Jolomil ch’utub’aj-ib’
Matchoqink! Ch’anaqat!
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2020


Matchoqink! Ch’anaqat!

Li Kolonel naxk’ut chiqu chan ru taqeek’a li tuqtuukilal naq li kaq-sut-iq’ nokoreek’asi rik’in xmetz’ew ut lix b’oolam naxsach li qoyb’enihom.

Naq toj kok’eb’ li qakok’al xqanumsi li hoonal sa’ jun ch’ina-usil palaw. Sa’ jun li ewu naab’aleb’ li kok’al xe’xk’e lix kolb’al rib’ chiru li ha’, naq toj maji’ neke’xkut rib’. Li qarab’in li iitz’inb’ej yoo chirilb’aleb li ras rik’in xk’a’uxl. Rik’in chixjunil li k’a’ru kiril, kixtz’ap li ru’uj rik’in li ruq’ ut kixkut rib’ sa’ ha’. Naq xtaqe’ chaq sa’ xb’een li ha’ rik’in xxiw, sa’ junpaat x’ok chixpatz’b’al xtenq’, “Tenq’ahomaqin! Tenq’ahomaqin!”

A’an moko wan ta sa’ ch’a’ajkilal re kamk; lix kolb’al rib’ yoo chixb’aanunkil lix k’anjel, ut a’an xkana sa’ xb’een li ha’. Naru raj naq xqak’e li quq’ re ut xqayal qaq’e chirisinkil. A’b’an choq’ re a’an, jwal aajel ru naq taqatenq’a. Maare xb’aan xkehil li ha’ malaj xb’aan lix xiw. Kitaqe’ wi’chik chaq, kiqalan sa’ isb’, ut kiqak’e xsahil sa’ xch’ool xb’aan lix kawil xch’ool kixk’e.

Naab’al qe laa’o, ma cheek, ma saaj, sa’ xhoonal li yot’e’k naqatz’aama “Chinatenq’a!” “Chinakol!” malaj “B’aanu usilal, chasume lin tij!”

Kik’ulman a’in rik’ineb’ lix tzolom li Jesus. Sa’ xhu laj Markos naqil naq li Jesus ki-ok wi’chik chi k’utuk chire li palaw ut naab’ale’b’ li xe’nach’ok chaq. Ke’tam xk’ihal li kristiaan, jo’kan naq li Jesus “ki’ok ut kik’ojlaak sa’ jun li jukub’ “2 re naq te’rab’i. Chiru jun kutan kixtzoleb’ li kristiaan li chunchukeb’ chire li palaw rik’in jaljookil ru aatin.

“Naq ki’ewuuk,” kixye reheb’ lix tzolom, “Numenqo junpak’al li palaw. Ut naq ak xe’xchaq’rab’iheb’ li tenamit“3 ke’xtikib’ lix b’e re xq’axb’al ru li Palaw re Galilea. Li Jesus kixtaw jun lix na’aj re hilank sa’ li jukub’ ut kiwar. “Toja’ naq kiwakliik jun nimla kaq-sut-iq’ ut lix kaw oq li palaw naxkut rib’ sa’ li jukub’, ak yoo chi nujak li jukub’ xb’aan.”4

Naab’aleb’ reheb’ lix tzolom li Jesus a’aneb’ aj kar ut neke’xnaw chan ru xk’amb’al li jukub’ sa’ li kaq-sut-iq’. Jwal naxraheb’ lix tzolom ut naxk’e xch’ool rik’ineb’. Ke’xkanab’ lix k’anjel, li k’a’ru re, ut lix junkab’al re xtaaqenkil li Jesus. Nak’utun lix paab’aaleb’ chirix a’an, rik’in naq wankeb’ sa’ li jukub’. Anajwan li jukub’ wan sa’ xyi li kaq-sut-iq’ ut sub’e’k re.

Ink’a’ naqanaw jarub’ hoonal ke’xb’eresi li jukub’ sa’ li kaq-sut-iq’, a’b’an yookeb’ xxiw naq ke’rajsi li Jesus, ut ke’xye:

“At Tzolonel! Ma maak’a’ nakawaj wi’ naq too’oso’q?”5

“Qaawa’, choohaakol xb’aan naq oso’k qe.”6

Ke’xk’ab’a’in “Tzolonel,” ut a’an ajwi’. “Ut Jesukristo taakʼabʼaʼiiq wiʼ, li Ralal li Dios, lix Yuwaʼil li choxa ut chʼochʼ, laj Yoʼobʼtesihom re chixjunil li kʼaʼaq re ru chalen chaq saʼ xtiklajik.”7

Jalam-uuch
Matchoqink! Ch’anaqat!

Toj b’ar natawliman wi’, li Jesus kiwakli, kixxaqab’ li kaq-sut-iq’, ut kixye re li ha’ “Matchoqink! Ch’anaqat! Kich’anaak li iq’ ut kichalk jun nimla tuqtuukilal.”8 Jo’ li xnimal ru aj Tzolonel, li Jesus kixk’e xna’leb’ lix tzolom rik’in wiib’ li kok’ patz’om. A’an kixpatz’:

“K’a’ut naq k’a’jo’ lee xiw?”9

“K’a’ut naq maak’a’ eepaab’aal?”10

Naq naqanumsi li yale’k, li ch’a’ajkilal, malaj li rahilal, k’aynaqo chixyeeb’al, “At Tzolonel! Ma maak’a’ nakawaj wi’ naq tin’oso’q? Chinaakol.” Laj Jose Smith ajwi’ kitijok naq kiwan sa’ li tz’alam, “At Dios, b’ar wankat laa’at?” Ut bʼar wan li muhebʼaal li natzʼapok re li naʼajej muqmuukat wiʼ?”11

Laj Kolol re li ruchich’och’ naxtaw ru li qawanjik sa’ xb’een li ruchich’och’, xb’aan naq a’an naxk’ut chiqu chan ru taqeek’a li tuqtuukilal naq li kaq-sut-iq’ nokoreek’asi rik’in xmetz’ew ut lix b’oolam naxsach li qoyb’enihom.

Reheb’ li ak kaweb’ xpaab’aal, ut reheb’ li ka’ch’ineb’ ajwi’ xpaab’aal12 li Jesus naxye, “Chalqex wik’in.”13 Chepaab’ ink’ab’a’.”14 “Chextzoloq chiwix, ut cherab’i li waatin.”15 Rik’in rahok naxtaqla, “Chejal eek’a’uxl ut chikub’eeq eeha’ sa’ lin k’ab’a’,”16 “Chera eerib’ cherib’il eerib’; jo’ naq xexinra laa’in,”17 ut “Junelik chinjultiko’q eere.”18 Li Jesus kixye, “Xinye a’in eere re naq teetaw tuqtuukil usilal wik’in. Sa’ li ruchich’och’ teek’ul li rahilal, a’b’anan kawaq eech’ool; Laa’in xinq’ax ru xwankil li ruchich’och’.”19

Nink’oxla naq maare sa’ xyi li kaq-sut-iq’, eb’ lix tzolom li Jesus sa’ li jukub’ yookeb’ chaq chixk’eeb’al reetal li b’oolam naxten rib’ chiru li jukub’, ut chixyalb’alqeb’ xq’e re risinkil li ha’. Nawileb’ naq yookeb’ chixyiib’ankil lix t’ikrul li jukub’. Wankeb’ xch’ool re te’xkol rib’, ut lix tenq’ xe’xpatz’ jwal aajel ru.

Naab’al qe laa’o moko jalano ta rik’ineb’ a’an. Li yoo chi k’ulmank sa’ chixjunil li ruchich’och’ ut sa’ li qatenamit, li qak’aleb’aal, ut li qajunkab’al nokoxtoch’ rik’in k’iila ch’a’ajkilal. Sa’ xhoonalil li ch’a’ajkilal, maare naqeek’a naq li qapaab’aal nawulak sa’ roso’jik li qametz’ew ut xtawb’al qu. Lix b’oolam li xuwak naru nokoxjalb’ehi, re ink’a’ taanaq sa’ qach’ool lix chaab’ilal li Dios, ut ink’a’ chik too’iloq chi uub’ej rik’in tz’aqal xsaqen. A’b’an sa’eb’ li hoonal a’in, naru nayale’ rix ut nakawob’resiik li qapaab’aal.

Maak’a’ naxye k’a’ru wanko wi’, naru naqayal qaq’e re xwaklesinkil ut xnimob’resinkil li qapaab’aal chirix li Jesukristo. Nakawu li qapaab’aal naq najultiko’ qe naq laa’o ralal xk’ajol li Dios ut naq a’an nokoxra. Li qapaab’aal naniman naq naqayal rix li raatin li Dios rik’in oyb’enihom ut rik’in xyalb’al qaq’e chixtaaqenkil li raatin li Kristo. Naniman li qapaab’aal naq naqasik’ ru paab’ank ut ink’a’ wiib’ank sa’ qach’ool, naq nokokuyuk maak ut ink’a’ nokoraqok aatin, naq naqajal qak’a’uxl ut ink’a’ naqapo’resi qach’ool. Li qapaab’aal naxsaqob’resi rib’ naq rik’in qakuyum naqakanab’ qib’ chiru lix k’ulub’ejil, li ruxtaan, ut li rusilal li Santil Mesias.20

“Li paab’aal maawa’ jun nawom tz’aqal re ru,” chan li Elder Neal A. Maxwell, “a’b’anan, naxk’e jun nimla paab’aal chirix li Dios, li tz’aqal re ru xna’leb’!”21 Sa’ xyi ajwi’ li ch’a’ajkilal, li paab’aal chirix li Qaawa’ Jesukristo wan xmetz’ew ut xkuyum. Nokoxtenq’a chirisinkil chixjunil li ink’a’ aajel ru. Naxwaklesi li qach’ool re xik chi uub’ej sa’ lix b’ehil li sumwank. Li paab’aal nokoxtenq’a naq naraho’ li qach’ool, ut nokoxkawresi re xnumsinkil li chalel rik’in x’anchalil qach’ool. Naxk’e sa’ li qach’ool naq taqapatz’ qatenq’ankil re tookole’q ut tootenq’aaq naq nokotijok chiru li qaYuwa’ sa’ xk’ab’a li Jesukristo, li Ralal. Ut naq lix k’ihal li qapatz’om maak’a’ xsumenkil, li qapaab’aal chirix li Jesukristo naxk’e li qakuyum, qatuulanil, ut li qaseeb’al re xyeeb’al rik’in oxloq’, “Chi’uxq laa wajom.”22

Li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixye:

“Ink’a’ taqakanab’ naq li qaxiw tixsach xwankil li qapaab’aal. Naru naqasach xwankil li qaxiw naq naqakawob’resi li qapaab’aal.

“Tikib’omaq rik’ineb’ lee kok’al. … Kanab’omaqeb’ chireek’ankil lee paab’aal, sa’ xyi ajwi’ li ch’a’ajkilal. Tuqub’omaq lee paab’aal rik’in li qaChoxahil Yuwa’ aj rahonel ut rik’in lix Raarookil Alal, a’ li Qaawa’ Jesukristo. … K’utumaq chiruheb’ lee kok’al naq a’aneb’ ralal xk’ajol li Dios, li yiib’anb’ileb’ jo’ xjalam-uuch a’an rik’in jun santil ajom. Chiqajunjunqal nokoyo’la rik’in li ch’a’ajkilal tento xqaxb’al ru ut li paab’aal li tento xyalb’al rix.”23

Toje’ xwab’iheb’ wiib’ li kok’al aj kaahib’ chihab’ chi aatinak chirix lix paab’aaleb’ chirix li Jesukristo naq xe’xsume li patz’om, “Chan ru nakatxtenq’a li Jesukristo?” Li xb’een xye, “Ninnaw naq li Jesus nikinixra xb’aan naq xkam sa’ ink’ab’a. A’an ajwi’ naxraheb’ li cheek.” Li xkab’ xye, “A’an nikinixtenq’a naq ra inch’ool malaj ch’i’ch’i’ we. Jo’kan ajwi’ nikinixtenq’a naq yookin chi sub’e’k.”

Li Jesus kixye, “Joʼkan ut, ani naxjal xkʼaʼuxl ut nachal wikʼin chanchan jun chʼina al, aʼan tinkʼul, xbʼaan naq re xkomon aʼan li rawaʼbʼejihom li Dios.”24

“Xbʼaan naq li Dios kʼaʼjoʼ naq kixra li ruchichʼochʼ: kixkʼe chaq li Ralal jun chiribʼil re naq chixjunil li taapaabʼanq re, inkʼaʼ taasachq, wanq bʼan xyuʼam chi junelik.”25

Toje’, li Awa’b’ej Nelson kixyeechi’i naq “naq taach’inanq eexiw ut taanimanq eepaab’aal” naq “taqatikib’ wi’chik chi yaal rab’inkil, ab’ink chiru, ut xk’eeb’al reetal li raatin li Kolonel.”26

Jalam-uuch
Li Jesus naxch’anab’ li palaw

Li ch’a’ajkilal wan sa’ qasutam anajwan maawa’ qoso’jik sa’ ruchich’och’. Jo’ komon sa’ Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan, xqak’ul sa’ qab’een lix k’ab’a’ li Jesukristo rik’in li sumwank. Wan li qapaab’aal chirix lix wankilal aj tojol-ix, ut qoyb’enihom chirix lix ninqal ru yeechi’ihom. Wan xyaalal naq taasaho’q sa’ li qach’ool, xb’aan naq li Qaawa’ ut laj Kolol qe naxnaw li qach’a’ajkilal, li qak’a’uxl, ut lix rahil qach’ool. Jo’ chanru naq li Jesis kiwan chaq junxil rik’ineb’ lix tzolom, a’an ajwi’ wan sa’ li qajukub’! Ninch’olob’ xyaalal naq a’an kixk’e lix yu’am re naq laa’ex ut laa’in ink’a’ too’oso’q. Chiqakanab’ qib’ chiru , chiqapaab’ lix taqlahom, ut chiqab’i a’an rik’in qapaab’aal chixyeeb’al, “Matchoqink! Ch’anaqat!”27 Sa’ lix loq’laj ut santil k’ab’a’ li Jesukristo, amen.