2018
Ngaahi Meʻa ʻe 3 ke Manatuʻi ʻi Hoʻo Ongoʻi ʻOkú Ke Tōnounoú
Tīsema 2018


Founga Fakakomipiutá Pē

Ngaahi Meʻa ʻe 3 ke Manatuʻi ʻi Hoʻo Ongoʻi ʻOkú Ke Tōnounoú

ʻOku nofo e taha naʻá ne faʻú ʻi Niu Mekisikou, USA.

ʻOku tau loto kotoa pē ke tau toe lelei ange, ka ʻoku faingataʻa ke tau ʻilo pe te tau kamatá ʻi fē.

ʻĪmisi
woman looking out window

Kuó u faʻa fifili pe ʻoku tatau nai ʻeku ngaahi feinga ke talangofuá mo e ngaahi meʻa ʻoku ou ongoʻi he taimi ʻe niʻihi ko ha ngaahi tuʻunga taʻe malava ʻo e haohaoá. ʻOku ou fakakaukau maʻu pē ki he ngaahi meʻa te u lava ʻo fakahoko lelei angé, hangē ko hono fakalahi ha taimi ke fai ai ʻeku folofolá pe akoako ke u toe mapuleʻi ange au he taimi ʻoku ou fakalaka atu ai he tukuʻanga ʻaisikilimí he feituʻu ʻo e meʻakai momokó.

ʻE ngali hangē ʻeni ha ngaahi palopalema īkí, ka ʻe anga fēfē haʻaku ʻilo e founga ke u fakalakalaka aí, tautautefito ʻi heʻeku faingataʻaʻia ke mapuleʻi hoku uʻa ki he ʻaisi kilimi rocky road? Pea ko e hā ha faikehekehe ʻe hoko ʻi heʻeku moʻuí heʻeku talangofua angé?

ʻOku ʻikai fekauʻaki pē e muimui ʻia Sīsū Kalaisí mo e fanga kiʻi liliu angamaheni mo īkí ʻo hangē ko ʻene fekauʻaki mo e fakalakalaka fakaʻahó. Hangē ko ia ne akoʻi ʻe ʻEletā Leli R. Lōleni ʻo e Kau Fitungofulú, “Naʻa tau omi [ki he māmaní] ke ako mo fakalakalaka kae ʻoua kuo fakamāʻoniʻoniʻi pe fakahaohaoaʻi kitautolu ʻia Kalaisi. …

“… ʻI heʻetau fonongaʻia e hala hangatonu mo fāsiʻí, ʻoku hokohoko atu hono fakatukupaaʻi kitautolu ʻe he Laumālié ke tau toe lelei ange mo fakalakalaká.”1

ʻOku fakalakalaka ʻetau moʻuí ʻi he ngaahi feinga kotoa pē ʻoku tau fai ke tau toe lelei ange aí. Ko ha ngaahi meʻa ʻeni ʻe tolu kuó ne tokoniʻi au ke u toe lelei ange ai ʻi he ʻaho takitaha.

1. Fakatomala Fakaʻaho

Hangē ko ia ko e ʻikai ke tau lava ʻo aʻusia e haohaoá taʻe kau ai ʻa e Fakamoʻuí mo ʻEne Fakaleleí, he ʻikai ke tau lava ʻo fakaleleiʻi ʻetau talangofuá taʻe kau ai e fakatomalá. Naʻe akonaki ʻa Sitīveni W. ʻOueni, Palesiteni Lahi ʻo e Kau Talavoú, ʻo pehē, “Te tau lava ʻo feinga ke liliu ʻetau tōʻongá ʻiate kitautolu pē, ka ko e Fakamoʻuí pē te Ne lava ʻo fakamaʻa kitautolu mo hiki hake ʻetau ngaahi kavenga fakamafasiá, ke tau lava ai ʻo tulifua ki he hala ʻo e talangofuá ʻi he loto-falala mo e mālohi.”2 Kapau ʻokú ke sio ʻi ha tōnounou ʻiate koe pea ʻokú ke loto ke liliu ia, kole ki he ʻEikí ʻi he lotu.

2. Fakamuʻomuʻa ʻa e meʻa ʻoku mahuʻingá ʻo fakafou ʻi he Laumālié

ʻE ala fakamafasia ʻeku feinga ke ʻilo ʻeku ngaahi tōnounoú—ʻoku ʻikai keu faʻa ʻilo pe te u kamatá mei fē. Te tau lava ʻo lotu ke ʻilo ʻa e meʻa ʻoku fie maʻu ke liliu ʻi he taimi pē ko iá. Naʻe akonaki ʻa ʻEletā Lōleni ʻo pehē, “ʻOku fai moʻoni mai ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ha naʻinaʻi fakapatonu. Ko ha kaungā-fononga faitotonu ia pea te ne talamai e ngaahi meʻa ʻoku ʻikai toe ʻilo ia ʻe ha taha pe lototoʻa feʻunga ke ne leaʻaki.”3 Neongo ʻoku ʻikai fie maʻu ia ke tau tatali ki ha ngaahi ueʻi ka tau toki lelei ange, ʻe lava ke tokoniʻi kitautolu ʻe he Laumālié ke tau fakamuʻomuʻa ʻa e meʻa ʻoku mahuʻingá.

3. Hiki Hake ʻa e Loto-Falala Fakalaumālié

ʻOku ou toutou ofo maʻu pē ʻi he lahi ʻa e ngaahi tāpuaki kuo ʻomi ʻe he Tamai Hēvaní ʻi heʻeku feinga ke tauhi e ngaahi fekaú. ʻOku ou ongoʻi ha tupulaki lahi ʻo e nongá mo e loto-falalá ʻi he taimi ʻoku ou feinga ai ke toe lelei angé. Naʻe palōmesi mai ʻe Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni ʻo pehē, “ʻI hoʻo hokohoko atu ke talangofuá, … ʻe foaki atu kiate koe ʻa e ʻilo mo e mahino ʻokú ke kumiá. ʻE muiaki atu ʻa e tāpuaki kotoa pē ʻa e ʻEikí—naʻa mo e ngaahi maná—ʻiate koe.”4 He ʻikai ngata pē hono ʻomi ʻe he talangofua lahi angé ha ongoʻi fiefia kiate koe mo ho ngaahi filí, ka te ne ʻomi ha ngaahi faingamālie ke tapuakiʻi ai koe ʻe he ʻEikí ʻi ha ngaahi founga naʻe ʻikai te ke ʻamanaki ki ai.

ʻOku ʻafioʻi ʻe he Tamai Hēvaní hotau lotó, pea ʻokú Ne ʻiloʻi ʻetau ngaahi feinga ke talangofuá. ʻOku ʻikai ke Ne ʻamanaki mai te tau haohaoa ʻapongipongi. ʻE tokoniʻi kitautolu heʻetau feinga ke fai lelei ange ʻi he ʻaho takitahá—neongo pe ko hono fakasiʻisiʻi ange hono kai e meʻakai momokó pē lahi ange taimi ʻi he folofolá—ke tau ʻilo ko e tuʻunga kotoa pē ʻo e fakalakalaká ʻoku mahuʻinga pea ala lava ke aʻusia ia.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Larry R. Lawrence, “Ko e Hā ʻOku Teʻeki Ai Ke u Faí?” Ensign or Liahona, Nōvema 2015, xx.

  2. Stephen W. Owen, “ʻOku Lelei Maʻu pē ʻa e Fakatomalá,” EnsignLiahona, Nōvema 2017, 48.

  3. Larry R. Lawrence, “Ko e Hā ʻOku Teʻeki Ai Ke u Faí?” 34.

  4. Russell M. Nelson, “Fakahā maʻá e Siasí, Fakahā ki Heʻetau Moʻuí,”EnsignLiahona, Mē 2018, 95–96.