Xbʼaan naq li Dios kʼaʼjoʼ naq kooxra

“Xbʼaan naq li Dios kʼaʼjoʼ naq kixra li ruchichʼochʼ: kixkʼe chaq li Ralal jun chiribʼil re naq chixjunil li taapaabʼanq re, inkʼaʼ taasachq, wanq bʼan xyuʼam chi junelik” (Jwan 3:16). Li xb’een sut naq xink’e reetal li raqal a’in, moko wankin ta sa’ li Iglees chi moko sa’ junaq li q’ojyin re junkab’al. Yookin chirilb’aleb’ laj b’atz’unel sa’ li television. A’ yaal k’a’ru yookin chirilb’al, malaj a’ yaal k’a’ chi b’atz’unkil, wan jun li kristiaan li naxchap chi kutankil jun nimla perel hu b’ar wi’ naxye “Jwan 3:16.”

Xinwulak ajwi’ chixraab’al li raqal 17: “Xb’aan naq li Dios ink’a’ kixtaqla chaq li Ralal sa’ ruchich’och’ chi raqok aatin sa’ xb’een li ruchich’och’, re b’an naq chikole’q li ruchich’och’ sa’ xk’ab’a’ a’an.”

Li Dios kixtaqla li Jesukristo, li Ralal Junaj Chirib’il sa’ tib’elej, re xk’eeb’al xyu’am sa’ qak’ab’a’. Kixb’aanu xb’aan naq nokoxra ut kixkawresi jun li k’uub’anb’il na’leb’ re naq chiqajunjunqal tooruuq chi sutq’iik rik’in.

A’b’anan a’in moko a’an ta jun li t’ikr, li naxchap chixjunil li k’uub’anb’il na’leb’ re elk chi uub’ej. Qe chiqajunjunqal, k’ojob’anb’il xb’aan jun raarookil Choxahil Yuwa’b’ej, li naxnaw ru li qaam, li qak’ab’a’, ut li naraj naq taqab’aanu. K’a’ut naq naqapaab’ a’an? Xb’aan naq nak’utman chiqu sa’eb’ li loq’laj hu.

Laj Moises naab’al sut kirab’i li qaChoxahil Yuwa’ chixyeeb’al “Moises, at walal” (chi’ilmanq Moises 1:6; che’ilmanq ajwi’ li raqal 7, 40). Laj Abraham kixnaw naq a’an jun ralal li Dios, sik’b’il chaq ru re k’anjelak rub’elaj naq taachalq sa’ ruchich’och’ (chi’ilmanq Abraham 3:12, 23). Rik’in lix tenq’ li Dios, li xEster kisik’e’ ru re xkolb’al lix tenamit (chi’ilmanq Ester 4). Ut li Dios kixb’aanu naq jun li saaj ixq, jun moos, tixch’olob’ xyaalal jun li yo’yookil profeet re naq laj Nahaman taak’iraaq (chi’ilmanq 2 Reyes 5:1–15).

Jwal nawulak chiwu li na’leb’ chirix li chaab’il winq, li ka’ch’in xteram, li kitaqe’ sa’ ru’uj jun li che’ re rilb’al li Jesus. Li Kolonel kixnaw naq wan aran, kixaqli, kixtaqsi li rilob’aal sa’ ru’uj li che’ ut kixye li aatin a’in: “Zakeo, … kub’en chaq” (Lukas 19:5). Ut ink’a’ taasachq sa’ qach’ool li saaj al wan chaq 14 chihab’ re li xko’o sa’ jun li k’iche’ ut kixtzol tz’aqal chirix li k’uub’anb’il na’leb’: “[Jose,] a’an a’in li Walal raaro inb’aan. Chawab’i a’an!” (Jose Smith—Resilal 1:17).

Ex was wiitz’in, laa’o xyi lix k’uub’anb’il k’anjel li qaChoxahil Yuwa’ ut li rajom lix k’anjel li qaKolonel. Chiqajunjunqal, laa’o lix k’anjeleb’ ut lix loq’aleb’.

Choq’ we maajun chik junaq hu naxk’ut chi chaab’il a’in, chiru li xintzol sa’ li Najter Chaq’rab’. Sa’ junjunq li ch’ol naqataw reetalil chan ru naq li qaChoxahil Yuwa’ ut li Jehova wankeb’ tz’aqal rilom sa’ li qayu’am.

Toje’ xootzolok chirix laj Jose, lix raarookil alal laj Jakob. Chalen sa’ xsaajilal, laj Jose jwal ki’osob’tesiik xb’aan li Qaawa’, a’b’anan kixnumsi naab’al li yale’k xb’aaneb’ li ras. Wiib’ xamaan anajwan, naab’al qe laa’o xooxtoch’ rilb’al chan ru naq laj Jose kixkuy xmaakeb’ li ras. Sa’ Kim, Taaqehin naqil: “K’iila pay chan ru lix yu’am laj Jose chanchan lix yu’am li Jesukristo. Us ta kixk’ul li rahilal xb’aan li qamaak, li Kolonel naxyeechi’i xkuyb’al li qamaak ut qakolb’al chiru li rahilal li jwal nim wi’chik chiru li we’ej. Maak’a’ naxye ma tento taqak’ul malaj taqak’e xkuyb’al li maak—chiru li yu’am tento xb’aanunkil xkab’ichaleb’—lix yu’am laj Jose nokoxjayali rik’in li Kolonel, a’ li tz’aqal xyo’leb’aal li k’iraak ut li k’ame’k sa’ usilal.”¹

Jun li na’leb’ li nawulak chiwu sa’ li seraq’ a’an naq na’aatinak chirix li ras laj Jose, laj Juda, li kitenq’an sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios choq’ re laj Jose. Naq laj Jose kitz’eqtaanaak xb’aaneb’ li ras, laj Juda kixtoch’eb’ xch’ool re naq ink’a’ te’xkamsi laj Jose, kixye naq yal te’xk’ayi jo’ moos (chi’ilmanq Genesis 37:26–27).

Naab’al chihab’ chik chirix a’an, laj Juda ut eb’ li ras tento ke’xk’am li riitz’in, laj Benjamin, aran Egipto. Sa’ xtiklajik lix yuwa’ ink’a’ kiraj. A’b’anan laj Juda kixye re laj Jakob naq tixk’am chaq wi’chik laj Benjamin sa’ ochoch.

Sa’ Egipto, li raatin laj Juda kiyale’ rix. Li saaj winq aj Benjamin kik’ehe’ sa’ xb’een jun li maak li moko xb’aanu ta. Laj Juda, chi tiik rik’in li raatin, kixyeechi’i rib’ choq’ reeqaj laj Benjamin re taaxik sa’ tz’alam. “Xb’aan naq,” kixye, “chan ru tinxik rik’in lin yuwa’, ut li wiitz’in maa’anihaq chiwix?” (chi’ilmanq Genesis 44:33–34). Laj Juda wan xch’ool chixpaab’ankil li raatin naq tixsutq’isi chaq laj Benjamin chi sa xch’ool. Ma wan hoonal xaweek’a aawib’ jo’ laj Jonas xreek’a rib’ chirix laj Benjamin?

Ma ink’a’ ta jo’ka’in neke’reek’a rib’ li yuwa’b’ej chirixeb’ lix kok’al? Chan ru neke’reek’a’ rib’ eb’ li misioneer chirixeb’ li komon neke’xtenq’a? Chan ru neke’reek’a rib’ eb’ laj k’anjel rik’ineb’ li kok’al ut rik’ineb’ li saaj neke’xtenq’a ut neke’xra?

Maak’a’ naxye anihat malaj a’ yaal chan ru laa sutam anajwan, wan ani jo’ka’an naareek’a’ rib’ chawix laa’at. Wan ani naraj sutq’iik rik’in li qaChoxahil Yuwa’ aawochb’een.

Jwal ninb’antioxin chirixeb’ li ink’a’ neke’lukta xch’ool qik’in laa’o, li toj neke’xk’e xch’ool chi tijok choq’ qe ut toj yookeb’ chixk’utb’al chiqu ut chiqatenq’ankil re xch’utub’ankil chixjunil li taa’ajmanq re sutq’iik sa’ li ochoch rik’in li qaChoxahil Yuwa’.

Toje’, jun lin raarookil amiiw kixnumsi 223 kutan sa’ li b’anleb’aal xb’aan li COVID-19. Chiru li hoonal a’an, ki’ula’aniik xb’aan lix yuwa’, li ak kamenaq ut kixpatz’ naq taak’eemanq jun li esil reheb’ li ri. Us ta sa’ xjunpak’alil li tz’apleb’ t’ikr, li chaab’il yuwa’chinb’ej a’an kiraj xtenq’ankileb’ li ri re te’sutq’iiq sa’ lix choxahil junkab’al.

Anajwan, eb’ laj taaqehom re li Kristo yookeb’ chixjultikankileb’ laj “Benjamin” sa’ lix yu’ameb’. Sa’ chixjunil li ruchich’och’ xe’rab’i lix b’oqom li trompeet re lix yo’yookil profeet li Dios, li Awa’b’ej Russell M. Nelson. Eb’ li ch’ajom ut li saaj ixq neke’tz’aqon sa’ xteep li saaj re li Qaawa’. Eb li kristiaan ut li junkab’alej yookeb’ chixk’eeb’al li ruq’ rik’in li musiq’ej re k’aak’alenk—rahok, wotzok, ut xb’oqb’aleb’ li ramiiw ut li rech kab’aleb’ chi chalk rik’in li Kristo. Eb’ li saaj ut eb’ li ninq yookeb’ chi naq sa’ xch’ool ut xyalb’aleb’ xq’e chixk’uulankil lix sumwank—xnujob’resinkileb’ lix santil ochoch li Dios, xtawb’al lix k’ab’a’eb’ lix kamenaq, ut xk’ulb’aleb’ li k’ojob’anb’il k’anjel choq’ reheb’ a’an.

K’a’ut naq lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’ naxk’e naq taqatenq’aheb’ li kristiaan chi sutq’iik rik’in a’an? Xb’aan naq chi jo’kan nokowulak jo’ li Jesukristo. Li seraq’ chirix laj Juda ut laj Benjamin naxk’e qanawom chirix lix tojb’al rix li maak kixb’aanu li Kolonel choq’ qe. Rik’in lix tojb’al rix li maak, a’an xk’e lix yu’am re qak’amb’al sa’ ochoch. Li raatin laj Juda naxk’ut lix rahom li Kolonel: “Chan ru tinsut’qiiq rik’in lin Yuwa’, ut laa’at maa’anihaqat chiwix?” Jo’ aj ch’utub’anel re Israel, a’anaq ajwi’ li qaatin.

Li Najter Chaq’rab’ nujenaq rik’in li sachb’a-ch’oolej ut rik’in uxtaanank li nareetali lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’. Sa’ 2 Reyes 4, li ch’ol aatin “kiru chiru jun kutan” na’oksiman oxib’ sut re xyeeb’al choq’ we naq li k’a’aq re ru aajel ru naru chi uxmank sa’ xhoonal li Dios, ut maajun kok’ k’anjel ink’a’ aajel ru chiru a’an.

Li ak’ wamiiw aj Pablo naxch’olob’ xyaalal li na’leb’ a’an. Laj Pablo kik’i sa’ jun li junkab’alej b’ar wi’ wan li maa’usilal ut ink’a’ jwal neke’raj rab’inkil li paab’aal. Naq wan chaq chi tzolok sa’ jun li tzoleb’aal sa’ xna’jeb’ laj puub’ aran Alemania, xk’e reetal wiib’eb’ li komon ixq li wankeb’ jun lix saqen sa’ musiq’ej. Naq kixpatz’ k’a’ut naq jalaneb’, ke’xsume naq a’aneb’ komon sa’ Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan.

Ink’a’ naab’alaq hoonal chirix, laj Pablo x’ok chixch’utub’ankil rib’ rik’ineb’ li misioneer ut xb’oqe’ sa’ li Iglees. Sa’ li domingo, naq xkub’e sa’ li b’eleb’aal ch’iich’, xrileb’ wiib’eb’ li winq li wankeb’ lix saqi kamiis ut korbaat. Xpatz’ reheb’ ma a’aneb’ li misioneer re li Iglees. A’aneb’ xe’xye naq hehe’, ut laj Pablo xtaaqeheb’.

Sa’ lix hoonalil li k’anjel jun laj k’amol b’e xk’uteb’ li komon chi ru’uj li ruq’ ut xb’oqeb’ chixyeeb’al lix nawomeb’ xch’ool. Sa’ roso’jik li raatineb’ jun ch’uut aj wajb’ xe’toch’ok ut li komon xe’xye, “Amen.”

Naq laj k’amol b’e xk’e xhoonal laj Pablo, xxaqli ut xye, “Ninnaw naq laj Jose Smith a’an jun profeet ut naq lix Hu laj Mormon a’an yaal.” Laj wajb’ ink’a’ xe’toch’ok ut ink’a’ ajwi’ xe’xye amen. Rik’in hoonal laj Pablo xk’e reetal naq xwulak sa’ jalanil paab’aal. Ink’a’ naab’alaq hoonal chirix, laj Pablo xtaw li b’e ut xkub’e xha’.

Sa’ xkutankil lix kub’iha’ laj Pablo, jun komon li ink’a’ naxnaw ru xye, “Xakol lin yu’am.” Naab’alaq xamaan rub’elaj, li winq a’in x’ok chixsik’b’al junaq li Iglees re taatz’aqonq ut xwulak b’ar wi’ wankeb’ laj wajb’ ut neke’xye amen. Naq li winq xrab’i laj Pablo chixyeeb’al lix nawom xch’ool chirix laj Jose Smith ut chirix lix Hu laj Mormon, xk’e reetal naq li Dios naxnaw ru, ut naxnaw lix ch’a’ajkilal, ut naq wan jun li k’uub’anb’il na’leb’ choq’ re. Jo’ choq’ re laj Pablo ut choq’ re li winq a’in, “kiru chiru jun kutan,” chi yaal!

Laa’o ajwi’ naqanaw naq li qaChoxahil Yuwa’ wan jun xk’uub’anb’il na’leb’ re sahil ch’oolej choq’ qe. Xb’aan naq li Dios kixtaqla chaq lix Raarookil Alal sa’ qak’ab’a’, eb’ li sachb’a-ch’oolej neke’qaj “taqak’ul sa’ xkutankil” aajel ru re naq taatz’aqloq ru lix k’uub’anb’il na’leb’.

Ninch’olob’ xyaalal naq chiru li chihab’ a’in tooruuq chixtz’olb’al naab’al chirix lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios choq’ qe sa’ li Najter Chaq’rab’. Li jun ch’uut chi loq’laj hu a’an naxk’ut chirixeb’ li profeet chiruheb’ li kutan ch’a’aj ut li ruq’ li Dios sa’ jun li ruchich’och’ sachenaq ut rajlal ch’i’ch’i’. Jo’kan ajwi’ na’aatinak chirixeb’ laj paab’anel li tuulaneb’ xch’ool li ke’royb’eni xk’ulunik li qaKolonel, jo’ naqoyb’eni ut naqakawresi qib’ choq’ re li xkab’ xk’ulunik—lix sutq’ijik li yeechi’inb’il chalen chaq junxil.

Toj sa’ li kutan a’an, maare ink’a’ taqil rik’in qaruchich’och’il xnaq’ u, lix k’oxlahom li Dios choq’ re li qayu’am (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 58:3). A’b’anan naru taanaq sa’ qach’ool lix sumenkil laj Nefi naq kixtaw junaq li k’a’aq re ru ch’a’aj: us ta ink’a’ kixnaw xyaalalil chixjunil li k’a’aq re ru, kixnaw naq li Dios naxraheb’ li ralal xk’ajol (chi’ilmanq 1 Nefi 11:17).

A’an a’in lix nawom inch’ool chiru li ch’ina-usil eq’la re li hilob’aal kutan a’in. Chiqatz’iib’a sa’ li qach’ool ut chiqakanab’ naq tixnujob’resi li qaam rik’in tuqtuukilal, oyb’enink, ut sahil ch’olejil chi junelik: Xbʼaan naq li Dios kʼaʼjoʼ naq kooxra kixkʼe chaq li Ralal Jun Chiribʼil—ink’a’ chi raqok aatin sa’ xb’een li ruchich’och’, re b’an naq chikole’q li ruchich’och’. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.