Seminelí
Lēsoni 160: Ko e Palōfita Moʻuí


Lēsoni 160

Ko e Palōfita Moʻuí

Talateú

ʻOku monūʻia ʻa e kāingalotu ʻo e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní ke tataki kitautolu ʻe ha palōfita moʻui, tangata kikite, mo e tangata maʻu fakahā. ʻI he kuonga muʻá, naʻe fili ʻe he ʻEikí ʻa e kau palōfitá pea fakamafaiʻi ke nau lea Maʻana. Ko e meʻa tatau pē, ʻi hotau kuongá ni ʻoku fakafofongaʻi ʻe he ngaahi lea ʻa e palōfita moʻuí ʻa e leʻo ʻo e ʻEikí kiate kitautolu pea ki he māmaní (vakai, T&F 1:37–38). ʻE ako ʻe he kau akó ʻi he lēsoni ko ʻení, ʻa e faleʻi kimuí ni mai mei he Palesiteni ʻo e Siasí, ko e palōfita kuo fili ʻa e ʻEikí.

Ngaahi Fokotuʻu ki hono Akoʻí

Hokohoko atu ʻa e fakahaá ʻo fakafou ʻi ha palōfita moʻui

Hiki ʻa e fehuʻi ko ʻení ʻi he palakipoé: Ko hai e palōfita mahuʻinga taha kiate koé?

Fakaafeʻi e kalasí ke fakalaulauloto ki he fehuʻi ko ʻení pea fakafanongo ki he talí ʻi hoʻo lau e lea ko ʻeni ʻa Palesiteni ʻEselā Tafu Penisoní.

ʻĪmisi
Palesiteni Ezra Taft Benson

“Ko e palōfita mahuʻinga tahá, ʻi heʻene fekauʻaki mo kitautolú, ko e taha ʻoku moʻui ʻi hotau ʻahó mo hotau kuongá” (Jesus Christ—Gifts and Expectations,”New Era, May 1975, 17).

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku mahuʻinga taha ai kiate kitautolu ʻa e palōfita moʻuí?

Hili e tali ʻa e kau akó, hoko atu hono lau e lea ʻa Palesiteni Penisoní:

ʻĪmisi
Palesiteni Ezra Taft Benson

“Ko e palōfita ʻeni ʻokú ne maʻu ʻa e ngaahi fakahinohino ʻo e ʻaho ní mei he ʻOtuá kiate kitautolú. … ʻOku fie maʻu ʻe he toʻu tangata kotoa ʻa e folofola ʻo e kuonga muʻá, fakataha mo e folofola lolotonga mei he palōfita moʻuí. Ko ia ai, ko e laukonga mo e fakalaulauloto mahuʻinga taha ʻoku totonu ke ke faí ko e ngaahi folofola fakalaumālie fakamuimuitaha mei he tangata lea ʻa e ʻEikí. Ko hono ʻuhinga ia ʻoku mahuʻinga ai ke mou maʻu pea lau tokanga ʻene ngaahi leá ʻi he makasini ʻo e Siasí” (Jesus Christ—Gifts and Expectations,” 17).

Fakamatalaʻi ange ʻoku tau poupouʻi ʻa e kau mēmipa kotoa ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí mo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ko e kau palōfita, kau tangata kikite, mo e kau tangata maʻu fakahā. Neongo ia, ko e Palesiteni pē ʻo e Siasí ʻa e tokotaha kuo ʻosi fakamafaiʻi ke ngāue ʻaki ʻa e ngaahi kī kotoa pē ʻo e lakanga fakataulaʻeikí pea mo e toko taha pē kuo ʻosi fakamafaiʻi ke maʻu pea fakahā ʻa e ngaahi fakahā ki he Siasí fakakātoa.

  • Fakatatau ki he meʻa kuó ke ako ʻi he ngaahi lēsoni kimuí ni maí, ko e fē taimi kuo fakahā ai ʻe he Palesiteni ʻo e Siasí ʻa e ngaahi fakahā maʻá e Siasí fakakātoa pe fanongonongo ha ngaahi liliu mahuʻinga ʻi he founga ʻoku ngāue ai ʻa e Siasí? (ʻE lava ke kau ʻi he ngaahi talí ʻi he taimi naʻe tuku mai ai ʻe Palesiteni Uilifooti Utalafi ʻa e fanongonongo fekauʻaki mo e mali tokolahí [vakai, Fanongonongo Fakamafaiʻi 1], ʻi he taimi naʻe fakahā ai ʻe Palesiteni Siosefa F. Sāmita ʻa e ngaahi moʻoni taʻeʻiloa kimuʻa fekauʻaki mo e maama tataliʻanga ʻo e ngaahi laumālié [vakai, T&F 138], pea ʻi he taimi naʻe fakahā ai ʻe Palesiteni Sipenisā W. Kimipolo ʻe maʻu ʻe he kāingalotu moʻui taau kotoa pē ʻo e Siasí ʻa e ngaahi tāpuaki ʻo e lakanga fakataulaʻeikí [vakai, Fanongonongo Fakamafaiʻi 2].)

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi e lea ko ʻeni ne fai ʻe Palesiteni Tieta F. ʻUkitofa. Fakaafeʻi e kalasí ke fakafanongo ki ha moʻoni fekauʻaki mo e fakahā ʻi hotau kuongá ni.

ʻĪmisi
Palesiteni Dieter F. Uchtdorf

“Ko e taha ʻo e pōpoaki nāunauʻia ʻo Hono Toe Fakafoki Mai ʻo e Siasi ʻo Sīsū Kalaisí ko e kei hokohoko atu ʻa e folofola mai ʻa e ʻOtuá ki Heʻene fānaú! ʻOku ʻikai ke Ne ʻafio ʻo toitoi ʻi he langí ka ʻokú Ne folofola mai he ʻahó ni ʻo hangē pē ko ia ʻi he ngaahi kuonga muʻá. …

“ʻOku maʻu e ngaahi fakahinohino mahuʻinga taha ʻa e ʻOtuá ki he faʻahinga ʻo e tangatá ʻi he Tohi Tapú, Tohi ʻa Molomoná, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá, pea mo e Mataʻitofe Mahuʻingá. Makehe mei aí, ʻoku folofola mai ʻa e ʻEikí kiate kitautolu ʻo fakafou mai ʻi Heʻene kau tamaioʻeikí, ʻo hangē ko ia te Ne toe fai ʻi he konifelenisi lahí” (“Ko e Hā ʻOku Tau Fie Maʻu ai e Kau Palōfitá?” Ensign, Māʻasi 2012, 4).

  • Ko e hā e tokāteline naʻe akoʻi ʻe Palesiteni ʻUkitofa fekauʻaki mo e fakahaá? (ʻE lava ke fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ha ngaahi lea kehe, ka ʻoku totonu ke nau ʻiloʻi ha meʻa tatau mo e fakamatala fakatokāteline ko ʻení: ʻOku hokohoko atu e folofola mai ʻa e ʻEikí kiate kitautolu he ʻahó ni ʻo fakafou ʻi Heʻene palōfita moʻuí. Mahalo te ke fie tohi ʻa e tokāteline ko ʻení ʻi he palakipoé.)

  • Te tau maʻu koā mei fē ʻa e ngaahi lea ʻa hotau kau palōfita moʻuí? (ʻE lava ke kau ʻi he ngaahi talí ʻa e konifelenisi lahí, ngaahi makasini ʻa e Siasí, LDS.org, mo e mormonchannel.org.)

Ke tokoni ke mahino ki he kau akó ʻa e mahuʻinga ʻo e hokohoko atu ke lea mai ʻa e ʻEikí ʻi Heʻene palōfita moʻuí, fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ʻa e lea ko ʻeni ʻa Palesiteni Sione Teilá. Kole ki he kalasí ke fakafanongo ki he ʻuhinga ʻoku mahuʻinga ai ʻa e kei hokohoko atu pē ʻa e fakahaá ʻi he kau palōfitá.

ʻĪmisi
Palesiteni John Taylor

“ʻOku tau fie maʻu ha fuʻu ʻakau ʻoku moʻuí—ha matavai mapunopuna—ha poto ʻoku moʻuí ʻa ē ʻoku haʻu mei he lakanga fakataulaʻeiki moʻui ʻi he langí, ʻo fakafou mai ʻi he lakanga fakataulaʻeiki moʻui ʻoku ʻi māmaní. … Pea talu mei he taimi naʻe fuofua maʻu ai ʻe ʻĀtama ha fetuʻutaki mei he ʻOtuá, … naʻe fie maʻu maʻu pē ha ngaahi fakahā foʻou, ʻo fakatatau ki he ngaahi tūkunga makehe naʻe ʻi ai ʻa e ngaahi siasí pe niʻihi fakafoʻituituí. Naʻe ʻikai fakahinohinoʻi ʻe he fakahā ʻa ʻĀtamá kia Noa ke foʻu ʻene ʻaʻaké; pe naʻe fakahā ʻe he fakahā ʻa Noá kia Lote ke siʻaki ʻa Sōtoma; pe ʻe lea ha taha ʻo e ngaahi fakahaá ni ki he mavahe ʻa e fānau ʻa ʻIsilelí mei ʻIsipité” (ʻi he The Gospel Kingdom, sel. G. Homer Durham [1987], 34).

  • Fakatatau kia Palesiteni Teila, ko e hā ʻoku tau fie maʻu ai ha palōfita moʻuí? (ʻOku ʻomi ʻe he ʻOtuá ha fakahinohino pau ki he ngaahi fie maʻu ʻo e ngaahi tūkunga ʻo e taimi ko iá, fakafou ʻi he palōfita moʻuí.)

  • ʻE lava fēfē ke kaunga ʻa e mahino ki he fie maʻu ʻo e fakahā hokohokó ki he founga hoʻo fanongo pe lau e ngaahi lea ʻo e palōfita moʻuí?

Muimui ki he faleʻi ʻa e palōfita moʻuí

Ke tokoniʻi ʻa e kau akó ke aleaʻi ʻa e faleʻi ʻa e palōfita moʻuí, fili ha taha pe lahi ange ʻi he ngaahi lea ʻo e konifelenisi lahí naʻe fai ʻe he Palesiteni ʻo e Siasí ʻi he taʻu kuo hilí. ʻOange ha tatau ʻo ha lea ki he tokotaha ako takitaha ʻi he kalasí. ʻOange ha taimi ki he kau akó ke kumi ʻa e ngaahi tokāteliné mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻoku lolotonga ako‘i e he palōfita moʻuí.

Hili hono maʻu ʻe he kau akó ha taimi feʻunga ke lau aí, kole ange ke nau lisi e ngaahi tokāteline mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻoku akoʻi ʻe he Palesiteni ʻo e Siasí. Fakakaukau ke fakaafeʻi ha tokotaha ako ke hiki ʻenau talí ʻi he palakipoé.

Ke tokoni ke mahino mo ongoʻi ʻe he kau akó ʻa hono mahuʻinga ʻo e ngaahi tokāteliné mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni kuo nau ʻiló, ʻeke ange ha niʻihi pe kotoa ʻo e ngaahi fehuʻi ko ʻení:

  • Ko e fē ʻi he ngaahi tefitoʻi moʻoni pe ngaahi tokāteliné ʻokú ke ongoʻi ʻoku tautefito ʻene ʻaongá kiate koé? Ko e hā hono ʻuhingá?

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻokú ke feinga ai mo ho fāmilí ke muimui he faleʻi ʻa e palōfitá?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke tau ako mo fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa ʻoku akoʻi ʻe he Palesiteni lolotonga ʻo e Siasí?

Tohi ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi he palakipoé, pea fakaafeʻi e kau akó ke tali kinautolu ʻi heʻenau pepa ki he kalasí pe tohinoa ako folofolá:

Mei he ngaahi lea ʻo e palōfita moʻuí kuó ke toki akó, ko e hā ha ngaahi pōpoaki ʻokú ke ongoʻi ʻoku finangalo e ʻEikí ke ke maʻu?

Ko e hā te ke fai koeʻuhí ko e faleʻi kimuí ni ʻa e palōfitá?

Fakaafeʻi e kau akó ke ngāue ʻo fakatatau mo e meʻa kuo nau hikí. Fakamoʻoni ange ʻi heʻenau fai iá, te nau lava ʻo maʻu ha loto-falala ʻe tāpuekina kinautolu ʻe he Tamai Hēvaní. Poupouʻi e kau akó ke ako mo fakaʻaongaʻi maʻu pē e ngaahi akonaki ʻa e kau palōfita moʻuí.

Fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe ʻenau fakamoʻoni ki he kau palōfita moʻuí.

Poupouʻi ʻa e kau akó ko ha aofangatuku ki he taʻu semineli ko ʻení, ke hokohoko atu hono ako e folofolá he ʻaho kotoa pē. Kapau te nau toʻo ʻa e kalasi semineli hono hokó, te ke lava ʻo fokotuʻu ange ke nau kamata hono ako e Fuakava Motuʻá. Mahalo te ke fie fakaafeʻi ha tokotaha ako ke fakamoʻoni ki he ngaahi tāpuaki kuó ne maʻu ʻi he hokohoko atu ke lau fakaʻaho ʻa e folofolá naʻa mo e taimi ʻoku ʻikai lele ai ʻa e seminelí.

Ngaahi Fakamatala Fakamahino mo e Puipuituʻá

Ko e mahuʻinga ʻo e muimui ki he kau palōfita moʻuí

Naʻe akonaki ʻa Palesiteni ʻEselā Tafu Penisoni ʻo pehē:

ʻĪmisi
Palesiteni Ezra Taft Benson

“Ki he kakai matelie kotoa pē, ʻoku totonu ke tau tauhi maʻu ʻetau vakaí ki he ʻeikivaká, palōfita, tangata kikite, mo e tangata maʻu fakahā, mo e palesiteni ʻo e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní. Ko e tangata ʻeni ʻoku ofi taha ki he matavai mapunopuna ʻo e ngaahi vai ʻo e moʻuí. ʻOku ʻi ai ha ngaahi fakahinohino fakalangi maʻatautolu ʻa ia te tau lava pē ʻo maʻu fakafou ʻi he palōfitá. Ko ha founga lelei ke fakafuofuaʻi ai ho tuʻunga mo e ʻEikí ke vakai ki he anga hoʻo ongoʻi fekauʻaki, mo e ngāue ʻo fakatatau ki he ngaahi lea fakalaumālie ʻo hono fakafofonga fakaemāmaní, ko e palōfita-palesitení. ʻOku ʻikai totonu ke vaʻinga ʻaki ʻa e ngaahi lea fakalaumālie ʻa e palesitení. ʻOku maʻu ʻe he kakai kotoa pē ʻa e totonu ki he ueʻi fakalaumālié, pea ʻoku maʻu ʻe he kau tangata kehekehe ʻa e totonu ki he fakahā ki heʻenau ngāue kuo vahe angé. Ka ko e tangata pē ʻe taha ʻoku tuʻu ko e tangata lea ʻa e ʻEikí ki he Siasí pea mo e māmaní, pea ko e palesiteni ia ʻo e Siasí. ʻOku totonu fakafehoanaki e ngaahi lea ʻo e kau tangata kehe kotoa pē ki heʻene ngaahi lea fakalaumālié.

“Neongo ʻoku fakamatelie ʻa ʻene palōfitá, ka he ʻikai tuku ʻe he ʻOtuá ke ne takihalaʻi hono siasí. (Vakai, Discourses of Wilford Woodruff, pp. 212–13.) ʻOku ʻafioʻi ʻe he ʻOtuá ʻa e ngaahi meʻa kotoa pē, ʻa e ikuʻangá mei he kamataʻangá, pea ʻoku ʻikai hoko noa pē ha tangata ko e palesiteni ʻo e Siasi ʻo Sīsū Kalaisí, pe faingamālie ke kei nofo noa ai, pe mate tupukoso pē.

Ko e palōfita mahuʻinga tahá, ʻi heʻene fekauʻaki mo kitautolú, ko e taha ʻoku moʻui ʻi hotau ʻahó mo hotau kuongá. Ko e palōfita ʻeni ʻokú ne maʻu ʻa e ngaahi fakahinohino ʻo e ʻaho ní mei he ʻOtuá kiate kitautolú. Naʻe ʻikai fakahinohinoʻi ʻe he fakahā ʻa e ʻOtuá kia ʻĀtamá, ʻa Noa he founga foʻu ʻo e ʻaʻaké. ʻOku fie maʻu ʻe he toʻu tangata kotoa ʻa e folofola ʻo e kuonga muʻá, fakataha mo e folofola lolotonga mei he palōfita moʻuí. Ko ia ai, ko e laukonga mo e fakalaulauloto mahuʻinga taha ʻoku totonu ke ke faí ko e ngaahi folofola fakalaumālie fakamuimuitaha mei he tangata lea ʻa e ʻEikí. Ko hono ʻuhinga ia ʻoku mahuʻinga ai ke mou maʻu pea lau tokanga ʻene ngaahi leá ʻi he makasini ʻo e Siasí” (“Jesus Christ—Gifts and Expectations,” New Era, May 1975, 16–17).

Naʻe fakamamafaʻi foki ʻe Palesiteni J. Lūpeni Kalake ko e Siʻí ʻa e fie maʻu ke fanongo ki he kau palōfita moʻuí ʻo pehē:

ʻĪmisi
Palesiteni J. Reuben Clark Jr

“ʻI he ngaahi taimi kuo mahili atú ne ʻomi ai ha kiʻi tohi tufa ki hoku tesí. … Naʻe pehē ʻi he peesi ʻi tuʻá, ‘ʻOku tau fie maʻu ha palōfita,’ pea ʻi heʻeku lau ia he taimi ko iá, pea ʻi heʻeku fakakaukau ki ai he taimi ní, ʻoku ou fakakaukau ki he kui ʻa e māmaní. …

“… ʻOku ʻikai ke tau masiva ʻi ha palōfita; ka ʻoku masiva ʻa e kakaí ʻi ha telinga ke fanongo pea mo ha loto fakapapau ke moʻui ʻo hangē ko ia kuo fekau ʻe he ʻOtuá” (ʻi he Conference Report, Oct. 1948, 79–80).

Naʻe pehē ʻe Palesiteni Uilifooti Utalafi:

ʻĪmisi
Palesiteni Wilford Woodruff

“ʻE ʻikai tuku au ʻe he ʻEikí pe ko ha toe tangata kehe pē ʻa ia ʻoku hoko ko e Palesiteni ʻo e Siasí ni ke ne takihalaʻi ʻa kimoutolu. ʻOku ʻikai kau ia ʻi he palaní. ʻOku ʻikai ʻi he finangalo ia ʻo e ʻOtuá. Kapau te u feinga ke fai pehē, ʻe toʻo leva au ʻe he ʻEiki mei hoku tuʻungá, pea te Ne fai pehē ki ha toe tangata kehe pē ʻa ia ʻe feinga ke taki ʻa e fānau ʻa e tangatá ke nau hē mei he ngaahi fakahā ʻa e ʻOtuá pea mei honau fatongiá” (Fanongonongo Fakamafaiʻi 1).