’Āmuira’a rahi
Te aumihi māite mau o te Fa’aora
’Āmuira’a rahi nō ’Ātopa 2021


Te aumihi tāmau o te Fa’aora

Te fa’a’itera’a i te aumihi nō vetahi ’ē o te tumu mau ïa o te ’evanelia a Iesu Mesia.

Tē vai ra te tahi parau tumu ta’a ’ē tei ha’api’ihia e te Fa’aora i tōna tāvinira’a i te fenua nei ’o te faufa’a ïa ’o te aupurura’a ia vetahi ’ē ma te aumihi. ’A hi’o ana’e tātou i taua parau tumu ra ’e i tōna fa’a’ohipara’a ma te feruri i te ’ā’amu o te tere o Iesu i te fare o Simona, te pharisea.

Tē fa’a’ite ra te ’evanelia a Luka ē, ’ua tomo mai hō’ē vahine rave hara i roto i te fare o Simona tei reira Iesu. Ma te ha’eha’a, ’ua ha’afātata mai ra te vahine i pīha’i iho ia Iesu, ’ua horoi a’era i te ’āvae o Iesu i tōna roimata, ’ua tāmarō i tōna rouru ’e ’ua ’āpā atura ’e ’ua fa’atāhinu i te hō’ē hinu ta’a ’ē.1 Teie fatu fare te’ote’o tei feruri ē, e mea teitei a’e ’oia i taua vahine ra, ’ua parau a’era i roto iāna iho ma te fa’ahapa ’e te ’ā’au teitei, « ’āhiri teie nei ta’ata e peropheta, e ’ite ïa ’oia i teie nei vahine e rave mai iāna nei, ’e tōna ro’o ; e rave hara ho’i ’oia ».2

Te peu mo’a a’e a te pharisea i tā ’oe, ’ua tūra’i te reira iāna ’ia ha’avā ti’a ’ore noa ia Iesu ’e teie vahine. I roto i tōna ’ite rau, ’ua ’ite te Fa’aora i te vārua o Simona ’e, i roto i te pa’ari rahi, ’ua pāto’i ’oia i te hi’o ’ino o Simona, ’e ’ua fa’ahapa iāna nō tōna fa’atura ’ore i te fāri’ira’a i te hō’ē manihini ta’a ’ē mai te Fa’aora i roto i tōna fare. Inaha, ’ua riro te fa’ahapara’a a Iesu i te pharisea ’ei fa’a’itera’a ē, tē vai ra i roto ia Iesu te hōro’a nō te tohu, ’e taua vahine ’ā’au ha’eha’a ra ’e te ’oto, ’ua tātarahapa ’oia ’e ’ua fa’a’orehia tāna mau hara.3

Mai te tahi atu mau ’ohipa e rave rahi i roto i te tāvinira’a a Iesu i ni’a i te fenua nei, te ha’apāpū fa’ahou nei teie ’ā’amu ē, ’ua ’ohipa te Fa’aora ma te aroha i ni’a i te feiā ato’a i haere mai iāna ra—ma te mā’iti-’ore—’e i ni’a iho ā rā i te feiā tei hina’aro rahi atu i tāna tauturu. ’Ua riro te ha’eha’a ’e te here fa’atura tā te vahine i fa’a’ite ia Iesu ’ei ha’apāpūra’a i tōna tātarahapa mau ’e tōna hina’aro ’ia fāri’i i te fa’a’orera’a o tāna mau hara. Terā rā, nā te huru fa’ateitei o Simona ’āpitihia i te pa’ari o tōna ’ā’au ’eta’eta,4 i tāpe’a iāna ’ia fa’a’ite i te aumāuiui i taua vārua tātarahapa ra, ’e ’ua parau ato’a ’oia nō te Fa’aora o te ao nei ma te tau’a ’ore ’e te fa’a’ino. ’Ua riro tāna peu ’ei fa’a’itera’a ē, tōna huru orara’a o te ha’apa’ora’a ’eta’eta ïa ’e te ha’avare i te mau ture ’e te mau fa’a’itera’a rāpae’au o tōna mau ’ite nā roto i te fa’ahanahanara’a iāna iho ’e te mo’ara’a ha’avarevare.5

I roto i teie ’ā’amu, tē fa’a’ite nei te aupurura’a aroha a Iesu i te hō’ē hōho’a ti’a mau, e nāhea tātou ’ia ’ohipa i pīha’i iho i tō tātou mau ta’ata tupu. Tē vai ra i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a e rave rahi mau hi’ora’a e mea nāhea tō te Fa’aora ha’ara’a, ma te aumihi rahi ’e te tāmau i pīha’i iho i te mau ta’ata o tōna ra tau, ’e te tauturura’a i te feiā tei māuiui « ’e ’ua purara rātou ’e ’ua fa’aru’e-tā’ue-hia, mai te māmoe tīa’i ’ore ra ».6 ’Ua toro ’oia i tōna rima aroha i te feiā tei hina’aro ’ia ha’amāmāhia tā rātou mau hōpoi’a, i te pae tino ’e i te pae vārua.7

’Ua a’ahia te huru aumihi o Iesu i roto i te aroha,8 ’oia ho’i i roto i tōna here vi’ivi’i ’ore ’e te ti’a roa, ’o te tumu mau ïa nō tāna tusia tāra’ehara. Te aumihi ’o te huru niu ïa o te feiā e ’aro nei nō te ha’amo’ara’a ’e e tū’ati te reira i te tahi atu mau huru keretetiano, mai te ’otora’a ’e te feiā e ’oto ra ’e te fa’a’itera’a i te aumāuiui, te aroha ’e te maita’i.9 ’Oia mau, te fa’a’itera’a i te aumihi nō vetahi ’ē, ’o te tumu mau ïa o te ’evanelia a Iesu Mesia ’e te hō’ē tāpa’o fa’a’ite pāpū o tō tātou fātatara’a i te Fa’aora i te pae vārua ’e i roto i te ’ā’au. Hau atu ā, tē fa’a’ite ra te reira i te fāito o tōna mana i ni’a i tō tātou huru orara’a ’e tē vauvau ra i te ’ā’anora’a o tō tātou vārua.

E mea faufa’a ’ia ’ite ē, te mau ’ohipa aumihi a Iesu, e ’ere ïa i te mau fa’a’ite’itera’a nō te tahi noa taime ’e i te fa’ahepohia ’ia au i te hō’ē tāpura ’ohipa ’ia fa’aotihia, e mau fa’a’itera’a rā i te mau mahana ato’a i te vaira’a mau o tōna here mau i te Atua ’e i tāna mau tamari’i ’e tōna hina’aro tāmau ’ia tauturu ia rātou.

’Ua ti’a ia Iesu ’ia ’ite i te mau hina’aro o te ta’ata noa atu ē, tei te ātea ’oia. Nō reira, ’ei hi’ora’a, e ’ere ïa i te ’ohipa māere, inaha, i muri noa a’e i te fa’aorara’ahia te hō’ē tāvini a te keniturio,10 ’ua tere atu Iesu nā Kaperenaumi haere atu i te ’oire i parauhia o Naina. I reira tō Iesu fa’atupura’a i te hō’ē o te mau temeio here roa a’e nō tāna tau tāvinira’a i te fenua nei, ’a fa’aue ai ’oia i te hō’ē taure’are’a pohe, te tamaiti hō’ē roa a te hō’ē metua vahine ’ivi, ’ia ti’a i ni’a ’e ’ia ora. ’Aita Iesu i ’ite noa i te māuiui rahi o taua metua vahine ra, te mau huru fifi ato’a rā o tōna orara’a, ’e ’ua tupu te aroha rahi i roto iāna nō te reira vahine.11

Mai te vahine hara ’e te vahine ’ivi nō Naina, e rave rahi ta’ata ’ati a’e ia tātou e ’imi nei i te tāmāhanahana, te ara-māite-ra’a, te fa’aōra’a mai, ’e te tā’āto’ara’a o te tauturu tā tātou e nehenehe e pūpū nō rātou. E nehenehe tātou pā’āto’a e riro ’ei mauha’a i roto i te rima o te Fatu ’e ’ia ’ohipa ma te aroha i te feiā nava’i ’ore, mai tā Iesu i nā reira.

’Ua ’ite au i te hō’ē tamāhine na’ina’i tei fānauhia mai ma te utu ’e te aroro vaha ’āfāfā. E piti mahana i muri mai i tōna fānaura’ahia, ’ua tāpūhia ’oia, ’o te tāpū mātāmua ïa nō te mau tāpū e rave rahi tāna e fāri’i atu. Ma te tūra’ihia e te hō’ē aumāuiui mau nō te feiā e fārerei ato’a nei i teie tāmatara’a, ’ua ’imi teie tamāhine ’e tōna nā metua ’ia pāturu, ’ia hāro’aro’a, ’e ’ia hōro’a i te tauturu i te pae ’ā’au. ’Ua pāpa’i mai rātou iā’u ’e ’ua fa’a’ite mai ē : « Maoti te tītaura’a a tā māua tamāhine, ’ua ti’a ia mātou ’ia fārerei i te mau ta’ata fa’ahiahia e hina’aro ra i te tāmāhanahana, te pāturura’a ’e te fa’aitoitora’a. ’Aita i maoro a’e nei, ’ua paraparau tā māua tamāhine, 11 matahiti i teienei, i nā metua o te hō’ē ’aiū tei fāri’i ato’a i taua fifi ra. I roto i te reira ’āparaura’a, ’ua tātara tā māua tamāhine nō te tahi taime poto i te pāruru vaha tāna e tāmau ra nō te ma’i pe’e ’ia nehenehe nā metua ’ia ’ite ē, tē vai ra te ti’aturira’a, noa atu e taime roa ā tē tītauhia i teie ’aiū e matara ai teie fifi. Tē māuruuru nei mātou i ti’a ho’i ia mātou ’ia fa’a’ite i tō mātou here i te feiā e māuiui nei, mai tā te Fa’aora i nā reira nō mātou. Tē ’ite nei mātou ē, tē tāmarū nei mātou i tō mātou māuiui i te mau taime ato’a e tāmarū ai mātou i te māuiui o te vetahi ».

E au mau hoa here, ’ia tūtava ana’e tātou e fa’aō i te hō’ē haere’a aroha i roto i tō tātou orara’a, e rahi a’e tō tātou hāro’aro’a i te mau hina’aro o te ta’ata. Nā roto i te reira hāro’aro’a rahi, e ’itehia te mau mana’o ’ana’anatae mau ’e te here i roto i tā tātou mau ’ohipa ato’a. E ’ite te Fatu i tā tātou mau tauto’ora’a, ’e e mea pāpū e fāri’i tātou i te mau ha’amaita’ira’a ’e te mau rāve’a ’ia riro ’ei mauha’a i roto i tōna rima nō te tāmarū i te mau ’ā’au ’e nō te hōro’a i te hau i te mau « rima tautau ra ».12

Tē fa’a’ite pāpū ato’a mai nei te fa’aitoitora’a a Iesu ia Simona te pharisea ē, ’eiaha roa atu tātou e ha’avā ’eta’eta ’e te teimaha i tō tātou ta’ata tupu, i te mea ē, e hina’aro tātou pā’āto’a i te hāro’aro’a ’e te aroha nō ’ō mai i te Metua i te ao ra nō tō tātou mau hapehape. E ’ere ānei teie mau te mea tā te Fa’aora i ha’api’i i te hō’ē taime ’a parau ai ’oia ē, « ’e e aha ’oe i hi’o ai i te pāpā’ā iti i roto i te mata o tō taea’e ra, e ’aore ’oe i ’ite i te rā’au rahi i roto i tō ’oe iho mata ? »13

E mea ti’a ia tātou ’ia feruri ē, e ’ere i te mea ’ōhie ’ia hāro’aro’a i te mau mea ato’a e fa’atupu i te peu a te hō’ē ta’ata. E nehenehe tātou e hape ’ia hi’o tātou i te huru rāpae’au, ’e e pinepine te reira i te ’ore e fa’a’ite mai i te huru mau o te hō’ē ta’ata. Ta’a ’ē atu ia ’outou ’e iā’u nei, e ti’a i te Mesia ’ia ’ite māramarama i te mau tuha’a ato’a o te hō’ē tupura’a ’ohipa.14 Noa atu te ’itera’a, mai iāna, i tō tātou mau paruparu ato’a, ’aita te Fa’aora e fa’ahapa ia tātou ma te feruri ’ore, e tāmau noa rā ’oia i te ’ohipa i pīha’i iho ia tātou ma te aroha i te roara’a o te tau, ma te tauturu ia tātou ’ia tātara i te rā’au rahi i tō tātou mata. E hi’o Iesu i te ’ā’au ’eiaha i te huru i rāpae’au.15 ’Ua a’o te Fa’aora iho, « ’eiaha e ha’apa’o i te huru i rāpae au a’e ».16

I teie nei, ’a feruri na i te a’o pa’ari a te Fa’aora i te mau pipi ’āti Nephi hō’ē ’ahuru ma piti nō ni’a i teie uira’a :

« ’E ’ua ’ite ānei ’outou ē, e riro ’outou ’ei feiā ha’avā i teie nei feiā, i te au i te parauti’a tā’u e hōro’a atu ia ’outou. « Nō reira, e aha tō ’outou huru e au ai ? ’Āmene, e parau atu vau ia ’outou, mai tō’u nei ïa ».17

« ’E teienei, tē hina’aro nei au ’ia maita’i roa ’outou mai tō’u ’e tō ’outou Metua i te ao e maita’i roa ra ».18

’Ia au i teie huru tupura’a, tē ha’avā nei te Fatu i te feiā e ha’avā ti’a ’ore nei i te mau hapehape mana’o-noa-hia o vetahi ’ē. Nō te fa’ati’a ia tātou iho ’ia hōro’a i te mau ha’avāra’a ti’a, e ti’a ia tātou ’ia tūtava ’ia riro mai te Fa’aora te huru, ’e ’ia hi’o i te mau hapehape o te ta’ata ma te aroha, ’e mai tā tōna mata hi’ora’a. Ma te feruri ē, e ’ē’a roroa tō tātou e tae ai i te maita’i roa, e mea maita’i a’e paha ïa ’ia pārahi tātou i raro i te ’āvae o Iesu ’e ’ia tāparu i tōna aroha nō tā tātou iho mau hapehape, mai tā te vahine tātarahapa i rave i roto i te fare o te pharisea, ’eiaha rā e ha’amau’a noa i te taime ’e te pūai i te hi’ora’a i te mau hapehape ’itehia o vetahi ’ē.

E au mau hoa here ē, te fa’a’ite pāpū nei au ē, ’ia fa’aō ana’e tātou i te hi’ora’a aroha o te Fa’aora i roto i tō tātou orara’a, e tupu i te rahi tō tātou ’aravihi ’ia ha’apoupou i te mau maita’i o tō tātou mau ta’ata tupu, ’e e iti mai tō tātou mana’o nātura ’ia ha’avā i tō rātou mau hapehape. E tupu i te rahi tō tātou ’āpitira’a i te Atua, ’e e mea pāpū roa ē, e au maita’i a’e tō tātou orara’a, ’e e hau roa atu i te marū tō tātou mau mana’o, ’e e ’itehia ia tātou te hō’ē puna hope ’ore o te ’oa’oa. E ’itehia tātou ’ei mau ta’ata fa’atupu hau,19 e tā tātou mau parau e au ïa i te hupe o te po’ipo’i.

Tē pure nei au ’ia riro mai tātou ’ei ta’ata fa’a’oroma’i māite ’e te hāro’aro’a a’e ia vetahi ’ē, ’e ’ia tāmarū mai te aroha o te Fatu i tō tātou fa’a’oroma’i ’ore i mua i te mau hapehape o vetahi ’ē. Teie te ani-manihini-ra’a a te Fa’aora ia tātou. Tē fa’a’ite pāpū nei au ē tē ora nei ’oia. ’Oia te hi’ora’a maita’i hope roa nō te pipi aroha ’e te fa’a’oroma’i. Tē fa’a’ite nei au i tō’u ’itera’a pāpū nō teie mau parau mau nā roto i te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.