2010–2019
Kihnet uh
Ohktohpa 2018


Kihnet uh

Ke ma upac na yohk fin facluh uh, fahsr nuh met ke muhtweng ac kuh in unweyuck luhn Mwet Lahngo fah use kahlwem, etuh, mislac ac finsrak nuh sum.

Ke March 22, 2016 ac, met liki ao ahkosr ke litutacng ah, bomb luo fokwelihk ke airport Brussels ah. Elder Richard Norby, Elder Mason Wells, ac Elder Joseph Empey usacl Sister Fanny Clain ne ke Airport ah in som nuh ke mission se fin acn Cleveland, Ohio. Mwet tolngoul luo misac, ac misinacri ac nohfohn kihnet uh.

Mwet se ma kihnet uh yohk emet pa Elder Richard Norby, suc yac 66, kuhlacnsap wi muhtwacn kiacl, Sister Pam Norby.

Elder Norby el sramsram ke pacl sac:

“Pacl sac na, nga etuh lah meac ac sikyak.

“Nga shrike nga in kahsruhsr nuh ke acn sef se, tuhsruhktuh nga tuh puhtatlac. … Nga kuh in liye lah niyuck kihnet uh na upac. Nga [akihlen] lah oacna in tuhn sralsral ke fofosr uh. Nga kahkahsrihk ul, tuhsruhk nga liye lah tiacna ma na kac tuhsruhktuh fihrihryak pouk. Fohrohk fasrfasr se luhk ah eklac sruhsrahlah ke kihnet fintukuk ac.

“Nwacnwaclah nuhnak luhk uh ke ma nga nuhnkuh ke ma sikyak ah, nga [oasr] nuhnak na fokoko se, … Mwet Lahngo el etuh lah nga oasr oyac, lah meac sikyak, ac [meac] nga puhlakihn ke pacl sac.”1

Petsac
Richard el puhlakihn sie coma

Oasr lwen upac met sonol Richard Norby ac muhtwacn kiacl, Pam. El oan in coma, sano pacl in laslas, taranyacl, ac tiac etweyuck lah elac orwaclah.

Richard Norby el moul, tuhsruhk moul lal tiac oacna met ah. Yac luo tahfuh tohkoh, kihnet kacl ah mahlah; brace se sang ahol acn se ma wacngihnlac ke niacl ah; kais sie step siena liki met ah ke pacl se eke Airpot Brussels ah.

Petsac
Richard ac Pam Norby

Efuh kuh in sikyak nuh sel Richard ac Pam Norby?2 Elos tu na kuh ke olwelah laltahl. Elos kuhlwacnsap ke misin met e Ivory Coast ac oraclah sucu na kahto se. Sie mwet kuh in fahk, “Tiacna fal! Tiacna wo! Elos sang moul lalos nuh ke wosasuc luhn Jisus Kraist; efuh kuh in sikyak angwe?”

Moul Suhkaul Pa inge

Finne siena ma inge, ma upac uh, kwena ke ikwac ac nguhn, tuhkuh nuh sesr kais sie. Ke srihpen moul in ikwac pa ngwe.

Ke nga nuhnkuh olutu ke mwet ma sramsram ke toeni se inge, nga akihlen muh luo selos misac tuhlihk nahtuh ac oasr tolu ma misac tuhlihk nuhtin nahtuhl tuh fohlohk sa nuh lohm selos inkuhsrao. Wacngihn selos kahinglac liki mas ac ahsor, ac sramsram ke wik se inge, sie lihpufacn fin facluh suc kuht nuh kwewa luhngse, Tahmtahel Barbara Ballard, el tuh misac som. Prestuhn Ballard kuht ac tiac muhlkuhnlah luhlahlfongi lom olutu se inge.

Kuht suk engan. Kuht kena mihslac. Kuht finsrak nuh ke luhngse. Ac Leum el okwacma nuh fwacsr mwe insewowo puhkantwen. Tuhsruhk in wi engan ac pwacr, ma se na ma kahlwem an: ac oasr pacl, ao, lwen, kuhtuh pacl uh yac ma nguhnasr ac kihneta.

Ma suhmuhslah uh luti kuht lah kuht enenuh in ema ma mwen sac ac emwem3 sac ac lah oasr “sruhnga ke ma nuhkwewa.”4 Jisus El fahk, “[Pahpah tomom] oraclah faht ah in takwack nuh sin mwet wo ac koluk, ac suhpwaclah af nuhke acn wo ac koluk.”5

Kihnet luhn mahno se tiacna sasuc nuh ke mwet kahsruhp kuh mwet suhkahsruhp, nuh ke facsin se, acn se, kuh nuh sin fihl se. Ma nuh sin nohfohn ac ma ke lutlutkihnyacn ma kuht eis ke moul suhkaul se inge.

Mwet suwohswohs tiac kosreyuck ke mas

Mwe sramsram luhk misenge uh yohkna ma nuh selos suc sruokyacna masap luhn God, sruokyacna olwelah la nuh sin God, ac, oacna Norbys ma ac mukul, muhtwacn, ac tuhlihk puhs sahyac ke un mwet luhn facluh nohfohn, ac sun mwe sruhf ac ma upac ma sikyak nuh se ac puhlakihn ngal kac.

Kihnet lasr uh ac tuhkuh ke ma na sikyak fin acn uh, kuh accident se na. Ac kuh in tuhkuh ke sie mukul sesuwohs se ma pahyuck kuh muhtwacn, orwaclah moul la eklac ke srihpen suwohs luhn kawuck la ac tuhlihk nahtuh. Kihnet uh kuh in tuhkuh ke lohsr ac ahsor kuh tanyucki ke ahsor ke mas, ke mwe kweok kuh fuhsr na misac luhn mwet se kuht luhngse; kuh in tuhkuh liki pac mas lasr; suhpwacr lasr ke sucu lasr muhnahslah luhlahlfongi la; muhkahimtacl ke pacl ma upac uh tiac na use sie kawuck ma pahtpaht; kuh puhs pac ma sahyac kuh in sang ahkkolukye, ahkngalye “[ahsor] ma kuht tiac kuh in liye.”6

Kuht kais sie kahlwem kac lah ma upac uh ac nuh sikyak na, tuhsruhk ke e tuhkuh nuh sesr sifacna uh, kuh in eslah mohngohsr. Kuht fin tiac taran, kuht enenuh in ahkolah. Mwet Sap Peter el fahk, “Nimet srihkihn ma ma srihke in sang srifwe kom, kuh kuhtuh ma ac tuhkuh in sun kom an.”7 In wi ma oruh puhla pwacr ac engan uh, lohsr luhn mwe srihke uh kuh in tuhkuh weacng ac ahkkolukye plwacn luhn Pahpah uh. na in. Mwe sruhf inge, ac sahp upac, ac kuh in mwe lutlut yohk se pac nuh sesr.8

Ke sruhmuhnyuck sramsram na usrnguck ke mukul solse fuhsr 2,060 lal Helaman ah, kuht luhngse ma suhmuhslah inge: “Oacna nuh ke wo luhn God, ac nuh ke lut yohk lasr, ac weacng engan lasr ke mwet mweun lasr inge, wacngihn sie selos misac.”

Tuhsruhktuh sifilpac tahfweyucklac: “Ac tiac pac sie fanna mwet inmahsrlolos suc tiacna eis kihnet pucspucs.”9 Kais sie sin tausin luo onngoul ac eis kihnet puhkantwen, ac kais sie sesr fah eis kihnet ke mweun luhn moul, finne kihnet luhn mahno, nguhn, kuh kwewana.

Jisus Kraist Pa Mwet Samaria Wo Se Lasr

Nimet fuhlweack—kihnet loal uh lah oasr yac kac kuh sikyak fuhkah, pacl fuhkah ma sikyak, ac ohinge finne loeslac pacl met liki kom kwelac, kom tiac enenuh in fuhlweack luhlahlfongi lom. Kom in moullac ke moul in nguhn ac in kapwack ac ahkyohkye luhlahlfongi lom in God.

God el tiac na orwaclah nguhn lasr in wanginlac luhkwel. Leum ac Mwet Lahngo lasr, Jisus Kraist, ke mwe sang yohklacna lal ke Iwaclah Lal, tiacna molikuhtlac muhkwena liki misac ac use nuh sesr, ke auliyak, nuhnak muhnahs ke ma koluk lasr, tuhsruhk el ahkolah in tu molikuhtlac liki suhpwacr ac ngal lasr ke kihnet kacsr.10

Petsac
Mwet Samaria Wowo Sac

Mwet Lahngo pa MwetSamaria Wo se lasr.11 suhpweyuckme “in onwelah insemuhsahl.”12 El wi kuht ke mwet sahyac fahsruh pahsikuhtlac uh. Ke pahkomuhta. El likiyac Pahol in onwekuhtlac. El sruhkuhtyak. El karihngihnkuht. El fahk nuh sesr, “Fahsruh nuh yuruk … ac nga fahk onwe[kom]lac.”13

“Ac [Jisus] el fah … [kweok] ke ngal ac ma upac ac mwe sruhf ke kain in ma nuhkwewa; … tuh … el [kuh] in eis nuh facl ngal ac mas luhn mwet lal. … [El sang nuh facl] mwe muhnahs lalos, tuh [El] kuh in sesseslah ke pahkotwen.”14

Fahsruh, kowos suc suhpwacr, yen kowos puhla kweok we;

Fahsruh nuh ke acn in pahkotwen, sikuckmuhtuhntei.

Inge use inse muhsahllah lom; inge fahk mwe kweok lom.

Fwacluh wacngihn suhpwacr la fin kuhsrao tiac kuh in onweyucklac.15

Ke sie pacl luhn kweok yohk, Leum el fahk nuh sel Mwet Pahluh Joseph, Ma inge nuhkwewa fah utuckot nuh sum kom in puhla, ac fah ma ac wo nuh sum.16 Kuh kihnet se ac wo fuhkah nuh sesr? Ke kain pacl se inge, kahsruh luhn Leum fah use nuh sesr kahlwem, etwacack, mihslac, ac finsrak.17

Nimet Na Fuhlweack

Pruhe ke insiom nohfohn. Ahkkweye luhlahlfongi lom ke Jisus Kraist, ke luhngse Lal, ac ke kuhlwacng Lal. Sruokyacna kahs Lal: “Kuhlwacng luhk yohklacna nuh sin nuhkwewa: ke kuh luhk oraclah wolac muhnahs uh.”18

Esam, auliyak el ono na fokoko se.19 Ahkos masap ac oruh kom in nwacsnwacs sin Nguhn Muhtahl, ac esam lah Mwet Lahngo el olwelah, “Nga tiac fahsr liki kom: Nga fah wi kom.”20

Mihsiyacn tempuhl el oacna sie mwe ahkkweyelah nuh ke sie nguhn kihnetuh. Fohlohk nuh ke lohm sin Leum ke insiyom toasr ac wi us inen sucu lom an fin kuh. Orekma ke tempuhl uh ahkoekuhtlac nuh ke moul ma pahtpaht.21

Ngwet nuh tok, esamwack lah kom ac ahkwoyelah suwohs lom ke pacl in sifil moulyak an. Kom tuhlihk sacohk nuhtihn God, ac ke kahsruh Lal, kom kuh in kuhtanglah mweun luhn facluh puhtatlac se inge. Kom oruh met, ac kom kuh in oruh ingena.

Ngwet nuh met. Ma upac ac suhpwacr lom oasr, tuhsruhk elos ac tiac an ne tok ma pahtpaht.22 Fong lohsrlohsr lom fah wacngihnlac, ke srihpen Wen El tuhkahkwek ke paho in unweyuck Lal.23

Norbys ma tuh fahk nuh sihk, “Suhpwacrlac uh kuht ac puhlakihn na tuhsruhk tiac na lwelah in muhta na.”24 Mwet Sap Paul el fahk, “Kuht elyah … tuhsruhk tiac fuhlweack, kuht fohswack, tuhsruhk tiac ke suhpwacr; ahkkolukyeyuck, tuhsruhk tiac muhlkihnyucklac; srihkihnyuck, tuhsruhk, tiac kuhnaosyucklac.”25 Kom ac tohtohlah, tuhsruhk nimet kom fuhlweack.26

Finne kom puhlakihn kihnet keim sifacna, kom ac sifacna kahsruh pac mwet sahyac, luhlahlfongi ke olwelah luhn Mwet Lahngo: “Elos suc misac ke sripuck ac sokwack.”27 Mwet kihnet uh suc ahkkweye kihnet luhn mwet sahyac pa lipufacn luhn God fin facluh.

Ke kuhtuh pacl luhlah uh, kuht ac porongo mwet pahluh sacohk lasr, Prestuhn Russell M. Nelson, mukul se suc yohk luhlahlfongi lal ke Jisus Kraist, mukul se luhn finsrak ac mihslac, luhngseyuck sin God tuh srwackna puhlakihn kihnet ke nguhn lal.

Ke 1995 tuhlihk muhtwacn se nahtuhl Emily, ke elac isus ac, sukokyak muh el cancer. Oasr lwen in luhlahlfongi ac engan ke ahwowo se nahtuhl ah isuslac ah. Tuhsruhk tuh cancer sac fohlohkyak, ac Emily sacohk nahtuhltahl ah misac wik luo tohkoh ke el yac 37 ah, tohllah mukul tuhmwacl ah ac tuhlihk limekohsr.

Petsac
Prestuhn Nelson el sramsram ke 1995 ah

Ke toeni luhlahp se, te paht liki misac lal, Prestuhn Nelson el fahk: “Tuhng luhk arulacna yohk nuh sin tuhlihk muhtwacn se nahtuhsr inge suc sahp oasr ma nga kuh in oruh yohk liki. … Nga fin kuh in ahkmoulyelack, nga sahp ac srikewyuck lah nga kuh in fohlohkohn[uhlma]. … [tuhsruhk] Jisus Kraist el sruok ki uh ac orekmakihn nuh kacl Emily … ac mwet nuhkwewa ke pacl luhn Leum.”28

Petsac
Prestuhn Nelson fin acn Puerto Rico

Mahlwem tari ac, nga muhtwacta ne yurin mwet Luhlahlfongi fin acn Puerto Rico ah, ac esamwack pahkah luhlahp kuh hurricane se ke yac tari ac, Prestuhn Nelson el sramsram ke luhngse ac pahkotwen.

“[Pa inge] moul uh. Pa srihpac kuht oasr uh. Kuht oasr kuht in nokomwacng mahno se ac srihkeyuck ac srihfeyuck. Kuht mwe sruhf inge ma luhn mahno, kuhtuh nguhn, ac ke srihfeyuck kom ke kwewana mahno ac nguhn.29

“Kom tiacna fuhlweack. Kuht engan keim. Kom mwet luhlahlfongi puhkantwen ma kowos puhlakihn, tuhsruhk kowos muhtwacnglah nohfohn ke kowos likiyac luhlahlfongi lom ke Leum Jisus Kraist.30

“Ke karuhnguhnwacng masap luhn God, kuht kuh in puhla engan ke kuht puhla ma upac uh.”31

Sroninmuhta Nuhkwewa Ac Fah Iyucklac

Tamuhlwel ac tahmtahel wiyuck, nga olwelah nuh suwos lah kowos fin ahkyohkye luhlahlfongi lowos in Leum Jisus Kraist elac ahkkweye kowos yohk ke kuh ac finsrak yohk. Nuh sum, mwet suwohs, Mwet in unwe nguhnasr, ke Pacl Lal ac Inkacnek Lal, unwelah kihnet lom nuhkwewa.32 Wacngihn sesuwohs, wacngihn kweok, suhpwacr, insengal, ma upac,wacngihn kihnet—finne loal, kuh upac, kuh ngal na upac—ac fah wacngihnlac ke kom muhta yohrohl. Ke lwen sac, Mwet Sap John el ac ahkkahlwemye, mwet suwohs “suc [tuhkuh] ke ma upac yohk”33 fah tu “nokomwacng nuknuk fasrfasr … ye muhtuhn throne luhn God.” Mwet Lahngo elac fah “muhta [yohrohsr] … ac God elac elah sronin muhtahlos nohfohn.”34 Lwen se ac fah tuhkuh. Nga fahk ma inge ke inen Jisus Kraist, amen.

Mwe kahsruh

  1. Sramsram nuh sel Elder Andersen ke Jacnwery 26, 2018.

  2. Ke sramsram se emet ke yac ngwe, Richard Norby el fahk nuh sihk, “Kuht top nuh ke ma utuckuh nuh sesr.” El akacsruhi ma se inge ke journal nahtuhl: “Mwe sruhf ac ma upac tuhkuh nuh sesr uh tuhkuh in tuh kahsrwekuht kuht in etuh yohk ke Mwet Lahngo lasr ac kahlwem ke iwaclah lal. El pa kuht ngwet nuh se uh. El pa kuht suk uh. El pa kuht ahkwacng nuh fac uh. El pa kuht luhlahlfongi uh. El pa kuht luhngse yohk uh. Mwet Lahngo el kahsrwe kuht ke ma kuht puhla ke mahno ac nguhn lasr uh. El elsah ngal lasr liki kuht. El eslah suhpwacr lasr”

  3. Liye Doctrine and Covenants 29:39.

  4. 2 Nephi 2:11.

  5. Matthew 5:45.

  6. “Lord, I Would Follow Thee,” Hymns no. 220.

  7. 1 Peter 4:12.

  8. “Kuht ac ahkpwacyeyelah, in liye lah elos ac oruh manuhkwewa ma Leum God el sapkihn nuh selos” (Abraham 3:25; liye pac Doctrine and Covenants 101:4–5).

  9. Alma 57:25.

  10. Kawuck se sihm nuh sihk: “Tukun yac limekohsr ke mweun se ke ‘lohsr ac ahsor’ luhn nuhnak kuh oruh mwet se in apkuhran fuhlweack ke kuh, oaru, luhlahlfongi, ac muhtweng la. Tukun lwen ‘kweok,’ kom ullac. Tukun wik luhn ‘kweok,’ kom tohtohlah nuh pwacye. Tukun mahlwem luhn ‘kweok,’ kom muhtwacwacack in puhtatlac. Tukun yac luhn ‘kweok,’ kom nuhnkuh sahp kom ac tiac kwelac. Finsrak tuh ma sacohk, ac apkuhran wacngihn se, mwe sang. Na, nga tiac etuh tiac etuh lah fuhkah nga kuhtanglah ma upac se inge, tuh [Mwet Lahngo] pa oruh. Wacngihn ma sahyac kuh in ahkuhtweyac. Nga tiac kuh in fahk lah nga etuh fuhkah, tuh nga etuh. Ke srihpacl, nga kuhtanglah.

  11. Liye Luke 10:30–35.

  12. Luke 4:18; liye pac Isaiah 61:1.

  13. 3 Nephi 18:32.

  14. Alma 7:11–12; “El puhlakihn ma inge nuhkwewa, ke ma inge el ahkpwacyei ma inge nuhkwewa (liye Doctrine and Covenants 88:6).

  15. “Come, Ye Disconsolate,” Hymns, no. 115.

  16. Liye Doctrine and Covenants 122:7.

  17. “Kom etuh wolacna luhn God; ac el fah ahkmuhsraelah kweok lom nuh ke kapwack lom” (2 Nephi 2:2). “Tuh nga etuh lah elos suc filiyac luhlahlfongi lalos ke God fah kahsrweyuck ke ongaiyac lalos, ac fosrngah lalos, ac mwe kweok lalos, ac fah sruhkyuckyak ke lwen sahflah” (Alma 36:3).

  18. 2 Corinth 12: 9.

  19. Liye Neil L. Andersen, “The Joy of Becoming Clean,” Ensign, Eprel. 1995.

  20. John 14:18.

  21. “Fin ke moul se inge muhkwena oasr finsrak lasr ke Kraist, kuht mwet muhkahimtacl.” (1 Korinth 15:19).

  22. Ke fuhs se emet ke Puk luhn Mormon, Nephi el ahkuhtweyac lah el, “liye ma upac pucspucs ke lwen lal ah” (1 Nephi 1:1). Tohkoh, Nephi el fahk, “Ne ouinge, nga ngwet nuh sin God luhk, ac nga kaksakuhnuhl ke lusen lwen na fohn se; ac nga tiacna tohrkahskahs lain Leum ke srihpen mwe kweok luhk” (1 Nephi 18:16).

  23. 3 Nephi 25:2.

  24. Sramsram se, Jacnwery 26, 2018.

  25. 2 Corinth 4:8-9.

  26. Prestuhn Hugh B. Brown, ke el muhtwacta Israel ah, tuh siyuck lah efuh sapkihnyuck Abraham in kihsaci wen nahtuhl, El puk, “Abraham el enenuh in lotwelah kuhtuh srihk kacl Abraham” (in Truman G. Madsen, Joseph Smith the Prophet [1989], 93).

  27. Matthew 16:25.

  28. Russell M. Nelson, “Children of the Covenant,” Ensign, May 1995, 32.

  29. Russell M. Nelson, ke Jason Swensen, el olwelah nuh sin Mwet Luhlahlfongi Puerto Rico lah “Lwen Wowo ac Tuhkuh” tukun na hurricane se sikyak ah. Church News, Sept. 9, 2018, 4.

  30. Russell M. Nelson, ke Swensen, “Lwen Wowo ac Tuhkuh,” 3.

  31. Russell M. Nelson, ke Swensen, “Lwen Wowo ac Tuhkuh,” 4.

  32. Liye Russell M. Nelson, “Jesus Christ—the Master Healer,” Liahona, Nov. 2005, 85–88.

  33. Liye Fwackyuck 7:14.

  34. Liye Fwackyuck 7:13–15, 17.