2013
ʻI he Ngaahi Holisi Manifí
Sepitema 2013


Mei he Malaʻe Ngāue Fakafaifekaú

ʻI he Ngaahi Holisi Manifí

ʻOku nofo ʻa e taha naʻá ne faʻú ʻi ʻIutā, USA.

Naʻe ʻikai ke mau fakatokangaʻi ka ki mui ange, ʻi heʻema akoʻi e ongoongoleleí ki ha fāmili, naʻá ma toe akoʻi ai mo honau kaungāʻapi ʻi he tafaʻakí.

ʻĪmisi

ʻI heʻema hoko ko e ongo faifekau fefiné, naʻá ma vahevahe e ongoongoleleí mo ha fefine naʻe nofo ʻi ha tūʻunga tukuhāusia ʻi ha veʻe moʻunga lahi, ofi ki he lingiʻanga veve ʻa e koló he tuʻakolo ʻo ʻAsanisoní ʻi Palakuai.

Naʻe nofo ʻa Solitati mo hono husepāniti ko ʻOsikaá ʻi ha fale loki taha ʻi ha fale lōloa, ʻa ia ko ha ngaahi lokimohe naʻe hokohoko, ʻo tuʻu fakataha, pea fuʻu manifi mo honau ngaahi holisí. Naʻe hoko e loki kotoa pē ko ha kiʻi nofoʻanga ʻoku matapā sioʻata pē taha, matapā hūʻanga pē taha, mo e mohenga pē taha. Naʻe ʻi ai ha ngaahi fale lahi pehē ʻi he feituʻu ko ʻení, naʻe langa ʻaki e ʻakaú, ʻato au kae faliki kelekele. Naʻe ʻosi monosi ʻaki e ʻumeá e ngaahi avaavá ke taʻofi ai ha konga ʻe niʻihi ʻo e momokó.

Naʻe Fakafanongo ʻa Solitati

Ko Solitatí ko ha faʻē ia ʻa ha fānau kei iiki ʻe toko tolu, naʻe kei taʻu siʻi pē mo ia—mo femoʻuekina. Ko e meʻa pē naʻá ne lava ʻo faí ko e tokangaʻi hono ʻapí pea mo e ngaahi fiemaʻu fakaʻaho ʻene fānaú. Ka naʻe hangē naʻá ne talitali lelei ʻema ʻaʻahí mo ʻiloʻi ʻoku fie maʻu ke ʻi heʻene moʻuí ʻa e ʻOtuá.

Naʻe fakahaaʻi tauʻatāina pē ʻe Solitati ʻene ngaahi fakakaukaú mo ʻene ongó. Naʻe manako ʻia ʻOsikā peá na hola, neongo naʻe ʻikai ke loto ki ai ʻene mātuʻá. Naʻe ʻikai ke ne ako pe ngāue mo hono husepānití, pea naʻe taʻepau hona kahaʻú. Naʻe fifili pe kuo liʻaki ia ʻe he ʻOtuá pea kapau ko ʻEne tauteaʻi ʻeni kinaua ʻi heʻena ngaahi fili kovi ne fakahokó.

Naʻe fakatau meʻa fakamatamatalelei ʻa ʻOsikā mei he ʻapi ki he ʻapi ʻo feinga ke tokoni ke moʻui hono fāmilí. Ko e ʻaho naʻe lelei aí, naʻá ne fakatau ha meʻakai pea ʻi he taimi ʻe niʻihi, mo ha fanga kiʻi meʻaʻofa maʻá e fānaú. Ka ko e taimi naʻe kovi ai e fakataú, naʻe faʻa foki loto mamahi, ʻita, mo konā mai ki ʻapi.

Naʻá ma ongoʻi ne poleʻi kimaua ke ma tokoniʻi kinautolu ʻi ha ngaahi meʻa lahi fakaetuʻasino. Ka naʻá ma toe ongoʻi foki hono ueʻi kimaua ʻe he Laumālié ke ma kei ʻofa mo akoʻi pē kinautolu, neongo naʻe taʻe-fakafiemālie ʻenau fakalakalaká he taimi ʻe niʻihi. Hili haʻama toe ngaahi ʻaʻahi mo lotua fakamātoato, ne ma toki ongoʻi naʻe fie maʻu ke ma tuku ange hanau taimi ke nau fakakaukauʻi e meʻa ne ma ʻosi akoʻi angé, ako e Tohi ʻa Molomoná, mo lotu ʻiate kinautolu pē.

Naʻá ma fakamatala ʻema hohaʻá kia Solitati, pea naʻe loto mamahi. Naʻá ne ongoʻi kuó ma liʻaki hono fāmilí. Naʻá ne toe talamai foki kiate kimaua ʻoku ʻamanaki ke ne fāʻeleʻi ʻa e pēpē fika faá, pea naʻe ʻikai ke ne ʻilo pe te nau moʻui fēfē. ʻI heʻene ʻitá naʻá ne talamai ke ma mavahe pea ʻoua naʻá ma toe foki ange.

Naʻe fakafanongo foki mo Uani

Neongo iá, naʻe ʻikai ke ma ʻilo, naʻe fakafanongo mo e kaungāʻapi hoko maí ʻi he holisí ki he meʻa ne ma akoʻí. Naʻe kei siʻi, fieʻilo, mo mātuʻaki mā. ʻI heʻene fakafanongó, naʻe ʻi ai haʻane ngaahi fehuʻi lahi fekauʻaki mo e palani ʻo e fakamoʻuí, Tohi ʻa Molomoná, mo e fakatomalá. Naʻe aʻu ʻo ne kole e Tohi ʻa Molomona ʻa Solitatí, lau ia, mo lotua e ngaahi meʻa kotoa naʻá ne ako fakalongolongó.

Ne ʻosi atu ha ngaahi ʻaho. Ne kamata hohaʻa ʻa Uani ʻi he ʻikai ke ma toe foki ange ke akoʻi ʻa Solitati mo ʻOsikaá. Pea ʻi ha pō ʻe taha, ʻi he tuʻutuʻulaki mai ha matangi mālohi ʻo e faʻahitaʻu momokó, naʻá ne ʻeke ai kia Solitati pe ʻokú ma nofo ʻi fē mo ha founga ke fetuʻutaki mai ai. Naʻá ne talaange ʻoku ʻikai ke ne ʻilo, pea kamata leva ia ke tangi. Naʻá ne fai ange ʻene fakamoʻoní ki ai ki he moʻoni ʻo ʻema pōpoakí pea lele ia ki tuʻa ki he pō hakó ke kumi kimaua ʻi he lolo hifo ʻa e ʻuhá, ʻo liliu ai e ngaahi halá ko ha ngaahi vaitafe pelepela.

ʻOsi ha ngaahi houa lahi, helaʻia mo mokosia, mo ʻene kei fekumi pē. Naʻe kamata ke lotu ʻi heʻene fononga ʻi he fakapoʻulí, ʻo palōmesi ki heʻene Tamai ʻi he Langí kapau ʻe tokoni ke ne maʻu kimaua, ʻe papitaiso mo tauhi kiate Ia he ngaahi ʻaho kotoa ʻo ʻene moʻuí. Lolotonga iá, ʻi he ongo kia Solitati e fakamoʻoni ʻa Uaní, naʻe kamata lotu mo ia ke ma toe foki ange. Naʻe foki ʻa Uani ki ʻapi kae kei lotu pē mo lau e Tohi ʻa Molomoná ʻi he ʻaho ʻe ua hono hokó. Naʻe lotu fakamātoato ʻa Solitati pea talanoa mo ʻOsikā. Naʻá na kamata lau fakataha leva ʻa e Tohi ʻa Molomoná.

Pea naʻe fakafanongo ʻa e Tamai Hēvaní

ʻOsi ha ʻaho ʻe ua mei he matangi mālohí, lolotonga ʻeku tūʻulutui mo hoku hoá ʻo lotú, naʻá ma ongoʻi hono ueʻi ke ma toe foki ki he kiʻi ʻapi masiva siʻisiʻi ʻi he kiʻi veʻe moʻungá. Naʻá ma ō leva, pea ʻi heʻema aʻu atú, naʻe talitali kimaua ʻi he loʻimata mo e fiefia ʻe Solitati, ʻOsikā, mo ʻena fānaú, pea mo Uani. Naʻa nau fakamatala mai e meʻa naʻe hokó, pea talu mei ai, mo ʻenau loto vēkeveke kotoa ke ako ki he ongoongoleleí. Naʻe ʻikai fuoloa kuo papitaiso ʻa Uani, pea muimui vave mai ai ʻa Solitati mo ʻOsikā.

ʻOku ou manatuʻi ʻeku fifili pe ko e hā ne ueʻi mālohi ai kimaua ke ma kei akoʻi neongo e ʻikai fai ha meʻa ʻe Solitati mo ʻOsikaá. ʻOku ou manatuʻi ʻeku fifili pe ko e hā e ʻuhinga ne ma ongoʻi ai ha fuʻu fie maʻu ke ma toe foki neongo naʻe tuli kimaua ʻi he ʻitá. Ka ʻi heʻeku vakai ki he fiefia ne hoko ʻi he moʻui ʻa Uaní pea ki he fāmili ʻo Solitati mo ʻOsikaá, naʻá ku ʻilo naʻe ʻikai ko Uani pē naʻe fakafanongo ʻi he holisi manifí ka naʻe fakafanongo foki mo e Tamai Hēvaní ki he ngaahi lotu meiate kimautolu takitaha, ʻa e ngaahi lotu mei he lotó.