Veivakalougatataki ni Dua na Rai Vakosipeli

A kaya o Peresitedi Oaks ni “ivakarau ni rai e kena ibalebale me da raica na dina taucoko ena dua na isema vakaibalebale, na kena irairai taucoko.”² Oqo eso na ka o na kila ni o rai mai ena ivakarau ni rai vakosipeli:

Vakasamataka mada na cava ena yaco kevaka e iloilo ni nomu raica na veiyasa kece sara ni nomu bula na rai vakosipeli. Na rai vakosipeli ena matata vakavinaka kina nomu vakasamataka na veika me liu ena nomu bula, iwali ni nomu leqa, kei na sotavi ni veitemaki yadua. Oqo ena vakaimawe ena ivakarau taucoko ni nomu bula kei na vakatulewa o na vakayacora ena nomu ilakolako.

Ena ivakarau ni rai oqo, eda kila ni gadreva na Turaga me da vakayagataka na sakaramede e veimacawa ka da vulica na ivolanikalou ka masuti Koya e veisiga. Kena ikuri, eda kila ni na temaki keda o Setani me da kakua ni muria na iVakabula se vakarorogo ki na veivakauqeti malua ni Yalo Tabu. Eda na qai kila vakalevu cake ni segata na vunica me kauta tani noda galala kei na noda kaukauwa me da vorata nona sasaga mai na veivakatotogani, oka kina na waigaga kei na iyaloyalo/ivola vakasisila.

E kena veibasai saraga, na iloilo vakosipeli e solia na irairai matata ni kena bibi na tauyavu ni matavuvale—digitaka mo vakamau ka susugi ira cake na gone ena buladodonu. Na irairai talega oqo e dolava na matada me da raica ni o vunica e gadreva me vakarusa vakadua na matavuvale ka vakasesea na itavi vakatagane se yalewa, ka vakavuna na nona beca na kawatamata na tauyavu kei na taraicake ni matavuvale.

iVakatakilakila

balanced seesaw

E kaya o Peresitedi Oaks: “Ni tu vei ira na cauravou goneyalewa itabaqase na rai, me laurai vakararaba—sa ka bibi sara kina—vei ira me veirauti na veiyasa ni nodra bula vakayalo. Me yaco oqo, sa dodonu mo vakuwai iko mai na veika dau veirawai ni vuravura ka cakava na veika e ganita mo toro voleka kina vua na iVakabula.”³

Ena dua na yasana, e levu tu na leqa bibi kei na veika bibi baleta na bula ka duidui na kena lelevu kei na kena mataqali, era gadreva kece tu noda kauwai, noda vakanamata, kei na veidusimaki. Ena duidui beka na nomuni dui ituvatuva vakatau mai na kemuni dui ituvaki, ia ko ni na raica kina na vuli, cakacaka, vakawati, kei na tiko vinaka vakayalo kei na yago. Io, na nomu ibolebole mo raica me ra veiraurau na itavi bibi ni bula oqo kei na nomu bula vakayalo.

E vakasalataka o Peresitedi Oaks ni dodonu Mo qarauna… nomu wasea nomu gauna mo kakua ni waloloi vakayalo ni o vakanamata tiko ena nomu veisasaga kei na itavi ni bula. E vakamacalataki ena ivakavuvuli oqo na vuna sa rui bibi kina vei ira na cauravou goneyalewa qase cake me ra muria na ivakasala me ra dau lako ki na veisoqoni ni Lotu, dau masu ka vulica na ivolanikalou, ka veiqaravi ena veikacivi ni Lotu.⁴

Ena loma ni nomu gagadre yadua kei na gagadre raraba, me veiraurau na sasaga kei na bolebole ni bula kei na nomu bula vakayalo, ena yaco mo kila ni rawa na veiraurau. E sega ni gadreva na Turaga mo cakava e dua na ka o na sega ni rawata. Au sa rogoci Peresitedi Thomas S. Monson (1927–2018) ena vica na gauna ni cavuta “o koya e kaciva na Turaga, sa vakadonuya na Turaga.”⁵ Au vakabauta ni oqo e baleti keda vakabibi na lewe ni Lotu.

Ena rairai bibi beka na cakacaka ni veiraurau oqo, au yalataka ni dua na cakamana cecere ni nomu bula vakayago na nomu rawata me veiraurau nomu bula vakayalo kei na vei itavi bibi tale eso ni bula. E rawa ni yaco oqo ena dua na ivakarau me rawa kina vei iko sega walega mo maroroya nomu bula vakayalo kei na itavi bibi eso ni bula ena gauna oqo ia me da tubu talega ena vanua bibi ruarua oqo.

Na vuna levu duadua ga e rawa kina oqo sai koya na Turaga na kena itakele. Sai koya na lomadonu ni ivakarau. Ka tu na Nona kauwai vakalou ena vukumu ni o dua na Luvena. Ia na vuana oqo ena yaco mai ni sa taudonu nomu vakanamata kei na sasaga me veiraurau.

Mai na noqu vakadidike kei na veika au sa sotava, e vaka ni dau matau vei keda ena noda bula taucoko me da vakabi ena dua na yasana se dua tale. Me veiraurau tiko noda bula ena gadrevi kina na sasaga kei na qaqarauni e veigauna. Digitaka vagumatua mo tudei.

E talei ni rawa ni yaco ena yasana ruarua. Ena so beka na gauna o na raica ni o gadreva mo qaqarauni me dei tiko kina nomu vakanamata ena nomu vuli se “nomu cakacaka o saumi kina, ka qaravi na Lotu ena gauna ni veiqaravi ena Lotu.”⁶ Ia nanuma me nomu itakele tiko na Turaga me rawa ni veiraurau tiko nomu bula vakayalo.

Ni da rai tiko ena rai vakosipeli, ena rawarawa noda kila na dina levu ni na vukei keda na Turaga. E dua na ivakavuvuli taumada ni kosipeli ni da nodrau isolisoli na iTubutubu Vakalomalagi dauloloma. Sa dodonu kina me Rau vukei keda ena veisala kece sara me da lesu tale kina ki na noda tikotiko vakalomalagi.

Au vinakata meu wasea mada e dua na ivakaraitaki ni ivakarau e rawa ni vukei iko kina na Turaga. A wasea vei au ena vica vata na yabaki sa oti e dua na noqu iliuliu ni itabagone, o Thad Carlson. E vakaitamera na revurevu ni nona veiqaravi o Thad vei au niu tubu cake tiko. A tubu cake o koya donumaka na gauna Dredre Levu ni Bula Vakailavo, e ikaciwa vei iratou e 14 na gone. Eratou rawata nodratou bula na nona matavuvale ena teitei kei na susu bulumakau. E dua dina na gauna dredre vakailavo, ka nodratou ivurevure ni bula levu duadua na nodratou qele ni bulumakau.

Ena gauna vakaitabagone nei Thad, e dua na nona itavi me qaravi ira na bulumakau vakakina, ena gauna e gadrevi kina, me kauti ira na bulumakau me kune na kakana vinaka duadua—e dua na cakacaka levu vua e dua na gonetagane. A qarava rawa oqo ena veivuke ni dua na ose ni vakatawa bulumakau ka kila vinaka na ka me cakava ni sega soti ni dau dusimaki vakalevu. Na yaca ni ose o Old Smoky. Ia e dua tiko na malumalumu nei Old Smoky: e sega ni dau vinakata me vesu. Ni dua e torovi koya yani, ena dro sara, ni kila ni vakarau me vakacakacakataki.

iVakatakilakila

cowboy on a horse

Ena dua na siga, ni vesu o Old Smoky, vakaparailetaki, ka vakaidabedabe, a vodo yani o Thad ki na veico era kana tu kina na bulumakau. E mamaca tu na qele, vakakina na veico, ia a raica o Thad ni babalavu ka drokadroka vinaka cake na co ena yasa ni sala ni sitimanivanua. A mani nanuma me na kauti ira yani na bulumakau ki na taudaku ni veico vakabai me ra laki marautaka na veico vivinaka ena yasa ni sala ni sitimanivanua.

Ena veivuke nei Old Smoky, a kauti ira na bulumakau o Thad ki na taudaku ni veico, ka ra laki veitosoyaki kina ena yasa ni sala ni sitima ka kania na veico vinaka ka drokadroka. E vaka me ra sa wele sara na bulumakau, a mani sobu mai na ose o Thad, ka dabeca toka na wa ni paraile, ka mai sarava toka yani na veika wavoliti koya, e qito ka mai wele yani. Ni vinakata me kana talega ena veico drokadroka, a mani toso yani vakamalua o Old Smoky ka gole yani vakayawa, a cawadru yani mai rukui Thad na wa ni paraile.

A mai cavuka vakasauri na gauna vinaka ni vakacegu ni sa rogoca vakasauri o Thad e dua na rorogo levu ni rogo yawa mai. Na sici ni dua na sitimanivanua ka ciciva sobu tiko mai na sala vata sara ga era kana ka wele voli kina na nona qele ni bulumakau! A kila ni rawa ni vakaleqa na nona qele ni bulumakau vakakina na nona matavuvale na kena revurevu, kevaka e sega ni vuki totolo me kauta lesu na qele ni bulumakau ki na lomanibai vakayawa mai na sitimanivanu sa toso tiko mai. E vakila ni na sega ni rawa ni vosoti koya ena nona sega ni qarava vakavinaka na itavi sa nuitaki kina.

A rika cake vakatotolo o Thad ka cici me taura na wa ni paraile kei Old Smoky. A raici Thad o Old Smoky ni sa lako yani qai dro tani, ni sega ni vinakata me vesu. Ena oca kei igunirawa, ni vovotu mai nodra sa mate na bulumakau kei na leqa ena yaco ki na matavuvale, e kila o Thad ni dodonu me vuki totolo.

A qai vola na ka a yaco: “A vakavulica vei keimami na neimami qasenivuli ni Lalai me keimami dau masu ka vaqaqacotaka na ivakavuvuli mai vei tinaqu. Au sega tale ni qai vakataratutu, au tekiduru ka tekivu masuta na veivuke meu vagalalataki ira na bulumakau mai na sala ni sitima.”

A sega ni rogoca e dua na domo o Thad, ia a matata na vakanananu e votu mai vua: “Raica na nodra dau lako tikivi Old Smoky na bulumakau ka sega ni bau toso. Ia … ni o sa tekiduru tu, mo tu talega e ligamu. Qito me vaka ni o iko e dua na bulumakau ka qasi yani vei Old Smoky.”

E kaya o Thad: “Au a kitaka vakakina. A sega ni toso o koya. Au tara na wa ni kena paraile, tui koya ki na bai, rika i dakuna, ka gutuwa meu laki kauti ira lesu na bulumakau ki lomanibai. Vakasakiti dina o Old Smoky ena veitakelo kei na igole.”

E muri, ni sa tiko ena vuli torocake o Thad, sa qai votu mai vua ni a ciqoma e dua na isau ni masu matata vinaka ena dua na gauna bibi ni leqa. E dikeva rawa, “Ni ra a veiqaravi vei Old Smoky na agilosi sivia na kena au rawata, ka taqomaki na neitou matavuvale mai na dua na leqa levu.” E muri e qai kaya: “Oqo na kena imatai ni vuqa na veivakauqeti era [na] yaco mai vei au. “Ia na ka kecega sa dodonu dou sa kerea vei Tamaqu ena yacaqu, ka vakabauta ni dou na rawata, raica ena solia vei kemudou ko Koya’ (3 Nifai 18:20).”⁷

E dui tu kece noda bulumakau me da vagalalataka mai na sala ni sitimanivanua ni se bera ni yaco mai na sitimanivanua. E duidui na ibulibuli kei na ka lelevu ni noda leqaleqa Eso e ca vakalevu cake sara mai na gauna rerevaki a donumaka o Thad, se na kena revurevu rerevaki ki na noda bula se ki yaloda o keda kei ira na noda daulomani.

Eso tale na ituvaki eda dau sotava e sega soti ni bibi sara na kena revurevu ia e dau vakaimawe vakalevu ena noda vakasama kei na yaloda. E dua na ka tudei—o keda yadua eda na kalouca ka kune rarawa ena noda dui bula baleta ni ra tiki ni noda bula oqo. Ia nanuma tiko, ena vukei keda na Turaga!

Au taleitaka na veimalanivosa oya ka kunei ena iVola i Momani: “Oqo oi kemuni na wekaqu, eda sa kila ni sa nanumi ira na tamata kecega na Kalou, ena veivanua cava ga era tu kina; io, sa kilai ira kece na nona tamata, ka sa roboti vuravura taucoko na nona loloma cecere” (Alama 26:37).

Kena ibalebale o keda yadua. Sa dua na vakacegu levu na noda kila ni na vukei keda na Turaga.

Meu umana vata ga, au vakayaloqaqataki kemuni mo ni nanuma mo ni vakaitovotaki kemuni ena dua na ivakarau ni rai vakosipeli. Raica na vuravura wavoliti kemuni ena iloilo ni rai ni kosipeli i Jisu Karisito.

Maroroya e dua na bula vakayalo veirauti. Eda dau sotava kece na dredre kei na madigi ena noda dui itavi duidui ena bula, ka ra na qaravi vakavinaka duadua ni veirauti kei na noda vakabauti Jisu Karisito kei na Nona Veisorovaki.

Kena itinitini, vakabauta ka vakanuinui ni na vukei iko na Turaga. Na kilaka oqori sai koya na ka e vukei iko mo sotava ena yalodei na bolebole ka dau tiki tudei ni nomu inaki ena bula oqo.