Te Tararaoi: Te Tua ae Kakawaki Ibukira ni Kabane n Taai Nako
Te aro ae ti kunikainiira iai e kaota wanawanara n ana euangkerio Iesu Kristo.
Teuana maibuakon taian kakaewenako ae a kaitara kaain Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira n te bong aei bon te ongotaeka nakon tuan te tararaoi n te aonaaba ae rikirake iai te aki tararaoi. E ngae ngke e kanganga, ti kona ni kaota ae ana reirei te Tia Kamaiu ae Iesu Kristo n ongotaeka ni katein te maiu n te Ekaretia ibukin te tararaoi. Te tararaoi iai inanona te kunnikai, te taetae, te iango, ao katein temanna, ma n te rongorongo aei I tangiria ni kabotoa iaon te kunnikai.
N te moan tai, oin bukin te kunnikai bwa ti na rabwuna rabwatara ao ni kawakinna man bwaai ni kanoan te bong n aron te ang, riringa, te karau, ao te tino. A reitinako bukina akanne, e ngae ngkai te kunnikai e tabe riki ni mwaiti kakaokoron bukina naba. N te bong aei e kona n riki bwa kaotakin bwaai aika mwaiti n aron te kaubwai, te aro n te botaki, kakatemanna, ke kaain aia botaki aekakin aomata tabeua. Ma te kunnikai e kaota naba tamnein anuara ao bonganara. Ibukia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira, te aro ae ti kunnikainiira iai e kaota raoi wanawanarara ao katabeakira nakon ana euangkerio Iesu Kristo.
N te aonaaba are e aki toki ni kataia ni kamamarai ara atatati ae antai ngaira ao tera arora, iriirakin tuan te tararaoi e kona ni karikirakei ara onimaki. Ni maiuakinan ao n reiakinan te tua aei, ti kona ni buoka katukan namakinan te onimaki ae titebo anne nakon te roro are imwina.
Tera Te Tararaoi?
Te boki ae uarereke Ibukin Kakorakoraia Kairake e angaa oin kairi ibukin te tararaoi. E rangi ni kakawaki te boki aei ibukia kairake ao ikawai: “Kunnikai aika aki tararaoi iai bon kawaerake ao riiri aika kimototo, kunnikai aika koo, karinano aika aki rabwuna te biroto, ao kunnikai tabeua aika a kaota te rabwata. A riai aine ni baini kunnikai are e rabwuna angaaia ao n aki kabongngai kunnikai aika a kororo mwaaia ke bukiia ke ni kaotakin te rabwata n te aro teuana. A riai naba mwaane ni kawakina te tararaoi n tarakiia. A riai ni kabane n totokoa te kan tiroaki n te kunnikai, tarakiia, ao tein iraia. Katararaoiko raoi ao n itiaki n taai nako ao totokoi te aki kan tabeaianga ke n te aki kan katara raoaki n te kunnikai, te kakaitiaki ao aroaro. Titirakiniko, ‘N na namakina te mweraoi man tarakiu ngkana arona bwa I mena imatan te Uea?’”1
Ukora ana kairiiri te Tamnei ngkana ko rinea te katei ni kunnikai ae tararaoi. Irarikin anne, ngkana ko iangoi tuua n ikotaki ma te tararaoi, ko na kona naba ni karekea ae raoiroi n titirakiniko titiraki aika onoti n aekakin aikai:
-
I a rangi ni kabebekana angiin rabwatau ngkana I tekateka, ni bwaraaki, n roota are ieta,ke n tamwarakea te kaintamarake?
-
I anainano ni bwainakin kunnikai aika a kaota te rabwata ke ni kaunuun?
-
N na riai ni bitai teutana, ni karinna, ke ni manga bairei kunnikain te tembora n te aro bwa n bwaina te aekaki ni kunnikai teuana?
Bukin Tera Ti Riai n Tararaoi?
Ngkana ti mataata riki n te reirei are e ikotaki ma tuan te tararaoi, ti ataia bwa te tararaoi bon te riai ae e kaira ao ni kateiraoa te mwakuri.
Te reirei n ikotaki ma te tararaoi e moanaki ma ara rabwakau bwa ngaira natin te Atua, ae ti karikaki ni Katotongana (tara Mote 2:27). Rabwatara bon bwaintangira aika tabu mairoun Tamara are i Karawa ao iai bukina ae onoti are E a tia ni baireia. Ti karabwarabwa n anganakira, ti butimaea te bwaintangira aei n tararuai rabwatara n aron ae E a tia n tuangira iai (tara D&C 88:33). Ti reiakina kataneiakira, tararuakira, ao ni katau rabwatara ao bonganaia n te maiu n rabwata n riki n aron Tamara are i Karawa.
Man moanakin bwaai,e a tia n tuangia Natina te Uea bwa a na kamanoi rabwataia. Imwin kanakin te uanikai are tabu iroun Atam ma Ewa, a kaureaki mataia ao a moanna n ataia ae akea karabaia. A kataia ni kamanoi rabwataia Atam ma Ewa n kunnikai aika a karaoaki man bannikai ae e ti rabuni mwaaia. Ma aki rabunaki raoi man kunnikai akanne ma ngaia are te Uea e a karaoi aia kunnikai riki aika a raraoi man buraeraen taian man. (Tara Karikanbwai 3:7, 21.)
Iai ana katei te Atua ae rietata imwina, n aron ae E karaoia ngkai. Kateina tiaki akana n te aonaaba. N aron ae E taekinna n Itaia 55:8–9:
“Bwa tiaki nanomi nako nanou nako, ao tiaki naba arou nako aromi nako, bon ana taeka te Uea.
“Bwa aroni karawa ngkae e rietata riki nakon aontano, ao ai aron naba arou nako, bwa e rietata riki nakon aromi nako ao nanou nako nakon nanomi nako.”
Te Tua ae Akea Taina
Ibukina bwa te tararaoi bon teuana mairoun te Uea n “arona ae rietata” ao tiaki te kairiiri n te botanaomata ae kai bane taina, e a tia n reiakinaki rinanon ririki. Iangoi tabeua banna ni katoto mani koroboki aika tabu aikai ibukin te kunnikai ao te bwai ae a reiakinira iai ibukin te tararaoi.
Te Tararaoi e kaota te nanorinano. E kabuakaka te kamoamoa ao tangiran te kaubwai te burabeti ae Iakobwa n Ana Boki Moomon. E kauringiia ana aomata ni katoka kamoamoan nanoia man kamaunakin tamneia. Teuana te kawai ae a kaota iai kamoamoakiia ae korakora bon man aroia ni kunnikainiia. E tuangiia Iakobwa, “Ma ngkami iai ibuakomi aika a reke irouia kaubwai aika a mwaiti riki nakoia tarimi ao e rikirake te kamoamoa inanomi, ao kam bonotaninga ma ni karietatai atuumi ibukin bobuakan ami kunnikai, ao kam a bwainikirinia tarimi ngkai kam taku inanomi bwa kam rietaata riki nakoia.” Jacob 2:13.
Te iango ibukin te kan n nanorinano n arora ni kunnikainiira e kaotaki riki n Doctrine and Covenants 42:40: are e taekinna bwa ti riai n aki kamoamoaira i nanora, ma katukui ara kunnikai n itiaki. E nanonaki n aei bwa ti aki kona ni kunnikainiira n iai aekakina? Tiaki, ti riai ni kunnikainiira n ae riai ibukin te waaki ae karina, ma ti naki rangi ni katabeira ma aroo aika boou ke ma karerekeara ma katei ni kunnikai ae ngkai naba. E rangi n tamaroa riki kabonganaan te kareke mwaane ibukin bwaai aika a tei maan ao ni kakawaki bukia.
Te aro are ti kunnikainiira ibukin te nebonebo e kaota ara karinerine ibukin te Uea. E tuanga Mote te Uea ni katauraoi kunnikai aika tabu aika a na tau ni kabaonganaki n Ana auti ae tabu (tara Te Otinako 28:2). E bon matata man te tua aei bwa te Uea e namakinna bwa kunnikai ni katoa bong aki tau ibukin te waaki ni kakamwakuri teuana. Ngaira, n aron Mote, ti kaota nanora n tangira ibukin Tamara are i Karawa ni kunnikainiira n aika riai ibukin te nebonebo?
Ngkai banna ni katoto aikai a kaota, “ana burabeti te Atua aki toki n reireiniia Natina ni kunnikainiia n ae tararaoi.”2 N ara tai ti a tia ni kauringaki bwa “te aro are kam kunnikainingkami iai e kaotiko bwa tera ngkoe inanom. E kanakoi rongorongom am kunnikai ao am kakaitiaki nakoia tabeman ao e kaunga te kawai are ngkoe ao tabeman a karaoia. Ngkana ko bon itiaki ao ni kunnikainiko n ae tararaoi, ko kaoa ana iraorao te Tamnei ao ni kona ni kammwakura te anainano ae raoiroi iaoia naake a mena irarikim.”3
Kakabwaia a Ikotaki ma te Tararaoi
Teuana mani kakabwaia aika rangi ni kakawaki ae ikotaki ma te tararaoi bon rikiraken namakinan te onimaki. Temanna mwanera ae e tibwaua karakin raoraona are e reiakinaki—ao ni kakabwaiaki n—tuan te tararaoi inanon waakin te reirei n taekan te euangkerio:
“Tabeua taai ni kabuebue aika nako, e irai temanna raou ni mwakuri n taromauri. E roko n au auti imwain ara tai n nako ni kunnikainna n aron te katei n tain kabuebuen ara bong: te kunnikai ae manni n akea baina ae marairai ibukin te kabuebue .ma n rinano mwaaina ao ni kaoti angaana, akuna, ao baina nakon taai. I karabwarabwa bwa e bon ataia ae te nako n taromauri bon te tai ibukin bainakin te kunnikai, ao ti a mwananga. Kaain te uote tabeman a butimwaia nakon ara botaki n taromauri, ao e a manga oki tabeua te tai n riiriki inanoni wiiki. E bon kakaea te botaki n te mwenga, n utu ao kakorakoraan temanna n tamnei ao n uotiia tabeman ataei nakon te Moanrinan ao aia waaki ni kakukurei kairake. Inanon tain te waaki ni kakukurei i nuukan te wiiki ni bongin korakoran te kabuebue, e aki toki ni baina te kabaraki ae akea baina ao te kawaerake ae tia i nuukan botona. E bon aki kunnikainna n aron ae e tataneiai te aba iai, ma e bon ataaki bwa e tuai n oota ni kateia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira.
“Imwin tabeua te wiiki, I titirakinna ngkana e na nano n reirei riki taekan te Ekaretia mairouia mitinare. E tuangai bwa e maama ao e aki mwengaraoi n taetae nakoia aomata aika e aki kinaia. E ti tangiria n reitanako iriirakin nebonebon ara uote ao waaki ni kakukurei ao e kakoaua nakoiu bwa ngkana iai ana titiraki, e na titirakinai ke tabeman mairouia aomata tabeman n te uote ake e a kaman tataneiai ma ngaia.
“E rangi n anaaki nanou bwa e bon reitanako te roko ni bootakin ao ni waaki ni kakukurei n te Ekaretia, e a moanna ni baini riiri aika marairai, kawaerake aika marairai, ao kabwaraki aika iai baia. N te moan tai I taku bwa e riai ibukin bongin te kabuebue ae na roko, ma rimwi I ataia bwa e atia n taratarai aroia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira ni kunnikainiia.
“I aki ataia bwa bitakina n te kunnikai bon ti bukin te rikirake n te onimaki I moanna ni kina arona, ma I iangoia bwa bon iriana naba anne. Ngke e reitanako reiakinan tuua n te euangkerio, n ae ai aron rikiana mairoun te Atua bwa ngaia natin te Atua, ana iango ibukin te tau iboni irouna e tara n rangi n oinibwai. E rikirake ana onimaki ngke e moanna n ata riki bukin bwaai tabeua ake ti karaoi. Ao ngke e rikirake ana onimaki, e korakora nanona n reirei riki taekan te euangkerio—n ikotaki ma anaakin te marooro ma mitinare, te bwai teuana ae e a kaman maama iai.
“Ana kunnikai ngaia teuana te anga ni karekean ataakin ao ootana n tuua ao katein te euangkerio, ma ngkai e kunea bwa e kona ni kanakoraoa te anga anne ni maiuna, e noria bwa e kona riki ni karaoi bitaki aika uanaa naba. N tokina, bitaki aikai e kairia nakon rairakina nakon ana euangkerio Iesu Kristo ao ni kaainakin te Ekaretia. Rimwi, e karekea te entaumente n te tembora, ao kunnikaina e aki tangira te bitaki ibukina bwa e a kaman kakataneia n tuua n te tararaoi.”4
Ngkai te tararaoi e riki bwa te riai are e tararua ao ni kabebetea te mwakuri inanoni maiura, ngaira naba ti na kunea rikiraken te iango n tau iboni iroun temanna. Kauringi berita n Doctrine and Covenants 121:45–46.
Ni kanoan te kibu e tuangira te Uea karekean te tamaroa ni katikiraoa ara iango n akea tokina; ao imwina ara onimaki e na kamatoatoaki i matan te Atua; te tua n te nakoanibonga e na kaoni tamneira n ai aron te timtim mai karawa.
Te Tamnei ae Raoiroi e na riki bwa raom n taai nako, ao am oko te kaibiti bon te kaibiti ae aki bibitaki n te kororaoi ao te koaua.
Ti bia ngaira ni kabane ni kataia ni karekea ae ti na tau ibukin kakabwaia aikai.