iVakadinadina Vakaivolanikalou

Au na vakamacalataka na vosa vakaivolanikalou mai na iVolatabu kei na ivolanikalou ni Vakalesuimai.² Era vakabauta o ira na lewe ni Lotu ni ra “vakabauta ni sa vosa ni Kalou na iVolatabu kevaka sa vakadewataki vakadodonu; keimami vakabauta talega ni sa vosa ni Kalou na iVola i Momani.”³ Na veivolanikalou ni Vakalesuimai e oka kina na Vunau kei na Veiyalayalati ka vakakina na Mataniciva Talei.

E vakamacalataka na ivolavosa na vosa bula ivakadinadina me dua na “ka bula ni dua na dina se dua na ka: [a] ivakadinadina.”⁴ Na vosa ivakadinadina e umani kina e dua ka bibi ni vakayagataki ena vosa ni Kalou. Ena iVolatabu, eda wilika kina na ivakaro raraba bibi oqo: “Ena vakadinadinataki na vosa kecega ena gusu ni ivakadinadina e lewe rua se lewe tolu.”⁵ Oqo sa vakadeitaka vei ira na luve ni Kalou ni ivolanikalou tabu era sa vakadeitaki mai na dua se sivia na ivakadinadina vakaivolanikalou.

Na iVolatabu kei na iVola i Momani erau ivakadinadina ruarua kei Jisu Karisito. Erau vakavulica ni sai Koya na Luve ni Kalou, ni sa mai bula voli ena ivakaraitaki, ka sorovaka na kawatamata kecega, ka mate ena kauveilatai ka tucaketale me vaka na Turaga sa tucaketale. Erau vakavulica ni sai Koya na iVakabula kei vuravura.

Na ivakadinadina vakaivolanikalou era veisemati vakai ira. Na ituvatuva oqo a vakamacalataki ena dua na gauna makawa ena nona a vola e dua na parofita na iVola i Momani ni sa “volai na itukutuku oqo mo dou vakabauta kina [na iVolatabu]; ia kevaka dou sa vakabauta [na iVolatabu] dou na vakabauta talega [na iVola i Momani].”⁶ Na ivola yadua oqo erau veitukunitaki rau. Oi rau na ivola yadua oqo e vakadinadinataka ni sa bula tiko na Kalou ka sa dau vosa vei ira na Luvena ena ivakatakila kivei ira na Nona parofita.⁷

Na kena taleitaki na iVola i Momani ena vakalevutaka kina na nona lomana e dua na tamata na iVolatabu, ka vakakina vua. Na iVolanikalou ni Vakalesuimai e sega ni veisisivi kei na iVolatabu; era vakataucokotaka na iVolatabu. Eda sa vakavinavinakataki ira vakalevu era solia na nodra bula me rawa kina vei keda me da mai wilika na iVolatabu. Sa vakayavutaki mai kina na dina tawamudu ni kosipeli kei na yavu ni bula marau. Na iVola i Momani e maroroya ka vakabibitaka na veivunau vakaivolatabu me vakataka na ikatini,⁸ na valetabu,⁹ na siga ni Vakacecegu,¹⁰ kei na matabete.¹¹

A vakaraitaka e dua na agilosi ni iVola i Momani¹² ena vakayavutaka na dina ni iVolatabu.¹³ A vakaraitaka talega o koya ni veika sa volai tu ena iVolatabu sa tu vei keda ena gauna oqo e sega sara ni taucoko me vaka na kena taumada era a vola na parofita kei na iapositolo.¹⁴ E vakaraitaka talega o koya ni iVola i Momani ena maroroya vinaka tu na veika rawarawa ka talei dina ka sa kau tani mai na iVolatabu.¹⁵

E dua na parofisai ena iVola i Momani e vakasalataka ni so na tamata era na saqata ni sega ni rawa me dua tale na ikuri ni ivolanikalou. Kivei ira era nanuma “ni sa rauti ira ga na [nodra] iVolatabu,”¹⁶ e kerei mo ni raica mada na ivakasala oqo mai vua na Kalou:

“Dou sa sega beka ni kila ni sa vuqa na matanitu ka sega ni dua walega? Dou sa sega beka ni kila ni koi au na Turaga na nomudou Kalou, … kau sa buli ira na tamata kecega, … kau sa lewa na lomalagi kei na vuravura e ra; kau sa tukuna yani na noqu vosa vei ira na luve ni tamata, io ki na veimatanitu kecega e delai vuravura?

“ … Dou sa sega beka ni kila ni sa vakadinadinataki ena nodrau itukutuku e rua na matanitu ni sai au na Kalou, kau sa nanuma vakatautauvata na matanitu kecega? Ia sa tautauvata na noqu itukutuku mai na dua na matanitu ki na dua tale. Ia … sa na tautauvata ga na nodrau itukutuku.”¹⁷

Na italanoa vakaivolanikalou kei Jisu Karisito sa itukutuku dina sara mai na rua na vuravura.¹⁸ Ena gauna erau sa vakavakarau tiko kina o Josefa kei Meri mai na Tokalau ki na ilakolako ni sucu ni luve ni Kalou e Peceliema,¹⁹ e a vakavulici tiko kina o Nifai ena vanua ena Ra mai vua na Mesaia mai lomalagi. A kaya na Turaga kivei Nifai: “Mo laveta cake na ulumu; … ni mataka au sa na lako yani kina ki vuravura, meu vakaraitaka niu na vakayacora taucoko sara na veika au a vakarota me ra tukuna na noqu parofita yalosavasava.”²⁰

Kivei ira era vakatitiqataka na ikarua ni ivakadinadina—o ya na iVola i Momani—sa veivakasalataki kina na Turaga: “Ia dou sa vakawaletaka na veika sa soli vei kemudou … [dou] na cudruvi tiko … me yacova ni [dou] sa veivutuni ka muria … na iVola i Momani kei na veivakaro talega au sa solia [na iVolatabu, ka ] … vakayacora sara na veika kecega sa volai.”²¹

Sa vakarautaka na Turaga na veivolanikalou tale eso ni Vakalesuimai²² ka vakaraitaka ni na yaco kece sara na veika sa volai.²³ Mai na ivakadinadina vakaivolanikalou kece oqo, ena yaco me vakarusai na veivakavuvuli lasu.²⁴ Mai na ivakadinadina vakaivolanikalou oqo, e sega walega ni vakadeitaki na iVolatabu, ia e vakamatatataki.

Era na vakamatatataka beka vakacava na iVolatabu na ivolanikalou ni Vakalesuimai? E vuqa na kena ivakaraitaki era bula tu oqo. Au na vakamacalataka walega e vica, vakatekivu mai na Veiyalayalati Makawa.

E vola o Aisea: “Ena ia … mai na qele na nomu vosa, ia ko na vosa e ra mai na kuvu ni soso, a domomu ena vaka, na domo ni daucurumi mai na loma ni qele, ia mai na kuvu ni soso, ena domo lailai na nomu tagi”²⁵ E tiko tale beka na vosa eso me vakamacalataka vakavinaka cake na iVola i Momani, e tadu dina mai “na kuvu ni soso” ena “domo lailai” kivei ira na tamata ena noda gauna oqo?²⁶

Ia a sega ni o Aisea duadua ga na parofita mai na Veiyalayalati Makawa ka a tukuna taumada na iVola i Momani. A vola vakaoqo o Isikeli,

“Mo taura e dua na ititoko, ka vola kina, A nodra na Juta, ka nodra talega na Isireli … : mo qai taura e dua tale na ititoko ka vola kina, A nei Josefa, na nodra ititoko ko Ifereimi, kei ira kece na mataqali i Isireli … :

“Ia mo veiuturitaka me ititoko e duabau ga; ena yaco kina me duavata ga ena ligamu.”²⁷

Edaidai, era sa marautaka tiko o ira na yalododonu ena vuqa na veimatanitu ni ra taukena tiko na iVolatabu (na ititoko i Juta) kei na iVola i Momani (na ititoko i Ifereimi) ka sa duabau oqo e ligadra.

Sa qai vakacava beka na Veiyalayalati Vou? Na iVola i Momani sa tudei tu me ivakadinadina vakaivolanikalou ki na kena ivakavuvuli. Na ivakadinadina eso e oka kina na sucu lagilagi ni gone e Peceliema,²⁸ Na Nona vunau ena Ulunivanua,²⁹ kei na nona vakararawataki vakalevu na iVakabula.³⁰ Na vunau ni Tucaketale e tukuni vakawasoma sara ena iVola i Momani mai na iVolatabu.³¹

Na gadrevi dina ni Yalo Tabu a tukuna o Paula, ka taroga kina, “Sa yaco vei kemudou na Yalo Tabu … ? A ra sa kaya vua, Keitou sa sega mada ni rogoca se sa soli na Yalo Tabu.”³² Na vunau o ya e vakamatatataka e dua tale na ivakadinadina vakaivolanikalou, ka a vakatakilaitaki ki vua na parofita ni Vakalesuimai ni Turaga. E vakavulici keda me da “vakabauta na isolisoli ni Yalo Tabu ena veitabaki ni liga.”³³ Na isolisoli talei ka kaukauwa o ya sa vakalesui tale mai kivei ira na luve ni Kalou.

E vakaraitaka kina o Paula na matanitu lagilagi e tolu ena bula mai oqo ena nona vakavulica “sa dua tani na iukuuku ni matanisiga, … ka sa duatani na iukuuku ni vula, ka sa dua tani na iukuuku ni veikalokalo.”³⁴ Na kena laurai na lagilagi ni bula mai oqo e vakamatatataka e dua tale na ivakadinadina vakaivolanikalou. Sa vakatakila mai na Turaga vakaoqo ni “sa duatani ga na iserau ni vuravura vaka-silesitieli, me vaka sa dua tani ga na iserau ni matanisiga.

“A sa duatani na iserau ni vuravura vaka-teresitieli, me vaka na iserau ni vula.

“Sa duatani talega na iserau ni vuravura vaka-tilesitieli, me vaka na iserau ni kalokalo.”³⁵

Sa cecere duadua ena veimatanitu oqo, na matanitu vaka-silesitieli, ka sa nodra o ira ga sa dau muria na lawa ni matanitu o ya:

“Ia ko ira sa sega ni vakatabui me vaka na vunau … i Karisito, era na rawata e dua tani na matanitu, io na matanitu vaka-teresitieli se na matanitu vaka-tilesitieli.

“Raica ko koya sa sega ni rawa ni muria na ivakaro ni matanitu vaka- silesitieli ena sega ni tiko rawa ena kena iserau.”³⁶

Na matanitu lagilagi e tolu oqo e baleta tiko na bula sa bera mai. Sa baleta tiko na nona laki bula tawamudu e dua na tamata. Na isolisoli oqo ni tawa mate rawa sa na yaco vakaidina ena vuku ga ni Veisorovaki i Jisu Karisito.³⁷ Na vosa bibi oqo—veisorovaki—ena kena gacagaca kecega, e volai ga vakadua ena [King James Version] ni Veiyalayalati Vou!³⁸ Ena iVola i Momani, e volai kina vaka 39!³⁹

Ena nona volavola o Joni ena Veiyalayalati Vou ena ivola ni iVakatakila, e raica kina o koya “e dua tani tale na agilosi sa vuka ena maliwa kei lomalagi kei vuravura, a sa taura na itukutuku vinaka e sega ni oti rawa, me vunautaka vei ira era sa tiko e vuravura, vei ira kece talega na veima tanitu, kei na veimataqali, kei na duivosavosa, kei ira na tamata.”⁴⁰ E dua tani tale na agilosi sa taura tu na idola ni ilesilesi ni iVola i Momani.⁴¹ O ya na agilosi o Moronai! Oqo e vica walega vei ira na vuqa na ivakadinadina vakaivolatabu era vakamatatataki mai na ivolanikalou ni Vakalesuimai.⁴²

Ena lomada dina eda wasea yani kina na ivolanikalou ni Vakalesuimai kivei ira na tamata e vuravura taucoko. Sa volai tu ena iVola i Momani na itukutuku ni nona cakacaka na Turaga sa tucaketale kivei ira na lewe ni vanua o Amerika makawa. Mo tugana na dina tawamudu oqo sa vakatakila mai o Koya:

“Raica koi au ko Jisu Karisito na Luve ni Kalou. Au sa bulia na lomalagi kei na vuravura, kei na veika kecega sa tu kina. Au a tiko vata kei Tamaqu mai na ivakatekivu… .

“… A sa vakayacori kina na ka sa parofisaitaki ena vukuqu… .

“Koi au na rarama kei na vu ni bula kei vuravura.”

E tomana vakaoqo na iVakabula:

“… Ia ko koya yadua sa lako mai vei au ena yalo raramusumusu kei na yalo bibivoro, au na papitaisotaki koya ena bukawaqa kei na Yalo Tabu… .

“… Raica au sa lako mai me rawa na bula vei ira na kai vuravura, ia meu vakabulai ira mai na nodra ivalavala ca.

“Ia ko koya yadua sa veivutuni ka lako mai vei au me vaka e dua na gone lailai, au na vakabulai koya, ni sa vakaoqo ko ira na lewe ni matanitu ni Kalou… . Kau sa solia kina na noqu bula ka taura lesu tale; io mo dou veivutuni, ka lako mai vei au … mo dou bula kina.”⁴³

Na nona vosa oqori na Turaga e sa vakadeitaka kina o cei dina o Koya kei na Nona vinakata me da laki cava vakacava oi keda. E vinakata o Koya me da lako yani Vua, ka yaco sara, me da laki karoni vakalagilagi ena ligana sa dau loloma dina.

Au sa vakavinavinaka vakalevu ki na ivakadinadina vakaivolanikalou. Au sa raica na veisau ni yalo ni tamata e yaco ni ra bulataka na ivakavuvuli ni Turaga ena nodra dui bula. Na veisau vakaoqo ena veimuataki yani ki na veivakalougatataki ni bula tawamudu.⁴⁴

Au kila ni bula tiko na Kalou. Ko Jisu na Karisito. Sa vakalesuimai na Nona kosipeli ena iotioti ni gauna oqo. Sa Nona parofita tiko ena gauna oqo o Peresitedi Gordon B. Hinckley. Sa noqu ivakadinadina oqo ena yaca i Jisu Karisito, emeni.