2020
Fakamaama e Māmaní ʻi Pālesi
Tīsema 2020


Fakamaama e Māmaní ʻi Pālesi

Kuó u fakatokangaʻi, ʻoku ʻomi ʻe he ngāue tokoní ha fiefia taʻe-hano-tatau pea ʻoku lava ʻe he fanga kiʻi ngāue īkí ʻo langaki e fakafoʻituituí ʻi ha ngaahi founga fakaofo.

ʻĪmisi
people standing on a stage

Tā fakatātā ʻa Ellen Marello

Koeʻuhí ko e kau tukuhāusia ʻi he veʻehalá mo e kau kumi hūfanga ʻi he ngaahi paaka ʻo Pālesi, ʻi Falaniseé, ʻoku mau mamata fakaʻaho maʻu pē ki he fie maʻu tokoní, ʻo aʻu pē ki he lolotonga e faʻahitaʻu Kilisimasí. Naʻá ku fakakaukau mo hoku ongo kaungāmeʻá ke fokotuʻu ha kulupu fakakolo naʻe ui ko e Solidarity to Act Together (Uouangataha ke Ngāue Fakataha) ke tokoni ʻi ha meʻa pē te mau lavá.

ʻI he tokoni ha kau ngāueʻofa tokolahi ʻi he tukui koló ʻo aʻu pē ki he Kāingalotu ʻo e Siasí mei he ngaahi siteiki ʻe tolu ʻi Pālesí, naʻa mau fokotuʻutuʻu e ngaahi ʻekitivitī Fakamaama e Māmaní ke tokoniʻi homau kāinga faingataʻaʻiá.

ʻI ha taʻu hokohoko ʻe tolu, ne mau fakahoko ha polokalama Fakamaama e Māmaní ʻi he fakaʻosinga ʻo e taʻú, ʻa ia ne ʻi ai e kau hiva, kau ngāueʻofa mo e kau ʻaʻahi mei ha ngaahi siasi mo e ngaahi kautaha kehekehe ʻi Pālesi, ne nau omi ʻo fakaʻaliʻali mo foaki ha ngaahi naunau kiate kinautolu ne faingataʻaʻiá. Naʻe fie maʻu ha ngaahi māhina lahi ke teuteu ai, ka kuo ʻosi aʻusia ʻe he kau ngāueʻofá mo e kau fakaʻaliʻalí ha fiefia lahi ʻi heʻenau kau ki he polokalamá. Naʻe ʻikai loto ha taha ʻiate kinautolu ke ne liʻaki. Naʻe ʻi ai ha toko 82 ne kau mai ki heʻemau polokalama Fakamaama e Māmani fika tolú neongo ne fai ha laka fakahāhā ʻa e kau ngāue halá!

Kimuʻa pea fakahoko e polokalamá, naʻa mau teuteuʻi pea tānaki ha ʻū kato ne fakafonu ʻaki e ʻū naunau fakahaisini ke tufa ki he kau kumi hūfangá mo e kakai tukuhāusia ʻi Pālesí. Naʻa mau toe tānaki foki ha ʻū kafu, tupenu kafu, pilo, naunau sipoti, senitolo kaukau, ʻo aʻu pē ki ha pasikala ke foaki ki he kau kumi hūfangá.

ʻI he taʻu kuo ʻosí, ne mau fai foki ai ha fakaʻaliʻali ākenga ʻo e valá he lolotonga e polokalamá. Naʻe pehē ʻe ha tokotaha taʻu 22 naʻá ne fai e teuteú, naʻá ne maʻú ha mālohi ke falala ki he meʻa te ne malavá koeʻuhi ko e poupou naʻe fai kiate iá. ʻI heʻema talanoá, naʻá ku manatuʻi ʻoku fie maʻu ke ongoʻi ʻe he tokotaha kotoa pē ʻoku fiemaʻua kinautolu pea ko kimautolu kotoa pē ʻoku ʻi ai homau faingataʻaʻia ʻi ha faʻahinga founga.

ʻOku mau hanganaki ki he taʻu kahaʻú. ʻOku mau fakatuʻamelie ʻe toe lahi ange e ngaahi ʻekitivitií mo kinautolu ʻe kau maí. Ne ʻi ai e niʻihi ne nau tuku mai e ʻū fale tukuʻanga koloa mo e ʻū veeni ʻaisi fakamokomoko ke tokoni mai kiate kimautolu ʻi heʻemau ngāue mo e ngaahi kautahá pea hoangāue mo ha kautaha lahi ʻoku teuteu meʻatokoni fakavahaʻa-puleʻanga ke ngaohi mai ha ʻū meʻatokoni moʻui lelei maʻanautolu ʻoku faingataʻaʻiá. ʻOku mau fokotuʻutuʻu foki ha founga ke akoʻi taʻetotongi ai e lea faka-Falanisē kiate kinautolu ʻoku nau ako e lea faka-Falaniseé ko ha lea fakafonua hono uá.

ʻOku ou ʻilo ko e ngāue tokoni ʻi ha ngaūe ʻoku fakaʻeiʻeikí ʻoku maʻu ai e fiefia ʻoku ʻikai mafakamatalaʻi. ʻOku lava ʻe he fanga kiʻi ngāue īkí ʻo langaki ʻa e fakafoʻituituí ʻi ha ngaahi founga fakaofo. ʻOku fakaʻaiʻai ʻe he ngaahi fofonga malimali mo e ngaahi loto-houngaʻia kuo mau maʻú, ke mau ngāue ke toe lahi ange.