“Chirix a’an tink’e li k’a’ru q’un xmetz’ew choq’ kawilal chiruheb’ ”

Us ajwi’ naq taqak’ulub’a qib’, a’b’an chiqak’ulub’a qib’ jo’ ralal ut xrab’in li Dios, chi wan qachoxahilal ut qeechanihom re toowulaq jo’ chanru a’an.² Wi taqaj xk’ulub’ankil li choxahilal ut eechanihom a’an, tento naq toojalaaq chiqajunil. Sa’ li loq’laj hu, li jalaak, a’an li jalok k’a’uxlej. “Wankeb’ naab’al,” kixye li Awa’b’ej Russell M. Nelson, “li neke’k’oxlank re naq li jalb’a-k’a’uxlej a’an jun tojb’a-maak—li k’a’ru ka’ajwi’ naqab’aanu naq q’axal ra li wanko wi’. … Naq li Jesus naxye eere malaj we laa’in naq “taqajal qak’a’uxl,” yoo chiqab’oqb’al chi jalaak.”³

Jun aj programador naroksi jun ch’ol aatin li naxye re li ulul ch’iich’ k’a’ru tixb’aanu. Li ch’ol aatin naxch’olob’ k’a’ru taak’ulmanq wi na’ux jalan chik na’leb’. Qayehaq, wi x a’an yaal, b’aanu y.

Li Qaawa’ nak’anjelak ajwi’ chi jo’kan: wi nak’anjelaman li paab’aal, wi nak’anjelaman li tiikilal, wi nak’anjelaman li jalb’a-k’a’uxlej. Wankeb’ k’iila ch’ol aatin jo’eb’ a’in naroksi li Dios:

“Wi nakapaabʼebʼ lin taqlahom ut nakatkuyuk toj saʼ rosoʼjik, [jo’kan b’i’] taawanq aayuʼam chi junelik, aʼ li maatan li qʼaxal nim re chixjunilebʼ lix maatan li Dios.”⁴

Malaj “wi texpatzʼoq rikʼin xʼanchalil eechʼool, chi tiik eerajom, chi wank eepaabʼaal chirix li Kristo, [jo’kan b’i’] aʼan tixkʼutbʼesi cheru li yaal chirix, rikʼin lix wankil li Santil Musiqʼej.”⁵

Lix rahom li Dios, us ta maak’a’ roso’jik ut tz’aqal re ru, wan ajwi’ li narelaji.⁶ Qayehaq:

“Wi nekepaab’ lin chaq’rab’, [jo’kan b’i’] texkanaaq sa’ lin rahom jo’ naq laa’in xinpaab’ xchaq’rab’ lin Yuwa’ ut ninkanaak sa’ lix rahom.”⁷

Li Elder D. Todd Christofferson kixch’olob’ li na’leb’ a’in naq kixye: “Wankeb’ li neke’xye, “Li Kolonel nikinxra jo’ wankin,” ut yaal a’an. A’b’anan, a’an moko naru ta chiqak’ulb’al sa’ li rawa’b’ejihom jo’ wanko anajwan, “xbʼaan naq maakʼaʼ kʼaʼru tzʼaj naru chi wank aran, malaj chi wank chiru li rilobʼaal” [Moises 6:57]. Tento naq xb’een wa te’toje’q rix li qamaak.”⁸

Wan ajwi’ li na’elajiman wi naqaj xk’ulb’al lix wankilal li Dios li tooxtenq’a chi jalaak. Li Kolonel, rik’in xtz’uumal re laj Moroni sa’ lix Hu laj Mormon, kixye: “Wi te’chalq li winq wik’in tink’ut chiruheb’ lix q’unaleb’ xmetz’ew. Ninkʼe xqʼunalebʼ xmetzʼew li winq re taaruuq teʼwanq chi tuulanebʼ xchʼool; ut tzʼaqal li wusilal choqʼ re chixjunilebʼ li winq li nekeʼxtuulanobʼresi ribʼ chiwu; xbʼaan naq wi nekeʼxtuulanobʼresi ribʼ chiwu, ut nekeʼpaabʼank we, chirix aʼan tinkʼe li kʼaʼru qʼun xmetzʼew choqʼ kawilal chiruhebʼ.”⁹

Sa’ xtz’ilb’al rix li naxk’ut li Qaawa’ arin, naqak’e reetal naq a’an xb’een naxye naq naxk’e xq’unaleb’ xmetz’ew li winq ut li ixq, ut a’an xcha’al li qayu’am jo’ t’anenaqil kristiaan. Koo’ok jo’ ruchich’och’il winq ut ixq sa’ xk’ab’a’ lix t’anik laj Adan. A’b’an, rik’in lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo, naru toonumtaaq sa’ xb’een lix q’unal qametz’ew, a’an li t’ane’k wanko wi’.

Chirix a’an, naxye naq tz’aqal li rusilal ut naq wi taqatuulanob’resi qib’ ut toopaab’anq chiru a’an, jo’kan b’i’ a’an “tixk’e li k’a’ru q’un xmetz’ew choq’ kawilal chiqu.” Sa’ jalan chik aatin, wi xb’een taqajal li qat’anenaqil wanjik, a’an li xb’eenil xq’unal qametz’ew, chi jo’kan tooruuq chixjalb’aleb’ xkomoneb’ chik lix q’unal qametz’ew.

Qak’ehaq reetal k’a’ru li aajel ru re jalaak jo’ kixk’ut li Qaawa’:

Xb’een, tento taqatuulanob’resi qib’. Li Qaawa’ naxpatz’ li tuulanil ch’oolej. “Wi neke’xtuulanob’resi rib’ chiwu,”¹⁰ kixye. Lix ka’pak’alil li tuulanil ch’oolej, a’an li q’etq’etil. Wan li q’etq’etil naq naqak’oxla naq nim wi’chik li qana’leb’ chiru a’an—naq li naqak’oxla laa’o aajel wi’chik ru chiru li naxk’oxla malaj nareek’a li Dios.

Li rey aj Benjamin kixk’ut naq “li ruchichʼochʼil winq wan choqʼ aj xikʼ ilonel re li Dios … ut toj taawanq chi junelik qʼe kutan, wi inkʼaʼ … narisi li ruchichʼochʼil winq chirix, ut naʼok choqʼ aj santil paabʼanel saʼ xkʼabʼaʼ lix tojbʼal rix li maak xbʼaan li Kristo li Qaawaʼ, ut naʼok chanchan jun li chʼina al, kubʼenaq ratawom, qʼun xchʼool, [ut] tuulan.”¹¹

Re jalaak, tento taqisi li ruchichʼochʼil winq chiqix, ut tuulanaq qach’ool kub’enaqaq qatawom. Tento naq tz’aqal tuulanaq qach’ool re xtaaqenkil jun yo’yookil profeet. Re xk’ulb’al ut xpaab’ankileb’ li sumwank re li santil ochoch. Re xjalb’al qak’a’uxl wulaj wulaj. Tz’aqal re rajb’al jalaak, re “xq’axtesinkil qach’ool chiru li Dios.”¹²

Xkab’, tento taawanq qapaab’aal chirix li Jesukristo. Li Kolonel kixye: “Wi neke’xtuulanob’resi rib’ chiwu, ut neke’paab’ank we,”¹³ a’an tixk’e qawankilal re numtaak sa’ xb’een lix q’unal qametz’ew. Li tuulanil ch’oolej, chi laq’lo rik’in paab’aal chirix li Jesukristo, tooxtenq’a chiroksinkil lix wankilal li rusilal a’an ut lix tz’aqalileb’ li osob’tesink neke’chal sa’ xk’ab’a’ lix tojb’al rix li maak.

Li Awa’b’ej Nelson kixye naq “tz’aqal li jalb’a-k’a’uxlej natikla rik’in xpaab’ankil naq li Jesukristo wan xwankil re qach’ajb’al, qak’irtesinkil, ut qakawob’resinkil. … A’an li qapaab’aal li naxk’e chi k’anjelak lix wankil li Dios sa’ li qayu’am.”¹⁴

Rox, sa’ xk’ab’a’ li rusilal, a’an naru tixk’e li k’a’ru q’un xmetz’ew choq’ kawilal. Wi taqatuulanob’resi qib’ ut taqapaab’ li Jesukristo, jo’kan b’i’ li rusilal tixk’e qawankilal chi jalaak. Malaj ut, li Jesukristo tooxtenq’a chi jalaak. Naru chixjunil a’in xb’aan naq, jo’ naxye, “tz’aqal li wusilal choq’ re chixjunileb’ li winq.”¹⁵ Li rusilal naxk’e qametz’ew chi numtaak sa’ xb’een chixjunil li ramleb’, chixjunil li ch’a’ajkilal, ut chixjunil lix q’unal qametz’ew wi taqayal jalaak.

Lix q’unal qametz’ew q’axal nim naru taa’ok choq’ li qakawilal q’axal nim. Naru toojalaaq ut “too’ok choq’ ak’il yo’ob’tesihom.”¹⁶ Lix q’unal qametz’ew naru na’ok “choq’ kawilal chiqu.”¹⁷

Li Kolonel kixk’anjela lix junelikil mayej aj tojol-ix re naq tooruuq chi jalaak, chixjalb’al qak’a’uxl, ut chi chaab’ilo’k. Naru tooyo’laaq wi’chik. Naru toonumtaaq sa’ xb’een li k’aynaqo wi’, jo’ ajwi’ li “ajom re xb’aanunkil li maa’usilal.”¹⁸ Jo’ ralal ut xrab’in jun Yuwa’b’ej sa’ Choxa li nokoxra, wan qawankilal re jalaak.

Wankeb’ k’iila seraq’ sa’ li loq’laj hu chirixeb’ li winq ut li ixq li ke’jala.

Laj Sawlo, aj Fariseo ut aj rahob’tesinel reheb’ laj Kristiano,¹⁹ kijala jo’ laj Pablo, jun apostol chiru li Qaawa’ Jesukristo.

Laj Alma a’an chaq jun aj tij chiru li maa’us aj rey aj Noe. Kirab’i li raatin laj Abinadi, kixjal xk’a’uxl, ut kijala jo’ jun reheb’ li xninqal ru misioneer sa’ lix Hu laj Mormon.

Sa’ xch’ajomil, laj Alma, li ralal, kixsik’ ru xsachb’al li Iglees. A’an chaq jun reheb’ “laj maak li q’axal yib’eb’ ru”²⁰ toj reetal naq kijale’ xch’ool ut kijala jo’ jun nimla misioneer.

Laj Moises kik’ule’ sa’ xjunkab’al laj Farahon ut kiwinqilo’ sa’ usilal sa’ xyanqeb’ laj Egipto. A’b’an naq kixnaw ani a’an ut k’a’ru lix choxahil eechanihom, kijala ut ki’ok jo’ li nimla profeet aj k’ehol chaq’rab’ sa’ li Najter Chaq’rab’.²¹

Natoch’e’ inch’ool xb’aan xjalajik xch’ool lix mama’ li wixaqil, laj James B. Keysor.²² Kiyo’la rik’ineb’ li chaab’il aj santil paab’anel re li ru taq’a Lago Salado sa’ 1906, a’ut kikam xna’ ut kich’a’ajko’ chiru xsaajilal. Jo’ saaj winq kixnajtob’resi rib’ rik’in li Iglees ut ki’ok chixb’aanunkil li ink’a’ us. A’b’anan, kixnaw ru ut kisumla rik’in jun ixq tiik xch’ool ut ke’xk’iresi oob’ li ralal xk’ajol.

Sa’ 1943, chirix li Gran Depresion ut xkab’ li Guerra Mundial, laj Bud, jo’ nawb’il ru xb’aaneb’ li ramiiw ut lix junkab’al, ki’el chaq Utah ut xko’o sa’ Los Angeles, California, re xsik’b’al xtrab’aaj. Naq wan aran, kiwan sa’ rochoch li ranab’ ut lix b’eelom, li kik’anjelak jo’ obiisp sa’ lix teep.

Sa’ xk’ab’a’ lix rahom ut lix na’leb’ li ranab’ ut lix b’alk, kiniman li rajom chirix li Iglees ut ki’ok chirilb’al ru lix Hu laj Mormon rajlal q’ojyin rub’elaj naq nawar.

Sa’ jun q’ojyin, naq a’an yoo chirilb’al li ch’ol 34 re Alma, kitoch’e’ xch’ool naq kiril a’in:

“Relik chi yaal, nawaj raj naq chexchalq ut naq inkʼaʼ chik teekawobʼresi eeraam. …

“Xbʼaan naq kʼehomaq reetal, li yuʼam aʼin aʼan xqʼehil re naq teʼxkawresi ribʼ li winq chixkʼulbʼal li Dios; relik chi yaal, kʼehomaq reetal, lix kutankil li yuʼam aʼin aʼan li kutan tento teʼxbʼaanu wiʼ li winq xkʼanjelebʼ.”²³

Naq yoo chirilb’al li raqal a’in, kiq’ixno’ li raam ut kixnaw naq tento taajalaaq, tixjal xk’a’uxl, ut kixnaw k’a’ru tento tixb’aanu. Kiwakli chaq sa’ xch’aat, kixwiq’ib’ rib’ ut ki’ok chi tijok, kixtz’aama chiru li Qaawa’ naq tixkuy xmaak ut naq tixk’e xmetz’ew chi jalaak. Kisumeek lix tij, ut chalen chaq a’an, maajun sut ki’ilok chi ixb’ej. Laj Bud kik’anjelak sa’ li Iglees ut kikana chi tiik chi paab’ank toj sa’ xraqik lix yu’am. Kijala chi tz’aqal. Lix k’a’uxl, lix ch’ool, lix b’aanuhom, ut li raam ke’jala.

Ex was wiitz’in, li qachoxahil ajom a’an wulak jo’ li qaChoxahil Yuwa’ ut li qaKolonel, Jesukristo. Naqab’aanu a’in naq nokojala, malaj naq naqajal qak’a’uxl. Naqak’ul “xjalam-uuch [li Kolonel] sa’ li qilob’aal.”²⁴ Noko’ak’ob’resiik, nokosantob’resiik, nokojala, ut naqayal qaq’e wulaj wulaj. Wan naq naqeek’a naq naqak’e wiib’ yokb’ chi uub’ej ut jun chi ixb’ej, a’b’an nokoxik chi uub’ej chi tuulan qach’ool sa’ li paab’aal.

Ut naq naqatuulanob’resi qib’ ut naqak’anjela li qapaab’aal chirix li Jesukristo, li rusilal li Kolonel ut lix tojb’al rix li maak nokoxtenq’a chi jalaak.

Ninch’olob’ xyaalal naq li Jesukristo a’an laj Kolol qe ut aj Tojol qix. Tz’aqal li rusilal. Ninye naq a’an “li b’e, li yaal ut li yu’am.”²⁵ Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.