’Āmuira’a rahi
’Ei fare nō te ’āna’ira’a nahonaho
’Āmuira’a rahi nō ’Ātopa 2021


’Ei fare nō te ’āna’ira’a nahonaho

« Te ’āna’ira’a nahonaho » e rāve’a ’ōhie ïa, te ateate ’e te fa’ahiahia nō te Fatu nō te ha’api’i ia tātou, ’ei mau tamari’i nāna, te mau parau tumu faufa’a roa.

I roto i tō’u orara’a tōro’a ’ōhipa ’e i roto i tā’u tāvinira’a i roto i te ’Ēkālesia, ’ua rave au te reira e tauatini taime—’eiaha roa rā na mua a’e i nā 15 ta’ata e parahi nei i muri noa mai iā’u. Tē fāri’i nei au i tā ’outou pure ’e tā rātou.

E te mau taea’e ’e te mau tuahine, e ta’ata tumu vau nō te bāsileia o Tonga e vai ra i roto i te moana patifita apato’a, terā rā ’ua pa’ari au i te fenua Marite apato’erau. Nā roto i teie ma’i pe’e parare tei tāpe’a hō’ē hānere, penei a’e tauatini mau misiōnare ’āpī nō Tonga e ha’a nei ’ati a’e te ao nei, tei ’ore ā i ho’i i tō rātou fenua here, i te mea ē ’ua ’opani te mau ’ōti’a fenua. Te tahi pae o te mau elders Tonga e au ē e toru mātahiti rātou i roto i tā rātou misiōni ’e te mau tuahine ’ua hau atu i te piti matahiti ! Tē tīa’i nei rātou ma te fa’a’oroma’i ’e te fa’aro’o, nō te reira i ’itehia ai tō mātou nuna’a. I teie taime nei, ’eiaha e māheaitu ’ia ’ite atu ’outou ia rātou i te tāvinira’a i roto i tā ’outou mau pāroita ’e te tītī ’e ’ia hi’ohia atu e au ē, e mau tino mai iā’u te huru—te pa’ari ’e te rouru hinahina. ’Ua māuruuru roa mātou nō te mau misiōnare i te mau vāhi ato’a nō tā rātou tāvinira’a paieti, noa atu te roa ’aore rā te poto mai tei fa’aotihia, te tumu nō te ma’i pohe pe’e ïa.

I te hō’ē sābati, e diakono ïa vau, tei roto vau i te hō’ē fare e ’ōpere rā i te pape nō te ’ōro’a mo’a, ’a tomo mai ai te hō’ē vahine i roto i te fare. Ma te tura, ’ua tāpiri atu vau iāna ’e ’ua fa’atoro atu i te pape. ’Ua pi’o tōna upo’o, ’ua ’ata’ata ’e ’ua rave hōʼē hāpaina pape. ’Ua taerehia ’oia nō te rave i te pāne. I muri ri’i mai i te tupura’a teie ’ohipa, ’ua ha’api’i mai tō’u taea’e hāhaerera’a ’utuāfare ’o Ned Brimley ē, ’ua hōro’ahia mai ia tātou e rave rahi terera’a ’ohipa ’e te mau ha’amaita’ira’a o te ’evanelia a Iesu Mesia ma te ’āna’ira’a nahonaho.

I muri iho i taua hepetoma ra, ’ua haere mai o Ned ’e tōna taea’e ’āpe’e i tō mātou fare nō te hō’ē ha’api’ira’a ’aita e mo’ehia. ’Ua fa’aha’amana’o mai Ned ia mātou ē, tē vai nei te ’āna’ira’a nahonaho i tō te Atua poietera’a i teie nei ao. ’Ua fa’ata’a maita’i te Fatu ia Mose i te nahonahora’a i tōna hāmanira’a i te fenua nei. ’A tahi, ’ua ha’amata ’oia i te fa’ata’a i te māramarama ’e te pōuri, ’oia ato’a te pape ’e te repo marō. ’Ua tu’u ato’a ’oia i te mau rā’au tupu ’e te mau animala hou ’a fa’ata’a atu ai i teie paraneta hāmani-’āpī-hia i tāna hāmanira’a rahi : te ta’ata, e ha’amata nā roto ia Adamu ’e o Eva.

« Hāmani iho ra ho’i te ’Atua i te ta’ata mā tōna iho rā huru, i hāmani ’oia iāna mā te hōho’a o te Atua ra ; i hāmani ’oia ia rāua, ’o te tāne ’e te vahine.…

« Hi’o a’era te Atua i te mau mea ato’a tāna i hāmani, e inaha e mea maita’i roa » (Genese 1:27, 31).

’Ua māuruuru roa te Fatu. ’E ua fa’aea iho ra ’oia i te hitu o te mahana.

Tē hōro’a nei te ’āna’ira’a nahonaho o te hāmanira’ahia te ao nei ia tātou, i te hō’ē hi’ora’a ’eiaha noa i te mea faufa’a a’e nā te Atua, ’oia ato’a rā nō te aha ’e nō vai ’oia i hāmani ai i te ao nei.

Hōho’a
Ned Brimley ’e te ’utuāfare

’Ua ha’apāpū Ned Brimley i tāna ha’api’ira’a fa’auruhia i te hō’ē fa’ahitira’a parau ’ōhie : « E Vai, e mea nahonaho te fare o te Atua. Tē hina’aro nei ’oia ’ia ora ’oe i te hō’ē orara’a nahonaho maita’i. Nā roto i te ’āna’ira’a pāpū. Tē hina’aro nei ’oia ia ’oe ’ia tāvini i te hō’ē misiōni hou ’oe ’a fa’aipoipohia ai ». I te reira vāhi, tē ha’api’i noa nei te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia ē « tē tīa’i nei te Fatu i te mau taure’are’a tamāroa ato’a ’ia fa’aineine ia rātou nō te tāvini.… Te mau taure’are’a tamāhine… e hina’aro nei e tāvini ’ia fa’aineine ato’a ia rātou » (Buka arata’i rahi : Te tāvinira’a i roto i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei, 24.0, ChurchofJesusChrist.org). Tē nā ’ō fa’ahou ra te taea’e Brimley : « Tē hina’aro nei te Atua ’ia fa’aipoipo ’oe hou ’oe ’a hāmani ai i te tamari’i. ’E tē hina’aro nei ’oia ’ia tāmau noa ’oe i te fa’ananea i tō ’oe mau tārēni ’a fa’aoti ai ’oe i te ha’api’ira’a ». Mai te mea e mā’iti ’oe ’ia ora i tō ’oe orara’a ma te huehue, e ’ite ’oe tō ’oe orara’a e mea fifi roa ’e te ’ārepurepu.

’Ua ha’api’i ato’a te taea’e Brimley ia mātou ē, nā roto i tāna tusia tāra’ehara, e tauturu mai te Fa’aora ia mātou ’ia fa’anahonaho fa’ahou i tō mātou orara’a tei huehue ’aore rā tei ’ārepurepu nā roto i tā mātou iho mau mā’itira’a ’aore rā i tā vetahi ’ē.

Mai taua taime ra, ’ua fa’ahiahia roa vau nō te parau « te ’āna’ira’a nahonaho ». ’Ua fa’ananea vau i te hō’ē peu nō te ’imira’a i te mau hōho’a nahonaho i roto i te orara’a ’e i roto i te ’evanelia.

’Ua ha’api’i Elder David A. Bednar i teie parau tumu : « ’A tuatāpapa ai tātou, ’a ha’api’i mai ai, ’e ’a ora ai i te ’evanelia a Iesu Mesia, mea pinepine te ’āna’ira’a ’ohipa ’e riro mai ’ei ha’api’ira’a. ’Ei hi’ora’a, ’a feruri na tātou i te mau ha’api’ira’a tā tātou i ’apo mai nō ni’a i te mau ’ohipa mātāmua pae vārua, nā roto mai i te ’āna’ira’a ’o te mau ’ohipa rarahi tei tupu i te taime ’a fa’aho’ihia mai ai te ’evanelia a te Fa’aora i te mau mahana hope’a nei ».

’Ua tāpura Elder Bednar i te ’ōrama mātāmua ’e te fārereira’a mātāmua o Moroni rāua o Iosepha Semita mā tē ha’api’i i te tamāiti peropheta mātāmua, i te natura ’e te huru o te Atua, pe’ehia mai e te ’ohipa a te Buka a Moromona ’e a Elia ’o tei ha’aputuputu ia ’Īserā’ela i nā pae e piti nō te pāruru i roto i teie tau tu’ura’a ’evanelia hope’a.

’Ua ’ōpani Elder Bednar ē : « Teie fa’aurura’a o te ’āna’ira’a ’ua riro ïa ’ei ha’api’ira’a nō te mau ’ohipa pae vārua teitei e hina’aro-rahi-hia e te Atuara’a » (« E riro te ’ā’au o te mau tamari’i i te fāriu mai », Liahona, Novema 2011).

Hō’ē hi’ora’a tā’u i rave mai nō « te ’āna’ira’a nahonaho » ’oia ho’i e rāve’a ’ōhie, te ateate ’e te fa’ahiahia nō te Fatu nō te ha’api’i ia tātou, ’ei mau tamari’i nāna, te mau parau tumu faufa’a roa.

’Ua haere mai tātou i te fenua nei nō te ha’api’i mai ’e ’ia roa’a te ’itera’a ’o tā tātou e ’ore roa paha e fāri’i. Nō tātou iho ā te ta’ata tāta’itahi tō tātou tupura’a ’e e tuha’a faufa’a rahi i roto i te ’ōpuara’a a te Metua i te ao ra. E ha’amata tō tātou tupura’a pae tino ’e te pae vārua nā roto i te mau ta’ahira’a ’e e fa’ananea marū noa mai ai ’a roa’a ai ia tātou te ’itera’a o te ’āna’ira’a.

’Ua hōro’a Alama i te a’ora’a pūai nō ni’a i te fa’aro’o—ma te fa’ahōho’ara’a i te hō’ē huero, ē mai te mea ’ua ’atu’atuhia ’e ’ua fa’a’amu-maita’i-hia, e ’ōteo mai te hō’ē rā’au ’āpī nō te riro mai ’ei tumu rā’au rahi ’o tē hōro’a mai i te mā’a monamona maita’i (hi’o Alama 32:28–43). Te ha’api’ira’a ’oia ho’i e tupu i te rahi tō tātou fa’aro’o, ’a hōro’a ai ’outou i te hō’ē vāhi ’e ’ia fa’a’amu i te huero—’aore rā te parau a te Atua—i roto i tō ’outou ’ā’au. E tupu tō ’outou fa’aro’o i te rahi ’a ha’amata ai te parau a te Atua i « te tupu rahi i roto i tō ’outou ’ā’au » (īrava 28). Inaha ho’i « tē ’oru nei, ’e tē ’ōteo nei, ’e tē tupu nei ho’i » (īrava 30) ’o terā nā mea e piti o te hi’ora’a ’e te ha’api’ira’a. E ’āna’ira’a ato’a te reira.

Te ha’api’i nei te Fatu ia tātou tāta’itahi ’ia au i tō tātou ’aravihi nō te ha’api’i mai ’e e nāhea tātou i te ’apo mai. Tō tātou tupura’a tei te huru ïa o tō tātou hina’arora’a mau, te hi’ora’a ateate, te fāito o te fa’aro’o ’e te hāro’aro’ara’a.

’Ua ha’api’ihia ia Nephi i te mea tā Iosepha Semita i ha’api’i mai i Kirtland, Ohio hau atu i te 2 300 matahiti i muri iho :« Inaha ho’i, tē nā ’ō mai ra te Fatu te Atua : E hōro’a vau i te mau tamari’i a te ta’ata nei i te fa’aue nā ni’a iho i te fa’aue, i te a’o nā ni’a iho i te a’o, te tahi vāhi iti i’ō nei ’e te tahi vāhi iti i ’ō atu ; ’e e ao tō rātou ’o tē fa’aro’o mai i tā’u mau parau, ’e ’o tē hōro’a mai i te tari’a i tā’u a’o ; e ha’api’i ho’i rātou i te parau pa’ari ».(2 Nephi 28:30).

’Ia ha’api’i mai tātou « i te fa’aue nā ni’a iho i te fa’aue, i te a’o nā ni’a iho i te a’o, te tahi vāhi iti i’ō nei ’e te tahi vāhi iti i ’ō atu », e ’āna’ira’a fa’ahou te reira.

’A feruri na i te mau fa’ahitira’a parau i muri nei tei fa’aro’ohia i te roara’a o tō tātou orara’a : « Te mau ’ohipa mātāmua nā mua roa » ’aore rā « ’A hōro’a nā rātou i te ū hou ’a hōro’a ai te ’i’o pua’atoro ». Teie te tahi « e haere tātou hou ’a horo atu ai » Tē fa’ata’a nei teie mau fa’ahitira’a tāta’itahi i te tahi ’ohipa o te ’āna’ira’a.

E tupu te mau temeio mai te au i te ’āna’ira’a nahonaho. E tupu te mau temeio i te taime e fa’a’ohipa mātamua ai tātou i te fa’aro’o. E nā mua te fa’aro’o i te temeio.

’Ua fa’atōro’a-ato’a-hia te mau tōro’a o te Autahu’ara’a Aarona ma te ’āna’ira’a, ’ia au i te mātahiti o te ta’ata e fa’atōro’ahia ra : diakono, ha’api’i, ’e te tahu’a.

’Ua riro te mau ’ōro’a nō te fa’aorara’a ’e te fa’ateiteira’a ’ei ’āna’ira’a natura. ’Ua bāpetizohia tātou hou te fāri’ira’a i te hōro’a o te Vārua Maita’i. ’Oia ato’a te mau ’ōro’a o te hiero e ’āna’ira’a ïa. ’Oia mau, mai tā tō’u hoa Ned Brimley i ha’api’i iā’u ma te pa’ari, te ’ōro’a mo’a e ’āna’ira’a ïa—e ha’amata te reira na ni’a i te pāne ’āpe’ehia e te pape.

« ’E tē ’amu rā rātou, ’ua rave ihora Iesu i te pāne, ’e oti a’e rā i te ha’amaita’i i te Atua vāvāhi ihora, tu’u atu rā i te mau pipi ra, nā ’ō atu ra, ’a rave, ’a ’amu ; ’o tā’u tino teie.

’Ua rave ihora ho’i ’oia i te ’āu’a, ha’amaita’i atu ra i te Atua, tu’u atu ra ia rātou ra, nā ’ō atu ra, ’a inu ’outou ato’a ;

’O tō’u ïa toto, ’e toto nō te faufa’a ’āpī, i ha’amani’ihia nō te ta’ata ’e rave rahi ’ia matara te hara » (Mataio 26:26–28).

Hō’ē ā huru fa’anahora’a tō te Fa’aora ha’amaura’a i te ’ōro’a mo’a i Ierusalema ’e i Amerita.

« ’Inaha, e fare nahonaho tō’u fare nei, tē nā reira mai nei te Fatu ’o te Atua, ē ’e ere ho’i i te fare nō te ’āhuehue noa » (Te mau Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 132:8).

E ’āna’ira’a ato’a ho’i te tātarahapara’a. E ha’amata te reira i te fa’aro’o ia Iesu Mesia, noa atu e ’āireire [particule] noa. E tītau te fa’aro’o i te haeha’a, e tuha’a faufa’a roa te reira nō « te ’ā’au ’oto ’e te vārua tātarahapa » (2 Nephi 2:7).

’Inaha ho’i, nā parau tumu mātāmua e maha o te ’evanelia e mau ’āna’ira’a ïa. « Te ti’aturi nei mātou ē, ’o teie te mau parau tumu mātāmua ’e te mau ’ōro‘a mātāmua ’o te ’evanelia, ’a tahi, ’o te fa’aro’o ïa i te Fatu ra ia Iesu Mesia ; te piti, ’o te fātarahapara’a ; te toru, te bāpetizora’a ’ūtuhi ’ia matara te hara ; ’e te maha, ’o te tu’ura’a rima nō te hōro’ara’a o te Vārua Maita’i » (Te mau Hīro’a Fa’aro’o 1:4).

’Ua ha’api’i te ari’i Beniamina i tōna nūna’a i teie parau mau faufa’a roa : « ’E ’a ara ’ia ravehia teie mau mea ato’a ma te pa’ari ’e ma te nahonaho ; ’aita ho’i i tītauhia i te hō’ē ta’ata ’ia horo ’oi’oi atu i tei au i tōna ra pūai. ’E teie fa’ahou ā, e mea ti’a roa iāna ’ia ha’apa’o maita’i, ’e nā roto i te reira e roa’a iāna te rē ; nō reira, ’ia ravehia te mau mea ato’a ma te nahonaho » (Mosia 4:27).

’A ora ana’e i tō tātou orara’a ma te nahonaho ’e ’a ’imi i te pe’e i te ’āna’ira’a tā te Fatu i rēni nō tātou. E ha’amaita’ihia tātou ’a ’imi ai tātou ’e ’a pe’e ai i te mau hi’ora’a ’e te ’āna’ira’a tā te Fatu i ha’api’i e aha te mea faufa’a roa nāna. Nā roto i te i’oa mo’a o Iesu Mesia, ’āmene.