Li sachik ch’oolej chirix li Kristo ut lix evangelio

Wan jun lin amiiw, jun chaab’il aj k’utunel li xwan sa’ li universidad, jun chaab’il aj k’anjenel, ut sa’ xb’een na’ajej, jun xmoos li Jesukristo. Xrula’ani li santil ch’och’ naab’al sut re tz’aqonk sa’eb li ch’utub’aj-ib’, xb’aanunkil li tz’ilb’a-ix reheb’ laj tzolonel, ut xjolominkil li b’eek sa’ li na’ajej a’an. Jo’ naxwotz a’an, naq narula’ani li na’ajej b’ar wi’ kib’eek li Jesus, sachso nakana xb’aan naq rajlal naxtzol jun ak’ na’leb’, li jwal chaab’il ut ch’ina-us chirix li Jesukristo, lix k’anjel sa’ ruchich’och’, ut lix raarookil na’aj. Lix sachik xch’ool naxk’ut li wamiiw naq na’aatinak chirix li naxtzol chaq sa’ li santil ch’och’ naru chi eek’amank; ut li sachik ch’oolej a’an xtenq’a tz’aqal chixk’ulb’al xninqal ru maatan sa’ lix yu’am.

Chirix rab’inkil lix k’ulum ut reek’ankil lix sahil xch’ool, xink’oxla chirix xnimal li ch’ina-usil k’ulum sa’ musiq’ej li naru ut tento taqeek’a xb’aan lix evangelio li Jesukristo ut li jalok li naru naxb’aanu sa’ li qatzolomil ut jo’kan ajwi’ chiru li qab’eenik re xk’ulb’al li yu’am chi junelik. Li k’a’ru xchaq’al ru nin’aatinak wi’ a’an li na’eek’aman, lix sachikeb’ xch’ool li neke’xjayali xyu’am rik’in li Kolonel ut lix k’utum ut chi tuulaneb’ xch’ool neke’xk’e reetal lix wanjik sa’ lix yu’ameb’. Li ch’ina-usil eek’ahom a’an, li musiq’anb’il xb’aan li Santil Musiq’ej, naxk’e li ajom re xyu’aminkil chi sa lix tzol’leb’ li Kristo.¹

Sa’eb’ li loq’laj hu wan naab’al li eetalil chirix lix k’utunik li eek’ahom a’an. Li profeet aj Isaias kixwotz li xnimal ru xb’antioxihom chiru li Qaawa’ xb’aan lix sahil xch’ool rik’in.² Eb’ li ke’abink re li Jesus naq kik’utuk sa’ li ch’utleb’aal aran Kapernaum ke’sach xch’ool rik’in lix tzol’leb’ ut li wankilal kixwotzeb’ wi’.³ A’an ajwi’ li eek’ahom a’an li kitoch’ok xch’ool li saaj al aj Jose Smith naq kiril sa’ li Santil Hu li xb’een ch’ol re lix hu laj Santiago, li kik’amok re chixsik’b’al lix tenq’ li Dios.⁴

Ex was wiitz’in, naq sachso tz’aqal qach’ool xb’aan li Jesukristo ut lix evangelio, wan tz’aqal xsahil qach’ool, wan tz’aqal qajom re xb’aanunkil lix k’anjel li Dios, ut naqak’e reetal li ruq’ li Qaawa’ sa’ chixjunil li k’a’aq re ru. Jo’ ajwi’, naq lix tzolb’al li raatin li Dios wan rajb’al; eb’ li qatij, wan tz’aqal rajomeb’; li qaloq’onihom, wan tz’aqal roxloq’; li qak’anjel sa’ li rawa’b’ejihom li Dios, wan qach’ool re. Chixjunil li k’a’aq re ru a’in nokoxtenq’a chixk’ulb’al chi naab’al li rula’anihom li Santil Musiq’ej.⁵ Jo’kan b’i’, li qanawom chirix li Jesukristo ut chirix lix evangelio taakawuq, taawanq li Kristo chi yo’yo sa’ li qaam,⁶ ut toowanq “chi chapchooqo ut k’ojk’ooqo rik’in a’an, xaqxooqo rik’in li paab’aal, … chi numtaak rik’in b’antioxink.”⁷ Naq nokowan chi jo’kan, nokokawu sa’ musiq’ej ut kolb’ilo chi t’ane’k chiru li q’emal sa’ musiq’ej.

Li q’emal a’an naq ink’a’ chik taawaj k’anjelak chi anchal aach’ool sa’ lix evangelio li Qaawa’. Natikla naq naqeek’a naq ak tz’aqal li qanawom ut li qosob’tesinkil qak’ulum choq’ re xsahil qach’ool sa’ li yu’am a’in. Li musiq’ejil hilank a’in, yal xyeeb’al chi jo’kan, nokoxk’e chixk’oxlankil naq xqatz’aqobresi ru li maatan re li evangelio, ut chi jo’kan nokowan sa’ xiwxiw chixkanab’ankil xyua’aminkil lix evangelio li Jesukristo⁸ ut eb’ li qasumwank. Jo’kan b’i’, chi ka’ch’inq nokonajto’ rik’in li Qaawa’; naq’una li qaseeb’al re “rab’inkil a’an,”⁹ toj reetal naq maak’a’ chik naqaj ut maak’a’ chik naqeek’a chirix lix nimal ru xk’anjel. Li xkab’ rix ch’oolej chirix li yaal li ak qak’ulum naru naxtoch’ qak’a’uxl ut li qaam, nokoxk’am chi q’uno’k chiru li aaleek.¹⁰

Li Pastor Aiden Wilson Tozer, jun aj tz’iib’ nawb’il ru ut jun chaab’il aj Kristiano, kixtz’iib’a, “Li musiq’ejil hilank a’an jun laj xik’ ilonel re li k’iik sa’ musiq’ej.”¹ Ma ink’a’ tab’i’ a’in li kixk’ul lix tenamit laj Nefi ink’a’ naab’alaq kutan chirix lix yo’lajik li Kristo? “Ink’a’ chik neke’sach xch’ool rik’in junaq eetalil malaj sachb’a-ch’oolej li nachal chaq sa’ choxa, … tiik ink’a’ chik neke’xpaab’ chixjunil li ke’rab’i ut ke’ril.” Chi jo’kan laj tza “kixmutz’ob’resiheb’ li ru ut kixjalb’ehiheb’ re xpaab’ankil naq li tzol’leb’ re li Kristo a’an jun na’leb’ maak’a’ xyaalal ut jo’maajo’.”¹²

Ex was wiitz’in, rik’in lix nimal rahom li maak’a’ roso’jik ut rik’in naq naxnaw li qawanjik yal jo’ winq,¹³ li Kolonel kixk’ut li b’e re naq ink’a’ toot’ane’q sa’ li musiq’ejil q’emal. Lix b’oqom li Kolonel nokoxtenq’a chixk’eeb’al reetal, us ta xch’a’ajkilal li kutankil wanko wi’: “Chattzoloq chiwix ut chawab’i li waatin; chatb’eeq sa’ xtuulanil inMusiq’, ut taawanq aatuqtuukilal wik’in.”¹⁴ Naq naqak’ulub’a lix b’oqom li Kolonel, naqak’ut li qatuulanil, li qajom re tenq’aak, ut li qoyb’enihom re wulak jo’ a’an.¹⁵ Li b’oqok a’in re ajwi’ took’anjelaq chiru a’an ut eb’ li ralal xk’ajol li Dios “chi anchal qach’ool, li qaam, li qak’a’uxl, ut li qametz’ew.”¹⁶ Lix ch’oolil li xyalb’al qaq’e a’aneb’ li wiib’ xninqal ru taqlahom: xraab’al li Qaawa’ li qaDios ut xraab’al li qas qiitz’in jo’ naqara qib’ laa’o.¹⁷

Li na’leb’ a’in, a’an xcha’al lix choxahil wanjik li Jesus ut kik’utun sa’ chixjunil li kixb’aanu chiru lix yu’am sa’ ruchich’och’.¹⁸ Jo’kan ut, naq chi anchal qach’ool noko’ok chi ilok rik’in a’an ut noko’ok chixtaaqenkil lix k’utum tz’aqal re ru,¹⁹ nokowulak chixnawb’al ru chi chaab’il. Nak’i lix sahil qach’ool ut li qajom re xyu’aminkileb’ li chaab’il na’leb’, li eetalil taqak’e, ut li taqlahom tento taqataaqe. Jo’kan ajwi’ naqataw qanawom, qana’leb’, qachoxahilal, ut qusilal choq’ re li Dios ut eb’ li qas qiitz’in.²⁰ Ninye eere naq tooruuq chireek’ankil lix rahom li Kolonel chi numtajenaq sa’ li qayu’am, li tixnimob’resi ru li qapaab’aal, li qajom re k’anjelak chi tiik, ut re k’anjelak chiru a’an ut chiruheb’ li qas qiitz’in.²¹ Jo’kan ajwi’, li qab’antioxihom xb’aaneb’ li qosob’tesinkil ut eb’ li yale’k naqanumsi sa’ ruchich’och’ taakawuq ut taawulaq jo’ xcha’al li tz’aqal loq’onink.²²

Ex inraarookil amiiw, chixjunil li k’a’aq re ru a’in naxkawresi li qamusiq’ rik’in li evangelio ut nokoreek’asi chixk’uulankil chi sa li qach’ool eb’ li sumwank li naqab’aanu rik’in li Qaawa’—sa’ xyanqeb’ ajwi’ li yale’k ut li ch’a’ajkilal naqanumsi. A’b’anan, re naq eb’ li na’leb’ a’an te’k’ulmanq, tento naq taqapaab’ ut tookanaaq chi chi anchal li qach’ool rik’in lix k’utum li Kolonel,²³taqak’e qach’ool rik’in a’an ut taqayal qaq’e chixyu’aminkil lix na’leb’ a’an.²⁴ Jo’kan ajwi’, tento toonach’oq rik’in a’an rik’in xjalb’al li qak’a’uxl,²⁵ xsik’b’al lix kuyb’al li qamaak ut lix wankilal re tojb’al-ix sa’ li qayu’am, ut xpaab’ankileb’ lix taqlahom. Li Qaawa’ kixyeechi’i naq a’an tixk’am li qab’e wi naqapaab’ a’an chi anchal li qach’ool, xnawb’al naq wan qik’in ut ink’a’ xb’eresinkil qib’ qajunes.²⁶

Jalam-uuch

Li Elder Jones rik’in laj Wes

Jun li winq li xinnaw ru, lix k’ab’a’ a’an laj Wes ut a’an wan sa’ li ch’utub’a-j-ib’ anajwan, xsumela lix b’oqom li Kristo chi tzolok chirix a’an ut chirix lix evangelio ut xtikib’ reek’ankil lix rahom chirix 27 chihab’ xkanab’ankil lix b’ehil li sumwank. Xye we naq x’aatinaak xb’aan jun li misioneer sa’ Facebook, laj Elder Jones, li kitaqlaak yal jun hoonal sa’ li na’ajej wan wi’ laj Wes rub’elaj naq taaxik sa’ lix mision aran Panama. Naq laj Elder Jones kixtaw lix k’ab’a’ laj Wes, chi ink’a’ naxnaw naq a’an jun komon re li Iglees, kireek’a li Santil Musiq’ej ut kixnaw naq tento taa’aatinaq rik’in laj Wes. Sa’ junpaat kixb’aanu li kireek’a. Laj Wes kisach xch’ool rik’in li na’leb’ a’an ut ki’ok chixk’eeb’al reetal naq li Qaawa’ wan rik’in rajlal us ta kixkanab’ lix b’ehil li sumwank.

Chalen aran, laj Wes ut eb’ li misioneer ke’ok chi aatinak rajlal. Laj Elder Jones ut li rochb’een ke’xtenq’a laj Wes rajlal xamaan ut ke’xwotz ajwi’ aatin li kitenq’ank re laj Wes chixk’eeb’al reetal li Kolonel ut lix evangelio. Kixwaklesi wi’chik lix nawom xch’ool chirix li yaal ut lix rahom li Kolonel choq’ re. Laj Wes kireek’a li tuqtuukilal li nachal rik’in laj Tuqub’anel ch’oolej ut kixk’ul lix kawilal li kitenq’ank re chi sutq’iik sa’ li b’e. Kixye we naq lix numsihom kixsutq’isi chaq sa’ musiq’ej ut sa’ yu’am ut kitenq’aak chirisinkil li rahil ch’oolej li kitam chiru naab’al chihab’ xb’aan chixjunil li kixnumsi.

Jo’ kiril lin chaab’il amiiw aj k’utunel, rajlal wan junaq k’a’aq re ru jwal ch’ina-us li natzole’ chirix li Jesukristo ut lix evangelio.²⁷ Li Qaawa’ xchaq’al ru yeechi’ink xb’aanu choq’ qe, ut reheb’ chixjunil li neke’raj tzolok chirix a’an ut xyu’aminkil li raatin. Kixye re laj Enok, “Kʼe reetal lin Musiqʼ wan saʼ aabʼeen, joʼkan naq chixjunil laa waatin tintiikobʼresi ru; ut ebʼ li tzuul teʼeeleliq chawu, ut ebʼ li nimaʼ teʼrisi ribʼ saʼ xbʼehebʼ; ut laaʼat tatkanaaq wikʼin, ut laaʼin aawikʼin; joʼkan ut, chatbʼeeq wikʼin.”²⁸ Ut rikʼin xtzʼuumal re lix moos, li rey aj Benjamin, kixye, “Laaʼex ralal xkʼajol li Kristo taayeheʼq eere, li ralal, ut lix rabʼin; xbʼaan naq kʼehomaq reetal, saʼ li kutan aʼin xexrala saʼ musiqʼejil, xbʼaan naq nekeye naq jalbʼil lee chʼool xbʼaan xpaabʼankil lix kʼabʼaʼ; joʼkan naq yoʼlajenaqex rikʼin aʼan, ut okenaqex choqʼ ralal ut xrabʼin.”²⁹

Jo’kan ut, wi naqayal qaq’e chi anchal qach’ool chi tzolok chirix li Kolonel ut chixyu’aminkil lix k’utum, ninyeechi’i, sa’ xk’ab’a’, naq lix choxahil b’aanuhom taatz’iib’amanq sa’ qak’a’uxl ut sa’ qach’ool,³⁰ ut toowulaq jo’ a’an ut toob’eeq rochb’een a’an.³¹

Ex was wiitz’in, nintz’aama naq rajlal sachso qach’ool rik’in li Jesukristo ut rik’in lix rahom tz’aqal re ru, li maak’a’ roso’jik. Nintz’aama naq chixjunil li qilom ut li reek’ahom li qach’ool tixtamresi xsachik qach’ool chirix lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel, li naru nokoxk’irtesi sa’ musiq’ej ut sa’ tib’elej ut li nokoxtenq’a chi nach’ok rik’in a’an. Sachsooq tookanaaq chirilb’al lix ninqal ru yeechi’ihom li wan rik’in li Yuwa’b’ej li kixkawresi choq’ reheb’ li tiikeb’ xch’ool:

“Eere laaʼex li awaʼbʼejihom, ut eere li osobʼtesiik li wan chi saʼ, ut eere li bʼihomal re junelik qʼe kutan.

“Ut ani nak’uluk re chixjunil li k’a’aq re ru rik’in b’antioxink taak’ehe’q xnimal xloq’al.”³²

Li Jesus a’an laj Tojol rix li ruchich’och’, ut a’an a’in lix Iglees. Ninch’olob’ xyaalal a’in sa’ lix loq’laj ch’ina-usil k’ab’a’ li qaKolonel Jesukristo, amen.