2015
Langa ʻi he Funga Maká
Māʻasi 2015


Kae ʻOua Ke Tau Toe Fakataha Mai

Langa ʻi he Funga Maká

Mei ha lea naʻe fai ʻi he konifelenisi lahi ʻi he ʻaho 7 ʻo ʻOkatopa 1916, hangē ko hono toe paaki atu ʻi he “Langa ʻi he Funga Maká,” Liahona, Sune 2010, 12–13.

ʻOku ʻikai ha tohi ia ʻe lahi feʻunga pe lelei feʻunga ke ne puleʻi ʻa e Siasí ni.

ʻI he ngaahi taʻu lahi kuo hilí, ne hiki mai ki ʻIutā ha faifekau poto ʻo ha siasi [ʻe taha]. … Naʻá ne ʻahia ha houalotu sākalamēniti ʻa e Siasi “Māmongá” pea lahi ʻene ngaahi fakaanga ki he founga ʻo ʻetau fakahoko e ʻOhomohe ʻa e ʻEikí, tautautefito ki hono fakaʻaongaʻi ʻa e vaí kae ʻikai ko e uainé. Naʻá ne pehē naʻá ne tetetete ʻi heʻene vakai ki hono inu ʻe he kakaí ʻa e vaí; ʻo ne ʻohake ʻa e foʻi moʻoni ko ʻení, he ko e moʻoni foki, ʻi hono fakatatau ki he fakamatala ʻa e Tohi Tapú, naʻe hanga ʻe he Fakamoʻuí, ʻi Heʻene fakahoko ʻa e sākalamēnití ki he kakai Siú, ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e uainé, ʻo Ne fakahā ko Hono taʻataʻá ia pe ko e fakataipe ia ʻo Hono taʻataʻá. ʻE lava ke u toe tānaki atu ʻoku toe fakahā pē ʻe he Tohi ʻa Molomoná ʻa e uainé ʻi he taimi naʻá ne fakahoko ai ʻa e sākalamēnití ki he kakai Nīfaí.

Ko hoku … kaungāmeʻá ni, pe naʻá ne ʻilo pe ʻikai, ka naʻá ne fakamahino mai ʻa e ʻuhinga tumutumu ʻoku fakafaikehekehe lahi ai ʻa e Siasi ʻo e ʻOtuá mei hono toenga kotoa ʻo e ngaahi siasi ʻi he lalo laʻaá—ʻa ia ko e, lolotonga hono fakavaʻe ʻa e ngaahi siasí ni ʻi he ngaahi tohi mo e ngaahi talatukufakaholo pea mo e ngaahi fakakaukau ʻa e tangatá, ko e Siasi ko ʻení ʻoku langa ia ʻi he funga maka ʻo Kalaisí, ʻi he ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e maʻu fakahā fakaonopōní. ʻOku ʻikai fakahoko ʻe he Kāingalotu ʻo e Ngaahi ʻAho Kimui Ní ha meʻa koeʻuhí he ʻoku hiki ʻi ha tohi [ʻo e folofolá]. ʻOku ʻikai ke nau fakahoko ha meʻa koeʻuhí he naʻe folofola ʻa e ʻOtuá ki he kakai Siú ke nau fai ia; pe ʻoku nau fakahoko pe tuku taʻe-fakahoko ha meʻa koeʻuhí ko e ngaahi fakahinohino ia naʻe fai ʻe Kalaisi ki he kakai Nīfaí.

ʻĪmisi
Jesus Christ appearing to Joseph Smith and Oliver Cowdery in the Kirtland Temple.

Ko e Hā ʻa e ʻEikí ʻi he Temipale Ketilaní, fai ʻe Del Parson

Ko e hā pē ha faʻahinga meʻa ʻoku fakahoko [fakalao] ʻe he Siasí ni ʻoku makatuʻunga ia ʻi he ʻOtuá, ʻa ia ʻoku folofola mai mei he langí ʻi hotau kuongá ni, ʻo ne fekauʻi ʻa e Siasí ni ke nau fai ia. … Ko e konisitūtone ia ʻo e Siasi ʻo Kalaisí. Kapau ʻoku tau fakaʻaongaʻi ʻa e vaí kae ʻikai ko e uainé ʻi he sākalamēniti ʻo e ʻOhomohe ʻa e ʻEikí, ʻoku fai ia koeʻuhí he naʻe fekauʻi ʻe Kalaisi ke fai pehē [vakai, T&F 27:1–4].

ʻOku fakafeʻungaʻi ʻa e fakahā fakalangí ki he ngaahi tuʻunga mo e ngaahi tūkunga ʻo e tangatá, pea ʻoku liliu pea toe liliu ʻi he hoko atu ʻo e ngāue ʻa e ʻEikí ke aʻusia hono taumuʻá. ʻOku ʻikai ha tohi ia ʻe lahi feʻunga pe lelei feʻunga ke ne puleʻi ʻa e Siasí ni.

ʻI heʻeku lea ʻaki ʻení, ʻoku ou fai ia ʻi he fakaʻapaʻapa kakato ki he folofola ʻa e ʻOtuá kuo tohí, ʻa ē kuo ʻosi paaki ʻi he ngaahi tohí, pea ʻoku mahalo ʻoku ʻi ai hano konga kuo ʻosi hono taimí, he kuó ne ʻosi fakahoko hono taumuʻá pea hili ia ki he ngaahi tukuʻanga tohí [hangē ko e ngaahi feilaulau ʻaki e monumanú; vakai, 3 Nīfai 9:19–20], ka ko hono konga ʻoku kei toé ʻoku mahuʻinga, kei ʻaonga kakato, mo kaunga ki hotau tuʻunga lolotongá—ki hotau tuʻunga fakalakalaka lolotongá. Ka naʻa mo e konga ko ʻení kuo pau ke fakaʻuhingaʻi totonu ia. ʻOku ʻikai totonu ke fakakikihi ha taha koeʻuhí ko e ngaahi meʻa ʻoku ʻi he ngaahi tohí, kae ʻikai ko ia ʻoku tō mei he fakafofonga ʻo e ʻOtuá, ʻa ē ʻoku nau lea Maʻana mo fakaʻuhingaʻi ʻEne folofolá [vakai, T&F 1:37–38]. Ka fai pehē, ʻoku fakamahuʻingaʻi ange leva ai ʻa e mataʻitohi kuo mate mo motuʻá ʻi he lea ʻa e palōfita moʻuí, pea ʻoku hoko maʻu pē ia ko ha tuʻunga ʻoku taʻe moʻoni.

Ko e meʻa naʻe folofola ʻaki ʻe he ʻEikí ki he kakai Siú mo e kakai Nīfaí ʻi he taʻu ʻe 2,000 kuo hilí pe ko e meʻa naʻe folofola ʻaki ki he Kāingalotú ʻi he taʻu ʻe 50 pe 60 kuo hilí ʻoku ʻikai hano mālohi ʻi he kuongá ni tukukehe kapau ʻoku fenāpasi mo e fakahā ʻo e kuonga lolotongá, pea mo e ngaahi fakahinohino kimuí ni ʻa e ʻEikí ki Hono kakaí ʻoku fai mai ʻi Heʻene tamaioʻeiki pe kau tamaioʻeiki kuo fili pe fokotuʻú; pea ko kinautolu ʻoku nau taʻe tokanga ki he foʻi moʻoni ko ʻení ʻoku nau tuʻunuku ke tō ki he faingataʻá.