E mea hina’arohia te hō’ē ’Ēkālesia
Tē ha’api’i pāpū nei te mau pāpa’ira’a mo’a nō hea mai ’e nō te aha e mea hina’arohia te hō’ē ’ēkālesia tei fa’aterehia nā roto i te ha’amanara’a ’e ma te ha’amanara’a a tō tātou Fatu Iesu Mesia.
Tau matahiti i ma’iri, ’ua ha’amata ’o Elder Mark E. Petersen, melo nō te pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti ’āpōsetolo ; i tāna a’ora’a nā roto i te hō’ē hi’ora’a tei ferurihia :
« ’O Kenneth ’e tāna vahine, ’o Lucille, e ta’ata maita’i rāua ’e ’e te ha’avare ’ore ’e te ti’a roa. ’Aita rāua e haere nei i te purera’a, ’e tē mana’o nei rāua ē, e mea maita’i rāua, ’aita e faufa’a te reira. Tē ha’api’i nei rāua i tā rāua mau tamari’i i te ha’avare ’ore ’e te faufa’a pae mōrare, ’e ’āhani ’ua haere rātou i te purera’a, ’o te mea ato’a ïa tē ha’api’ihia ia rātou.
« Nā ni’a roa atu, tē onoono nei rātou i te parau ē, e mea hina’arohia te hope’a hepetoma nō te fa’a’oa’oara’a ’utuāfare… [’e] e taupupū mau ïa te reira ’ia haere rātou i te purera’a. »1
I teie mahana, nō ni’a tā’u a’ora’a i taua mau ta’ata maita’i ra ’e te fa’aro’o tei fa’aea i te haere ’aore rā tei fa’aea i te ’āmui i tā rātou ’ēkālesia.2 ’Ia parau vau nō te « mau ’ēkālesia », ’o te mau sunago ato’a ïa, te mau fare purera’a mahometa ’aore rā te tahi noa atu ha’apa’ora’a fa’aro’o. Tē pe’ape’a nei mātou ’ua topa rahi roa te haerera’a purera’a, ’ati a’e te fenua.3 Mai te mea e fa’aea tātou i te ha’afaufa’a i tā tātou mau ’ēkālesia noa atu ā te tumu, tē fa’ari’ari’a nei tātou i tō tātou iho orara’a pae vārua, ’e mai te mea e rahi roa te ta’ata e fa’aātea ia rātou i te Atua, e iti mai ïa tāna mau ha’amaita’ira’a i tō tātou mau fenua.
E tauturu te haerera’a i te purera’a ’e te fa’aitoitora’a i reira ’ia ha’amaita’i ia tātou ’ei pupu ta’ata ’e ’ia riro ’ei fa’aurura’a nō te maita’i i ni’a i te orara’a o te tahi atu ta’ata. I te fare purera’a tātou e ha’api’ihia nei te fa’a’ohipara’a i te mau parau tumu pae fa’aro’o. E ha’api’i tātou te tahi i te tahi. E mea pūai a’e te hi’ora’a pāpū i te a’ora’a. E ha’apūaihia tātou nā roto i te ’āmuira’a i te feiā hō’ē ā ferurira’a. I te haerera’a tātou i te purera’a ’e te ’ohipara’a i reira tō tātou ’ā’au « i te au-tahi-maita’i-ra’a i te aroha », mai tā te Bibilia e parau nei.4
I.
Tē ha’api’i pāpū nei te mau pāpa’ira’a mo’a tā te Atua i hōro’a i te keresetiano i roto i te Bibilia ’e te mau heheura’a ’āpī ē, e mea hina’arohia te hō’ē ’ēkālesia. Tē fa’a’ite nei rāua ē, ’ua fa’anaho Iesu Mesia i te hō’ē ’ēkālesia ma te ’ōpua ē e ta’ita’i te reira i tāna ’ohipa i mua, i muri iho iāna. ’Ua pi’i ’oia e ’ahuru ma piti ’āpōsetolo ’e ’ua hōro’a ia rātou i te ha’amanara’a ’e te mau tāviri nō te fa’atere i te reira. Tē ha’api’i nei te Bibilia ē, ’o te Mesia « te upo’o nō te ’ēkālesia »5 ’e ’ua tu’uhia mai tōna mau ti’a fa’atere « ’ei fa’aau i te feiā mo’a i te ’ohipa ra e ’orometua, ’ia tupu i te maita’i te tino o te Mesia ra. »6 E mea pāpū maita’i te Bibilia nō ni’a i te tumu o te ’ēkālesia ’e nō te aha e mea hina’arohia te reira i teienei.
Tē parau nei vetahi ē, ’aita te mau rurura’a a te ’ēkālesia e tauturu nei ia rātou. Tē parau nei vetahi ē, « ’aita vau i ha’api’i i te hō’ē mea i teie mahana » ’aita rā « ’Aita te ta’ata i paraparau mai iā’u » ’aita rā « ’Ua fa’a’inohia vau. » ’Eiaha na tō tātou hepohepo e fa’aātea ia tātou i te ha’api’ira’a tumu a te Mesia, ’oia tei ha’api’i mai ’ia tāvini atu, ’eiaha rā e tīa’i ’ia tāvinihia mai.7 ’E mai teie ato’a ferurira’a, ’ua fa’ata’a mai te tahi atu melo i hea ’ōna e rōtahi nei ’a haere ai i te purera’a :
« E rave rahi matahiti i ma’iri, ’ua taui au i tō’u huru nō te haerera’a i te purera’a. ’Aita vau e haere fa’ahou nei nō’u iho, nō te feruri rā ia vetahi ’ē. E’ita roa atu vau e ha’amo’e i te aroha i te ta’ata e pārahi ’ōtahi ra, ’e i te fāri’i i te mau ta’ata ’āpī… ’e i te fāri’i i te hō’ē fa’auera’a ’ohipa…
« Nō te ha’apoto, e haere au i te purera’a i te hepetoma tāta’itahi ma te mana’o pāpū e rave i te hō’ē mea, ’eiaha e hi’o noa, ’e e fa’atupu i te tahi mea ta’a ’ē i roto i te orara’a o te ta’ata. »8
’Ua ha’api’i te peresideni Spencer W. Kimball ē « e’ita tātou e haere i te mau purera’a i te sābati ’ia fa’a’ana’anataehia tātou ’aore rā ’ia ha’api’i-noa-hia tātou. Tē haere nei tātou nō te ha’amori i te Fatu. E hōpoi’a nā te ta’ata tāta’itahi… Mai te mea ’aita te purera’a i manuia maita’i i tō ’outou ferurira’a, ’aita ïa ’outou i manuia. E’ita e nehenehe i te hō’ē ta’ata ’ia ha’amori nō ’outou ; e mea ti’a ia ’outou [’ia rave i tā ’outou iho tīa’i-māite-ra’a] i te Fatu. »9
E ti’a i te haerera’a i te purera’a e ha’amahora i tō tātou ’ā’au ’e e ha’amo’a i tō tātou vairua.
I te ’ēkālesia ’aita tātou e tāvini ’ōtahi noa, e ’ere ato’a mai te au noa i tā tātou e mā’iti ’e mai te au i tō tātou hina’aro. E tāvini tātou i roto i te hō’ē pupu. I roto i te tāvinira’a tātou e fāna’o nei i te mau rāve’a nō te ti’a nā ni’a atu i te peu ihoha’apa’o i tō tātou nei tau. Tē tauturu mai nei te tāvinira’a fa’aterehia e te ’Ēkālesia ’ia upo’oti’a i ni’a i tō tātou iho peu pipiri ’o tē nehenehe ho’i e fa’ataupupū i tō tātou tupura’a pae vārua.
E mau maita’i faufa’a rahi ato’a e nehenehe e fa’ahiti poto noa. I roto i te ’ēkālesia, tē ’āmui nei tātou i te mau ta’ata fa’ahiahia e tūtava nei i te tāvini i te Atua. E fa’aha’amana’ora’a te reira ē e ’ere tātou i te ta’ata mo’emo’e i roto i tā tātou mau ’ohipa ri’i pae fa’aro’o. Tātou pauroa tē hina’aro i te mau ’ohipa ’āmui ho’i ’e vetahi ’ē, ’e ’o te mau ’ohipa ’āmui i roto i te ’ēkālesia te tahi ’ohipa maita’i roa tā tātou e nehenehe e ’ite, nō tātou iho ’e nō tō tātou mau hoa ’e mau tamari’i. ’Aita ana’e teie mau ’ohipa ’āmui, i rotopū iho ā rā i te mau tamari’i ’e te mau metua ha’apa’o maita’i, tē fa’a’ite nei te mau mā’imira’a i te mara’ara’a te fifi nō te mau metua ’ia ha’api’i i tā rātou mau tamari’i i roto i tō rātou fa’aro’o.10
II.
Nō paraparau a’enei au nō ni’a i te mau ’ēkālesia. I teienei e paraparau vau nō te mau tumu ta’a ’ē e mea maita’i te ti’ara’a melo, te haerera’a ’e te ’ohipara’a i roto i te ’Ēkālesia a te Fa’aora tei fa’aho’ihia mai, Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei.
Tē parau nei tātou ē, tē ha’api’i pāpū nei te mau pāpa’ira’a mo’a nō ni’a i te tumu ’e te nō te aha e mea hina’arohia te hō’ē ’ēkālesia tei fa’aterehia nā roto i te ha’amanara’a ’e ma te ha’amanara’a a tō tātou Fatu Iesu Mesia. Tē parau pāpū ato’a nei tātou ē, ’ua ha’amauhia te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i fa’aho’ihia mai nō te ha’api’i i te ’īra’a nō tāna ha’api’ira’a tumu ’e nō te fa’atere mai tāna ha’amanara’a autahu’ara’a i te mau ’ōro’a tei tītauhia nō te tomo i roto i te bāsileia o te Atua.11 Te mau melo e fa’aea i te haere i te purera’a ma te tūru’i noa i ni’a i tō rātou iho fāito pae vārua, tē fa’ata’a ’ē nei ïa rātou ia rātou i te mau mea niu nō te ’evanelia : te mana ’e te mau ha’amataira’a nō te autahu’ara’a, te ’īra’a nō te ha’api’ira’a tumu i fa’aho’ihia mai ’e te mana’o tūra’i ’e te rāve’a nō te fa’a’ohipa i terā ha’api’ira’a tumu. Tē ha’apae nei rātou i te fāna’ora’a ’ia fa’aineine ’ia vai tāmau tō rātou ’utuāfare ē a muri noa atu.
Te tahi fa’ahou maita’i nō te ’Ēkālesia i fa’aho’ihia mai, ’o tōna tauturura’a mai ïa i te tupu i te pae vārua. Te tupura’a, ’o te tauira’a ïa. I te pae vārua, ’o te tātarahapara’a ïa ’e te ’imira’a i te ha’afātata atu ā i te Fatu. I roto i te ’Ēkālesia tei fa’aho’ihia mai, e ha’api’ira’a tumu, e terera’a ’ohipa ’e e mau tauturu fa’auru e tauturu ia tātou ’ia tātarahapa. E ’ere te fa’autu’ara’a te fā, mai te hō’ē ha’avāra’a hara rahi, mai te reira ato’a i roto i te mau ’āpo’ora’a nō te ti’ara’a melo. Nā roto i te here, e tauturu mai te mau ’āpo’ora’a a te ’Ēkālesia nō te ti’ara’a melo, ’ia fa’aineine ia tātou nō te fāri’i i te hāmani maita’i ’e te fa’a’orera’a hara e noa’a mai nā roto i te tāra’ehara a Iesu Mesia.
E’ita roa atu te fāito pae vārua o te hō’ē ta’ata e nehenehe e fa’afāna’o i te mana’o tūra’i ’e te fa’anahora’a nō te tāvinira’a pipiri ’ore, mai tā te ’Ēkālesia i fa’aho’ihia mai e fa’afāna’o nei. Te hi’ora’a rahi nō te reira ’o te feiā ’āpī tamāroa ’e tamāhine ïa ’e te mau matahiapo e tu’u nei i te hiti i tā rātou ha’api’ira’a ’e te tau fa’atuha’ara’a nō te fāri’i i te mau pi’ira’a misiōnare. E ’ohipa rātou ’ei misiōnare i te mau ta’ata ’e’ē, i te hō’ē vāhi mātau ’ore e ’ere nā rātou i mā’iti. Nā reira ato’a te mau melo ha’apa’o maita’i e ’āmui nei i roto i te tāvinira’a pipiri ’ore tei parauhia « te ’ohipa hiero. » ’Aita hō’ē o teie huru tāvinira’a e noa’a ’aita ana’e te ’Ēkālesia nō te pāturu ’e nō te fa’anaho ’e nō te fa’atere i te reira.
’Ua ha’api’i te ha’apa’ora’a fa’aro’o ’e te tāvinira’a i roto i te ’Ēkālesia i tō tātou mau melo ’ia ’ohipa i roto i te tauto’ora’a ’āmui, nō te maita’i o te huira’atira. ’Aita teie huru ’ohipa ’e teie huru tupura’a i roto i te peu haere ta’ata hō’ē noa, ’o tē ’ite-rahi-hia nei ho’i i roto i tō tātou nei mau sōtaiete. I roto i tā tātou mau fa’anahora’a pāroita nei, e ’āmui tātou ’e e ’ohipa tātou nā muri i te mau ta’ata e’ita paha tātou e mā’iti ’āhani ē e fa’anahora’a ’ē, e mau ta’ata e ha’api’i ia tātou ’e e tāmata ia tātou.
Hau atu i te ha’api’ira’a i te mau parau tumu pae vārua mai te here, te aumihi, te fa’aorera’a hapa ’e te fa’a’oroma’i, e fāna’o tātou i te rāve’a nō te ha’api’i nāhea tātou i te ’ohipa nā muri i te ta’ata e mea ’ē tōna ’ite ’e e mea ’ē tāna mau mea au. ’Ua tauturu teie maita’i i tā tātou mau melo e rave rahi, ’e e mau fa’anahora’a e rave rahi tei ha’amaita’ihia nā roto i teie huru ’ohipara’a. E mea tu’iro’o te feiā mo’a nō tō rātou ’aravihi e fa’atere ’e e tāhō’ē i roto i te mau tauto’ora’a ’āmui. Nō roto mai teie peu i te mau pionie itoito tei haere mai e noho i te vāhi ra Intermountain West ma te ha’amau i tā tātou peu faufa’a rahi nō te ’āmuira’a pipiri ’ore i roto i te ’ohipa nō te maita’i o te huira’atira.
Nō te rahira’a o te mau tauto’ora’a tauturura’a i te ao nei ’e te mau tauto’ora’a hōro’a aroha, tītauhia ’ia ha’aputu ’e ’ia fa’anaho i te mau rāve’a tāta’ihō’ē i te hō’ē fāito rahi a’e. Tē nā reira nei te ’Ēkālesia i fa’aho’ihia mai nā roto i tāna mau tauto’ora’a rahi tauturura’a i te ao nei. Tē vai nei ïa te ’ōperera’a i te mau mātēria nō te ha’api’ira’a ’e te ea, te fa’atāmā’ara’a i tei pohe po’ia, te aupurura’a i te tītīhoria, te tauturura’a i te fa’a’orera’a i te ’ino a te hia’ai fa’atītī ’e tē vai atu ra. ’Ua tu’iro’o tō tātou mau melo nō te ’Ēkālesia nō te mau ’ōpuara’a rima tauturu i roto i te mau ’ati nātura. Maoti tō tātou ti’ara’a melo nō te ’Ēkālesia e ti’a ai ia tātou ’ia ’āmui i roto i te mau huru tauto’ora’a rahi. Tē ’aufau ato’a nei te mau melo i te ō ha’apaera’a mā’a nō te tauturu i te feiā veve i rotopū ia rātou.
Hau atu i te mana’o hau ’e te ’oa’oa nō te hoara’a i te Vārua, tē fāna’o ato’a nei tō tātou mau melo e haere nei i te purera’a i te mau hotu nō te orara’a i te ’evanelia, mai te mau ha’amaita’ira’a nō te orara’a i te Parau pa’ari ’e te manuiara’a i te pae mātēria ’e i te pae vārua nō te orara’a i te ture nō te tuha’a ’ahuru. E ha’amaita’ira’a ato’a nō tātou te mau parau a’o a te feiā fa’atere fa’auru.
Nā ni’a roa atu i teie mau mea, ’o te mau ’ōro’a ïa tei fāri’ihia nā roto i te mau ’ōro’a a te autahu’ara’a mana tei tītauhia nō te tau mure ’ore, mai te ’ōro’a tā tātou e fāri’i nei i te sābati tāta’itahi. Te ’ōro’a teitei roa i roto i te ’Ēkālesia tei fa’aho’ihia mai, ’o te fafaura’a mure ’ore ïa nō te fa’aipoipora’a, e ti’a ai i te mau tā’amura’a ’utuāfare hanahana ’ia vai tāmau noa. ’Ua ha’api’i te peresideni Russell M. Nelson i teie parau tumu ’e e’ita e mo’ehia. ’Ua nā ’ō ’oia : « E’ita tātou iho e nehenehe e fa’aoti nō tō tātou iho haere’a i te aro o te Atua. ’Ua tītauhia ia tātou ’ia ha’apa’o i te mau ture tei parauhia nō [te reira] ha’amaita’ira’a. »12
Hō’ē o teie mau ture, ’o te ha’amorira’a ïa i te purera’a i te sābati tāta’itahi.13 E ha’afātata tā tātou ha’amorira’a ’e tā tātou ho’i fa’a’ohipara’a i te mau parau tumu mure ’ore ia tātou i te Atua ma te fa’arahi i tō tātou ’aravihi ’ia here. Tē fa’ati’a ra ’o Parley P. Pratt, hō’ē o te mau ’āpōsetolo mātāmua nō teie tau tu’ura’a, i tōna mana’o i te tātarara’a mai te peropheta Iosepha Semita i teie mau parau tumu : « ’Ua putapū vau i te mana’o ē ’o te Atua iho ā tō’u Metua i te ao ra : ’o Iesu tō’u taea’e ’e ta’u vahine fa’aipoipo, ’o tō’u ïa hoa tāhuti ’ore ’e te mure ’ore : e merahi hāmani maita’i ’e te aupuru tei hōro’ahia mai ’ei tāmarū, ’e ’ei hei hanahana a muri ē a muri noa atu. Nō te ha’apoto, ’ua ti’a iā’u i teienei ’ia here ma te vārua ’e ma te hāro’aro’a ato’a. »14
’Ei ’ōpanira’a, tē fa’aha’amana’o nei au i te tā’āto’ara’a ē, ’aita mātou e ti’aturi nei ē, e mea nā roto noa i te ’ēkālesia te maita’i e nehenehe e ravehia. Nā rāpae i te ’ēkālesia tē ’ite nei tātou i te mau ta’ata e rave rahi mirioni ’o tē turu nei ’e ’o tē rave nei i te mau ’ohipa maita’i e’ita e nehenehe e tai’o. I tō rātou pae, tē ’āmui nei te feiā mo’a i roto i teie mau ’ohipa e rave rahi. Tē ’ite nei tātou i teie mau ’ohipa ’ei fa’a’itera’a nō te parau mau mure ’ore ē « nā te Vārua e hōro’a mai i te māramarama i te mau ta’ata ato’a ’o tē haere mai i roto i te ao nei. »15
Noa atu ā te mau ’ohipa maitata’i e nehenehe e rave ma te ’ēkālesia ’ore, tei roto noa rā te ’īra’a nō te ha’api’ira’a tumu ’e tō te reira mau ’ōro’a fa’aora ’e te fa’ateitei, i te ’Ēkālesia tei fa’aho’ihia mai. Hau atu, maoti te haerera’a i te purera’a e noa’a ai ia tātou te pūai ’e te ha’afaufa’ara’a o te fa’aro’o, ’o tē tae mai nā roto i te ’ohipa ’āmui ’e te tahi atu feiā fa’aro’o ’e te ha’amori-’āmui-ra’a nā muri ia rātou e tūtava ato’a nei e fa’aea i ni’a i te ’ē’a nō te fafaura’a ’e e riro ’ei pipi maita’i a’e nā te Mesia. Tē pure nei au ’ia vai ’āueue ’ore noa tātou pā’āto’a i roto i te mau ’ohipa nā te ’Ēkālesia ’a ’imi noa ai i te ora mure ’ore, te hōro’a rahi roa a’e a te Atua, i te i’oa o Iesu Mesia ra, ’āmene.