Jolomil ch’utub’aj-ib’
Noko’aatinak chirix li Kristo
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2020


Noko’aatinak chirix li Kristo

Naq li ruchich’och’ naxkanab’ aatinak chirix li Kristo, choo’aatinaq laa’o chirix.

Nekexinra, ex qamiiw ut qech aj paab’anel. Nink’e reetal lee paab’aal ut xkawilal eech’ool chalen chaq xtiklajik li nimla yajel a’in li xjal li qayu’am ut xmaq’eb’ li qaraarokil komon ut qamiiw.

Chiruheb’ li ch’a’ajkil kutan a’in, ninb’antioxi naq k’ojk’o innawom naq li Jesus, a’an li Kristo. Ma nekereek’a ajwi’ a’an? Wan qach’a’ajkilal chiqajunil, a’b’an junelik wan qik’in li ani kixye, “Laa’in li b’e, li yaal ut li yu’am.”1 Us ta yooko chixnumsinkil xhoonalil xnajtob’resinkil qib’ chiqib’il qib’, maajo’q’e tooteneb’aaq chixnajtob’resinkil qib’ rik’in li Kristo, li naxye qe rik’in rahok, “Chalqex wik’in.”2

Jo’ jun chahim sa’ choxa, li Jesukristo naxkutanob’resi li qab’e. Kichal sa’ ruchich’och’ sa’ xna’ajeb’ li xul. Tz’aqal re ru naq kiwan xyu’am. Kixk’irtesi li yaj ut kixwaklesi li kamenaq. Kiwan choq’ ramiiw li ani xjunes wan. Kixk’ut naq taqab’aanu li us, taqapaab’ li raatin, ut taqara qib’ chiqib’il qib’. Kik’ehe’ chiru krus, ut kiwakli wi’chik chirix xnumik oxib’ kutan re naq laa’o ut li qakomon taawanq wi’chik qayu’am. Xb’aan li ruxtaan ut li rusilal, a’an kixk’ul sa’ xb’een li qamaak ut li qarahilal, re xk’eeb’al xkuyb’al qamaak rik’in li jalb’a-k’a’uxlej ut tuqtuukilal sa’ xyi li kaq-sut-iq’ re li yu’am. Naqara. Naqaloq’oni. Naqataaqe. A’an lix k’ojleb’ li qaam.

Yoo chi nimank li musiq’ejil nawom a’in chi sa’ qach’ool, a’b’an wankeb’ na’ajej sa’ ruchich’och’ b’ar wi’ ink’a’ nawb’il ani li Jesukristo, ut sa’ jalan chik na’ajej b’ar wi’ nawb’il ru chalen chaq junxil, yoo chi lajk li paab’aal chirix li Jesukristo. Eb’ laj santil paab’anel sa’ Europa ak neke’ril xlajik li paab’aal sa’ xtenamiteb’ chalen chaq junxil.3 Yoo ajwi’ chi lajk li paab’aal arin sa’ Estados Unidos. Toje’ xb’aanuman jun tzolok li xk’ut naq chalen lajeeb’ chihab’ toj anajwan, wankeb’ 30 millon chi kristiaan sa’ Estados Unidos li xe’xkanab’ xpaab’ankil li Jesukristo.4 Jun chik li tzolok naxye naq chiru li ruchich’och’, k’ihaqeb’ wi’chik li te’xkanab’ xpaab’aaleb’ chiruheb’ li toj te’xpaab’ li Jesukristo.5

Naqapaab’ naq wan xtaql xch’ool chixjunileb’, a’b’an li qaChoxahil Yuwa’ kixye, “A’in li walal, raaro inb’aan: a’an cherab’ihaq.”6 Ninnaw naq taachalq xkutankil naq li junjunq xb’een aqej taab’asmanq, ut li junjunq ru’uj aq’ej tixch’olob’ xyaalal naq li Jesus, a’an li Kristo.7

K’a’ru taqab’aanu sa’ li ruchich’och’ a’in li yoo chi jalaak? Wankeb’ li neke’laj xpaab’aal, a’ut wankeb’ ajwi’ li neke’sik’ok re li yaal. Ak xqak’ul sa’ qab’een lix k’ab’a’ li Kolonel. K’a’ chik ru tento taqab’aanu?

Lix kawresinkil rib’ li Awa’b’ej Russell M. Nelson

Naru taqataw xsumenkil a’an naq jultik qe k’a’ru kixb’aanu li Qaawa’ rik’in li Awa’b’ej Russell M. Nelson chiruheb’ li po naq maji’ na’ok choq’ Awa’b’ej re li Iglees. Naq yoo chi aatinak rik’ineb’ li saaj jun chihab’ ma nab’oqe’, li Awa’b’ej Nelson kooxb’oq chixtz’ilb’al rix li 2200 sut naq natawman xk’ab’a’ li Jesukristo sa’ xraqik li loq’laj hu.8

Jalam-uuch
Li Awa’b’ej Nelson narileb’ li loq’laj hu

Oxib’ po chirix a’an sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril, kixye naq jwal toch’b’il xch’ool xb’aan xtz’ilb’al rix li Jesukristo, us ta ak nak’anjelak chiru chalen chaq k’iila chihab’. Li Hermana Wendy Nelson xpatz’ re k’a’ru xk’ul. “Jalanin laa’in jo’ winq!” chan. Jalan? Wan 92 chihab’ xyu’am, ut xjala? Li Awa’b’ej Nelson kixye:

“Naq naqoksi li qahoonal chi tzolok chirix li Kolonel ut lix mayej aj tojol-ix, noko’jilosiik rik’in a’an. …

“… Li qilob’aal taawanq chi junajinb’il rik’in li Kolonel ut lix evangelio.”9

Li Kolonel kixye, “Chexʼiloq wankin wiʼ saʼ li junjunq eekʼoxlahom.”10

Sa’ li qatrab’aaj, li qak’a’uxl, ut li qachaab’il k’anjel, naqajayali li qach’ool ut li qak’a’uxleb’aal rik’in li Kolonel, a’ li qayo’onihom ut li qakolb’al.

Wi li tzolok chirix li Kolonel xtenq’a li Awa’b’ej Nelson chixkawresinkil rib’, ma ink’a’ tooxtenq’a ajwi’ laa’o?

Jalam-uuch
Awa’b’ej Russell<nb/>M. Nelson

Sa’ aatinak chirix lix k’ab’a’ li Iglees, li Awa’b’ej Nelson kixye, “Wi ta laa’o tooruuq chixk’ulb’al lix wankilal lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo—re qach’ajob’resinkil ut qak’irtesinkil, re qakawresinkil ut qataqsinkil sa’ li choxahil loq’alil—tento raj taqaye chi saqen ru naq li Kristo, a’an xyo’leb’aal li wankilal a’an.”11 Li Awa’b’ej Nelson ixk’ut chiqu naq xyeeb’al tz’aqal xk’ab’a’ li Iglees, li chanchan naq maak’a’ aj-e, a’an b’an aajel ru ut nimaq xwankil sa’eb’ li kutan chalel.

Jun yeechi’ihom choq’ re lix kawresinkil aawib’

Ninye eere naq wi taakawresi aawib’ jo’ kixb’aanu li Awa’b’ej Nelson, laa’at ajwi’ tatjalaaq, taak’oxla chik li Kolonel, ut taaye resil a’an chi kok’ aj xsa’ ut chi maak’a’ aaxiw. Naq naniman laa nawom chirix ut laa rahom choq’ re, sahaq wi’chik laa waatin chirix, jo’ chanru aawaatin chirixeb’ laa kok’al malaj laa raarookil amiiw. Eb’ li nakate’rab’i ink’a’ te’raj aawech’b’al, te’raj b’an xtawb’aleb’ xna’leb’ aawik’in.

Chiqajunilo noko’aatinak chirix li Kristo, a’ut maare naru toochaab’ilo’q. Wi li ruchich’och’ ink’a’ chik naraj aatinak chirix, ani taa’ok chi aatinak chirix? Laa’o ut! Jo’eb’ ajwi’ li qech aj paab’anel re li Kristo!

Aatinak chirix li Kristo sa’ li qochoch

Ma wan xjalam-uuch li Kolonel sa’ li qochoch? Ma naqak’ut li raatin li Jesus chiruheb’ li qakok’al? “Li seraq’ chirix li Jesus, a’an chanchan li kawil iq’ li naxloch xxamlel li paab’aal sa’ xch’ooleb’ li qakok’al.”12 Naq wankeb’ xpatz’om eekok’al, k’oxla xk’utb’al li k’a’ru kixye li Kolonel. Wi ta neke’xpatz’, “Yuwa’, k’a’ut naq nokotijok?” Maare taaye, “Chaab’il aapatz’om. Ma jultik aawe naq kitijok li Jesus? Tinye aawe k’a’ut naq kitijok ut chan ru naq kitjok.”

“Nokoʼaatinak chirix li Kristo, nasahoʼ saʼ qachʼool rikʼin li Kristo, … re naq ebʼ li qalal qakʼajol teʼruuq chixnawbʼal bʼar taaruuq teʼiloq re teʼisiiq lix maakebʼ.”13

Aatinak chirix li Kristo sa’ li Iglees

Li raqal a’an naxye ajwi’ naq “nokojultikan chirix li Kristo.”14 Sa’eb’ li qach’utam, chiqak’oxla li Kolonel Jesukristo ut li maatan re lix mayej aj tojol-ix. Toj naru taqaye resil li qayu’am malaj taqawotz jalan chik na’leb’. Naq noko’aatinak chirix li qajunkab’al, li k’anjelak sa’ li santil ochoch, malaj li mision, chixjunil tento tooxjayali rik’in li Qaawa’ Jesukristo.

30 chihab’ chaq, li Awa’b’ej Dallin H. Oaks ki’aatinak chirix jun hu “kixtaqla jun li winq li xwulak sa’ li qach’utam ut kirab’i xnawomeb’ xch’ool wuqlaju li qakomon, ut maajun reheb’ kixye xk’ab’a’ li Kolonel.”15 Li Awa’b’ej Oaks kixye, “Maare ink’a’ kik’ulman tz’aqal chi jo’kan, a’b’an xinye a’an xb’aan naq aajel ru li na’leb’ a’an choq’ qe chiqajunilo.”16 Toja’ naq kooxb’oq chi aatinak chirix li Jesukristo sa’ li qak’utum ut sa’ li qatzoleb’aal. Ak xink’e reetal naq mas yooko chi aatinak chirix li Kristo sa’ li qach’utam sa’ Iglees. Chiqayal qaq’e chixb’aanunkil a’in.

Aatinak chirix li Kristo rik’ineb’ li qas qiitz’in

Choo’aatinaq chirix li Kristo rik’ineb’ li qas qiitz’in. Li Awaʼbʼej Russell M. Nelson kixye: “Lix tz’aqal tzolom li Jesukristo wan rajomeb’ chi xaqliik, aatinak, ut wank chi jalan rik’ineb’ li kristiaan re li ruchich’och’.”17

Wan naq naqak’oxla naq li qaatin tento tixk’eheb’ chi wulak sa’ Iglees malaj chi aatinak rik’ineb’ li misioneer. Chekanab’ naq li Qaawa’ tixb’eresiheb’ wi wankeb’ xch’ool, ut laa’o taqak’oxla chirix li qateneb’ankil chixyeeb’al li raatin ut chixwotzb’al li qapaab’aal. Li Elder Dieter F. Uchtdorf kixye qe naq wi napatz’man qe k’a’ru xqab’aanu sa’ domingo, us naq taqaye chi sa qach’ool naq xwulak chiqu rab’inkileb’ li kok’al chixb’ichankil “Chinwanq raj jo’ li Jesus.”18 Chiqawotz xnawom qach’ool chirix li Kristo. Wi wan ani yoo chi aatinak chirix xch’a’ajkilal, maare taqaye re, “Jwan, Maria, nekenaw naq ninpaab’ li Jesukristo. Toje’ xink’oxla li k’a’ru kixye a’an li maare taatenq’anq eere.”

Chewotz lee paab’aal chirix li Kristo sa’ internet. K’iheb’ li te’roxloq’i li qapaab’aal, a’ut wi wan li ani nokoxhob’ naq noko’aatinak chirix li Kolonel, chichalq xkawilal qach’ool xb’aan li kixye a’an: “Osob’tesinb’ilex naq eb’ li winq texxhob’eb’ ut texxrahob’tesiheb’ … choq’ we laa’in. … Xb’aan naq nimaq eeq’ajkamunkil sa’ choxa.”19 Jwal naqak’oxla chan ru taqataaqe li Kristo wi’chik chiru k’a’ru neke’xye laj taaqenel qe chiqix. Laj Pedro kixye, “Yo’on wanqex chi junelik re xsumenkil chixjunileb’ li te’patz’oq eere xyaalal li oyb’enink wank eerik’in.”20 Choo’aatinaq chirix li Kristo.

Lix Hu laj Mormon naxch’olob’ xyaalal li Jesukristo. Li junjunq perel naxch’olob’ xyaalal li Jesukristo ut lix choxahil k’anjel.21 Nujob’resinb’il rik’in li na’leb’ chirix lix tojb’al rix li maak ut li rusilal. Rochb’een li Santil Hu, lix Hu laj Mormon nokoxtenq’a chixtawb’al ru k’a’ut naq li Kolonel kichal chiqakolb’al ut chan ru taqanaw ru a’an.

Wankeb’ li qech aj Kristiano li wan naq ink’a’ neke’xnaw k’a’ru naqapaab’ ut k’a’ru naqaj. Chisaho’q sa’ qach’ool qochb’eeneb’ sa’ li qapab’aal chirix li Jesukristo ut chirix li Ak’ Chaq’rab’ li naqara. Sa’eb’ li kutan chalel, eb’ li neke’paab’ank re li Jeskristo tento te’xtenq’a rib’ chirib’il rib’.22

Jalam-uuch
Lix Saqen li ruchich’och’

Naq li ruchich’och’ naxkanab’ aatinak chirix li Kristo, choo’aatinaq laa’o chirix. Naq nak’utb’esiman li rajom qach’ool jo’ xtzolom, te’wanq naab’al li kawresinb’ilaqeb’ chiqab’inkil. Naq naqawotz li saqen li xqak’ul rik’in a’an, lix saqen ut lix wankilal re qakolb’al tixsaqenob’resiheb’ li wankeb’ xch’ool chixk’ulb’al. Li Jesus kixye, “Laa’in … ninchal jo’ saqen sa’ ruchich’och’.”23

Xnimob’resinkil li qajom chi aatinak chirix li Kristo

Maajun na’leb’ wan li naxwaklesi rajom inch’ool chi aatinak chirix li Kristo jo’ xk’oxlankil lix k’ulunik wi’chik. Us ta ink’a’ naqanaw jo’q’e taachalq, k’a’jo’ xnimal ru li taak’ulmanq sa’ li kutan a’an! Taak’ulunq sa’eb’ li choql re choxa sa’ taqenaqil ut loq’al rochb’eeneb’ lix santil anjel. Ink’a’ yal junqaqeb’ li anjel, chixjunileb’ b’an. Ink’a’ yooko chi aatinak chirix jun li ch’ina anjel re rahok jo’ k’utb’il chi kok’ aj xsa’ sa’ jalam-uuch. A’ineb’ li anjel li ke’xtz’ap li reheb’ li kaqkojl,24 li ke’xte rokeb’aal li tz’alam,25 li ke’xyaab’asi xyo’lajik li Kolonel,26 li ke’xk’ojob’ xch’ool a’an sa’ Getsemani,27 li ke’xye resil lix taqik sa’ choxa reheb’ lix tzolom,28 ut li ke’xtikib’ lix k’ojlajik wi’chik li evangelio.29

Jalam-uuch
Li xkab’ k’ulunik

Ma naru teek’oxla naq tooxoke’q chixk’ulb’al a’an, arin malaj sa’ li yu’am chalel?30 A’an lix yeechi’ihom choq’ reheb’ li tiikeb’ chi paab’ank. Li chaab’ilal a’in tixjal li qaam chi junelik q’e kutan.

Naqab’antioxi li qaprofeet, Awa’b’ej Russell M. Nelson, li naxwaklesi rajom qach’ool chixraab’al li Kolonel ut chixyeeb’al resil lix choxahilal. Ninnaw naq wan li ruq’ li Qaawa’ sa’ xb’een a’an, ut naq nab’eresiik xb’aan li k’utb’esinb’il na’leb’. Awa’b’ej Nelson, naqaj rab’inkil laa waatin.

Ex was wiitz’in, choo’aatinaq chirix li Kristo, ut chijultiko’q qe lix yeechi’ihom: “Yalaq ani taayehoq chiruheb’ li tenamit naq naxnaw wu, tinye ajwi’ laa’in naq ninnaw ru chiru lin Choxahil Yuwa’.”31 Ninch’olob’ xyaalal naq a’an li Ralal li Dios. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.

Eb’ li raqalil

  1. Jwan 14:6.

  2. Mateo 11:28.

  3. Chi’ilmanq Niztan Peri-Rotem, “Religion and Fertility in Western Europe: Trends across Cohorts in Britain, France and the Netherlands,” European Journal of Population, May 2016, 231–65, ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4875064.

  4. “65% li kristiaan aj Estados Unidos neke’xye naq neke’xpaab’ li Kristo; lajeeb’ chihab’ chaq ke’wan 12% chik li ke’xye ajwi’ naq neke’xpaab’ li Kristo. Ut yookeb’ chi k’ihank li ink’a’ neke’paab’an, 26%. Sa’ 2009, a’an yal 17% chaq li ink’a’ neke’paab’an” (Pew Research Center, “In U.S., Decline of Christianity Continues at Rapid Pace,” Oct. 17, 2019, pewforum.org).

  5. Chi’ilmanq Pew Research Center, “The Future of World Religions: Population Growth Projections, 2010–2050,” Apr. 2, 2015, pewforum.org.

  6. Markos 9:7; Lukas 9:35; chi’ilmanq ajwi’ Mateo 3:17; Jose Smith—Resilal 1:17.

  7. Chi’ilmanq Filipenses 2:9–11.

  8. Chi’ilmanq Russell M. Nelson, “Prophets, Leadership, and Divine Law” worldwide devotional for young adults, Jan. 8, 2017), broadcasts.ChurchofJesusChrist.org.

  9. Russell M. Nelson, “Roksinkil lix wankil li Jesukristo sa’ li qayu’am,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2017.

  10. Tzol’leb’ ut Sumwank 6:36.

  11. Chi’ilmanq Russell M. Nelson, “Tz’aqal xk’ab’a’ li Iglees,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2018.

  12. Neil L. Andersen, “Dime la historia de Cristo,” Liahona, mayo 2010, 108.

  13. 2 Nefi 25:26.

  14. 2 Nefi 25:26.

  15. Chi’ilmanq ajwi’ “Another Testament of Jesus Christ” Brigham Young University fireside, June 6, 1993), 7, speeches.byu.edu.

  16. Dallin H. Oaks, “Testigos de Cristo,” Liahona, noviembre 1990, 30.

  17. Russell M. Nelson, “Roksinkil lix wankil li Jesukristo sa’ li qayu’am.”

  18. Chi’ilmanq Dieter F. Uchtdorf, “Li misioneerik: xwotzb‘al li wan sa‘ laa ch‘ool,” Jolomil ch‘utub‘aj-ib‘ re abril 2019; “Chinwanq raj joʼ li Jesus,” Bʼichlebʼaal choqʼ rehebʼ li Kokʼal, 40.

  19. Mateo 5:11–12.

  20. 1 Pedro 3:15.

  21. “Naq eb’ li ke’tz’iib’ank re li Hu laj Mormon ke’xwotz xnawom xch’ooleb’ chiri li yeechi’inb’il Mesias, ke’roksi xk’ab’a’ k’iila sut. 101 lix k’ab’a’ li Jesukristo sa’ li hu. … Naq naqak’e reetal naq xk’ihaleb’ li raqal a’an ajwi’ jun ch’ol aatin, jwal ch’a’aj rilb’al ru wiib’ li ch’ol aatin sa’ lix Hu laj Mormon chi maak’a’ reetalil lix k’ab’a’ li Kristo” (Susan Easton Black, Finding Christ through the Book of Mormon [1987], 5, 15).

    “Us ta yal jun sut nayeeman xtojb’al rix li maak sa’ li Ak’ Chaq’rab’, yeeb’il 35 sut sa’lix Hu laj Mormon. Jo’ jun chik esilal chirix li Jesukristo, a’an naxk’utanob’resi lix tojb’al rix li maak” (Russell M. Nelson, “La Expiación,” Liahona, noviembre 1996, 35).

  22. A’aneb’ li saaj li ink’a’ chik neke’raj paab’ank. “Waqxaqib’ reheb’ lajeeb’ li ani ke’yo’la sa’eb’ li chihab’ 1928 toj 1945 neke’xye naq neke’paab’ank (84%), ut li cheekeb’ chik (76%). Ka’ajwi’ 49% reheb’ li saaj neke’xye naq neke’paab’ank; 40% ink’a’ neke’paab’ank, ut 10% neke’xye naq jalaneb’ xpaab’aal” (“In U.S., Decline of Christianity Continues,” pewforum.org).

  23. Jwan 12:46.

  24. Chi’ilmanq Daniel 6:22.

  25. Chi’ilmanq Hechos 5:19.

  26. Chi’ilmanq Lukas 2:2–14.

  27. Chi’ilmanq Lukas 22:42–43.

  28. Chiʼilmanq Hechos 1:9–11.

  29. Chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 13; 27:12–13; 110:11–16; Jose Smith—Resilal 1:27–54

  30. Chi’ilmanq 1 Tesalonicenses 4:16–17; Tzol’leb’ ut Sumwank 88:96–98.

  31. Mateo 10:32.