Jolomil ch’utub’aj-ib’
B’aanu li jwal aajel ru
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2022


B’aanu li jwal aajel ru

Naq naqajayali li qayu’am rik’in li Jesukristo, osob’tesinb’ilaqo rik’in musiq’ejil metz’ew, li sahil wank, ut sahil ch’oolej.

Moko junxil ta, jun lin raarookil amiiw kireek’a’ naq tento taarula’ani jun li ixq re lix teep. Moko kixk’e ta sa’ xch’ool xb’aan naq maji’ jwal naxnaw ru—choq’ re, maak’a’ xyaalal a’an. A’b’an rik’in naq li k’a’uxlej a’an toj yoo sa’ xch’ool, kiraj ab’ink chiru li k’a’ru kimusiq’aak wi’. A’b’an moko sa ta chik kireek’a’ rib’ rik’in li ula’anink, kik’ulun sa’ xch’ool naq wan k’a’ru tixk’am re taa’elq lix k’a’uxl. Ink’a’ naru taaxik chi maak’a’ raj tixk’am! Jo’kan naq kixloq’ jun li helado ut xko’o sa’ li ula’anink a’an us ta yoo xk’a’uxl chirix.

A’an kixtoch’ li rokeb’aal li ixq, ut moko najt ta chirix a’an li ixq kisumen. Li wamiiw kixq’axtesi li helado re sa’ jun li boolx q’an xb’onol, ut ke’xtikib’ li aatinak. Ink’a’ jwal naab’al hoonal naq kixk’e reetal k’a’ut naq aajel ru li ula’anink a’an. Naq yookeb’ chi chunlaak sa’ li muheb’aal, li ixq kixwotz chixjunil li ch’a’ajkilal yoo chixnumsinkil. Rik’in xnumik jun hoor li aatinak chiru li tiqwal kutan re li saq’ehil, li wamiiw kixk’e reetal naq li helado yoo chixha’resinkil rib’ sa’ li boolx.

Kixye, “Naraho’ inch’ool xb’aan naq xha’resi rib’ laa helado!”

Li ixq kixsume, “Maak’a’ naxye! Moko naxk’ulub’a ta intib’el!”

Sa’ jun li matk’, li Qaawa’ kixye re li profeet aj Lehi: “Osob’tesinb’ilat laa’at Lehi, xb’aan li k’a’aq re ru xab’aanu.”1

Li wank choq’ xtzolom li Jesukristo naraj naxye naq ink’a’ ka’ajwi’ too’oyb’eninq malaj too’paab’anq. Naraj yalok q’e, eek’asink-ib’, ut teneb’ank-ib’. Naraj naq wan “taqab’aanu li naxye li aatin, ut ink’a’ chik’ojlaaq qach’ool ka’ajwi’ rik’in rab’inkil.”2

Chirix naq li helado kixha’resi rib’, k’a’ru li jwal aajel ru? Ma li helado? Malaj naq li wamiiw kixb’aanu junaq li k’a’aq re ru?

Kink’ul jun li na’leb’ rik’in jun li saaj ixq li kixk’e jun patz’om chi maak’a’ xb’alaq’: “Hermana Craven, chan ru nakanaw laa’at naq yaal junaq li na’leb’ chirix li iglees? Xb’aan naq laa’in maak’a’ naweek’a.”

Maji’ kinsume, xb’een wa kink’e junjunq lix patz’om. “Wotz wik’in chirix li nakatzol sa’eb’ li loq’laj hu.”

A’an kixsume, “Moko nawil ta ru li loq’laj hu.”

Kinpatz’ re, “Chan ru wan laa junkab’al? Ma neketzol Kim, Taaqehin sa’ komonil?”

Kixsume, “Ink’a’.”

Kinpatz’ re chirix lix tij: “K’a’ru nakaweek’a naq nakattijok?”

Lix sumenkil kixk’e a’an: “Laa’in moko nintijok ta.”

Lix sumenkil kink’e a’an: “Wi nakawaj xnawb’al junaq li k’a’aq re ru, tento wan k’a’ru taab’aanu.”

Ma ink’a’ tab’i’ yaal a’in rik’in li k’a’ru naqaj xtzolb’al malaj xnawb’al? Kinb’oq lin ak’ amiiw chixtikib’ankil xk’anjelankil lix evangelio li Jesukristo: tijok, tzolok, tenq’ank, ut xkanab’ankil xch’ool rik’in li Qaawa’. Li jalaak ink’a’ taawulaq chi maak’a’ taab’aanu. Nachal rik’in lix wankil li Santil Musiq’ej naq naqayal qaq’e re xnawb’al naq nokopatz’ok, nokosik’ok, ut nokob’oqok. Nachal rik’in xb’aanunkil.3

Sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank, yal jo’q’ehaq li Qaawa’ naxye, “Maak’a’ na’ajman wi’.”4 Naxk’e chinpatz’b’al wib’ naq wi wan li k’a’aq re ru ink’a’ aajel ru, malaj yal b’ab’ay naq aajel ru, maare wan li k’a’aq re ru li jwal aajel wi’chik ru. Sa’ xyalb’al qaq’e re xb’aanunkil k’a’ruhaq naru naqapatz’ qib’, “K’a’ru li jwal aajel ru?”

Eb’ laj yeechi’inel k’ay neke’roksi xninqal ru jalam-uuch jo’ “aajel ru” malaj “tento xk’amb’al” re royb’eninkil naq taqapaab’ naq li k’a’aq re ru neke’xk’ayi aajel ru choq’ re lix sahil qach’ool malaj li qachaab’il wanjik. A’b’an ma tz’aqal aajel ru li neke’xk’ayi? Ma tz’aqal tento taqaloq’? Ma tz’aqal wan xyaalal?

Arin wan junjunq li patz’om naru taatz’il rix. K’a’ru tz’aqal li jwal aajel ru?

  • Jo’ k’ihal li “me gusta” naqak’ul rik’in li naqataqsi sa’ li redes sociales? Malaj jo’ k’ihal nokoxra ut nokoroxloq’i li qaChoxahil Yuwa’?

  • Xk’eeb’al chiqix li aq’ej toj yoo chi elk? Malaj xk’eeb’al xloq’al li qajunxaqalil naq naqatiqib’ qib’ chi us?

  • Xsik’b’al qasumenkil sa’ li internet? Malaj xk’ulb’al qasumenkil rik’in li Dios rik’in xtenq’ li Santil Musiq’ej?

  • Ma toj taqaj xkomon? Malaj k’ojk’ooq qach’ool rik’in li xk’e qe?

Li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixye:

“Eerochb’een li Santil Musiq’ej, naru nekeril sa’ xsutam li nawb’ileb’ ru naq xe’xrahob’tesi li qatenamit. Naru naq taawanq wi’chik eena’leb’ chiruheb’ lee xe’toonil. …

“Xaqab’ junaq lix tusulal li wank choq’ re chixjunil li ruchich’och’!”5

Na’ajman jun yalok metz’ew re naq xaqxooqo sa’ li tz’aqal aajel ru re jun sahil ch’oolejil li ink’a’ na’oso’. Laj Satanas maak’a’ chik junaq li rajom chiru naq taqatz’eq li qajunelikil wanjik, li tooxk’am chixtz’eqb’al li qahoonal, li qamaatan, malaj li qamusiq’ejil metz’ew sa’ li k’a’aq re ru maak’a’ aj-e. Nekexinb’oq naq chesik’ rik’in li musiq’ejil tijok li k’a’aq re ru li nokoxjalb’ehi re xb’aanunkil li tz’aqal aajel ru.

Laj k’utunel re li xb’een qayum sa’ li rox raqal re li tzolok kixk’ut chiruheb’ lix tzolom naq “taab’eresi laa wulul.” A’an jun na’leb’ ke’xtzol lix saaj tzolom naq a’aneb’ neke’xb’eresi lix k’oxlahom ut jo’kan b’i’ wankeb’ sa’ ruq’ rilb’al li neke’xb’aanu. Jultik we laa’in “xb’eresinkil li wulul” naq nin’ok chixb’aanunkil li k’a’aq re ru maak’a’ aj-e.

Toje’, jun aj tzolonel re li secundaria kixye we naq wankeb’ li saaj komon re li Iglees li neke’ok chixq’etb’aleb’ li taqlahom ut wan sa’ xch’ooleb’ naq toj te’xjal lix k’a’uxl. Kixye we naq “a’an jun li placa de honor.” Chi yaal naq li Qaawa’ toj yooq chixkuyb’aleb’ xmaak li ani nekexjal xk’a’uxl chi tuulan xch’ooleb’ “chi tiik rajomeb’.”6 A’b’an li toq’ob’ank-u re li tojb’al-ix re li Kolonel maajun wa taa’oksimanq re eetz’unk. Naqanaw li jaljookil ru aatin chirix li karneer sachenaq. Jun laj ilol karneer tixkanab’eb li 99 chi karneer re xsik’b’al li sachenaq. A’b’an, k’oxlahomaq li sahil ch’oolej k’eeb’il re li chaab’il aj Ilol Karneer xb’aaneb’ li neke’xsik’ wank sa’ xyanqeb’ li 99. Eb’ li neke’xjunaji rib’ ut neke’xtenq’a rib’ chirib’ileb’ rib’ re xyu’aminkil lix sumwank. K’oxla chan raj ru li ruchich’och’, laa tzoleb’aal, laa k’anjel, malaj laa junkab’al wi li paab’ank a’an raj li nanume’ chi uub’ej. Ink’a’ naraj xyeeb’al xb’aanunkil li qayu’am chi tz’aqal re ru—xtawb’al b’an li sahil ch’oolej sa’ xyalb’al qaq’e re xyu’aminkileb’ li sumwank li qab’aanuhom rik’in li Qaawa’.

Li ruchich’och’ wan xkab’ rix xch’ool chirix li Dios, ut yoo chixnimob’resinkil li po’ok ch’oolej ut li minok-u, jo’kan naq a’an a’in li hoonal re toonach’oq rik’in li profeet. A’an aj k’amol aatin re li Qaawa’, ut naru taqapaab’ naq li narelaji, naxye, ut naxtz’aama chiqu a’an li k’a’aq re ru jwal aajel ru.

Us ta jwal ch’a’aj, rajlal naqataw chan ru xb’aanunkil li us. Naq yoo chi aatinak rik’ineb’ li ramiiw sa’ li tzoleb’aal, kiraho’ xch’ool jun li saaj ixq naq ki’ok li wech’ok chirix lix tusulal li wank sa’ li Iglees. Kixk’e reetal naq ink’a’ ch’anch’o taakanaaq—wan b’an k’a’ru tixb’aanu. Kixch’olob’ lix rahom li qaChoxahil Yuwa’ ut chan ru naq li taqlahom li kixk’e a’an yal re rosob’tesinkileb’ ut xkolb’aleb’ li ralal xk’ajol. Moko ch’a’aj ta kanaak raj chi ch’anch’o aran. A’b’an k’a’ru li jwal aajel ru? Ma xjunajinkil qib’ rik’ineb’ li komon? Malaj xaqliiq joʼ aj yehol nawom chirix li Dios saʼ “chixjunil hoonal, ut saʼ chixjunil li kʼaʼaq re ru, ut saʼ chixjunil li naʼajej”?7

Wi lix Iglees li Jesukristo taa’elq sa’ li q’ojyin, laa’o ajwi’ tento too’elq sa’ li q’ojyin. Jo’ ixq re li sumwank, tento taqak’e chi lemtz’unk lix saqenkil li evangelio sa’ chixjunil li ruchich’och’ rik’in xk’eeb’al jun yokb’ ut elk chi uub’ej. Naqab’aanu a’an sa’ komonil jo’ xrab’in li Dios—jun metz’ew re 8.2 millon chi ixq li wan 11 chihab’ toj chalen chik chirix a’an, juntaq’eet ajwi’ li qak’anjel. Yooko chixch’utub’ankil Israel naq nokotz’aqon sa’ li k’anjel re li kolb’a-ib’ ut li taqenaqil loq’al: sa’ xyalb’al qaq’e re xyu’aminkil lix evangelio li Jesukristo, xk’aak’alenkileb’ li wankeb’ sa’ rajb’al ru, xb’oqb’aleb’ chixjunileb’ re xk’ulb’al li evangelio, ut xjunajinkileb’ li junkab’al chi junelik.8 Lix evangelio li Jesukristo a’an jun evangelio re k’anjelak ut jun evangelio re sahil ch’oolejil! Meek’oxla naq moko nekexru ta chixb’aanunkil li k’a’aq re jwal aajel ru. Li qachoxahil eechanihom naxk’e qakawilal ut naxk’ojob’ qach’ool re xb’aanunkil chixjunil li naxnaw li qaChoxahil Yuwa’ naq tooruq chixb’aanunkil.

Li ch’ol aatin reheb’ li saaj choq’ re li chihab’ a’in a’an Proverbios 3:5–6:

“K’ojk’ooq aach’ool rik’in li Dios chi junelik, ut maawa’ rik’in laa k’a’uxl laa na’leb’.

“Sa’ chixjunil li k’a’ru taab’aanu wanq sa’ aach’ool li Qaawa’ Dios, ut a’an tixtiikob’resi laa b’e.”

Jun na’leb’ aajel ru re xkanab’ankil qach’ool rik’in li Qaawa’ a’an xik chi uub’ej, rik’in xpaab’ankil naq a’an tixk’ut li qab’e us ta maak’a’ chixjunil li qasumenkil.

Ex inkomon ixq, moko aajel ta ru li helado. Moko aajel ta ru xb’aanunkil xk’ihal. A’an b’an xb’aanunkil li jwal aajel ru. A’an xyu’aminkil lix tzol’leb’ li Kristo sa’ li qayu’am naq naqayal qaq’e chi wulak jo’ a’an.

Naq kaw xaqxooqo sa’ lix b’ehil li sumwank, jwal taanimanq wi’chik li qapaab’aal chirix li Jesukristo. Naq jwal naniman wi’chik li qapaab’aal, jwal wanq wi’chik qajom re xjalb’al qak’a’uxl. Ut naq jwal naqajal qak’a’uxl, jwal taakawuq wi’chik li qawanjik sa’ sumwank rik’in li Dios. Li qawanjik rik’in li sumwank nokoxk’am sa’ li santil ochoch xb’aan naq rik’in xk’uulankil li sumwank re li santil ochoch chi jo’ka’an naq nokokuyuk toj sa’ roso’jik.

Naq naqajayali li qayu’am rik’in li Jesukristo, toob’eresiiq re xb’aanunkil li k’a’ru jwal aajel ru. Ut osob’tesinb’ilaqo rik’in musiq’ejil metz’ew, li sahil wank, ut sahil ch’oolej! Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.