, ’aita tāna tao’a rahi i nava’i nō te ’aufau i te ’apera’a i teie nā tāpa’o, nā reira ato’a nō tātou. Nō te ha’amaita’ira’a e fāri’i i te tao’a rahi roa a’e e mauhia i te hō’ē ta’ata—te hōro’an nō te ora mure ’ore—e tītaura’a iti roa ïa te anira’ahia tātou ’ia fa’aea i ni’a i te ’avei’a i te pe’era’a i te Tahu’a rahi nō tā tātou nei parau, tō tātou Feti’a po’ipo’i, te Ārai ’e te Ari’i. Tē parau pāpū nei au nā muri ia Amaleki nō tahito ra, e tītauhia ia tātou tāta’itahi ’ia « pūpū mai i tō [tātou mau vairua] ato’a ’ei ō nāna. »19 Tē hīmene nei tātou i teie pūpūra’a pāpū ’e te ’āueue ’ore :

Hanahana te mou’a i reira vau i te maura’a :

Mou’a ē nō tō aroha tāra’ehara…

Teie tō’u ’ā’au, ’a rave ’e ’a tā’ati ;

’A tā’ati na i tō aora’i i te ra’i ra.19

Nā roto i te i’oa mo’a o Iesu Mesia, ’āmene.